TERMAL TURİZMİN SAĞLIK TURİZMİNE KATKISI YERİ ve ÖNEMİ

Dr. Dursun AYDIN Sağlık Turizmini Geliştirme Derneği Başkanı 16/11/2005-ANKARA

Turizm Nereden Nereye Geldi? Yıllara göre gelen turist sayısı 1965 361.758 1975 1.540.904 1985 2.614.924 1995 7.726.886 2004 17.516.908 (Kaynak: DİE) 16/11/2005-ANKARA

Alternatif Turizm Çeşitleri Kış Turizmi Kültür Turizmi Sağlık Turizmi İnanç Turizm Spor Turizmi Dağ Turizmi Kongre Turizmi Av Turizmi Yat Turizmi Yayla Turizmi vb. 16/11/2005-ANKARA

Sağlık Turizmi “Bir ülkeden diğer bir ülkeye hastanelerde bekleme sürelerinin uzunluğu, tedavinin dışarıda ekonomikliği veya daha kaliteli sağlık hizmeti veya tedaviyle birlikte tatil yapma arzusu gibi herhangi bir sebeple ve özellikle tedavi amaçlı gidilmesidir.” 16/11/2005-ANKARA

Sağlık Turizmi Konuları Planlı tedavi Sigorta kapsamı dışında kalan sağlık hizmetleri (Laser Excimer, saç ekilmesi, estetik cerrahi) Sigorta kapsamında ödeme yapılan sağlık hizmetleri (Diyaliz hastaları, acil yardım hizmetleri, vb.) Kaplıca tedavisi Dinlenme amaçlı kaplıca hizmetleri (Wellness, restness) Tedavi amaçlı kaplıca hizmetleri (Kur tedavisi) Yaşlı ve Özürlü Tatil Köyleri (Tatil ve bakım amaçlı) 16/11/2005-ANKARA

Kaplıca Turizmi 16/11/2005-ANKARA

Kaplıca Turizmi Kaplıcalardan yararlanmak amacıyla yapılan seyahatler; 1. Tıbbi olarak gerekliliği raporla belirlenmiş kaplıca tedavileri için bir ülkeden diğer ülkeye gidilmesi. 2. Dinlenmek rahatlamak ve kendini daha iyi hissetmek amacıyla konforlu ortamlarda geniş otelcilik hizmetleriyle birlikte kaplıcalardan faydalanmak . Çoğu zaman 1 ve 2 sınırları birbirinden tamamen ayrılamayabilir. Hatta bu hizmetler kombine sunulabilir. 16/11/2005-ANKARA

Dünyada Kaplıca Turizmi Avrupa (özelikle Doğu Avrupa’da) ülkelerinde genellikle tedavi amaçlı (kur terapisi) kaplıca hizmetleri ön plandadır. ABD, Kanada ve birçok Asya ülkelerinde kaplıca hizmetleri genellikle tatil amaçlı (wellness/iyi hissetme-restness/rahatlama) sunulmaktadır. 16/11/2005-ANKARA

Dünyadaki Kaplıca İşletmeleri Batı Avrupa ülkelerinde (Almanya, Fransa, Avusturya vb.) öncelikli olarak tedavi amaçlı merkezler mevcuttur. Pahalıdır. Doğu Avrupa ülkelerinde (Macaristan, Yunanistan, İtalya, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya) hem kaplıca turizmine hem de tedaviye yönelik lüks kaplıcalar vardır. Ucuzdur. ABD ve Kanada’da çok sayıda lüks, büyük oteller içerisinde SPA merkezleri mevcuttur. 16/11/2005-ANKARA

Ülkemizde Kaplıca Turizmi a) Dinlenme amaçlı kaplıca turizmi: Turistlerin bir kısmı (Özellikle yaşlı kesimi) ülkemizin doğa güzellikleri ve jeotermal kaynaklarından dinlenme amaçlı faydalanmalarını kapsar. Burada kaplıcanın bulunduğu tabiat, jeotermalin kalitesi ve lüks ortamı çok önem arz edecektir. Asıl amaç dinlenme ve eğlence ikinci amaç rahatlama ve iyilik halini elde etmedir. 16/11/2005-ANKARA

