ENERJİ YÖNETİMİ DERNEĞİ A. Naci IŞIKLI ENERJİ YÖNETİMİ DERNEĞİ (Başkan) 22 Ağustos 2013 Kamu Özel Sektör El Ele Enerji Verimliliğine

ENERJİ YÖNETİMİ DERNEĞİ ENERJİ YÖNETİMİ DERNEĞİ... Kuruluş: Mayıs 2010

SUNUM İÇERİĞİ 1.Enerji Verimliliği nedir? 2.Enerji Verimliliği neler getirebilir? 3.Enerji Verimliliğinde Hedefler 4.Kurumsal Yapılar - YEGM (EIE) 5.Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketleri 6.Enerji Performans Sözleşmeleri 7.Kamu Özel Sektör El Ele Enerji Verimliliğine Projesi 8.Sorunlar Çözümler

ENERJİ VERİMLİLİĞİ NEDİR? Enerji Verimliliği (EV) nedir? Enerji verimliliğini; - Aynı ürün veya hizmeti (kalite ve konfor şartlarından taviz vermeden) daha düşük enerji ile gerçekleştirmek, - Aynı birim enerji ile daha fazla ürün veya hizmet elde etmek, şeklinde iki farklı anlatımla tanımlayabiliriz.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ NEDİR? Nüfus artışı ve teknolojinin gelişmesi sonucunda enerji ihtiyacı (talep) artmakta, mevcut üretim bu talebi karşılamaya yetmediğinde yeni yatırımlar yapılarak (arzın attırılması ile) bu ihtiyacın karşılanmasına çalışılmaktadır. Oysa enerji açığının öncelikle enerji verimliliğine yapılacak yatırımlar ile bedava enerji (bazı kaynaklarda negatif enerji anlamında negawatt, negajoule) olarak adlandırılabilecek şekilde enerji verimliliği arttırılarak (talebin düşürülmesi ile) karşılanması mümkündür.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ NELER GETİREBİLİR? Gelişmekte Olan Ülkemizde Artan Enerji Talebi Nasıl Karşılanabilir? 1- ARZ tarafından yaklaşmak * Arzı arttırmak = Daha çok üretim, çevresel etkiler * İthal kaynak = Cari açık (petrol, doğal gaz, türbin, PV panel vb.), arz güvenliği riski * Yapılabilecekler = Daha düşük fiyattan satın almaya çalışmak, kaynak çeşitliliğine gitmek 2- TALEP tarafından yaklaşmak * Talebi azaltmak = Enerji Verimliliği * Yerli kaynak = Üretim, istihdam, ar-ge * Yapılabilecekler = Devlet desteği (kısa sürede kaldıraç etkisi) 3- SONUÇ * Öncelik ENERJİ TALEBİNİ DÜŞÜRMEK olmalıdır. * Yenilenebilir Enerji, Enerji Verimliliğinin alternatifi değildir.

ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE HEDEFLER “Enerji politikalarımızın başına üç tane 20'yi oturttuk. 2020'de ürettiğimiz enerji kaynaklarının en az yüzde 20'si yenilenebilir enerjiden oluşacak. Enerji üretiminden kaynaklı karbon ve sülfür salımı yüzde 20 daha az olacak ve yüzde 20 tasarruflu olacak.” Bakan Yıldız, Schneider Electric'in Manisa OSB'deki Çevre Dostu Fabrikasının Açılışını Yaptı. [08/04/2010] “Belge ile 2023 yılında Türkiye’nin GSYİH başına tüketilen enerji miktarının (enerji yoğunluğunun) 2011 yılı değerine göre en az %20 azaltılması hedeflenmektedir.” Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012 – 2023

İDARİ YAPI

YEGM - ETKB’na bağlı YEGM içindeki Enerji Verimliliği Daire başkanlığı (sorunlar) - Yeni bir yapı olmalı, - Yarı bağımsız bir kurum olmalı, (ilişkili bakanlık?, bütçe) - Yönetim Kurulu (atama / seçim) - İcracı bir kurum olmalı, - Devlet, yerel yönetimler, özel sektör, STK’lar yer almalı, - Gelir kaynağı olmalı, - EV konusundaki tüm çalışmaları koordine etmeli, (üretim, iletim, dağıtım, bina, endüstri, ev aletleri, ulaştırma, tarım…) - EV politikaları ile araçlarını/yöntemlerini belirlemeli, (teşvik, destek, hibe, / yaptırım, ceza) - Yurt içi/dışı kredileri, hibeleri koordine etmeli, - EİE/YEGM’nin eski çalışanları ve yeni elemanlarla takviye edilmeli, özlük hakları iyileştirilmeli,

