15.03.2010

Rahman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla HZ HATİCE İLE EVLİLİĞİ

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Ficar savaşları ve Hılful Fudul olaylarından sonra, Hz. Muhammed (s.a.s.)’in yirmi beş yaşında iken Hatice ile evlendiği yıla kadar başından geçen olaylar hakkında kaynaklarda detaylı bilgi mevcut değildir. Onun bu süre zarfında amcası Ebû Tâlib’e işlerinde yardımcı olduğu anlaşılmaktadır. Hatice ile evlenmeden önce onun kervanını Suriye’ye götürüp getirdiği bilinmektedir.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Bu bölümde, önce Hatice’nin ailesi ve Hz. Muhammed (s.a.s.)’le evlenmeden önceki hayatı hakkında kısa bilgi vermek istiyoruz.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hz Hatice, şerefli, iffetli bir kadındı. Soyu, beşinci göbekte Hz. Peygamber sallallahu aleyhi vesellem'in soyu ile birleşmekteydi. Bu soy birleşmesinden dolayı Peygamberimizle akraba idi Kureyş'in Esedoğulları kolundan Huveylid b. Esed’in kızıdır.

(Şeybe) Abdulmuttalib Kilab Zühre Kusay 4 Abduddar Abdul-Uzza Abdul-Uzza Abd-i Menaf Abd-i Menaf 3 Esed Esed Esed 2 Haşim (Amr) Haşim (Amr) (Şeybe) Abdulmuttalib Amr Nevfel Hüveylid Hüveylid Hüveylid 1 Varaka Hz Abdullah El-Avvam Hz Hatice Hz Muhammed HZ HATİCE’NİN SOYU Ez-Zubeyr Ö:656

