Ünite 7: Kelime-Tablo-Sunum İşletme Bölümü GÜZ 2010-11 Ünite 7: Kelime-Tablo-Sunum

Anahtar kavramlar Kelime işlemci Özellikleri Tablo işlemci özellikleri Sunum Kelime işlemci

Giriş Bilgisayar ortamında yazı yazmak ve yazıları düzenlemek için kullanılan kelime işlemci yazılımların ne işe yaradığını, nerelerde, nasıl kullanılabileceklerini ve belirgin üstünlükleri ele alınacak…

Kelime İşlemcilerin İşlevleri Daha önceleri, bir belgenin oluşturulması için el yazısı ya da daktilo kullanılmaktaydı. Ama artık, her tür belgeyi bilgisayar ortamında hazırlamak mümkün. Bunun nedeni, bilgisayarlarda kelime işlemci yazılımlarının kullanılıyor olması. Kelime işlemci yazılımlar, sahip oldukları işlevler nedeniyle, daktilo gibi yazma araçlarının yerine bilgisayar kullanımını zorunlu hale getirdiler.

Kelime İşlemcilerin İşlevleri… Kelime işlemci yazılımların işlevleri nedir? Kelime işlemci yazılımlar, Metin yaratma, Düzeltme, Saklama, Yazdırma, İşlevlerine sahiptir.

Kelime İşlemcilerin Kullanım Alanları Yaşamın bir çok alanında, örneğin evlerde, işyerlerinde ya da okullarda, çeşitli kelime işlemci yazılımlar kullanılmaktadır. Kelime işlemci yazılımlar, tek başlarına paketlenmiş olabileceği gibi, birden fazla uygulama yazılımının bir araya getirilmesi ile oluşturulmuş paketler içinde yer alabilmektedir. Ayrıca çok özel amaçlar için üretilmiş özel kelime işlemci yazılımlar da bulunmaktadır.

Kelime İşlemcilerde Temel Kavramlar Kelime işlemci yazılımları kullanılırken, karakter, paragraf, ve sayfa kavramları ile sıkça karşılaşılabilir.

Kelime İşlemcilerde Temel Kavramlar Karakter nedir? Kelime işlemcilerde en küçük birim olarak, karakter tanınır. Bir metni oluşturan harfler, noktalama işaretleri ve diğer semboller birer karakterdir.

Kelime İşlemcilerde Temel Kavramlar… Kelime işlemcilerde bir paragraf nasıl oluşturulur? Bir kelime işlemci yazılımı kullanılırken, klavyeden Enter tuşuna basıldığında, bir paragraf oluşturulmuş ve yeni bir paragrafa başlanılmış olur. Sayfa neyi ifade eder? Sayfa, metinlerin ve diğer nesnelerin yer aldığı ve belgenin düzenlendiği alandır. Kelime işlemcilerin hemen hepsi, sayfa boyutlarının değiştirilmesine olanak tanır. Böylece, çeşitli ebatlarda sayfalar kullanılarak belgeler hazırlanabilir.

Kelime İşlemcilerin Genel Özellikleri Daha sonra kullanmak amacıyla belgeleri saklamak: Kelime işlemcilerin daktiloya karşı en önemli üstünlüklerinden biri, oluşturulan belgeleri yardımcı bellek birimlerinde saklayarak daha sonraki kullanımlara olanak tanımasıdır. Saklanan belgeler sabit diskten, disketten ya da CD-ROM’dan geri çağrılarak yeniden kullanılabilir. Oysa daktiloda kullanıcı aynı belgeyi tekrar yazmak zorundadır.

Kelime İşlemcilerin Genel Özellikleri Daktilo ile yazılmış bir metin üzerinde bir şeyler silmek ve eklemek oldukça zor, hatta olanaksızdır. Kelime işlemciler ile yaratılan bir belgeye ise metin, şekil ve fotoğraf eklenebilir. Ayrıca, metinler silinerek yeni bir düzenleme yapabilir, bazı alanlar boş bırakılabilir, yeni paragraflar eklenebilir.

Arama ve Değiştirme Bazen belge boyunca yapılan yazım hataları ile karşılaşabilir (örneğin, “bilgisayar” yerine “bilgisyar” yazılmıştır). Çoğu kelime işlemci bu tür hataları tüm metin boyunca tarar, yerine doğru kelimeyi yerleştirmeyi sağlar.

Metin Kopyalama ve Aktarma Bazı belge metinlerinde geçen bir ya da birkaç paragrafın yeri değiştirilmek istenebilir. Kelime işlemciler, bu değiştirme işlemine olanak sağlar. İstenirse metnin içindeki tüm paragrafların yeri baştan aşağıya değiştirilebilir. Metnin bir bölümü kopyalanarak başka belgeye aktarılabilir.

Kelime Kaydırma ve Sağa, Sola Yaslama ve Ortalama Kelime işlemciler istendiği zaman yazılıların blok halinde sağa ve sola yaslanmasını sağlar.

Karakter ve Görünüm Değiştirme Kelime işlemciler, kullanıcılara çok çeşitli karakter türleri, sayfa ayarları, satır aralıkları ve paragraf olanakları sunar.

Kelimelerin Yazımını Denetleme ve Düzeltme Şu anda pek çok kelime işlemci yazılımında Türkçe sürümü de bulunan bu özellik, yanlış yazılmış kelimeleri işaretleyerek yazanı uyarır. İstenildiğinde cümlenin dilbilgisi açısından düzeltilmesini sağlar. Aynı kelimeyi defalarca metin içinde kullanmak yerine, kelime işlemci tarafından sunulan ve benzer anlamı veren kelimeler de seçilerek kullanılabilir.

Grafik Ekleme Kelime işlemciler, başka programlarda hazırlanmış resim ve çizimlerin (örneğin, küçük resimleri) belgelere eklemesine izin verir. Aynı zamanda basit çizimler de kelime işlemci yazılımlar içinde yapılabilir.

