BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİNİN TORAKS İNDİKASYONLARI Dr. Figen Başaran Demirkazık HÜTF Radyoloji Anabilim Dalı
Çok kesitli (4) Tek kesitli spiral BT spiral BT
Toraks BT tekniği Tek kesitli spiral BT : 5 mm Çok kesitli spiral BT: 1-5 mm BT anjiyografi otomatik enjektörle İV kontrast madde 2-B görüntüler (koronal, sagital, oblik) 3-B Sanal bronkoskopi BT bronkografi Yüksek çözünürlüklü akciğer BT: 1-1.5 mm Düşük dozlu BT
Toraks BT endikasyonları Direkt AC grafisinde görülen patolojilerin araştırılması AC grafisi normal olup, hastalık şüphesi bulunan vakaların değerlendirilmesi
Direkt AC grafisinde görülen patolojilerin araştırılması Soliter pulmoner nodül ve kitlelerin analizi Mediastinal, hiler lenf nodlarının değerlendirilmesi Evrelendirme Tedaviye yanıtın izlemi Mediasten kitlelerinin analizi
Direkt AC grafisinde görülen patolojilerin araştırılması Trakea ve major bronşların incelenmesi Bronşektazi tanısında ve dağılımının araştırılmasında Ana damar patolojilerinin değerlendirilmesi Pulmoner emboli tanısı Plevra hastalıkları Göğüs duvarının incelenmesi
Soliter Pulmoner Nodül ve Kitlelerin Analizi (kenar, şekil, dansite özellikleri)
Hamartom
Adenokarsinom
Karsinoid Tümör
BT’de Opaklaşma Tipik benign veya tipik malign özellikleri olmayan nodüllerde kullanılabilir. İV kontrast madde verilmesinden sonra 1.2.3.4. Dk.larda nodül merkezinden alınan kesitlerde dansite ölçülür. 20 HU üzerinde opaklaşma malign patoloji açısından %98 duyarlı, %73 seçici
Hamartom
Pnömoni
Postprimer TB
Mediastinal ve Hiler Lenf Nodlarının Değerlendirilmesi
TB
Sarkoidoz
Evrelendirme
Adeno CA R4 L4 prekarinal +
T4
AC CA Plevra tutulumu
HC, Burkitt
Tedaviye Yanıtın İzlemi
MŞ, HH, Miks sellüler, 1998
MŞ, HH, 2000
1 ay sonra
Mediasten Kitlelerinin Değerlendirilmesi
Teratom
Bronkojenik Kist
Schwanoma
Trakea ve Ana Bronşların Değerlendirilmesi
Tiroid Ca
İntrabronşial Lipom
Sanal Bronkoskopi İnvazif değil İleri derecedeki stenozları geçebilir Bronş lümeninin dışını incelemek için her pozisyonda kesitsel görüntü veya 2-B rekonstrüksiyonlara bakılabilir Mukoza yüzeyinin rengi ve detayları değerlendirilemez, biyopsi alınamaz Visköz sekresyon oklüzyon veya stenoz sanılabilir Endobronşial kitle - dıştan bası ayrımı yapılamayabilir Kardiyak pulsasyon, solunum hareketleri kaliteyi etkiler
Laringotrakeal papillomatozis?
