Hz.MUHAMMED DÖNEMİ
Soyu DOĞUMU VE ÇOCUKLUĞU Hz.Muhammed, Mekke'nin büyük ailelerinden, Kureyş kabilesinin kollarından biri olan "Haşimoğulları" ndandır. Babası Abdullah , annesi Amine' dir. Dedesi Abdülmuttalip, Mekke' nin ileri gelenlerindendir. DOĞUMU VE ÇOCUKLUĞU 571 yılında Mekke 'de dünyaya gelmiştir. Doğumundan önce babası Abdullah'ı , Altı yaşında Annesini kaybetmiştir. Annesinin ölümüyle sekiz yaşına kadar dedesi Abdülmuttalib'in , sonra da amcası "Ebu Talip’in yanında yaşamını sürdürmüştür. Amcası Ebu Talip'in yanında ticareti öğrenmiş, Arabistan dışında Suriye, Yemen bölgelerini tanımıştır.
İLK VAHYİN GELİŞİ Tek bir tanrı, yaratıcı olduğunu düşünenHz.Muhammed , zaman zaman Mekke yakınlarındaki Hira Mağarasına giderek, burada düşünceleriyle başbaşa kalmıştır. 610 yılının Ramazan ayının 27.gecesi Cebrail aracılığıyla ilk vahiy kendisine ulaştırılmıştır. İLK MÜSLÜMAN LAR KADINLARDAN: Hz. HATİCE ERKEKLERDEN:Hz EBUBEKİR ÇOCUKLARDAN:Hz.ALİ KÖLELERDEN:Hz. ZEYD BİN HARİSE
ÖSS-1981 islamiyet'ten önce Mekke'yi ziyarete gelen Araplar, kurdukları büyük panayırda alışveriş yaparlar, eğlenceler ve spor karşılaşmaları düzenlerler, sonra da Kabe'deki putları ziyaret ederlerdi. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadan çıkarı labilecek bir sonuç olabildir? A )Mekkenin kıutsal olduğu B) Arapların ticarete önem verdikleri C) Arapların ok tanrılı dinlere inandıkları D) Kutsal yerlerin ziyaret edilmekte olduğu E) Araplar arasında siyasi birlik bulunduğu
ÖSS-1993 Yeni bir felsefi görüşü veya sanat akımını yaymaya çalışanlar gibi Hz. Muhammed de islam dinini yayarken başlangıçta büyük tepkiyle karşılaşmıştır. Bu duruma bakarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Toplumların alışkanlıklarını değiştirmek zordur. B)Sosyal gelişmeler kentleşmenin bir sonucudur. C)Dinde,düşüncede ve yönetimde eski uygulamalar geçerlidir D) insan hak ve özgürlüklerinin belirli sınırları vardır. E) Sanat etkinliklerinde dinlerin etkisi vardır
Mekke Döneminde Meydana Gelen Olaylar İslamiyet'in giderek yayılmaya başlaması üzerine Mekkeliler, Müslümanlar üzerindeki baskı ve işkencelerini artırdılar. Bunun üzerine Hz. Muhammed, Müslümanlardan isteyenlerin Habeşistan'a göç etmesine izin verdi. Hıristiyan Habeş hükümdarının kendileri gibi tek Tanrı inancını benimsemesi ve Müslümanlara iyi davranacağım düşünmesi Hz. Muhammed'in bu kararı almasında etkili olmuştur. Mekkeliler, Müslümanlarla her türlü ilişkilerini kesmişler. Bu durum üç yıl sürmüştür. Ticarî ilişki ve akrabalık bağları gibi nedenlerle boykot kaldırıldı. Hz. Muhammed'in eşi Hatice ve amcası Ebu Talip'in aynı yıl içinde ölmelerinden sonra Mekkelilerin Müslümanlar üzerindeki baskıları artmış, bunun üzerine Hz. Muhammed, hem İslamiyet'i yaymak hem de güvenilir bir yer bulmak amacıyla Taif kentine gitmiştir. Ancak Taif'liler Hz.Muhammed'e iyi davranmamışlardır.