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hz. Muhammed (s.a.s.)’le evlenmeden önce başından iki evlilik geçmişti. Önce Ebû Hâle ile, Onun ölümü üzerine Atîk b. Âbid ile evlenmişti. Hz. Hatice'nin her iki evlilikten de çocukları dünyaya gelmişti.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hatice, İkinci kocasının da ölmesi üzerine kendini çocuklarına ve işine vermişti. Diğer zengin Kureyşliler gibi kendi adına Suriye ve Yemen’e ticaret kervanları gönderiyordu. Akıllı, zeki, namuslu, zengin ve güzel olduğu için Kureyş'in ileri gelenleri kendisiyle evlenmek istiyorlar, fakat o, bütün teklifleri reddediyordu.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Her ikisi de Mekkeli olduğu için Hatice ile Hz. Muhammed (s.a.s.)’in birbirlerini tanıdıkları muhakkaktır. Ancak evlenmeden kısa bir müddet önce, birbirlerini daha yakından tanımaya vesile olan önemli bir fırsat doğdu. Bu da Hz. Muhammed (s.a.s.)’in Hatice’nin ticaret kervanını ücret karşılığında Suriye’ye götürmesidir.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hz. Muhammed (s.a.s.)'in Suriye seyahatinden önce de Hatice adına Meysere'nin eşliğinde Hicaz-Yemen kervan yolu üzerinde kurulan Hubâşe Panayırı'na ticaret maksadıyla gittiği kaynaklarımızda nakledilmektedir.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hz. Muhammed (s.a.s.) 25 yaşında iken Hatice’nin, kervanını Suriye’ye götürmek üzere adam aradığını öğrenen Ebû Tâlib, yeğenine durumu anlattı ve Hatice’den iş istemesini söyledi. Konu kendisine iletilince, Hatice hemşehrileri arasında güvenilir ve doğru sözlü bir şahsiyet olarak şöhret bulan Hz. Muhammed (s.a.s.)’e kervanını memnuniyetle teslim etti.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Kaynaklarda onun Hz. Muhammed (s.a.s.)'in doğruluğunu, güvenilirliğini ve ahlakını öğrenmesi üzerine kendisine iş teklif ettiği de nakledilmektedir.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hz. Hatice, kölesi Meysere’yi de onun yanına verdi. Aynı tür hizmet için diğer şahıslara iki genç deve verdiği halde, Hz. Muhammed (s.a.s.)’e bunun iki mislini, yani dört deve vermeyi kabul etti. Hz. Muhammed (s.a.s.), Suriye’de bulunan Busrâ’ya kadar giderek Mekke’den götürdüğü malları sattı ve istediği malları da satın alarak Meysere ile birlikte Mekke'ye döndü.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Getirdiği malları Hatice’ye teslim etti. Hz. Muhammed (s.a.s.)’in yönettiği bu kervan, daha önceki seferlerin iki misli kârla dönmüştü. Meysere, Hatice’ye Hz. Muhammed (s.a.s.)’den övgüyle bahsetti. Sonuçtan son derece memnun olan Hatice, Hz. Muhammed (s.a.s.)’e vadettiği ücretin iki katını verdi.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hatice bundan sonra Hz. Muhammed (s.a.s.)’e evlilik teklifinde bulundu. Bu evliliğe Hz. Hatice'nin arkadaşlarından Nefîse bint Ümeyye'nin aracılık ettiği de söylenmektedir. Nefise binti Ümeyye anlatıyor. Muhammed ((a.s.)) Hatice'nin Şam ticaretinden döndükten sonra, Hatice, kendisiyle evlenmek isteyip istemeyeceğini anlamak maksadıyla yoklama yapmak üzere, beni Muhammed ((a.s.))'e gönderdi.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Ona: 'Ey Muhammedi Seni evlenmekten alıkoyan nedir?' diye sordum. 'Elimde param yok! Ben nasıl evlenebilirim?' dedi. 'Eğer sana evlenme masrafı sağlansa da, sen cemale, mala, şerefe, denkliğe davet olunsan, icabet etmez misin?' diye sordum.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği 'Kim bu kadın?' dedi. 'Hatice'dir!' dedim.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği 'Bu, sence, benim için nasıl olabilir? dedi. 'Orası, bana düşen bir vazifedir dedim. 'O halde, ben de senin dediğini yaparım!' dedi. Hemen gidip durumu Hatice'ye bildirdim.“ Hz. Hatice, Nefise Hatun aracılığıyla yaptığı yoklama sonucunda Peygamberimiz (a.s.) in kendisiyle evlenmeye razı olacağını anladı.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği "Ey amcamın oğlu! Akrabam olduğun, kavminin arasında şerefli, emniyetli, güzel huylu ve doğru sözlü olduğun için seninle evlenmeyi arzu etmiş bulunuyorum. Amcam Amr b. Esed'e gidip beni iste! Sen de, şu saatte gel!" diyerek Peygamberimiz (a.s.)a; nikâhını kıyması için de amcası Amr b. Esed, b. Abduluzza, b. Kusayy'a haber gönderdi.

(Şeybe) Abdulmuttalib Kilab Zühre Kusay 4 Abduddar Abdul-Uzza Abdul-Uzza Abd-i Menaf Abd-i Menaf 3 Esed Esed Esed 2 Haşim (Amr) Haşim (Amr) (Şeybe) Abdulmuttalib Amr Nevfel Hüveylid Hüveylid Hüveylid 1 Varaka Hz Abdullah El-Avvam Hz Hatice Hz Muhammed HZ HATİCE’NİN SOYU Ez-Zubeyr Ö:656

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Muhammed de kendisine yapılan bu teklifi amcalarıyla istişâre etti. Sonunda kabul etti; nikah ve düğün için bir gün kararlaştırıldı. Hz. Muhammed (s.a.s.), amcası Ebû Tâlib ve Hamza ile birlikte Hatice’nin evine gitti. Kureyş'in ileri gelenleri de merasimde hazır bulundular.