YEGM

ENERJİ VERİMLİLİĞİ DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİ Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) Şirketlerinin, enerji yöneticilerinin görev ve yetkilerine ilave olarak; • Etüd-proje hazırlamak, • Verimlilik arttırıcı proje (VAP) hazırlamak, • VAP uygulamaları yapmak, • Danışmanlık hizmeti vermek, • EY eğitimleri düzenlemek, • Mevcut binaların enerji kimlik belgelerini hazırlamak, gibi görevleri vardır.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİ

ENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMESİ (EPS) Herhangi bir sektörde (sanayi, bina, hizmet) enerji verimliliğinin arttırılması ve dolayısı ile para ve enerji tasarrufu sağlanması için etkili ve pratik bir sözleşmedir. Kısaca proje maliyetinin,müşterinin para harcamadan, elde edilecek tasarruf ile finanse edilmesi prensibine dayanır. EPS sözleşmesi kapsamında finansman 3 farklı yöntem ile finanse edilebilir; 1.Müşteri finansmanı, 2.EVD finansmanı, 3.Üçüncü taraf finansmanı.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİ EPS’yi FARKLI KILAN NEDİR? - Tek bir firma tüm hizmeti sunar, - EVD şirketi tüm teknik riskleri öngörür, - Proje maliyeti, tasarruf edilen bedel ile karşılanır, - Projenin tasarruf miktarı (getirisi) EVD şirketi tarafından garanti edilir.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİ EPS NASIL ÇALIŞIR? EVD şirketi; • gerekli ölçümleri yapar, enerji verimliliği fırsatlarını (noktalarını) belirler, (etüd) • enerji verimliliği projesini hazırlar, maliyetleri ve geri ödeme süresini hesaplar, (VAP) • proje için gerekli kaynakları sağlar, (finansman) • proje bedelinin geri dönüş süresini garanti ederek sözleşme imzalar, (EPS) • projeyi hayata geçirir, (uygulama) • tüketimleri takip eder, (gerekirse sistemin bakım-onarım ve işletimini yapar) • eski tüketim ile yeni tüketim arasındaki farkı tahsil eder, (geri ödeme) • sürenin sonunda gerçekleşen tasarrufta eksiklik varsa karşılar, (garanti) • sistemi müşteriye devreder.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİ

KAMU İÇİN; KREDİ + ENERJİ PERFORMANSI SÖZLEŞMESİ…. Tip şartnameler (teknik-finansal yeterlilik, standartlar- ölçme ve doğrulama, etüt standardı, devreye alma standartı vb.) ve kamu ihalesini tek elden sağlayacak mekanizmasının oluşturulması ve tanıtım-pilot uygulama faaliyetlerine başlanması. Kamu ihale yasası, bankacılık yasası ile ticari ve hukuki mevzuatın, kamunun uzun vadeli EPC uygulamasına uygun hale getirilmesi,

KAMU ÖZEL SEKTÖR EL ELE, ENERJİ VERİMLİLİĞİNE KAMU İÇİN; KREDİ + ENERJİ PERFORMANSI SÖZLEŞMESİ…. Tip şartnameler (teknik-finansal yeterlilik, standartlar- ölçme ve doğrulama, etüt standardı, devreye alma standartı vb.) ve kamu ihalesini tek elden sağlayacak mekanizmasının oluşturulması ve tanıtım-pilot uygulama faaliyetlerine başlanması. Kamu ihale yasası, bankacılık yasası ile ticari ve hukuki mevzuatın, kamunun uzun vadeli EPC uygulamasına uygun hale getirilmesi,

KAMU ÖZEL SEKTÖR EL ELE, ENERJİ VERİMLİLİĞİNE

SORUNLAR – ÇÖZÜMLER? ULUSAL ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEFERBERLİĞİ… Devlet, öncelikli ve acil olarak; “enerji verimliliği” üzerine odaklanmalıdır. Hükümetlere bağlı olarak değil, “Devlet Politikası” olarak daimi, öncelikli ve sürdürülebilir olmalıdır. “Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı” hazırlanmalı ve hedef belirlenmelidır (KV, OV, UV). “Enerji verimliliği, çevre, karbon yükümlülükleri, temiz-eko-üretim ve yenilenebilir enerji” mevzuatları uyumlandırılmalı ve bir bütünlük sağlanmalıdır.

