Yeni yasal düzenlemelere göre mesleki astımın takibi ve maluliyet Dr. Figen ATALAY BEÜ Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD / ZONGULDAK Ankara- 2013

Sunu planı Mesleki astımda maluliyet Yönetmelikte tariflenenen meslek hastalığı tanımı 5510 sayılı yasa ile bize düşen sorumluluklar 6331 sayılı iş sağlığı güvenliği kanunu Mesleki astımda maluliyet

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Gn. Md. Yrd. / Her bin işçiden yaklaşık 4 ile 12 sinde yeni meslek hastalığı bekleniyor. Evet tıbbi tanı için yeterli ancak, konu sadece tıbbi bir konu değil yasal ve de sosyal boyutu olan bir konudur. Öncelikle tanı bu kurumlarda konulduğunda aynı iş yerinde çalışan başka kişilerde de etkilenme olup olmadığı ortaya çıkacak yani indeks olgudan diğer olguların da tanınması sağlanmış olacak; bu iş yerinde ilgili birimlerce gerekli tedbirlerin alınması sağlanacak ve böylece yeni olguların olmaması dolayısı ile diğer kişiler ve çevre için korunma önlemlerin alınması sağlanacaktır. Ayrıca yasal tanı konulduğunda kişilerin bazı hakları da elde etmelerine yol açılmış olunacaktır

YÖNETMELİKTE TARİFLENEN MESLEK HASTALIĞI KAVRAMI Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya İşin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleri

Meslek hastalığı şüphesi Özel S.Ocağı Devlet Hast. Ünv. İŞ KANUNU İLE İLGİLİ HÜKÜMLER MADDE 77. İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler İşverenler işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını en geç iki iş günü içinde yazı ile ilgili bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar 506 sayılı yasa (eski yasa) 5510 sayılı yasa (yeni yasa) SGK meslek hastalığı şüpheli veya tanılı hastaları MHH’den başka bir kuruma (ÜNİVERSİTE HASTANESİ) sevk edebilecek Meslek hastalığı şüphesi SGK Bölge Müdürlüğü)*** Bölge Meslek Hastalıkları Hastanesi Üniversite Hastaneleri*** Maluliyet ve Sağlık DeğerlendirmeKurulları

Bütün çalışanlar kapsam altına alınmaktadır, sayı ve işyeri sınırlaması ortadan kaldırılmıştır Sağlık kuruluşları kendilerine intikal eden iş kazası ve meslek hastalığını bildirime zorunludur 30 Haziran 2013

Meslekte Kazanma Gücü Azalma Oranları

S.G.K. ÇALIŞMA GÜCÜ VE MESLEKTE KAZANMA GÜCÜ KAYBI ORANI TESPİT İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİ Madde 4-a. Meslek hastalığı tespiti için başvuru yapmasına neden olan hastalık ya da arıza ile ilgili branş (Göğüs Hastalıkları ve/veya Alerji, KBB, İç Hastalıkları, Nöroloji, Psikiyatri, Dermatoloji, Ortopedi ve benzeri) tarafından çalışma ortamındaki faktör ya da faktörlere bağlı olarak ortaya çıktığı düşünülen hastalık ya da arızaların mevcut klinik durumunu açıklayan, sekel bulguları gösteren detaylı bir tespit (İLLİYET) Kimlik tesbiti ile gerekli muayene yapılarak ,muayeneye ilişkin test ve tetkik belgelerinin sigortalının adı,soyadı ve tetkik tarihi yazılır. Tıbbi terimler kısaltmaksızın yapılır.

Bu fıkranın (a) bendindeki tespitlere dayanak teşkil eden; S.G.K. ÇALIŞMA GÜCÜ VE MESLEKTE KAZANMA GÜCÜ KAYBI ORANI TESPİT İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİ Madde 4-b Bu fıkranın (a) bendindeki tespitlere dayanak teşkil eden; 1) Meslekî astım hastalığı iddiası olduğunda bronş provokasyon ve benzeri testleri, tatil döneminde 15 gün, iş ortamında 20 gün süreyle günde dört kez belirlenen PEF değerleri

Ek-2

ETKEN MADDENİN TESPİTİ SGK iş yeri müfettişlerini harekete geçiririr Yoklama memurları ??? Ortam analizleri ve çalışma belgesi sonuçları SGK’ya bildirilerek dosyaya iliştirilir -Süre - İşyeri analizini kim yapacak - Ücretini kim ödeyecek - Bu işi kimler yapıyor?