Otomatik Altbilgi, Üstbilgi ve Sayfa Numarası Kelime işlemciler, sayfanın üst bölümüne (üstbilgi) ve alt bölümüne (altbilgi) her sayfada görüntülenmesi istenebilecek yazı ya da çizimleri eklemeyi sağlayabilir. Bu yazılımlar, sayfaların otomatik olarak numaralandırılmasına da olanak tanır.

Stil Oluşturma Stil, bir dizi biçim özelliğini içeren (sola dayalı, 10 punto, Times, ilk satır 0.5 santim içeride gibi) ve yazılan metne eklenebilen olgulardır. Örneğin, başlıklarda, düz metne ve şekil yazılarına nasıl bir stil atanacağı önceden belirlenebilir. Metni yazarken, başlık stili seçildiğinde, o metin seçilen başlık stilini almış olur.

Kelime İşlemcileri Kullanmak Kelime işlemciler arasında en çok kullanılanı, Microsoft Word yazılımıdır. Ancak, diğer birçok kelime işlemci yazılımda da hemen hemen aynı ya da benzeri öğeler ve işlevler bulunmaktadır. Word yazılımını başlatmak için, masaüstündeki Başlat düğmesine, açılan menüden Programlar grubuna ve buradaki Microsoft Word komutuna tıklanmalıdır.

Kelime İşlemcileri Kullanmak

Menüler ve Seçenekler Word yazılımının menü çubuğu, yukarıdaki resimde bulunan seçenekleri barındırır. Menülerde yer alan komutlar, belgelerin hazırlanması sürecinde ihtiyaç duyulan işlevleri yerine getirmeyi sağlar. Örneğin, biçim menüsü yazı tipi ve paragraf biçimlendirme ile ilgili komutları ya da tablo menüsü belgelere tablo eklenmesi ve biçimlendirilmesiyle ilgili komutları barındırır.

Araç Çubukları ve Araçlar Word yazılımı başlatıldığında, genellikle ekranın üst bölümünde sağdaki araç çubukları bulunur. Bu araç çubukları üzerindeki araçlar, bir belgenin hazırlanması, biçimlendirilmesi, kaydedilmesi ve yazıcıdan çıktı alınması sürecinde kullanılacak işlevlere sahiptir.

Araç Çubukları ve Araçlar Word programındaki Standart ve Biçimlendirme araç çubuklarında, Word’e özgü birkaç düğme bulunmaktadır. 1. kenarlık 2. tablo ekle 3. Sütunlar 4. Stil

Kelime İşlemcilerde Belge Yaratma Metni, klavyeyi kullanarak yazmaya başlamak, bir belgeyi yaratmanın ilk aşamasıdır. Yazma işlemi biter bitmez, hatta yazmaya başlandığında, belgenin bilgisayarın sabit diskine saklanması (ya da kaydedilmesi) yararlı olacaktır.

Kelime İşlemcilerde Belge Yaratma… Bir belge nasıl saklanır? Bir belgeyi saklamak için, Dosya menüsünden Kaydet ya da Farklı Kaydet seçeneklerinden birine tıklanır. Bu durumda, Farklı Kaydet iletişim kutusu açılacaktır. Daha sonra Dosya Adı alanına uzun olmayan, akılda kalıcı bir dosya adı yazılmalıdır. Sakla düğmesine tıklandığında, belgenin bilgisayarın sabit diskindeki Belgelerim klasörü içine kaydedilmesi sağlanmış olur.

Belge Düzenleme Belgenin bir paragrafı farklı bir yazı karakterinde, daha büyük bir boyutta ve daha kalın olarak biçimlendirilebilir. Bu işlevler metnin yazı tipi ile ilgili biçimlendirme özellikleridir. Belgedeki paragraflar hizalama, girintiler ve aralıklar tanımlama, maddelendirme ya da numaralandırma gibi biçimlendirmeler de uygulanabilir.

Belge Düzenleme… Belge düzenlemede ayrıca, sütunlardan, sekmelerden, kenarlık ve gölgelendirmelerden de yararlanılabilir. Metin düzenlemenin ilk adımı nedir? Metin düzenlemenin ilk adımı, düzenleme yapılacak metni farenin imleci yardımıyla seçmektir.

Resim Ekleme Belgenin yazı tipi ve paragraflarla ilgili düzenlemelerini tamamladıktan sonra, belgenin görsel zenginliğini sağlamak amacıyla çeşitli nesneler eklenmesi ve eklenen nesnelere ilişkin düzenlemeler yapılması gerekir. Soldaki araç çubuğu, ekranın alt bölümünde yerleşmiş durumdadır. Bu araç çubuğu yardımıyla, belgeye çizim, grafik, şekil ya da resim gibi nesneler eklenebilir.

Resim Ekleme Resim araç çubuğu metne eklenen resim ve çizimlerin biçimlendirilmesinde yardımcı olan düğmeleri içerir.

Tablo Oluşturma Belgelere tablolar eklemek de mümkündür. Bir belgeye tablo eklemek için Tablo menüsündeki Ekle komutu kullanılır. Tablolar, belgede kullanılacak verinin sınıflandırılarak tutulması açısından oldukça kullanışlı nesnelerdir. Belgeye eklenen tablo, satır, sütun ve bunların kesiştiği hücrelerden oluşur. Hücreler, verinin yazıldığı alanlardır.

Tablo Oluşturma… Hücre, sütun, satır ya da tablonun tamamı farklı kalınlıktaki kenarlıklarla ya da dolgu renkleriyle biçimlendirilebilir. Tabloların hücrelerinde hangi tür veri bulunabilir? Bu hücreye metinler, sayılar ya da formül girişi yapılabilir. Formül, diğer hücrelerdeki sayılarla çeşitli matematiksel işlemler yapılmasını sağlar ve işlemin sonucunu hücrede gösterir.