Akabe Biatları ( Bağlılık ) Medine'deki Hazreç kabilesinden altı kişi, Hac için Mekke'ye geldiklerinde Hz. Muhammed'le görüşmeleri sonucu,islamiyeti kabul etmişler, dönüşlerinde Medine'de İslamiyet'i yaymaya başlamışlardır. Bunun sonucunda 621 'de bir gurup Medine'li, Akabe'de Hz.Muhammed'le görüşmüş, ona bağlı kalacaklarına ve sözlerini tutacaklarına söz vermişlerdir. Bu olaya " I. Akabe Biatı denilir. " 622 ' de bir gurup Medine'li daha, Hz.Muhammed'le Akabe'de yeniden görüşmüş, İslamiyet'in buyruklarını yerine getireceklerine , Hz.Muhammed'i koruyacaklarına söz vermişler ve onu Medine'ye davet etmişlerdir. Bu olaya da II.Akabe Biatları denilir. Akabe Biatları , Müslümanların Mekke'den Medine'ye göçüne , Hicret'e yol açmıştır
HİCRET (622)
Hz. Muhammed'in, Müslümanlarla birlikte Mekke'den Medine'ye göç olayına "Hicret" denilir. Mekke'den Medineye göç edenlere "Muhacir" , Medine'de onları karşılayıp yardım edenlere " Ensar " denilir. SONUÇLARI 1-Hicret olayı ile İslamiyet'in yayılışı hızlandı 2-Hz.Muhammed ve Müslümanlar , Mekkelilerin baskısından kurtuldu. 3-Medine Emirnamesi ( Anayasası) hazırlanarak uygulamaya koyuldu 4-Hz.Muhammed, Medine'deki Arap ve Yahudi kabileleriyle görüşerek toplumsal barışı sağladı. 5-İslam Devletinin temelleri atıldı. 6-Hicri takvime başlangıç olmuştur.
ÖSS-1992 Hicret'ten sonra Hz. Muhammed Medine halkına, savaşlara kimlerin katılacağına karar verme yetkisinin kendisine ait olduğunu, Müslüman olsun olmasın herkesin eşit haklara sahip olacağını, dış baskılara karşı birlikte hareket edileceğini duyurmuştur. Bu duyuru aşağıdakilerden hangisine bir kanıt olabilir? A) Hicretin yeni bir takvimin başlangıcı kabul edildiğine B) Yeni bir devletin temellerinin atılmakta olduğuna C) Ülke savunmasının Müslümanlara bırakıldığına D) Askerliğin meslek haline getirildiğine E) Askeri ve siyasi işlerin birbirinden ayrıldığına
ÖSS-1990 Aşağıdakilerden hangisi Mekkelilerin, Hicretten sonra Medine'de toplanan Müslümanları bir güç olarak kabul ettiklerini gösteren bir kanıt değildir? A) Kervan ticaretini sürdürmeleri B)Medinelilere karşı Uhud savaşını yapmaları C) Müslümanlara karşı baskılarını artırmaları D) Müslümanların Kabe'yi ziyaretlerine engel-Iemeye çalışmaları E) Hz. Muhammed'le Hudeybiye Antlaşması'nı imzalamaları.