Karsinoid Tümör
Bronşektazi Tanısı- Dağılımı
Kistik Fibrozis
Tek kesitli spiral BT, 5 mm YÇBT, 1.5 mm
Ana Damar Patolojilerinin Değerlendirilmesi (Aorta, SVK, pulmoner arter)
Behçet Hastalığı SVK oklüzyonu
Pulmoner Emboli Tanısı
Plevra Patolojilerinin Değerlendirilmesi
Asbest Etkisi
Göğüs Duvarının Değerlendirilmesi
Multipl Myelom
TC, HH
AC grafisi normal olup, hastalık şüphesi bulunan vakaların değerlendirilmesi Akciğere metastazlarının araştırılması Mediastinal veya küçük bir akciğer tümörüne ( timoma, paratiroid adenomu, karsinoid gibi) bağlı olabilecek endokrin ve biyokimya bulguları olan hastaların incelenmesi
AC grafisi normal olup, hastalık şüphesi bulunan vakaların değerlendirilmesi Hemoptizisi olan veya balgam sitolojisi anormal olanlarda periferik AC kitlesinin araştırılması AC grafisi normal veya normale yakın olup pulmoner fonksiyon testleri bozuk olanlarda (YÇBT)
Serviks CA
Serviks CA
Hipernefrom
Timoma
Ektopik Paratiroid Adenomu
1-1.5 mm 8.5-9 mm YÇBT
YÇBT endikasyonları Aktif hastalık: AC grafisi normal veya normale yakın olup semptomatik olan hastaların incelenmesi akut-kronik dispne, göğüs ağrısı, nedeni bilinmeyen ateş, anormal PFT, hemoptizi, kemik iliği veya organ nakli sonrası veya AIDS’li hastalarda enfeksiyon süphesi varsa
Aktif hastalık: Spesifik hastalıkları ekarte etmek (PCP gibi) İleri incelemeye yol gösterici spesifik tanı önermek ve ayrıcı tanı yapmak Açıklanamayan hemoptiziyi araştırmak Biyopsi planlanması
Milier TB
PCP
PCP PCP
Mantar Enfeksiyonu
İnvazif Asperjillus
İlaca bağlı eozinofilihafif olabilir veya akut eozinofilik pnömoni benzeri olabilir.Tipikolarak periferik konsolidasyonlar görülür. İlaca bağlı olaylar direkt toksisite veya imunolojik hipersensitivite reaksiyonusonucunda gelişir. Kardiyojenikolmayanakciğerödemi, akciğerde hemoraji, interstisyel fibrozis, BO, Lupus benzeri sendrom, olabilir.
İlaç Reaksiyonu
OP (BOOP)
YÇBT endikasyonları Kronik hastalık: AC grafisi normal veya normale yakın olup diffüz akciğer hastalığı lehine semptom ve akciğer fonksiyon testleri olan hastaların incelenmesi Parenkimal hastalıkların analizi- ayrıcı tanısı (sarkoidoz, lenfanjitis karsinomatoza, histiositozis X, interstisyel fibrozis)
Kronik hastalık: Parenkimal hastalık aktivitesinin araştırılması- tedaviye yanıtın değerlendirilmesi Açık AC biyopsisi veya transbronşial biyopsi endikasyonunun konulması ve uygun bölgenin araştırılması
Sarkoidoz
UIP
NSIP
Lenfanjitis Karsinomatoza (kolon CA)
LIP
Langerhans H.li Histiositoz
Astma
İnfantveya küçük çocukluk sırasında geçirilen enfeksiyona bağlı obliteratif bronşiolit sonucudur. AC grafisinde bir akciğer veya lob hiperlüsent görülür,inspriumda hacmi daha azdır, expriumda hava hapsi vardır.Kan akımını azalması nedeniyle o taraf hilus küçüktür.
BO, Swyer-James McLeod send.
BT Eşliğinde Perkütan Toraks Girişimleri Perkütan biyopsi: ince iğne aspirasyonu “core ” biyopsi Perkütan drenaj
İnce iğne aspirasyonu- 20-22 G KHDK
Bakteriyel Enfeksiyon
Kalın iğne ile kesici biyopsi- 16-18 G Lenfoma
Düşük doz BT (DDBT), standart protokollere oranla hastaya daha az doz veren, ancak hala klinik endikasyon açısından yeterli kalitede görüntü kalitesi sağlayan BT incelemesidir. DDBT, doğal kontrastın fazla olduğu bölgelerde (akciğer, mediasten, kemik) anatomi ve patolojiyi tanımlamada her zaman kullanılabilir. Özellikle çocuklarda, izlemde ve taramada DDBT kullanılmalıdır.
1 yıl sonra