Altbilgi-Üstbilgi Belgenin her sayfasının altında ya da üstünde bulunması gereken bazı metinler, altbilgi-üstbilgi alanlarına yerleştirilir. Bu alanlardan birine yerleştirilen herhangi bir özellik, belgenin diğer tüm sayfalarında ve aynı konumda görünür. Bir belgeye sayfa numarası eklenmesi, belgeyi hazırlayanın ve okuyucunun hangi sayfada olduğunu anlaması açısından önemlidir.

Altbilgi-Üstbilgi… Altbilgi-Üstbilgi alanlarında neler bulunur? Belge adını, belgenin kaç bölümden ve kaç sayfadan oluştuğunu, belgenin hazırlandığı tarih ve saati, belgenin sayfa numarasını bu alanlara eklemek mümkündür.

İşlem Tabloları İşlem tabloları bilgisayarların sahip olduğu gizli gücün en iyi görülebileceği uygulamalardan biridir. Aylık harcamalarımızın takibi için hazırlayacağımız tablolar, öğrencilik hayatında hazırlanan ders geçme notlarını ya da tutulan futbol takımının haftalık puan durumunu gösteren tablolar işlem tablolarına örnek verilebilir.

İşlem Tablosu Nedir? İşlem tablosu aslında bilgisayar ortamında yaratılan elektronik bir çalışma sayfasıdır. İşlem tabloları verilerin sunulması, düzenlenmesi, işlenmesi ve grafik biçiminde sunulması amacıyla kullanılır.

İşlem tabloları yardımıyla neler yapılabilir? İşlem tabloları yardımı ile aylık harcamalarımızı takip edebilir, kredi kartı faizlerimizi hesaplayabilir, tanıdıklarımızın adres ve telefonlarını tutabilir, futbol takımımızın haftalara göre puan durumunu gösteren tablolar hazırlayabilir, dönem notlarımızı hesaplayabilir, kitap,CD ya da kasetlerimizin listesini hazırlayabiliriz. Tüm bu işleri yaparken, hazırladığımız tablolardaki değerleri değiştirmek, düzenlemek ve işlemek zorunda kalırız. Örneğin; aylık harcamalar için ayrılan tutarın üzerinde bir harcama yapabilirsiniz, bir yakınınızın adres ve telefon bilgileri değişmiş olabilir, sahip olduğunuz müzik CD’lerini gösteren listeyi sanatçı adlarına göre sıralamak gerekebilir, dersi başarıyla tamamlamak için bir sonraki sınavdan kaç puan almanız gerektiğini hesaplamanız gerekebilir.

İşlem tabloları diğer yazılımları nasıl etkilemiştir? İşlem tabloları ile günlük hayata ilişkin sorunların kolay çözümlenebilmesi kişisel bilgisayarların kullanımı yaygınlaşmıştır. Aynı anda farklı pencerelerle çalışılabilmesi, grafik ve metin gibi uygulamalara tablolarla yer verilebilmesi, diğer bazı yazılımların geliştirilmesine de dayanak olmuştur.

İşlem Tablosuna İlişkin Temel Kavramlar Herhangi bir işlem tablosunu açtığımızda karşımıza satır ve sütunların oluşturduğu bir tablo gelir. Bu tablonun sütunları soldan sağa, alfabenin harfleri ile (A, B,C,D, ....Y, Z, AA, AB, AC, ....ZY, ZZ) adlandırılır. Hücre Nedir? satır ve sütunların kesişmesi ile oluşan dikdörtgen kutucuklara hücre adı verilir. Her hücre kendisini oluşturan sütun ve satıra bağlı olarak bir adres alır. Örneğin; ilk sütun ve ilk satırın oluşturduğu hücrenin adresi A1; üçüncü sütun ve dördüncü satırın oluşturduğu hücreninki ise C4 olur.

İşlem Tablosuna İlişkin Temel Kavramlar Aktif hücre nedir? İşlem tablosuna girilmek istenen veriler hücrelere yazılır. Ancak öncellikle bilgilerin yazılacağı hücrenin aktif hale getirilmesi gerekmektedir. İşlem tablosu ilk açıldığında A1 hücresi aktiftir. Aktif olduğunu diğer hücreler göre daha kalın çizgilerle belirlenmiş olduğundan anlayabiliriz.

İşlem Tablosuna İlişkin Temel Kavramlar Aktif hücre nasıl değiştirilebilir? Aktif hücreyi değiştirmek için ya klavyedeki yön tuşlarını kullanırız ya da fare yardımıyla imleci istediğiniz hücrenin üstüne tıklayarak aktif hale getirebiliriz. İşlem tablosundaki hücrelere kaç tip veri girilebilir? İşlem tablosundaki hücrelere üç ayrı veri girilebilir. Değerler Rakam, tarih gibi sayılar için Etiketler Aylar, dolar kuru, değişim % kavramları gibi Formüller Tablodaki verileri kullanarak hesaplama yapmak amacıyla

İşlem Tablosuna İlişkin Temel Kavramlar İşlem tablosuna yazılan bir formülü başka bir hücreye kopyalamak için, 1.adım: Formülün yazılı olduğu hücre seçilir. 2.adım: Düzen (Edit) menüsünden Kopyala (Copy) komutuna tıklanır. 3.adım: Formülün yapıştırılacağı hücre seçilir. 4.adım: Düzen menüsünden Yapıştır(Paste) komutuna tıklanır.

İşlem Tablosuna İlişkin Temel Kavramlar İşlem tablosunda fonksiyonlar nasıl kullanılır? İşlem tablosunda =A3+A4+A5+A6+A7+A8 gibi bir formül girilebileceği gibi çeşitli fonksiyonlar yardımı ile formül yazımı kolayca yapılabilir. Bu işlemin Toplama (Sum) fonksiyonunu kullanarak yazımı, =TOPLA(A3:A8) biçiminde olacaktır. Bazen formül ve fonksiyon bir arada kullanılabilir. Örneğin =(TOPLA(A3:A8)*5) işleminde hem formül hem de fonksiyon bulunmaktadır.

