HZ.MUHAMMED’İN HAYATI: KÂBE VE İSLAM’DAN ÖNCE ARABİSTAN www.dikab.com gokcezade@gmail.com 2007 Konu başlıklarına erişmek için tıklayınız.

Hz.İbrahim ve Kâbe Mekke’nin bilinen tarihi Hz. İbrahim dönemine kadar inmektedir: “Hz. İbrahim Allah’ın emriyle, henüz çok küçük yaşta olan oğlu Hz. İsmail’i ve annesi Hâcer’i Mekke’ye getirip bıraktıktan sonra Filistin’e dönmek üzere ayrıldı. Kur’ân-ı Kerim’de “ekin bitmeyen bir vadi” olarak nitelenen (İbrahim 14/37) Mekke vadisi çöl karakterli bir araziye sahip olup iklimi sıcak ve kuraktır.

Hz.İbrahim ve Kabe Bu sebeple anne-oğul bir süre sonra susuzluk problemi ile karşılaştılar. Dinî rivâyetlere göre su bulmak için Safa ve Merve tepeleri arasında koşturan Hacer’in, çaresiz kalıp oğlunun hayatından ümit kestiği bir sırada Yüce Allah’ın emriyle çocuğun bulunduğu yerden bir su kaynağı fışkırdı.”

Hz.İbrahim ve Kabe Zemzem adını alan ve suyu bol olan kaynak nedeniyle burası kervanların konak yeri oldu. Bir süre sonra Yemen’den gelen Cürhümlüler Mekke çevresine yerleştiler. İsmail onlardan Arapça öğrendi ve bu kabileden bir kızla evlendi. Zemzemin kaynağı

Hz.İbrahim ve Kabe Hz. İbrahim Mekke’de Allah’ın emri doğrultusun- da oğlu İsmail ile birlikte Kâbe’yi inşâ etmeye başladı. Hz. İbrahim Kâbe’nin inşâsını tamamlayınca Cebrail gelip kendisine hac ibadetinin nasıl yapılacağını öğretti. Makam-ı İbrahim

Mekke ve Kabe Mekke ve Kâbe idaresini eline geçiren Huzaalılar kabilesi tevhid geleneğini bozup şehirde putperestliğin başlamasına sebep oldular. Kureyş kabilesi, Huzâalılar’a karşı mücadele ederek Mekke yönetimini ele geçirdi. Böylece büyük şeref ve saygınlık ifade eden Kâbe hizmetleri de Kureyş’e geçmiş oldu.

Kabe ile ilgili görevler: Kureyş kabilesi zamanla Kabe yönetimi hakkında görevler belirledi: Mekke idaresi (Dârünnedve idaresi), Başkumandanlık (kıyâde), Sancaktarlık (livâ), Kâbe’nin bakımı, kapısının ve anahtarlarının muhafazası (hicâbe veya sidâne), Hacılara su temini (sikâye) ve Hacıları ağırlama (rifâde) hizmetlerini elinde topladı. “Dârünnedve” önemli meselelerin görüşülüp karara bağlandığı ve çeşitli törenlerin düzenlendiği bir toplantı yeri olarak İslâm dönemine kadar devam etti.

Kureyş Kabilesi ve Kabe Kureyşliler gerek antlaşmalar gerekse Kâbe hizmetlerini yürütmenin vermiş olduğu itibar sayesinde emniyet içerisinde kışın Yemen’e ve Habeşistan’a, yazın Suriye ve Anadolu’ya kadar ticarî amaçlı yolculuklar yapmaya başladılar. www.dikab.com

Fil Olayı Habeş Krallığı’nın müstakil Yemen valisi Ebrehe Arapların Kâbe’yi ziyaretlerini engellemek üzere San‘a’da bir kilise yaptırmış, ancak amacına ulaşamayınca Kâbe’yi yıkmaya karar vermiş, şehri zaptederek dinî merkez olma özelliğini ortadan kaldırmayı ve Mekkeliler’in ticarî faaliyetlerine son vermeyi planlamıştı.