(Şeybe) Abdulmuttalib Hz Adem Hz İbrahim MÖ:1800 Kusay Abd-i Menaf Haşim 5 Erk-5 Kız (Şeybe) Abdulmuttalib Hz Saad Halide B. Esved Hz Amine bint Vehb Hz Abdullah Hz Abbas Ebu Talip (İslamı Red) Ebu Leheb (İslamı Red) Hz Hamza Hz Muhammed (s.a.v) Zübeyr (isl.önce öl) Haris (isl.önce öl) Kusem Dırar 2.1.1 HZ MUHAMMED’İN SOY KÜTÜĞÜ Mukavvim Hacl

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hatice, babası Huveylid, Ficâr savaşlarından önce öldüğü için, amcası Amr b. Esed’e haber gönderdi. Amcasının oğlu Varaka b. Nevfel de orada hazır bulundu.

(Şeybe) Abdulmuttalib Kilab Zühre Kusay 4 Abduddar Abdul-Uzza Abdul-Uzza Abd-i Menaf Abd-i Menaf 3 Esed Esed Esed 2 Haşim (Amr) Haşim (Amr) (Şeybe) Abdulmuttalib Amr Nevfel Hüveylid Hüveylid Hüveylid 1 Varaka Hz Abdullah El-Avvam Hz Hatice Hz Muhammed HZ HATİCE’NİN SOYU Ez-Zubeyr Ö:656

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Arap örf ve âdetlerine göre törende Ebû Tâlib ve Varaka b. Nevfel birer konuşma yaptılar. Ebû Tâlib konuşmasında Hz. Muhammed (s.a.s.)’in üstün ahlakından bahsederek Hatice’yi amcasından istedi ve mehrini zikretti. Mehir yirmi deve veya beş yüz dirhem gümüş idi. Varaka b. Nevfel de yaptığı konuşmada bu evliliğin kendileri için bir şeref olduğunu söyledi. Ebû Tâlib develer keserek düğün yemeği verdi.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Aradan birkaç gün geçtikten sonra Hz. Muhammed (s.a.s.), eşinin evinde ikamet etmek üzere Ebû Tâlib’in evinden ayrıldı. İkisi arasında mutlu bir aile hayatı geçti. Sevgi, saygı, bağlılık ve iyi geçim üzerine kurulan bu evlilik İslâm Tarihi boyunca, günümüze dek, örnek aile yuvası olarak gösterilmiştir.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hz. Muhammed (s.a.s.), Hatice ile evlendikten sonra geçim sıkıntısından kurtuldu ve müreffeh bir hayat sürmeye başladı

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Bu arada gençliğini yanında geçirdiği amcası Ebû Tâlib’i de unutmadı. Otuz altı yaşında iken, amcasının yükünü hafifletmek amacıyla, o sıralarda beş yaşında olan Ali’yi yanına alarak bakımını üstlendi. Ali bundan sonra hicrete kadar Hz. Muhammed (s.a.s.)’in yanında kaldı. Hz. Muhammed (s.a.s.) aynı zamanda Ali’nin kardeşi Câfer’i de öteki amcası Abbas’ın yanına vermeyi sağladı.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hz. Muhammed (s.a.s.) Hatice ile evlendiği sırada yirmi beş yaşında bulunuyordu. Hatice'nin ise kırk, kırk altı ve yirmi sekiz yaşında olduğuna dair rivayetler de mevcuttur. Genellikle kırk yaşında olduğu kabul edilmektedir. Bununla birlikte, yirmi sekiz yaşında olduğunu ileri sürenlerin görüşü, biyolojik gerçekler çerçevesinde kuvvet kazanmaktadır.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Çünkü Hz. Hatice’nin Hz. Muhammed (s.a.s.)’den altı çocuğu olmuştur. Bu, kırk yaşından sonra imkansız olmamakla birlikte, evlendiklerinde yirmi sekiz yaşında olması gerçekle bağdaşmakta ve daha makul görülmektedir. Nitekim bunu kabul eden yazarlar da vardır. Mesela Ahmed et-Tâcî,