Meslek Astımında Malüliyet Meslek astımı tanısı konulan kişi o iş kolunda %100 işgörmez sayılmaktadır. Kalıcı işgörmezlik ve maluliyet tayini ise tanıdan iki yıl sonra yapılmaktadır

aynı fabrikada çalıştığı bölümün değiştirilmesi (%58), İşyeri Hekimlerinin Mesleksel Solunum Hastalıkları Konusunda Bilgi ve Yaklaşımları Hekimlerin solunumsal meslek hastalığından şüphelendiklerinde tercih ettikleri yöntemler ; aynı fabrikada çalıştığı bölümün değiştirilmesi (%58), işi bıraktırma (%37), medikal tedavi (%12) Türk Toraks DergisiEylül 2007, Cilt 8, Sayı 3, Sayfa(lar) 141-143 Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi,

20 Ağustos 2013, 1 Eylül 2013 den itibaren uygulanacak A. Birer hafta arayla usulüne uygun yapılan 3 spirometri ölçümü ile kalıcı ağır fonksiyonel bozukluğun gösterilmesi ( FEV1/FVC<%55, FEV1<%40) veya B. Spirometriye uyum sağlayamayan hastalarda; hastanın yılda en az 6 kez astım atağı ile acil servise başvurmuş olması ve arteriyel kan gazlarında en az hafif veya orta dereceli hipoksemisi bulunması (Astımda maluliyet için rapor düzenlenmeden önce optimal tedavi yapılmış ve klinik stabil dönem sağlanmış olmalı ve değerlendirme en az 12 haftalık tedaviden sonra yapılmalıdır.) 20 Ağustos 2013, 1 Eylül 2013 den itibaren uygulanacak

İŞ AKDİ SORUNU !!! Çalışanın iş yeri ortamının değiştirilmesi Çalışanın iş akdinin fesh edilmesi Yasal düzenleme ile iş güvencesi gerekli

209 Mesleki astımı olan olgu 4 yıl izlenmiş %44’ü işten ayrılmış Kalanların %10’u aynı işte çalışıyormuş %25’i işsiz %3’ü emekli olmuş %46’sının maaşında azalma olmuş Eur respir J 1994;10:55-8

aynı fabrikada çalıştığı bölümün değiştirilmesi (%58), İşyeri Hekimlerinin Mesleksel Solunum Hastalıkları Konusunda Bilgi ve Yaklaşımları Hekimlerin solunumsal meslek hastalığından şüphelendiklerinde tercih ettikleri yöntemler ; aynı fabrikada çalıştığı bölümün değiştirilmesi (%58), işi bıraktırma (%37), medikal tedavi (%12) Türk Toraks DergisiEylül 2007, Cilt 8, Sayı 3, Sayfa(lar) 141-143 Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi,

Mesleki Astım (Mediko-Legal Yönden 47 Olgunun Retrospektif Olarak İrdelenmesi) Bu 10 kişiden 6 kişinin iş değişikliği durumunun iş yerince hiç göz önüne alınmadığı, 2 kişinin iş değişikliğinde ısrarı sonucu işten atıldığı, 1 kişiye iş değişikliği yapılmadığı için sık tekrarlayan astım atakları sonucu eksitus olduğu öğrenildi. Akkurt İ. Solunum Hastalıkları 2000; 11: 256-261

Mesleki Astım (Mediko-Legal Yönden 47 Olgunun Retrospektif Olarak İrdelenmesi) Bir kişinin de işten atılma korkusu ile mevcut durumunun işi ile ilgili olmadığını ısrarla söylemesi nedeniyle “mesleki şüphesi” ön tanısı yasal anlamda “mesleki değildir” son şekline dönüştürülmüştür Akkurt İ.

Maruziyet devam ederse: Kalıcılık , Klinik ve SFT’de progressif bozulma Klinik ve fonksiyonel değişikliklerin işle ilgisi belirsizleşir, tanı daha da zorlaşır İş ortamında ani atakla mortalite olasılığı +

* Mesleki astım’da ilk adım kişiyi maruziyetten uzaklaştırıp uygun iş olanağı sağlamak... *MA tanısı konulan kişide kalıcı herhangi bir fonksiyonel etkilenme saptanamazsa bile aynı koşullarda çalışma açısından %100 malul... *Kalıcı maluliyet değerlendirmesi 2 yıl sonra... Clin Chest Med 1997; 18: 471-82

Medikolegal Sorunlar Maruziyet süresine bağlı olarak olay irreversibl hal alabilir. *Suçlanan ajandan en az 2 yıl uzak olarak çalışan 15 mesleki astım hastası incelenmiştir. *11 vakanın spesifik provakasyonları positif bulunmuştur. *4 vakadan 3’ünde spesifik provakasyon sonrası yapılan nonspesifik provakasyon bazal değere göre mesleki astım dedirtecek kadar farklıdır. *Bu çalışmada 15 vakanın ancak birinde sensitizasyonun ortadan kalktıðı görülmektedir. Lemiere C, et al. Am J Respir Crit Care Med 1996

Sonuç olarak Tıbbi meslek hastalığı tanısı koymalıyız Bunu kayıt altına alabilmeliyiz Çalışanın sağlığı için gerekli düzenlemeleri yapmalıyız

SEVGİ VE SAYGI İLE