Fil Olayı Ebrehe ordusuyla birlikte Mekke yakınlarına kadar gelip konakladı. Bu sırada Kureyş’in Hâşimoğulları kolunun reisi olan Hz. Peygamber’in dedesi Abdülmuttalib, Ebrehe ile görüştü ve Allah’ın evi (Beytullah) olarak bilinen Kâbe’yi sahibinin mutlaka koruyacağını ona hatırlattı.

Fil Olayı Kâbe’yi yıkmaya kararlı olan Ebrehe hücum emri verdi; ancak ordusunun önünde bulunan fil, Kâbe’ye doğru asla hareket etmediği gibi ordusu da Fîl sûresinde belirtildiğine göre (105/1-5) Allah tarafından gönderilen kuş sürülerinin attığı küçücük taşlarla helâk oldu.

Fil Olayı Bu olaya Fil Vak‘ası, meydana geldiği yıla da Fil yılı adı verilmiştir. Ebrehe’nin girişiminin başarısızlıkla sonuçlanması Araplar’ın Kâbe’ye ve hac ibadetine daha önce görülmemiş derecede değer vermeye başlamalarına yol açtı; Mekke ve Kureyş’in itibarı arttı.

İslam’dan Önce Arabistan www.dikab.com

İslam Öncesi Arabistan’da Ekonomi Mekke ekonomik açıdan çok elverişli bir mevkide yer almaktaydı. Öte yandan Kâbe dolayısıyla şehir, Arabistan’ın dinî merkezi idi. Yılın belirli aylarında Arabistan’ın her tarafından Kâbe’yi ziyarete gelen insanlar şehrin ticarî faaliyetlerine canlılık kazandırır, panayırlar kurulur ve şiir yarışmaları yapılırdı. Coğrafî şartlar yüzünden tarıma elverişli olmayan Mekke’de ekonomik hayatın temelini ticaret oluşturmaktaydı.

İslam Öncesi Arabistan’da Din Mekke’de Arabistan yarımadasının genelinde olduğu gibi putperestlik hâkimdi. Kâbe ve çevresinde sayıları 360’a ulaşan putların en büyüğü Hübel olup Kureyş’in en önemli putu idi. Bunların dışında evlerin çoğunda da put vardı.

İslam Öncesi Arabistan’da Din Araplar gökleri ve yeri yaratan, idare eden en yüce tanrı olarak Allah’ın varlığını kabul etmekle birlikte kendilerini Allah’a yaklaştıracağı ve O’nun katında şefaatçı olacağı düşüncesiyle putlara tapıyorlardı.

İslam Öncesi Arabistan’da Din Böylece sadece Allah’a kulluğu öngören tevhid inancından saparak Allah’a ortak koşmak suretiyle şirke düşmüş oluyorlardı. Şirke düşen kişiye “müşrik” adını veriyoruz. Peygamberimiz müşrikler ile Mücadele etti.

İslam Öncesi Arabistan’da Din Öte yandan Mekke’de sayıları az olmakla birlikte Hz. İbrahim’den gelen tevhid inancına sahip “Hanîfler” de bulunuyordu. Bununla birlikte; Hıristiyanlara, Yahudilere Sabiilere (Yıldıza tapınanlara), Mecusilere (ateşe tapınanlara) da rastlanıyordu.

Cahiliye Dönemi İslâm’dan önce Arabistan’da yaşayan insanların bilgisizliğe ve zulme dayalı yaşantı sürdürmeleri nedeniyle o döneme “Cahiliye Devri”; o dönemin insanlarına ise “Cahiliye Arapları” adı verilir. Bu dönemde; kız çocuklarının diri diri toprağa gömülmesi, kan davaları, ırkçılık, haksız geçim, faiz, içki, kumar, falcılık, kölelik, fuhuş gibi davranışlar yaygındı. İslam kadınları zulümden kurtardı. www.dikab.com