Ülkemizde Kaplıca Turizmi b) Tedavi amaçlı kaplıca turizmi: Ülkesinde tabipler tarafından teşhisi ve endikasyonu konmuş hastalıkların tedavisi için ülkemize gelmeleri ve kaplıcalardan faydalanılmasını kapsar. Türkiye’de de tabiplerin kontrolünde kaplıcalarda tıbbın kuralları çerçevesinde tedavi olmaları gerekecektir. Bu bölümde lüks otelcilikten ziyade kaplıcanın kalitesi, fiziki olarak türü önem arz eder. Modern küçük kaplıca merkezleri bile bu hizmeti sunabilir. 16/11/2005-ANKARA

Ülkemizde Kaplıca Hizmetlerinde Son Durum Ülkemizde ve yurt dışında iyi tanıtılmadı ve pazarlanmadı. Aslında bugüne kadar kaplıcaların tanıtımı yurt dışında hiç yapılmadı sayılır. Ülkemizde kur tedavisi endikasyonları tam konulmamıştı. FTR bölümü son yıllarda güncelliğini kazanmış olup kaplıca sevki veren tek kliniktir. Kaplıca tedavisi için tıbbi endikasyon konduğu zaman bile bugüne kadar hastanın gideceği ruhsatlandırılmış kaplıcalar yaygın değildi. Sosyal güvenlik kurumlarının ödediği ücret maliyetlerinin çok altında. Avrupa sağlık kasalarının kaplıca tedavisi için yurt dışına sevk ve bedellerinin ödemesi konusunda ciddi çalışma ve araştırma yapılmamıştır. 16/11/2005-ANKARA

Rakamlarla Avrupa Kaplıcaları Avrupa: 1100 kaplıca ve kur merkezi mevcut. Almanya: 330 Kaplıca, 350.000 Çalışan, 950.000 Yatak kapasitesi, 26.500 milyon euro gelir. İtalya: 200 kaplıca, 6 milyon/yıl ziyaretçi Macaristan: 120 Kaplıca Bulgaristan: 300 kaplıca Çek Cum., Slovakya, Slovenya: 190 kaplıca ve kur merkezi 16/11/2005-ANKARA

Avrupa’da Kaplıca Hizmetlerinde Son Durum Avrupadaki işletmeciler kalite ve standartları yükseltirken bir yanda da pazardan paylarını yükseltmeye çalışmaktadırlar. Öte yandan sigortalar kaplıca tedavisi maliyetlerini düşürmeye çalışıyorlar. Sınırlamalar getiriyor. Katılım payını yükseltiyor. Daha ucuza pazar arıyorlar. Halk alıştığı standartlardan vazgeçmiyor. Bu üç grubun çatışmasının sonunda halk cepten ödemeyle daha ucuz olan kaplıcalara doğru kayıyor. Artık Avrupa dışına kayan bir kaplıca turizmi vardır. 16/11/2005-ANKARA

Avrupa Sigortalarının Yurt Dışında Kaplıca Hizmetlerine Bakışı 1 Kur tedavi hizmetlerinde maliyetleri azaltmak için yurtdışı kur hizmeti sunucuları tercih edilmeye başlamıştır. GKV bağlı sigortaları sevindirse de Almanya’daki kur işleticileri zorlanmakta olup bu dışa açılmanın bastırılmasını istemektedirler. Hiç olmazsa eşit rekabet ortamı yaratılması gerektiğini savunup, Alman kür standartlarına uygun kür işletmecilerine sadece imkan tanınması gerektiğini vurgulamaktadırlar. 16/11/2005-ANKARA

Avrupa Sigortalarının Yurt Dışında Kaplıca Hizmetlerine Bakışı 2 Şubat 2005 den itibaren yaklaşık 20 BKK (betriebskrankenkassen) sağlık sigorta kurumu Çek cumhuriyeti kürleri ile anlaşma yapıp, özel indirimler konusunda anlaşmaya varmıştır. Bütün sağlık sigortaları için masraf (para) faktörü başta gelmektedir. Bu kür yasal olarak doğu Avrupa ülkelerinin 2004 de yapılan masrafı karşılama garantisine dayandırılmaktadır. Bu yasaya göre sağlık sigortası üyesinin başka bir EU-ülkesinde küre gitmesi durumunda sağlık sigortaları masrafının tamamını karşılayacaktır. 16/11/2005-ANKARA