İşlem Tablosuna İlişkin Temel Kavramlar Çalışma kitabi ve çalışma sayfası nedir? İşlem tablosu ile yarattığımız dosyalara genelde çalışma kitabı adı verilir. Çalışma sayfası ise verileri girdiğimiz hesaplama ve işlemleri yaptığımız satır ve sütunların oluşmuş alanıdır. Çalışma kitabı bu anlamda çeşitli çalıma sayfalarını birbirine bağlayan bir cilt olarak düşünebilir. Örneğin Excel çalışma kitabı üç çalışma sayfası ile açılır ve her bir çalışma sayfası 65.536 satır, 256 sütun ve 16.277.216 hücreden oluşur.

İşlem Tablolarını Kullanmak Excel’deki Öğeler 1.Excel menüleri: Excel’de Dosya, Düzen gibi genel menülerin yanı sıra Veri adlı Excel’e özgü bir menü vardır. Herhangi bir menü üzerine tıklayarak çeşitli komutların listesine ulaşabilirsiniz. 2.Ad kutusu: Aktif hücrenin adını gösterir. Kutu üzerinde bir kez tıkladıktan sonra aktif hale getirmek istediğimiz hücrenin adını yazabiliriz. 3.Formül çubuğu: Aktif hücredeki değeri ya da kullanılan formülü gösterir. 4.Tümünü seç kutusu: Çalışma sayfasındaki tüm hücreleri seçmeye yarar. 5. Sütun başlığı: Tıklandığında tüm sütun seçilir. 6. Satır başlığı: Tıklandığında tüm satır seçilir. 7.Hücre belirtesi: Kalın kenar çizgileri aktif hücreye gösterir. 8. Sayfa sekmeleri: Çalışma sayfalarının adlarını gösterir. Bu adlara tıklanarak çalışma sayfalarına ulaşılır.

İşlem Tablolarını Kullanmak Standart Araç Çubuğu 1.Otomatik Toplama: TOPLA (SUM) fonksiyonu kısa yoludur. Sayıları toplar. 2.Fonksiyon ekle: Fonksiyon ekleme iletişim kutusunu açar. 3.Artan Sıralama: Etiket türü verileri alfabetik sırada, sayıları küçükten büyüğe, tarihleri önceki tarihlerden yakın tarihe doğru sıralar. 4.Azalan Sıralama: Etiket türü verileri alfabetik sıranın tersi bir sırada, sayıları büyükten küçüğe, tarihleri yakın tarihten daha öncekilere doğru sıralar. 5.Grafik sihirbazı: Grafikler yaratmak için yararlanılan iletişim kutusunu açar. 6.Çizim: Çizim araç çubuğunun görünmesini ya da saklanmasını sağlar. 7.Yakınlaştır: Çalışma sayfasının daha yakın ya da daha uzak görünmesini sağlar.

İşlem Tablolarını Kullanmak Biçimlendirme Araç Çubuğu 8.Birleştir ve ortala: Bitişik durumdaki hücreleri birleştirerek tek bir hücre haline getirir. 9.Para biçimi: Seçilen değerlerin bir para biçiminde sunulmasını sağlar. İstenilen para biriminin kısaltmasını ekler. 10.Oran biçimi: Seçilen değerlerin oran biçiminde sunulmasını sağlar. Yüzde(%) işaretini ekler. 11.Virgül biçimi: Seçilen değerlerin sunumunda virgül ekler (örneğin 2,000 ya da 2000 vb) 12.Ondalık değerleri artırma ya da azaltma: Seçilen değerlerin sonuna her seferinde bir sıfır ekler ya da siler

İşlem Tablolarını Kullanmak Grafik Araç Çubuğu 13.Grafik nesneleri: Bir grafiğin farklı bölümlerinin seçilmesini sağlar. 14.Grafik alanını biçimlendirir: Bir grafiğin seçilmiş bölümlerinin biçimlenmesinde kullanılan iletişim kutusunu açar. 15.Grafik türü: Tam üzeri tıklandığında program tarafından kendiliğinde seçilmiş olan grafik türünü uygular. Yanındaki aşağı doğru ok tıklandığında farklı grafik türleri seçilebilir. 16.Gösterge: Grafik alanının hemen sağında bir göstergenin görünmesini ya da saklanmasını sağlar. 17.Veri tablosu: Her veri serisini değerlerini bir tablo gibi grafiğin altında sergiler. 18.Satıra göre: Veri serilerini yer aldıkları satırlara göre grafik haline getirir. 19.Sütuna göre: Veri serilerini yer aldıkları sütunlara göre grafik haline getirir. 20.Metni aşağı doğru eğ: Seçili metni 45 derece aşağıya doğru çevirir. 21.Metni yukarı doğru eğ: Seçili metni 45 derece yukarıya doğru çevirir.

Hücreye sığmayan verileri nasıl düzenleyebiliriz? Bazı veriler hücreye sığmayıp taşabilir. Bu verileri hücreye sığdırabilmek için, birkaç yol kullanılabilir. Bunlar, Yazı boyutunu küçültmek Sütün genişliğini artırmak Sığmayan veri metinse metni hücreye sığacak biçimde bir kaç satır olarak düzenlemektedir Satır genişliğinin arttırmanıza rağmen metindeki kelimeler ikinci satıra geçmiyorsa, bunu sağlayabilmek için aşağıdaki işlem adımları takip edilmelidir. 1. Adım: uzun metnin olduğu hücreler seçilir. 2. Adım: Biçim(Format) menüsünden Hücreler(Cells) komutu tıklanır. 3. Adım: Hücreleri Biçimlendir (Format Cells) iletişim kutusu görüntülenince Hizalama(Alignment) sekmesi seçilir. 4. Adım: Hizalama sekmesinde yer alan Metni Kaydır (Wrap text) seçeneğinin solundaki onay kutusu işaretlenerek Tamam (OK) düğmesine tıklanır.