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği "Şayet Hatice, Hz. Muhammed (s.a.s.)'le evlendiğinde kırk yaşında idiyse, Hz. Muhammed (s.a.s.)'e vahiy geldiğinde elli beş yaşında olması gerekir. Bu yaşta bir kadın nasıl doğum yapar? Halbuki Abdullah adlı çocuğunu peygamberlikten sonra doğurduğu kesindir" değerlendirmesini yaparak, evlendiğinde yirmi sekiz yaşında olduğuna dair rivayeti diğerine tercih ettiğini belirtmektedir.

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Hz. Muhammed (s.a.s.)’in Hatice’den ikisi erkek, dördü kız olmak üzere altı çocuğu dünyaya geldi. Erkek çocuklarının adları Kâsım ve Abdullah, Kızlarının adları ise Zeyneb, Rukıye, Ümmü Gülsüm ve Fâtıma’dır.

Hz Muhammed (s.a.v) EŞLERİ ÇOCUKLARI 2.1.1 HZ MUHAMMED’İN SOY KÜTÜĞÜ Hz Hatice M25/H40 Sevde b. Zem’a (Dul) M53 Hz Aişe H1-H2 evlendi 623-624 Hz Hafsa b. Ömer Hz Zeynep b. Hüzeyme Hz Zeynep b. Cahş Hz Ümmü Seleme Hz Ümmü Habibe (H7) Hz Cüveyriye b.Haris Hz Safiyye b. Huyey (H7) Ebu Leheb’in çocukları Hz Meymune b. Haris (H7) Hz Mariyetül Kıptiyye ilkEşi: Utbe ilkEşi: Utbe İlk Eşi: Uteybe İlk Eşi: Uteybe ÇOCUKLARI Kasım (596-598) Zeynep (600-630) Rukiye (603-625) Ümmü Gülsüm (22) Fatıma (605,633) Abdullah (3 ay) İbrahim (17 Ay) Eşi : Ebu’l As Eşi : Ebu’l As Eşi : Ebu’l As Eşi : Ebu’l As Eşi : Ebu’l As Eşi: HzOsman Eşi: HzOsman Eşi: HzOsman Eşi: HzOsman Eşi: HzOsman Eşi: Hz Ali Eşi: Hz Ali Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Muhsin Öl: Bebek Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ümmü Gülsüm Ali Öl: çocuk Ali Öl: çocuk Ali Öl: çocuk Hz Ümame Hz Ümame Hz Ümame Hz Ümame Hz Ümame Hz Ümame Hz Ümame Hz Ümame Hz Ümame Hz Ümame Hz Ümame Hz Ümame Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Abdullah 2 yaş ölm. Hz Hasan Hz Hasan Hz Hasan Hz Hasan Hz Hasan Hz Hasan Hz Hasan Hz Hasan Hz Hasan Hz Hasan Hz Hasan Hz Hasan Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Hüseyin Hz Zeynep Hz Zeynep Hz Zeynep Hz Zeynep Hz Zeynep Hz Zeynep Hz Zeynep Hz Zeynep Hz Zeynep Hz Zeynep Hz Zeynep Hz Zeynep TORUNLARI TORUNLARI

2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ MUHAMMED 2.3 Hz Hatice İle Evliliği Erkek çocukları daha bebek iken vefat etmişlerdir. Hz. Muhammed (s.a.s.)’in kızlarından Rukıye, Zeynep ve Ümmü Gülsüm, babalarının sağlığında çeşitli aralıklarla, Fâtıma ise babasından altı ay sonra vefat etmiştir. Araplarda ilk doğan çocuğa nispetle künye alma ve bu künye ile anılma adet olduğundan, Hz. Muhammed (s.a.s.) de Hatice’den olma ilk oğlu Kâsım’a nisbetle Ebü’l-Kâsım künyesini almıştır