Avrupa Sigortalarının Yurt Dışında Kaplıca Hizmetlerine Bakışı 3 Barmer ve AOK bu tür bir anlaşma düşünmüyor. Barmer yedek sağlık sigortası yurtdışında da Alman sağlık Standardları yakalandığında anlaşma yapmaya başlayacağını belirtti. DKVA yurtdışı sigortalarıyla Alman sigortaları bağlantı merkezi yurtdışındaki sigortaları ve sağlık sistemini araştırmaktadır. Araştırmalar sonucu Sigortalarla anlaşma yoluna gidilerek, yurtdışındaki tedavilere izin verilecektir. Almanya yerel kalite araştırması sağlık sigortaları kurumu olan MDK (sağlık sigorta kurumunun tıbbı hizmet kumru) ilgilenmektedir. 16/11/2005-ANKARA

16/11/2005-ANKARA

Avrupa Basınında Kaplıca Turizmi 1 Mayıs 2005 . gazete : (“Der Gelbe Dienst” vom 25.04.2005): Alman kür işletim derneği (DHV) ve kür pansiyon işletim derneği (VdKB), sigorta şirketlerine kızmışlar, yurtdışını tercih ederek Alman işletmecileri zorda bıraktığını belirten bir şikayet mektubunu Alman sağlık bakanı Ulla Schmidt e göndermişlerdir. Rekabete hazır olduklarını ama böyle haksız rekabetin yanlış olduğunu vurgulamışlardır. Yurtdışındaki kürlerin Alman kalite standartlarının altında olduğunu belirtmişlerdir. Sigortaları hastalar için gereken kalite kontrolünü yapmayıp sadece ucuz olmasını ön planda tutmakla suçlamışlardır. 16/11/2005-ANKARA

Avrupa Basınında Kaplıca Turizmi 2 Gazete : Augsburger Allgemeinen Zeitung vom 12.04.2005: 90’lı yıllarda yaklaşık 580.000 kür kayıt edilirken bu sayı bu günlerde 110.000’e düşmüştür. AOK öncüsü H.Platzer’in yanısıra diğer sigortalar ve kür işletmecileri eşit rekabet orta mı oluşturulması gerektiğini vurgulamışlardır. Doğu Avrupa’nın cazip fiyatlarıyla ilgiyi üzerine çekmesine işaret edilmiştir. DHV kür işletim öncüsü Kirchner, eğitim standartları eşit olmalı dedi ve dikkati Polonya’da bir grup inşaatçının 8 haftalık bir masaj eğitiminden sonra masaj salonu açabilmelerine çekti. Buna bağlı olarak AOK öncüsü Platzer, yurtdışı kürleri standart yakalanıp belgelenmediği sürece AOK sigorta mensuplarının yurtdışı kür masraflarının karşılamayacağının altını çizdi. 16/11/2005-ANKARA

Avrupa Basınında Kaplıca Turizmi 3 Gazete: Vogtland-Anzeiger vom 11.04.2005: Almanya’nın gelecekteki politikası sigortaların Çek Cumhuriyeti ve Polonya’daki kürleri onaylamalarını yasal olarak engelleyip engellemeyecekleri sorusunu cevapız bıraktı. Bu konuda kalite ISO –ölçülerinin kabul edilmesi gerektiğini vurgulayarak, alman kür derneği Avrupa komisyon öncüsü Kirchner, 2007 yılına kadar yaklaşık 22 Avrupa ülkesini bu ISO Alman kür standartlarını yakalamış ve ISO belgesini almış olacağını vurguladı. 16/11/2005-ANKARA