Veri Girmek ve Biçimlendirmek Önce sayısal verileri düzenleyelim. Bunun için şu adımları izlememiz gerekir: 1. Adım: Biçimini değiştireceğimiz sayısal verilerin tümünü seçeriz. 2. Adım: Biçim menüsünden Hücreler komutu seçilir. 3. Adım: Hücreleri Biçimlendir iletişim kutunun üst tarafında yer alan Sayı (Number) sekmesi seçilir. 4. Adım: Kategori (Category) bölümünden Para Birimi (Currency) seçilir. 5. Adım: Ondalık basamak(Decimal Places) sayısı olarak sıfır seçilir. 6. Adım: Simge(Symbol) düzenleme kutusundan TL seçilir. 7. Adım: Tamam düğmesine tıklanır.

Veri Girmek ve Biçimlendirmek Hücreleri biçimlendirirken, iletişim kutusunda yer alan sekmelerle başka ne tür işlemler yapılabilir? Hizalama(Alignment) sekmesi, bilgilerin hücre içinde görünme biçimlerinin değiştirilmesinde, Yazı Tipi(Font) sekmesi, metin biçimlerinin farklılaştırılmasında, Kenarlık(Border) sekmesi, hücrelere farklı biçimde kenarlık yapılmasında, Desen(Patterns) sekmesi, hücre zeminlerine desen oluşturulmasında, Koruma(Protection) sekmesi ise hücre içeriklerinin başkaları tarafından değiştirilmesini engellemek amacıyla kullanılır.

Veri Girmek ve Biçimlendirmek Excel’de işlem tablosuna yeni bir satır nasıl eklenebilir? Excel’de satır eklemek istediğiniz yere örneğin çalışmakta olduğunuz sayfada 3 numaralı satırın üzerine gelip, Ekle(Insert) menüsünden Satır(Rows) komutunu seçtiğinizde Excel 3. satır ve altındakileri bir alt satıra iterek boş bir satır açar. Excel’de işlem tablosuna yeni bir sütun nasıl eklenebilir? Çalışma sayfasına sütun eklemek için satır ekleme işlemine benzer bir işlem yapmanız gerekir. Ekle (Insert) menüsünden Sütun (Columns) komutunu seçtiğinizde seçtiğiniz sütunu ve diğerlerini sağa kaydırarak boş bir sütun ekler. Hücrelerdeki verilerin rengini değiştirmek için ne yapmalıyız? Rengini değiştirmek istediğiniz hücreleri seçip Biçimlendirme (Formatting) araç çubuğundaki Yazı Tipi Rengi (Font Color) düğmesine tıklayarak istediğiniz yazı rengini seçebilirsiniz.

Hesaplamak Excel programının İşlev Yapıştır (Insert Function) iletişim kutusu, 200 den fazla işlev içermektedir. Bu işlevler: Finansal(Financial), Tarih ve Saat(Date and Time), Matematik ve Trigonometri (Math & Trig), İstatistiksel(Statistical), Arama ve Başvuru(Lookup & Reference), Veritabanı(Database), Metin(Text), Mantıksal(Logical), Bilgi(Information) başlıklarında yer almaktadır.

Hesaplamak Finansal: Bu kategoride Faiz Oranı, Azalan Bakiye, Devresel Ödeme gibi çeşitli mali işlemlerin kolayca yapılmasını sağlayacak işlevler yer alır. Tarih ve Saat: Bu kategoride Bugün, Haftanın Günü, Tarihsayısı, Saat gibi işlem tablosunda zaman bağlı hesaplamaları kolaylaştıran işlevler yer alır. Matematik ve Trigonometri: Bu kategoride Topla, Çarpım gibi temel matematik, LOG, LN, ÜS gibi logaritma, Pİ, SİN, COS gibi trigonometri işlemleri için gerekli işlevler yer alır. İstatistiksel: Bu kategoride Ortalama ve VAR gibi basit istatistiksel hesaplamalardan, DOT, EĞİM, STHYX gibi karmaşık hesaplamalara kadar farklı istatistiksel işlemleri kolaylaştıran işlevler yer alır.

Hesaplamak Arama ve Başvuru: bu kategoride Adres, Ara, İndis gibi çok sayıda veri içeren işlem tablolarında özel değerleri arama ve karşılaştırma işlemlerini basitleştiren işlevle ye alır. Veritabanı: bu kategoride DVAR, DSTDERP, DCOUNT gibi veritabanı işlemleri için gerekli işlevler yer alır. Metin: bu kategoride METNEÇEVİR, LİRA, UZUNLUK gibi etiket türü verileri düzenleme, çevirme işlemlerinin yapılmasını sağlayan işlevler yer alır. Mantıksal: bu kategoride EĞER, VE, YADA, DEĞİL gibi işlem tablosunda belirli bir koşulun sağlanıp sağlanmadığını denetlemeye yarayan işlevler yer alır. Bilgi: bu kategoride HÜCRE, ISHATA, NA gibi hesaplamalar öncesinde ya da sonunda hücrelerdeki verilere ilişkin bilgileri göstermede kullanılan fonksiyonları içeren işlevler yer alır.

Grafik Oluşturmak Excel’de tablo olarak hazırlanan her verinin grafik biçiminde sunulması mümkündür. 1. Adım: Standart Araç Çubuğu’ndaki Grafik Sihirbazı (Chart Wizard) düğmesine tıklayın 2. Adım: Grafik Türü (Chart Type) bölümünden Sütun (Column) grafik türünü. Grafik Al Türü (Chart sub-type) bölümünden ilgili sütun grafik alt türünü seçin ve ileri (next) düğmesine tıklayın 3. Adım: Grafik Sihirbazından 2.adımında Sütunlar (columns) seçeneği işaretliyken İleri düğmesine tıklayın 4. Adım: Grafik Sihirbazından 3.adımında Grafik Başlığı (Titles) bölümüne klavyeden konuya göre bir isim verin, (X) kategori eksenine bir isim, (Y) değer eksenine bir başka isim yazarak İleri düğmesine Tıklayın 5. Adım: Grafik Sihirbazının son adımında grafiğin konumunu Yeni Sayfa olarak (as new sheet) seçeneğini işaretleyerek grafiği yeni bir çalışma sayfasında görüntüleyin. 6. Adım: Grafik oluşturduktan sonra grafiğin biçimi değiştirilebilir.

