Sanal ve Şebeke Örgütleri
Şebeke Örgüt Nedir? Şebeke örgüt , bir mal veya hizmeti üretmek için iki veya daha fazla kuruluşun aralarında iş bölümüne giderek uzun süreli işbirliğine yönelmeleri ile ortaya çıkan örgüt modelidir.
Şebeke Organizasyonların Özellikleri Şebeke üyeleri arasında amaç birliği vardır. Büyük ölçekli ve riskli projelerde şebeke organizasyon yapısı riski azaltır. Şebeke organizasyonlarda tek bir lider yoktur. Liderlik değişik sorumlulukları olan kişi ve gruplar arasında paylaşılır. Şebeke örgütlerde dikey ve yatay bütünleşme söz konusudur, müşterilerin istek ve ihtiyaçları esastır.
Şebeke Organizasyonlar Türleri Dahili Şebeke Organizasyonlar Dengeli Şebeke Organizasyonlar Dinamik Şebeke Organizasyonlar
Dahili Şebeke Organizasyonları Bu tür organizasyonlarda, bir işletme bünyesindeki yapması gereken temel faaliyetler farklı işletme konusu olmakta ancak gerekli kaynakların tümü yine aynı bünyede kalmaktadır. İşletmenin üst yönetimi, sadece bu farklı işletme faaliyetlerini koordine etmektedir. Örneğin :
Dengeli Şebeke Organizasyonları Belirli bir mal veya hizmeti üretmek için gerekli olan kaynakların birbirinden tamamen bağımsız olan işletmelerin bünyesinde olmasıdır. Örneğin: Otomotiv sanayisinde çok rastlanan yan sanayi uygulamaları.
Dinamik Şebeke Organizasyonları Özellikle rekabetin hızlı ve düzensiz olduğu koşullarda işletmelerin rekabet avantajı elde etmek amacıyla bir araya getirdikleri ve bu işletmeler arasındaki ilişkinin dinamik olduğu bir organizasyon türüdür. Ortak girişimler (Joint venture) dinamik organizasyona örnektir.
Şebeke Organizasyonların Avantajları İşletmeler, şebeke organizasyonuna dahil olarak esneklik kazanmakta ve değişen koşullara daha çok adapte olmaktadır. İşletmeler, şebeke organizasyonuna dahil olarak piyasaya girme, zamanlama ve bilgi konumlarında tecrübe sağlamaktadır. Şebeke organizasyonu dahilinde çalışanlar, organizasyona dair problemlerin çözümü daha kolay hale gelmektedir. Şebeke organizasyonlarla birlikte işletmeler yeni teknolojileri kolayca elde edebilme imkanı sağlamaktadır.
Şebeke Organizasyonların Dezavantajları Şebeke üyesi işletmelerin birinin krize girmesi veya yok olması gibi durumlarda diğer işletmelerinde etkilenmesi. Şebekeye katılan işletme sayısının artmasıyla şebeke yapının hantallaşması ve esnekliğini kaybetmesi. Farklı kültürleri bir araya gelmiş olmasından dolayı belli bir örgüt kültürü yaratmada zorluk yaşanması. İşlemelerin çoğu kez farklı coğrafi bölgelerde bulunmasından dolayı aradaki iletişimi sağlayacak ek maliyetlere katlanmak zorunda olunması. Kontrolü elde tutamama.
Sanal Kavramı Nedir? Sanal kelimesi İngilizce 'de virtual kelimesinden gelmektedir. Bu kelimenin sözlük anlamı fiilen mevcut olmayan fakat var olduğu hissedilen, kabul edilendir.
Sanal organizasyon nedir Aynı amaca yönelen ancak birbirinden bağımsız görevlerle yükümlü ve uzay, zaman ve fiziki sınırları aşarak iletişim teknolojilerinin ağlarıyla güçlendirilmiş bağlarla birbirine bağlı insan topluluğu.
Bir organizasyonun sanal hale getirilmesi Tüm işlerin bilgisayarla yapılması, Organizasyonun internete bağlanması, Organizasyonun temel yeteneklerinin belirlenmesi, Çalışanların organizasyonun misyonu, vizyonu ve amaçları konusunda bilgili ve duyarlı hale getirilmesi, Dış kaynaklardan yararlanma, Stratejik iş ortaklarının belirlenmesi, Oluşturulan yapının iletişim ile harekete geçirilmesi ve işletilmesidir.
Sanal organizasyonların Özellikleri Sanal organizasyonlarda mekan sınırlaması yoktur. Sanal organizasyonlar müşteri taleplerine cevap yeteneği yüksek olan organizasyonlardır. Sanal organizasyonların uyum yeteneği yüksektir. Sanal ağ içerisinde bulunan birimler arasında yüksek derecede güven vardır. Sanal organizasyonlar her işi kendisi yapmak yerine dış kaynaklama (outsourcing) işlemlerini eşgüdümleyen organizasyonlardır.
Sanal Organizasyonları Faydaları Çalışanların zaman ve mekan sınırlılıkları yoktur. Fiziksel birçok sorun kendiliğinden çözülerek, verimlilik açısından işletmeye kazanç sağlanmıştır. Sanal organizasyonlar pazar ihtiyaçlarına en kısa sürede cevap verebilme yeteneğine sahiptir. Farklılaşan ve bireyselleşen tüketici ihtiyaçları hızlı bir şekilde karşılanır. Müşteriler artık evlerinden çıkmadan mağazalarda dolaşabilmekte, fiyatları karşılaştırabilmekte ve en uygun ürünü en uygun fiyata alabilmektedir.
Şebeke ve Sanal örgütler arasındaki farklar Şebeke Örgüt Sanal Örgüt Her sanal örgüt, aynı zamanda bir şebeke organizasyonudur. Şebeke türü yapılanma geçici de olabilir, kalıcı da. Önder, tek işletme olabilir. Bölünüp eklenme, birim bazında gerçekleşir. Şebeke örgütün özel bir şeklidir ve her şebeke örgütü, bir sanal örgüt değildir. Yapılanma geçici ve proje bazındadır. Proje tamamlandığında sona erer. Önder tek değildir. Projeye ve amaca göre değişir. Bölünüp eklenme, kişiye kadar inebilir.