Türkiye’de Veri Toplamada Çözüm Önerileri Prof. Dr. Hulusi Bülent Zeyneloğlu Başkent Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı, Tüpbebek Ünitesi
Keypad sorusu-1 Türkiye’de verilerin toplanması için her uygulamaya aldığınız çiftin bilgilerini kliniğiniz adına girilmesine destek verir misiniz? 1. Evet 2. Hayır
Veri Toplama Niçin Gerekli Topluma infertilite hizmetlerinin etkinliği konusunda karşılaştırmalı bilgi verebilmek Yardımla Üreme Teknolojilerinin kalitesinin iyileştirilmek Ulusal Embryo Transfer Politikasını Güncellemek Tedavilerin uzun dönem güvenilirliğinin değerlendirilmesi
Keypad Soru-2 Kliniğinizin verilerinin internet ve basılı ortamda yayınlanmasını ister misiniz? 1. Evet 2. Hayır
Dünya’da Nasıl? Tek bir çatı altında toplanıyor Çoğunlukla gönüllü
Örnekler ABD: CDC-SART Birleşik Krallık: HFEA Fransa: FIVNAT Almanya: German IVF Registry İsviçre: FIVNAT-CH Avrupa: European IVF Monitoring Dünya: ICMART (The International Committee Monitoring Assisted Reproductive Technologies
Türkiye Sağlık Bakanlığı, Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü (Eskiden AÇSAP)
Bilgi Nasıl Toplanıyor? ABD CDC: Westat (istatiksel araştırma organizasyonu) ile anlaşmalı. Westat aktif olarak YÜT klinik ve hekimleri ile ilişkide. Westat, kliniklerin kullandığı NASS -web tabanlı veri toplama sistemini- yönetmektedir. Klinikler NASS’a her yıl başladıkları her YÜT işlemini elektronik olarak girer veya import eder. Toplanan verilerde çiftlerin tıbbi öyküleri, YÜT işlemine bağlı klinik bilgiler ve sonuçlananlarda ise gebelik ve doğuma ait bilgiler bulunmaktadır.
Veri Geçerlilik Kalite Kontrolü Yerinde ziyaret: ABD’de 2006 için 426 kliniğin 35’i ziyaret edildi. Sayısı 50’ye varan seçilen olguların dosyaları incelendi.
Almanya 1989’dan bu yana elektronik olarak veri topluyor. Önceleri FoxPro veritabanı ile daha sonra FileMaker programı kullanıldı. (135 temel soru içerikli) Şimdi web tabanlı program kullanılıyor
İngiltere 2008’de tekrar düzenlendi. Zorunlu kayıt Hasta, partner ve donor kayıtları ayrı ayrı giriliyor. 3 adet form “Intention to treat” ilkesi Başlanan siklus’dan canlı doğuma kadar olan oranlar Kayıtlar HFEA’nın zorunlu formuna el ile giriliyor. Belirtilen son tarihe kadar posta veya e-posta ile gönderiliyor
ICMART standartizasyonu Dört düzeyli bir raporlama sistemi Mümkün olduğunda zorunlu ulusal kayıt öneriliyor. Veri tabanı kamuya bilgi vericiliğinin yanı sıra bilimsel amaçlara hizmet edecek anahtar bilgileri de içermelidir. Lozan konvansiyonu (9-10 Mart 2007) Temel ve temel olmayan bilgiler konusunda görüş birliğine varıldı
..Devamı Ana veriler Sadece kendini kanıtlamış teknikleri içermeli Veriler açıkça tanımlanmalı ve nicelendirilmeli Kamunun çoğunu ilgilendiren veriler olmalı Major etik unsurlar gözetilmeli (araştırma için oosit ve embryo donasyonu vb) Güvenilirlik bilgileri (komplikasyonlar ve riskler) Son noktalar
Türkiye’de durum AÇSAP 2006 yılında bir ilaç firmasının işbirliği ile bu amaçla web tabanlı bir program geliştirmesine çalıştı. Fakat Firma kaynak kodlarını vermeye yanaşmadığı için faaliyet gerçekleşmedi. TSRM 2007’de AÇSAP ile yazışarak, bir web tabanlı programı hibe etmeye hazırlandı. Ancak webserver’in Sağlık Bakanlığı sistemine yerleştirilmesi kararı uygulamaya geçemediği için bu faaliyet askıya alındı. Daha sonra AÇSAP faaliyetleri Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne devredildi.
TSRM gene bu hizmete adaydır. Böyle bir programın maliyeti 50-100 bin Euro’dur. Destek alınacak kurumların maliyeti ayrıca hesaplanmalıdır.
Keypad Soru -3 Bu hizmet için klinik olarak para ödemeyi ister misiniz? 1. Evet 2. Hayır
Öneriler Web tabanlı bir program ICMART standartizasyonuna uygun Bağımsız denetleme kurumu ile denetlenmeli ve istatistikler bağımsız olarak yapılmalı. Bu sistemin çeşitli endüstriyel kalite kontrol standartlarına uygunluğu dokümante edilmelidir (ISO, CEN). Her tedavi başlanan (doğal sikluslarda, hastanın adetinin 2.günü; KOH sikluslarında gonadotropinin 2. günü) hastanın TC kimlik no’su ile giriş yapılmalı. Hasta girişi hiçbir şekilde silinilememelidir. Sisteme katılan klinikler bağımsız denetleme kurumu ve SGK tarafından kayıtların doğruluğu açısından denetlenmelidir.