Sunu Kavramı Çeşitli konularda belirli bir katılımcı grubuna yönelik yapılan bilgilendirme veya öğretme amaçlı etkinliğe sunu denir. Örneğin öğretmenler veya öğrenciler derslerde konu anlatmak için sunu hazırlama yolunu seçebilirler. Günümüzde sunu hazırlamanın en yaygın yolu Sunum Programları’ndan faydalanmaktır. 57/42

Sunu Kavramı Sunu programlarının işlevi nedir? Sunu programları sunuları daha etkili, verimli ve çekici kılmak amacıyla görsel materyaller yaratmamıza olanak sağlayan programlardır. Herhangi bir sunuyu desteklemek üzere görselleri yaratırken değişik yazılımlardan yararlanabiliriz. Örneğin; kelime işlemcilerde sunuyu desteklemek üzere değişik görsellerin yaratılmasında kullanılabilir, yaratılan belgeye değişik metinler ekleyebilir, bu metinleri resim, şekil veya grafiklerle destekleyebiliriz. Etkili ve çekici sunumlar yaratabilmek üzere temel görevi sunu yaratılmasına olanak tanımak olan sunum programları geliştirilmiştir.

Sunu Kavramı Sunum Programları sunu hazırlamak için gerekli olan tüm araçları sağlayan programlardır. Office programları içinde sunum için kullanılan program PowerPoint’tir. Microsoft PowerPoint’te sunu oluşturma, basit bir tasarımla başlayıp yeni slaytlar ve içerik ekleyerek istenen renk düzenini seçebiliriz. Ayrıca farklı tasarım şablonları uygulayarak animasyon eklenmiş slayt geçişleri gibi efektler oluşturma işlemlerini uygulayabilirsiniz.

Sunu Kavramı Sunum programlarında bulunan temel özellikler nelerdir? tek bir sunu dosyayı içinde slaytlar, konuşmacı notları, dinleyici notları anahat yaratmamızı sağlayan bir yapıyı içerir. Bu yapı içinde metinler, grafikler, resimler ve diğer nesnelerle daha esnek bir şekilde çalışabilir, belirli efektlere donatılmış, etkili ve çekici sunumlar hazırlayabilirsiniz.

Yeni Sunu Açmak Boş sunu Var olan sunu Tasarım şablonu Powerpoint’te bulunan Yeni Sunu görev bölmesi, sunu oluşturmaya başladığınızda kullanabileceğiniz bir dizi yöntem sunar. Bunlar aşağıdakileri içerir: Boş sunu Var olan sunu Tasarım şablonu İçerik önerileri bulunan şablonlar Web sitesinde bulunan şablonlar Microsoft.com’da bulunan şablonlar

Yeni Sunu Açmak 1. Boş slaytlar kullanarak sunu oluşturma adımları Yeni sunu oluşturmak için temel olarak 3 yol vardır. Bu yolları kullanarak sunu oluşturmak için izlenecek adımlar aşağıdakilerdir: 1. Boş slaytlar kullanarak sunu oluşturma adımları PowerPoint açılınca kendisi bir düzen seçerek açar. Boş slayt elde etmek için: 1.Adım: yeni sunu görev bölmesinin kısayol menüsünden Slayt düzeni seçilir. 2.Adım: Slayt düzeni görev bölmesinden boş isimli düzen bulunup üzerine tıklanır. 3.Adım: açılan boş slaytta istenen nesne eklenir. 4.Adım: eğer tüm slaytlara bu düzenin uygulanması isteniyorsa açılan kısayol menüsünden Tüm Slaytlara Uygula üzerine tıklanır.

Yeni Sunu Açmak 2.Tasarım şablonu ile yeni bir sunu oluşturma adımları: 1. Adım: yeni sunu görev bölmesinin kısayol menüsünden Tasarım Şablonu seçilir. 2.Adım: açılan Tasarım Şablonu listesinden bir şablon seçilip üzerine tıklanır. 3. Adım: eğer tüm slaytlara bu düzenin uygulanması isteniyorsa açılan kısayol menüsünden Tüm Slaytlara Uygula üzerine tıklanır. 3.Akıllı içerik sihirbazını kullanarak sunu oluşturma adımları: 1.Adım: Yeni Sunu görev bölmesindeki Yeni bölümündeki otomatik İçerik Sihirbazının üzerine tıklanır. 2.Adım: bir iletişim kutusu açılır. Bu iletişim kutusundaki adımlar izlenerek sunu oluşturulur.

Sunu ve Slayt Kavramı Sunu, üzerinde metinleri yazdığınız, Şekil çizdiğiniz, Grafik ve nesneler eklediğiniz Slaytlardan oluşan bir bütündür. Slayt, Sunumun her bir sayfasıdır. Bunu görmek için yandaki şekli inceleyiniz. Sunu üzerinde çalışılırken ekranda görülen slaytlardır.

Sunu Görünümleri Sunu programında, Sunuyu yaratmak, Düzenlemek ve görüntülemek için kullanılan görünümler şunlardır: Normal Görünüm

Sunu Görünümleri Slayt Sıralayıcısı Görünümü: 66/42

Sunu Görünümleri Slayt Gösterisi Görünümü:

Sunu Görünümleri Not Sayfası Görünümü:

Sunu Görünümleri Anahat Görünümü:

Sunuya Başlık ve Slayt Eklemek Sunum programında ilk slayt genelde sununun Başlık slayt’ıdır. Ayrıca her slaytta başlıklar bulunabilir. Slaytlara başlık eklemek için iki yol vardır: 1.Yol: Normal görünümde ekranın sol tarafında bulunan küçük ekran simgesine fareyi tıklamanız gerekmektedir. Simgenin yanında fare işaretçisi yanıp sönmeye başlayacaktır. Bu durumda metin eklenebilir. 2.Yol: Ayrıca eklenen sayfa düzeninde slaydın en üstündeki metin kutusu Başlık’tır. Bu metin kutusuna tıklanarak başlık yazılabilir.