SORUNLAR – ÇÖZÜMLER? KAMU; ÖNCÜ OLMALI, KAMU İHALE KANUNU DEĞİŞTİRİLMELİDİR… Kamuda, zorunlu olarak yapılacak etüt-proje ve VAPların sonucunda, verimlilik artırıcı uygulamaların “enerji performans sözleşmeleri-EPS-EPC” ile yapılabilmesi için; “Kamu İhale Kanunu”nda gerekli değişiklikler yapılmalıdır. • Kamunun AB ve ABD’deki gibi; yıl gibi uzun süreli enerji performans sözleşmesi yapabilmesi ve bankalardan, finans kuruluşlarından kredi kullanabilmesi sağlanmalıdır. • Ortak ve örnek bir “teknik şartname” ve “EPS” hazırlanmalıdır. EPS’nin de; Türk Ticaret Kanunu, Türk Hukuk Sistemi ve Türk Bankacılık/Sigortacılık Sistemi ile uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir.

SORUNLAR – ÇÖZÜMLER? DESTEKLER… Enerji verimliliği destekleri artırılmalı, başvuru ve geri dönüş/ödeme mekanizmaları kolaylaştırılmalı, hızlandırılmalıdır. •Teşvik yüzdelerinin arttırılması, etüt-proje, VAP ücretlerinin de teşvik kapsamına alınması ve sağlanacak verimlilik/tasarruf oranı kadar; vergi ve/veya enerji fiyatlarından indirim yapılmasıdır. •Bugüne kadar sanayiye verilen VAP ve Gönüllü Anlaşma teşvikleri, benzer şekilde kapsam dahilindeki tüm ticari bina ve işletmelere de verilmelidir.

SORUNLAR – ÇÖZÜMLER? Yaptırımlar uygulanmalı

SORUNLAR – ÇÖZÜMLER? ENERJİ KİMLİK BELGESİ (EKB) **Mevcut binalar için EKB alma tarihi 2017** Kademeli geçiş sağlanmalı: -Alım-satımda DASK gibi zorunlu belge haline gelmeli m2, m2, ticari binalar için 2014, 2015 ve 2016 sınırlaması getirilmeli, • EKB sınıfını C ve üzerine çıkartan binalara doğalgaz ve elektrikte indirim sağlanmalı. • Sadece mantolama ve pencere değişimi yapılması ve sonunda C sınıfı ve üzerinde sertifika alınması durumunda belediye harcı alınmaması ve KDV’de indirim sağlanması

SORUNLAR – ÇÖZÜMLER? ÖLÇME VE DOĞRULAMA METODOLOJİSİ HAZIRLANMALIDIR… Yapılan enerji etüt proje, VAP ve uygulamaların doğru olup-olmadığını kontrol için, EPS uygulamasına geçiş için, “ölçme ve doğrulama” standartları, metodolojisi hazırlanmalıdır. ISO EN Enerji Yönetim Sistemi ve ISO EN Karbon Hesaplama Sistemi, enerji verimliliği, enerji yönetimi ve karbon yönetimi sistemi ile entegre edilerek, kurum-kuruluş ve şirketlerimizi; 2012 Kyoto sonrasına ve yaptırımlarına hazırlamalıyız.

SORUNLAR – ÇÖZÜMLER? DÜŞÜK/SIFIR ENERJİLİ, EKO YAPI KONUSUNDA BİLİNÇLENDİRME, EĞİTİM... - Halkı bilinçlendirmek için tv’lerde “prime- time”da kısa filmler gösterilmelidir, - Bina/site/tesis dizayn edenlere yönelik eğitim programları düzenlenmelidir,

SORUNLAR – ÇÖZÜMLER? Kentsel Dönüşüm projelerinde çevre dostu, yeşil, pasif evler projelendirilmeli. KENTSEL DÖNÜŞÜM

TEŞEKKÜRLER… TEŞEKKÜRLER ENERJİ YÖNETİMİ DERNEĞİ