Hz.Muhammed'in Siyasi ve Askeri Etkinlikleri : a. BEDİR SAVAŞI (624) Nedeni : Mekkelilerin, Medinelilere ekonomik baskı yapması üzerine, Hz.Muhammed'in Suriye'den Mekke'ye dönen bir Kureyş kervanını ele geçirmek istemesi. Gelişme : Mekkeli'ler yenilgiye uğratıldılar. Bazı Mekkeliler tutsak alındılar. Zengin olanlar fidye karşılığı, okuma yazma bilenler on kişiye okuma-yazma öğretmeleri karşılığı, bazıları da karşılıksız serbest bırakıldılar. Sonuçları : Müslümanların ilk büyük savaşı ve başarısıdır. Hz.Muhammed'in dini ve siyasi gücü artmıştır. Putperest kalan Medineliler de İslamiyet'i kabul etmişlerdir. Hz.Muhammed'in esirler, yaralı düşman askerlerinin durumu ve ganimet'le ilgili uygulamaları, İslam Savaş Hukukuna temel oluşturmuştur.
b. UHUT SAVAŞI (625) : Nedeni : Mekkelilerin, Bedir savaşı yenilgisinin öcünü almak ve kervan yolları güvenliğini sağlamak istemesi. Gelişme : Medine yakınlarındaki Uhud dağı eteğinde yapılan savaşta, okçuların yerlerini terk etmeleri üzerine Müslümanlar yenilgiye uğradılar. Hz.Muhammed yaralanmış, amcası Hz.Hamza şehit olmuştur. Sonuç : Müslümanların yenilmesinin temel sebebi, askerlerden bir bölümünün ganimet paylaşımına yönelerek, yerlerini terk etmeleridir. Mekkeliler, yenilgiye uğratmalarına rağmen, Müslümanları yok edememişlerdir
c. HENDEK SAVAŞI (627) : Nedeni : Hayber'de bulunan Yahudilerin, Mekkeliler ve çevre kabilelerle ittifak oluşturarak, Müslümanları yok etmek istemeleri. Gelişme : Uhud savaşından ders alan Müslümanlar, savunma savaşı yapmaya karar verdiler. İran'lı bir müslüman olan Selman-i Farisi'nin önerisiyle, Medine'nin saldırıya açık olan yerlerine, insanların geçemeyeceği genişlikte Hendek kazıldı. Sonuç : Aralarında tam bir anlaşma ve birlik bulunmayan Mekke ordusu istediğini elde edemeyeceğini anlamış ve geri çekilmiştir. Mekkelilerin saldırı gücü tükenmiş ve savunmaya çekilmişlerdir. Müslümanların son savunma savaşıdır.Saldırı sırası Müslümanlara geçmiştir
ç. HUDEYBİYE ANTLAŞMASI (628) : Hz. Muhammed, Müslümanlarla birlikte Kabe'yi ziyaret etmek üzere yola çıkmış, ancak Kureyşliler kuvvet göndererek, Müslümanların Mekke'ye girişine engel olmuşlardır. Bunun üzerine Hudeybiye denilen yerde, taraflar arasındaki görüşmelerden sonra antlaşma imzalanmıştır. Maddeleri : Müslümanlar Kabe'yi ertesi yıl ziyaret edebilecekler ve üç günden fazla kalmayacaklar Mekke'li bir kimse İslamiyet'i kabul edip, Hz.Muhammed'in yanına sığınırsa, velisinin isteği üzerine geri verilecek, fakat bir Müslüman Mekke'ye sığınırsa geri verilmeyecek Taraflardan her ikisi de istedikleri kabilelerle anlaşma yapabilecekler, fakat askeri yardım yapmayacaklar İki taraf birbirleriyle on yıl savaşmayacaklardı. Önemi : Mekkeliler, Müslümanların siyasî varlığını resmen kabul ettiler. Barış ortamının oluşması İslamiyet'e geçişi hızlandırdı. Mekke'nin fethi kolaylaştı.
d. HAYBER'İN FETHİ ( 629 ) : Nedeni : Medine ' nin kuzeyinde, Şam ticaret yolu Müslümanlar üzerinde bulunan Hayber, Yahudilerin elindeydi. Yahudiler için tehlike oluşturuyorlardı. Buranın alınması aynı zamanda, Şam ticaret yolu'nun ele geçirilmesini ve güvenliğini sağlayacaktı. Gelişme : Hz. Muhammed, Hayberlilerin savunma yapmasına fırsat vermeden hızlı hareket etmiş, Hayber'i kuşatarak almıştır. Önemi : Yahudi sorunu çözümlenmiş Şam ticaret yolunun güvenliği sağlanmıştır. Not : Yahudilere, ödeyecekleri vergi karşılığı ( Tarımdan elde ettikleri ürünün yarısı ) topraklarında oturma hakkı tanındı.