Sunuya Başlık ve Slayt Eklemek Sunuya slayt nasıl eklenir? 1.Adım: Anahat görünümünde ekranın sol tarafında bulunan küçük ekran simgesinin yanına tıklanır. İlk slaytta başlığı yazdıktan sonra enter tuşuna basılınca yeni bir simge görünecektir. Yani yeni bir slayt eklenecektir. Her enter tuşuna basıldığında yeni bir slayt eklenir. 2.Adım: Ekle menüsünden Yeni slayt seçeneğine tıklanınca yeni bir slayt eklenir.

Slaytlara Metin Eklemek Sunuya metin eklemek için nasıl bir yol izlenir? Normal görünümde slayt ekledikten sonra ekranın ortasında slaytta otomatik olarak eklenmiş olan metin alanları görülür. Bu alanlara tıklayıp metin yazılabilir. Sunuya başlarken boş slayt olarak düzenlenmişse slaytlara metin eklemek için önce metin kutusu eklenmelidir. Ekle menüsünden Metin kutusu seçeneğine tıklanıp slayt üzerine tıklanır. Metin eklerken nelere dikkat edilmelidir? Slayt Bölümü’ndeki metin alanına yazdığınız sözcüklerin ayni anda Anahat bölümünde görüntülendiğine dikkat ediniz. Bir metin kutusuna eklediğiniz satırlar arttıkça metnin boyutu metin kutusuna sığacak şekilde yeniden biçimlenir.

Slaytlara Metin Eklemek Metinler eklendikten sonra üzerinde değişiklikler yapılabilir. Yazıtipi, boyutu ya da rengi üzerinde değişiklik yapmak için Biçimlendirme araç çubuğu kullanılır. Diğer ofis programlarıyla yaklaşık aynı olan Biçimlendirme araç çubuğundaki simgeler yardımıyla yapılabilir. Biçimlendirilecek metin kutusu seçilir sonra da Biçimlendirme araç çubuğundaki simgelerde değişiklik yapılır. Biçim menüsündeki Yazıtipi seçeneğine tıklanarak açılan iletişim kutusuyla da biçimlendirme yapılabilir.

Sunuya Başlık ve Metin Eklemek 2.Adım 1.Adım 3.Adım

Asıl Slayt (Slide Master) Bazı metin veya nesnelerin yaratılan tüm slaytlara standart olarak bulunmasını isteyebilirsiniz. Bunu sunum programındaki Asıl slayt özelliği ilegerçekleştirebiliriz. Örneğin; hazırladığınız slaytların tümünde bir resmin, şeklin veya metnin sabit bulunmasını isteyebiliriz. Bu, kurumun amblemi, ismi veya etkinliğin adı olabilir. Asıl slaytı açmak için Görünüm menüsünden Asıl seçeneğine açılan alt menüden de Asıl Slayt seçeneğine tıklanarak açılır.

Asıl Slayt (Slide Master) Asıl slayt nasıl kullanılır? Görünüm menüsüne tıklayıp, ordan Asıl öğesini seçeriz. Ekrana gelen boş asıl slayt tüm slaytları temsil eder ve üzerine yerleştirilecek nesne veya nesnelerin var olan ve yaratılacak tüm slaytlarda görünmesini sağlar. Asıl slaytta hangi slayttan ulaşırsanız ulaşın, eklediğiniz nesne veya özellikler slaytların tümünde görünecektir. Ekrana gelen asıl slayt üzerinde hazır başlık, metin, tarih, dipnot ve numara alanları bulunmaktadır. Bu alanları kullanabileceğiniz gibi bunları silip kendi metin alanlarınızı yaratabilirsiniz.

Renklendirme Sunum programlarının bir başka özelliği de hazırladığınız slaytlarda renk öğesini kullanabilmenize olanak tanımasıdır. Hazırlanan bir slaytta gerek metinlerinizi gerekse zemini renklendirebilirsiniz. Zemini renklendirmek için Biçim menüsünden Arka Plan seçeneğine tıklanır. Açılan iletişim kutusundaki listeden Tüm Renkler ya da Dolgu Efektleri seçilerek renklendirilir. Slaytlarda metin renkleri nasıl değiştirilebilir? Metin seçildikten sonra Çizim araç Çubuğu’ndaki Yazı Tipi Rengi aracının listesi açılıp renk seçilir. 77/42

Arka Plan ve Metin Rengini Değiştirme

Slaytlara Nesne Eklemek Slaytlara çeşitli resimler eklenebilir. Çeşitli türdeki resimleri eklemek için Menü ya Görev bölmesi kullanılır. Slaytlara Resim nasıl eklenir? Ekle menüsünden Resim seçeneğine tıklamanız gerekir. Açılan alt menüden nasıl ekleyeceğinize karar verip ilgili seçenek tıklanır. Açılan liste veya klasörden resim seçilip eklenir. 79/42

Slaytlara Nesne Eklemek Slaytlara farklı resimler ekleyebilirsiniz. Bunlar sunum programının içinde bulunan resimler olabileceği gibi, sabit diskinizde, diskette veya CD’de bulunan farklı türde resimler de olabilir. Resim seçeneği ile açılan menüdeki Küçük Resimler seçeneği sunum programının içinde bulunan seçeneklere ulaşmanızı sağlar. Dosyadan seçeneği ise farklı bir kaynaktan resim seçmenize olanak tanır.

Slaytlara Nesne Eklemek Örneğin; F sürücüsünde var olan bir resmi slaydınıza eklemek istediğinizde, Dosyadan seçeneği yardımıyla açılan menüden F sürücüsünü seçip, bu sürücüdeki istediğiniz resmi işaretleyip Ekle düğmesine tıklamanız yeterli olacaktır. 81/42

Slaytlara Nesne Eklemek Slaytlara resim eklemek gibi,Değişik nesneler de eklemeniz mümkündür. Bu nesneler arasında Doküman, Video klibi, Ses dosyası, İşlem tablosu vb Gibilerini saymak mümkündür. Bu nesnelerden birini slaydınıza eklemek için yine Ekle menüsünden Nesne öğesini seçmeniz ve açılan pencerede nesneyi tanımlamanız gerekmektedir.

