İHALEYE KATILMADA YETERLİK KURALLARI 1- EKONOMİK VE MALÎ YETERLİK 2- MESLEKİ VE TEKNİK YETERLİK
EKONOMİK VE MALİ YETERLİK • İhaleye girecek firmaların mali olarak, üstlendiği işi gerçekleştirecek mali yeterliğe sahip olması ve bu durumun sunulacak belgelerle ispatlanması gerekmektedir. Bu belgeler; • Bilanço, • Gelir Tablosu • Bankalardan alınacak mali duruma ilişkin belgelerdir.
EKONOMİK VE MALİ YETERLİĞE İLİŞKİN BELGELER: Yaklaşık maliyeti eşik değerin onda birine kadar olan işlerin ihalelerinde; İSTENİLMEZ Yaklaşık maliyeti eşik değerin onda birinden eşik değerin yarısına kadar olan işlerin ihalelerinde; İSTENİLEBİLİR. Yaklaşık maliyeti eşik değerin yarısı ile eşik değer arasındaki işlerin ihalelerinde; İSTENİLMESİ ZORUNLUDUR. Yaklaşık maliyeti eşik değerin üzerinde olan işlerin ihalelerinde; İSTENİLMESİ ZORUNLUDUR. EŞİK DEĞERLER (2013): a) Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerin mal ve hizmet alımlarında 2013 Yılı için; ,- TL b) Kanun kapsamındaki diğer idarelerin mal ve hizmet alımlarında 2013 Yılı için ,- TL c) Kanun kapsamındaki idarelerin yapım işlerinde 2013 Yılı için ,- TL
BİLANÇONUN VEYA EŞDEĞER BELGELERİN İSTENİLDİĞİ İHALELERDE (Yapım İşlerinde) (1) ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait; a) Yayınlanması zorunlu olan yılsonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin, b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin, her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.
BİLANÇO VEYA EŞDEĞER BELGELER KAPSAMINDA; (Yapım İşlerinde) a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir), b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir), c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması, ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
ÖZ KAYNAKLAR: 50-Ödenmiş Sermaye 52-Sermaye Yedekleri 54-Kâr Yedekleri 57-Geçmiş Yıl Kârları 58-Geçmiş Yıl Zararları 59-Dönem Net Kârı DÖNEN VARLIKLAR: 10-Hazır Değerler 11-Menkul Kıymetler 12-Ticari Alacaklar 13-Diğer Alacaklar 15-Stoklar 17-Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri 18-Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları 19-Diğer Dönen Varlıklar
BİLANÇOSUNU YAYIMLATMA ZORUNLULUĞU OLMAYAN ADAY VE İSTEKLİLER Yıl sonu bilançosunu veya bilançonun Yönetmelik ve şartnamede belirlenen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi, sunar.
BİLANÇO VEYA EŞDEĞER BELGELER KAPSAMINDA BELİRLENEN KRİTERLER; a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın; (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması gerekir. (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir), b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının; (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması gerekir. (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir), c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması, Yukarıda belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
BİLANÇO BİLGİLERİ TABLOSU - AÇIKLAMALAR 1- Bu belge, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 35 inci maddesi hükümleri esas alınarak düzenlenecektir. 2- İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait bilanço bilgileri sunulmalıdır. Yönetmeliğin 35 inci maddesinde belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait bilgilerini sunabilir. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bilanço oranları hesaplanacaktır 3- İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait bilanço bilgisinin sunulmaması durumunda iki önceki yıla ait bilanço bilgileri sunulabilir. Bu bilanço bilgilerine göre yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın bilanço bilgileri ile üç önceki yılın bilanço bilgilerini sunabilir. Bu takdirde, ilgili yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bilanço oranları hesaplanacaktır. 4-Cari oran hesaplanırken yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan; yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir. 5-Öz kaynak oranı hesaplanırken yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir. 6- 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen mükellefin bilançoları için bu hesap dönemi esas alınır. 7- Bilanço oranlarında yuvarlama yapılmayacaktır. 8- Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde temin edilen özel kaşenin kullanılması gerekmektedir.
KRİTERLERİN TESPİTİNDE UYGULANACAK ESASLAR (Yapım İşleri) (1) belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. (2) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. (3) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap dönemi esas alınır.
(4) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir. (5) Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir. (6) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.
Bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda sağlayamayan aday ve istekliler, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunmak suretiyle kriterleri sağladıklarını tevsik edebilir.
ÖRNEK; 2011 yılının Eylül ayında yapılan bir ihalede, 2010 yılı bilançosunda bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri sağlayamayan bir istekli; yıllarına veya yıllarına ilişkin belgeleri sunmak suretiyle kriterleri sağladığını tevsik edebilecektir yılında kriterleri sağlayamayan isteklinin sadece 2009 yılına ait veya 2008 yılına ait yahut veya yıllarına ait bilançolarını sunmak suretiyle bu kriterleri sağladığını tevsik etmesi mümkün değildir.
MAKİNE, TEÇHİZAT VE DİĞER EKİPMANA İLİŞKİN BELGELER -Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur. - Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır. - İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.
MAKİNE, TEÇHİZAT VE DİĞER EKİPMANA İLİŞKİN BELGELERİN DÜZENLENMESİ - Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir ve mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Raporun düzenlenmesi sırasında, idari şartnamede belirtilen sayı ve teknik kriterlerin de değerlendirilmesi gerekir.