Avrupa Basınında Kaplıca Turizmi 4 Gazete: Vogtland-Anzeiger vom 11.04.2005: Bayern eyaleti kür öncüsü kür hastasının da bilinçlendiğini ve sekiz yıl öncesinde küre gelenlerinin %70 sigortalı hasta ve %30 kendi imkanlarıyla gelenler iken, bu yüzdeler tersine döndü dedi. Şimdi küre başvuranların %70 kendi imkanlarıyla geliyor ve sadece %30 kür masraflarını sigorta tarafından ödetiyor. Eğer Avrupa’daki kürlerin standart beklentileri yükseltilmezse, Alman kür işletimi büyük sorunlar yaşamaya başlayacak. Alman kürleri son 10 senede kür kalitesini yükseltmek için yaklaşık 450 milyon Euro harcamıştır. 16/11/2005-ANKARA

Ülkemizde Sunulabilecek Kaplıca Paketleri Klasik SPA paketleri İsteyenlere ilave şehir turları Temel medikal destek, genel doktor kontrolü, acil yardım Ekstra sağlık hizmeti Diş tedavisi Excimer laser Saç ekimi Check-up Oksijen terapisi 16/11/2005-ANKARA

BİZ NE YAPMALIYIZ 1 Tedavi amaçlı mı yoksa dinlenme amaçlı mı kaplıca turizmine yöneleceğimize karar vermeliyiz. Tabii ki dinlenme amaçlı kaplıca turizmi ülkemiz için daha kolay ve pratiktir. Ancak ilerleyen dönemlerde birçok tesisimizi tıbbî alt yapı açısından tamamlanarak tedavi amaçlı kaplıca turizmine hazırlanılmalıdır. 16/11/2005-ANKARA

BİZ NE YAPMALIYIZ 2 Kaplıcaların alt yapısı ve standartları belirlenip hemen uygulamaya geçilmelidir. Ülkede kaplıca yatırımlarını yaygınlaştırmalıyız. Turizm deneyim ve potansiyelimizi özellikle kış dönemlerinde kaplıca turizmine kaydırmalıyız. 16/11/2005-ANKARA

BİZ NE YAPMALIYIZ 3 Turizm Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, ilgili STK ve kaplıca işletmecilerinden oluşan bir komisyon kurulmalı. Tanıtım; öncelikli olarak oluşturulan bu komisyon aracılığı ile yurt içi ve dışı operatörlerle ciddi işbirliğine girerek ülkemizin kaplıca potansiyeli tanıtılmalı ve pazarlanmalıdır. 16/11/2005-ANKARA

BİZ NE YAPMALIYIZ 4 Tedavi amaçlı kaplıca turizmine yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Kalifiye elemanlar yetiştirilmeli (doktor, sağlık personeli, destek ekibi) Kaplıcalarda tıbbî alt yapı ve ruhsatlandırma yapılmalı Dünya standartlarında akreditasyonlar oluşturulmalı Milletlerarası sözleşmeler çerçevesinde gurbetçilerin kaplıcalardan faydalanmaları kolaylaştırılmalıdır.(SSK’dan sevkle BUT fiyatlarından hizmet alabilirler.) 16/11/2005-ANKARA

BİZ NE YAPMALIYIZ 5 DESTEK Hükümet yetkilileri çeşitli zamanlarda yaptığı iş adamları gezisi gibi kaplıca turizmine yönelik seyahatler yapılmalıdır. Örneğin bakanlık yetkilileri, ilgili STK yöneticileri, kaplıca işletmecilerinden oluşan bir ekip Doğu Avrupa kaplıcalarını incelemelidir ve bu gibi seyahatler arttırılmalıdır. 16/11/2005-ANKARA

SONUÇ Dünyada en potansiyel kaplıca kaynaklarına sahip olduğumuzu ama Dünyaya pazarlayamadığımızı Avrupa’nın maliyetleri düşürmek için ucuz ama kaliteli, standardize edilmiş kaplıca hizmetleri aradığını Tanıtım için işletmeciler, STK’lar ve hükümet yetkilileri ile birlikte topyekün hareket etmemiz gerektiğini Kaplıcalarımızı Dünya standartlarına çıkartmak, yaygınlaştırmak, kalifiye ekip yetiştirmek zorunda olduğumuzu UNUTMAMALIYIZ 16/11/2005-ANKARA

İlginiz ve sabrınız için TEŞEKKÜRLER... 16/11/2005-ANKARA

16/11/2005-ANKARA