ÖSS-1996 Hz. Muhammed döneminde, İslamiyet'i yeni kabul etmiş, puta tapmaktan henüz ayrılmış kişilerin anılarını canlandırmamak için resim ve heykel yasaklanmış; bu yasağa rağmen Emeviler döneminde Kasr-ül Hayr Sarayı, Abbasiler döneminde ise Balkuvara Sarayı resim, kabartma ve heykellerle süslenmiştir Aşağıdakilerden hangisi İslam‘devleti'nin kuruluşundan Abbasiler dönemine kadar geçen zaman içinde sanat anlayışındaki bu değişikliğin nedenlerinden biridir? A) Sınırların genişlemesi sonucu değişik kültürlerle ilişkiye girilmesi B) İslam Devleti'nin ekonomik yönden güçlü olması C) Din ile devlet işlerinin birbirinden ayrılması D) İslamiyet'te ayrılıkların başlaması E) Emeviler döneminde halifeliğin saltanat haline getirilmesi
e. MUTE SAVAŞI ( 629 ) : Nedeni : Bir Müslüman elçisinin, Bizans'a bağlı Gassaniler tarafından şehit edilmesi. Gelişme ve Sonuç : Hz. Muhammed Zeyd bin Harise ( azatlısı) komutasındaki bir orduyu, Gassaniler üzerine göndermiş, Mute yakınlarında; Bizans -Gassani -Arap kuvvetlerinden oluşan orduyla yapılan savaşı Müslümanlar kaybederek geri çekilmek zorunda kalmışlardır. ( Zeyd ve ondan sonraki iki ordu komutanı şehit olmuş, bunun üzerine yönetimi eline alan Halid Bin Velid,Müslümanları daha fazla kayba uğratmamak için geri çekmiştir.) Önemi : Müslümanların Bizans'la yaptıkları ilk savaştır.
f. MEKKE ' NİN FETHİ ( 630 ) : Nedeni : Kureyşliler, Hudeybiye antlaşması koşullarını, kendi taraflarında olan bir kabileyi destekleyerek bozdular. Kureyşlilerin Müslümanlar aleyhindeki etkinliklerinin sona erdirilmek istenmesi Kabe' nin putlardan temizlenmek istenmesi. Gelişme : Hz. Muhammed kalabalık bir orduyla, Mekke' yi her yönden kuşatmış, direnemeyeceklerini anlayan Mekkeliler teslim olmuşlardır. Önemi : İslamiyet'in yayılmasını hızlandırmıştır. Arap yarımadasının fethine ortam hazırlamıştır. Kabe, putlardan temizlenmiştir
g. HUNEYN SAVAŞI ( 630 ) : h. TAİF'IN KUŞATILMASI (630) Nedeni : Mekke'nin fethi üzerine , İslamiyeti kabul etmeyen Arap kabilelerinin, Taiflilerin de desteğiyle bir ordu hazırlayıp, müslümanlara saldırmak istemesi. Gelişme ve Sonuç : Mekke yakınlarındaki Huneyn vadisinde yapılan savaşı, Hz.Muhammed komutasındaki Müslümanlar kazandılar. Kaçanlar Taif' e sığındı. h. TAİF'IN KUŞATILMASI (630) Huneyn savaşından sonra, Hz. Muhammed, Taif'i kuşatmış, ancak burasının savunmaya elverişli konumundan dolayı başarılı olamamış, kuşatmayı kaldırmak zorunda kalmıştır. Taifliler bir yıl sonra kendileri İslamiyet'i kabul etmişlerdir.