KÜRESELLEŞME VE DEĞİŞEN DÜNYA
ZAMANIN İÇİNDE KÜÇÜK BİR NOKTA İnsanoğlu 500.000 yaşında. Tarım 12.000 yaşında. Uygarlık 6.000 yaşında. 24 saatin içinde dünya: 23.56.00 – tarım 23.57.00 – uygarlık 23.59.30 – modern toplum Son otuz saniyedeki değişim bugüne kadarkinden daha fazla
MODERN ÖNCESİ TOPLUMLAR Avcı ve toplayıcı toplumlar MÖ. 50.000’den günümüze. Tamamen yok olmanın eşiğindedirler. Az sayıda insan; balıkçılık, avcılık, yenebilir bitkilerin toplanması Kır toplumları MÖ. 12.000’den günümüze. Kimliklerini yitirmektedirler. Küçük topluluklar, köylü, bazen eşitsiz, şeflerin yönetimi Tarım toplumları MÖ. 12.000’den günümüze. Bugün daha büyük politik varlıkların parçası durumdadırlar. Evcilleştirilmiş hayvanların yetiştirilmesi, açık eşitsizlikler, şefler Geleneksel toplumlar MÖ. 6.000’den 19.ncu yüzyıla. bugün hepsi ortadan kalkmıştır. Milyonlarca yerleşim, şehirler, ticaret ve tarım, krallar
MODERN DÜNYA Sanayi toplumlarında şimdilerde egemen olan: Çalıştırılanların çoğunluğu, fabrikalarda, işyerlerinde ve ofislerdedir; tarımda değil. Nüfusun % 90’ı ilçe ve şehirlerde yaşamaktadır. Kent yaşamı gayri şahsi ve isimsizdir. Politik sistemler daha gelişmiş ve yoğundur; ulaşım ve iletişim daha entegre bir ulus devlete doğru gitmektedir.
KÜRESELLEŞME Küreselleşmeye katkıda bulunan faktörler: Enformasyon ve İletişim Teknolojileri (ICT) Kablo teknolojisi, uydular, bilgi akışları Ekonomik faktörler Ağırlıksız ekonomi, ulusaşırı şirketler, küresel mal zincirleri (Barbie), elektronik ekonomi Politik faktörler Sovyetler Birliği’nin çöküşü, uluslararası devlet ve sivil toplum örgütlerinin büyümesi
KÜRESEL GELİŞME 1600-1900lerde Batı ulusları, ilk olarak geleneksel toplumlarca işgal edilmiş olan alanlarda ve çoğunlukla bir güç kullanarak sömürgeler kurdu. Kuzey Amerika’da, Avustralya’da, ve Yeni Zelanda’da Avrupalılar çoğunluk nüfus haline geldi. Asya, Afrika ve Güney Amerika’da, çoğunluk olarak kaldı. Üç dünya: İlk dünya = endüstrileşmiş batı İkinci dünya = Eski SSCB’nin komünist ülkeleri Üçüncü dünya şimdinin “gelişmekte olan ülkeler”i, eski sömürgeciliğin mirasçıları Yeni sanayileşen ülkelerin (NICs) oluşturduğu yeni bir grup
SOSYAL DEĞİŞİM Kültürel faktörler Fiziksel çevre Politik örgütlenme Dini inançlar (Max Weber) İletişim sistemleri (yazının icadı) Karizmatik liderlik (örn. Gandhi) Fiziksel çevre Hava koşulları ve bitki ve hayvanlara erişimin elverişliliği Politik örgütlenme Demokratik ideoloji ya da askeri güç
KÜRESELLEŞME TARTIŞMASI AŞIRI KÜRESELLEŞMECİLER ŞÜPHECİLER DÖNÜŞÜMCÜLER Küresel kapitalizm Küresel yönetişim Küresel sivil toplum Dünya 1890larda olduğundan daha az karşılıklı bağlantıya sahip “Kalın” (yoğun ve kapsamlı) küreselleşme Ulusal hükümetlerin gücü azalıyor ya da aşınıyor Ulusal hükümetlerin gücü sağlamlaşmış ya da artıyor Ulusal hükümetlerin gücü yeniden kuruluyor, yeniden yapılanıyor İtici güçler kapitalizm ve teknoloji İtici güçler hareketler ve piyasalar Modernliğin birleşik güçleri Eski tabakalaşma hiyerarşiler aşınıyor Güneyin artan marjinalleştirilmesi Dünya düzeninin yeni mimarı
KÜRESEL BİR KÜLTÜR Beş güç: Televizyon İngiliz ve Amerikan kültürünü dünya seyircilerinin ayağına götürüyor. Kıta ve ülkeleri kapsayan yapılarla birleşmiş küresel bir ekonomi Kendini ulusallığından ziyade kozmopolit kültürün içinde tanımlayan küresel vatandaşlar Uluslararası örgütler Elektronik & Anlık iletişimler
SONUÇ Çelişkiler: yerel değerler ve küresel altyapı Küreselleşme “orada bir yerde” değil “burada”! küreselleşmenin artışına eşlik eden artan bireycilik Küresel yönetişim gerektiren sorunlar ve meydan okumalar