Slaytlara Nesne Eklemek Çalıştığınız slayt üzerinde farklı metin alanları yaratabileceğinizi öğrenmiştik. Sunum programı, farklı biçimlerde ve renklerde hazır metin şablonlarından yararlanmanızı da olanaklı kılar. Süslü yazılar da denilen bu metinlere Word Art denir. Slayttaki bir metnin diğerlerinden farklı görünmesi için daha farklı bir stilde düzenlemek gerektiğinde bu özellikten yararlanabilirsiniz. Bunu için Çizim araç çubuğunda bulunan Word Art Düğmesi’ni kullanırız. Açılan pencerede farklı stillerde metin örnekleri yer alır. Bunlardan birini seçildikten sonra açılan metin alanına dilediğiniz metni yazarak slayt üzerine yerleştirebilirsiniz.

Etki Eklemek Sunu programı slayt üzerindeki metin alanlarını ve diğer görsel öğelerin değişik etkilerde düzenlenebilmesine olanak tanır. Metinlere ve nesnelere eklenen hareketlere ve animasyona Etki denir. Örneğin; elektronik bir sunum yaparken, slayttaki metinleri belirli sırada, değişik hareketlerle ve sesli olarak görünmesini sağlayabilirsiniz.

Etki Eklemek Açılan Özel Animasyon penceresinde, sıra, zamanlama, Öncellikle etki ekleyebileceğiniz metin alanını ya da nesneyi seçmeniz gerekir.Daha sonra Slayt Gösterisi menüsünden Özel Animasyon seçeneğini tıklamalısınız. Açılan Özel Animasyon penceresinde, sıra, zamanlama, efektler gibi seçenekler yer almaktadır.

Diyelim ki, satırları ekrana yukarıdan düşmesini istiyoruz Bunun için Ortaya Çıkma etkisi ve hemen yanındaki pencereden de Üstten seçeneğini belirlemeliyiz. Daha sonra Tamam düğmesine tıkladığımızda belirlediğimiz metin sunum sırasında seçtiğimiz etkilerle ekrana gelecektir. Bunun yanında bu etkiler gerçekleşirken, etkilere belirli sesler yüklenebilir, yeni bir satır ekrana geldiğinde bir öncekinin rengi değişebilir veya satırlar belirle zaman aralıklarıyla ekrana gelebilir. Ayni slayt üzerinde farklı metinlerin farklı etkilerle gelmesini istediğinizde, bu metinleri farklı metin alanlarına yazmanız gerekir.

Etki Eklemek Etkilerin listesi nasıl açılabilir? Slayt Gösterisi menüsünden Animasyon Düzenleri ve Özel Animasyon seçeneklerine tıklayarak etkilere ulaşılabilir.

Etki Eklemek Slayt geçişlerine etki eklenebilir mi? Hazırlanan sununun herhangi bir ekranı üzerinde metin veya görsellerle etki ekleyebileceğiniz gibi, bir ekrandan diğerine geçerken de değişik geçiş etkileri kullanabilirsiniz. Bunun için önce slayt sıralayıcısı görünümüne geçmeniz gerekir. Slayt sıralayıcısı görünümünde istediğiniz slayt için değişik efektler seçebilirsiniz. Bu bölümün hemen yanındaki alanda, slaytlarda metinlere ve diğer öğelere atadığınız diğer efektleri de görebilirsiniz.

Etki Eklemek Slayt Gösterici düğmesine tıkladığınızda, Seçilen etkinin sunu sırasında nasıl gözükeceğini görmek için Slayt Gösterici düğmesine tıkladığınızda, açılan küçük ekranda belirlediğiniz etkileri izleyebilirsiniz. Bunu yapmanın diğer bir yolu da etkileri tanımladıktan sonra Slayt Gösterisi Görünümüne geçerek sunuyu baştan sona izlemektir.

Slaytları Düzenlemek Slaytları düzenlerken kullanılabilecek en iyi görünüm Slayt Sıralayıcısı Görünümü’dür. Çünkü bu görünümde sunudaki tüm slaytları yan yana sıralayabilirsiniz. Ayrıca Anahat sekmesinde slaytlar alt alta sıraladığı için bu sekme kullanılarak da düzenleme işlemleri yapılabilir. Sunu içinde slaytları silmek, gösteri sırasını değiştirmek gibi işlemler nasıl yapılır? Herhangi bir nedenle hazırladığınız slaytları düzenlemek istediğinizde menüyü ya da fareyi kullanarak düzenlerlerinizi yapabilirsiniz. Örneğin; slaytlardan birini silmek istediğinizde, Düzen menüsünden Slayt Sil seçeneğini kullanabilir ya da istediğiniz slaydı veya slaytları seçip, klavyeden Delete tuşuna basarak da yapabilirsiniz.

Sunuyu Kaydetme ve Yazdırma Sunu hangi türlerde kaydedilir? Kaydet menüsünde yine kelime işlemcide olduğu gibi, slaytlarınızı Web ortamında kullanılacak sayfalar olarak kaydetmeniz mümkündür. Ayrıca sunuyu; Slayt Gösterisi, Tasarım Şablonu gibi türlerde de kaydetmek mümkündür.

Sunuyu Kaydetme ve Yazdırma Sunu hangi şekillerde yazdırılır? Slaytları, dokümanlardan farklı olarak değişik şekillerde yazdırabilirsiniz. Slaytların her birini bir sayfaya yazdırabileceğiniz gibi, aynı sayfaya 2,3,4,6 ve hatta 9 slaydı yazdırabilirsiniz. Bunun yanında Anahat Görünümünü ve Not Sayfalarını da yazdırma seçenekleriniz bulunmaktadır.

Teşekkürler