DEĞERLER EĞİTİMİ ADALET SUNUSU BEYZANUR ATICI
Adalet, hakkın gözetilmesi ve yerine getirilmesi anlamına gelir Adalet, hakkın gözetilmesi ve yerine getirilmesi anlamına gelir. Haklı ile haksızın ayırt edilmesi adaletle sağlanır. Adalet kavramı temelde hukuk kurallarına uygunluğu içerir. İnsanların toplum içindeki davranışlarıyla ilgili olduğundan ahlak ve din kurallarıyla da ilişkilidir ve tarih boyunca tartışmalı bir alan olmuştur. Düşünürler eski çağlardan beri adalet kavramıyla ilgilenmişlerdir. Kutsal kitapların hepsinde adalete ve adil olmaya ilişkin bölümler bulunur. Eski Yunanlı düşünür Platon’a göre adalet en yüce erdemlerden biri, insanın ve devletin temel davranış kuralıdır. Aristoteles’in hareket noktasını ise eşitlik kavramı oluşturur. Ona göre, herkese eşit davranmak adalet için yeterli değildir. Bir hukuk düzeni güçsüzleri koruduğu ölçüde adaletli olabilir. Örneğin, günümüzde kişinin tükettiği herhangi bir maldan alınan katma değer vergisi adil bir vergi değildir. Çünkü kişinin gelir düzeyini dikkate almaz. Buna karşılık, kişinin geliri üzerinden alınan ve gelir düzeyi yükseldikçe vergi oranının da arttığı gelir vergisi daha adil bir uygulamadır. 18. yüzyılda Aydınlanma Çağı düşünürleri adalet kavramını daha dar biçimde tanımladılar.
Onlara göre hukuka ve hukuksal eşitliğe uygunluk adalet için yeterlidir. Ne var ki, hukuk düzeni her zaman adil olmayabilir. Çünkü hukuk yasaların her durumda aynı biçimde uygulanmasını gerektirir. Oysa yargıç herhangi bir olayda yasayı uygularken, durumun özelliklerini de göz önünde bulundurmak zorundadır. Böylece genel bir nitelik taşıyan yasanın eksik yanları uygulamada giderilebilir ve adalete daha çok yaklaşılabilir. Günümüzde adalet kavramı sosyal adaleti de kapsamaktadır. Sosyal adalet, ekonomik, sosyal ve kültürel değerlerin dağılımındaki dengesizliklerin giderilmesini, toplumdaki zayıf ve güçsüzlere devletçe yardım edilmesini içerir. Genel olarak ikiye ayrılır: 1-Denkleştirici Adalet: Bireyler arası eşitlik söz konusudur. Yapılanla tazminatın tutarlı olmasıdır. 2-Dağıtıcı Adalet: Herkesin toplumdaki görevlerine göre hükümlü olmasıdır. Orantısaldır/Nispidir. Sosyal devlet anlayışı biraz daha dağıtıcı adalete uygundur.
SÖZLER Kılıcın yapamadığını adalet yapar. ( Kanuni Sultan Süleyman) *Kuvvete dayanmayan adalet aciz, adalete dayanmayan kuvvet zalimdir. ( Blaise Pascal) *Kuvvetsiz adalet ve adaletsiz kuvvet iki büyük felakettir. (Joseph Loubert) *Kılıç, zaferleri; zeka siyasi üstünlüğü; adalet de ahlaki muzafferiyeti temin eder. ( Simeon Luce) *Adaletin kuvvetli, kuvvetlerin de adaletli olmaları gerekir. ( Pascal)
Adaletin hakim olduğu yerde, silahın yeri yoktur. ( J. Anyot) *Adaletin hakim olduğu yerde, silahın yeri yoktur. ( J. Anyot) *Devletlerin sarsılmayan temelini adalet teşkil eder. ( J.W. Pindare) *Adalet, insan topluluğunun kudsi bir bağıdır. ( P.De Guizot) *Adalet kâinatın ruhudur. (Ömer Hayyam) *Ülkeler kılıçla alınır, ancak adalet korunur. ( Timurlenk) *Adalet halkın gıdasıdır, insan ona daima muhtaçtır. (F.R.V.de Chateaubriand) *Adalet dünyadan kalkarsa, insan hayatına değer verecek bir şey kalmaz.( İ. Kant) *Adaletsiz bir ülke mezbahadan başka bir şey değildir. (Georges Clemencau) *Adelat topaldır, ağır ağır yürür, fakat gideceği yere er-geç varır. ( H.G. Mirabeau) *Geç kalan adalet adaletsizliktir. ( W. Savage Landor) *Adalet, kutupyıldızı gibi yerinde durur ve geri kalan her şey onun çevresinde döner. ( Confucius)
Adaletsizliği işleyen, çekenden daha sefildir. ( Eflatun) *Adaletsizliği işleyen, çekenden daha sefildir.( Eflatun) *Haksızlığa sapıp bütün insanların senin peşinden gelmeleri yerine duru ve geri kalan her şey onun çevresinde döner. ( Confucius) *Adaletsizliği işleyen, çekenden daha sefildir. ( Eflatun) *Haksızlığa sapıp bütün insanların senin peşinden gelmeleri yerine, adaletli davranıp tek başına kalman daha iyidir. ( Mahatma Gandhi) *Adalet haksız olana zulüm gibi gelir. ( Daniel Defoe) *Bir duruşmada tek tarafı dinleyerek verilen karar doğru olsa bile, hiçbir zaman adil olmaz. ( L.A. Seneca) *Çok kimse haksızlığa uğramaktan korktuğu için adalete inanır. ( François V. La Rochefoucauld) *Kaadıy ola da'vacı ve munzır şahid, Ol mahkemenin hükmüne derler mi adalet. ( Ziya Paşa)
Kötülüğü adaletli, iyiliği de iyilikle karşıla. (Lao Tse) *Kötülüğü adaletli, iyiliği de iyilikle karşıla. (Lao Tse) *Adalet ancak hakikatten, saadet ancak adaletten doğabilir. ( Emile Zola) *Hayatımın en mühim prensibi, kimseye hiçbir şekilde adaletsiz davranmamaktır. ( Socrates) *İyi olmak kolaydır, zor olan adil olmaktır. ( V. Hugo) *Adaleti, aklın yardımı olmadan yerine getirmek imkânsızdır. ( J.A. Froude)
HİKAYE Bir Gün ; Hz Musa İbadetini Bitirdikten Sonra Bir Ağacın Altına Oturur. Hemen Yakınındaki Çeşmeyi Seyrederken , Atlı Bir Savaşçının Çeşmeye Geldiğini Görür. Savaşçı Su İçmek İçin Eğildiğinde Boynundaki Altın Kesesini Islanmasın Diye Çıkarır Çeşme Başına Bırakır. Suyunu İçtikten Sonra Altın Kesesini Unutur Ve Yoluna Devam Eder.
Hemen Arkasından Hoplaya Zıplaya Bir Çocuk Gelir Hemen Arkasından Hoplaya Zıplaya Bir Çocuk Gelir. Tam Su İçecekken Altın Kesesin Farkeder Ve Hiç Düşünmeden Alır ve Uzaklaşır. Çocuğun Arkasından Çok Yaşlı Bir İhtiyar inleyerek Su İçmeye Gelir. Bu Arada Altın Kesesini Su Başında Unutan Savaşçı Keseyi Almak İçin Çeşmeye Doğru Yaklaşır. Fakat Çeşme Başında Hiç Bir Şey Bulamaz... Hemen Yanındaki Yaşlı Adamın Boğazına Sarılır Ve Altın Kesesini Vermesini İster. İhtiyar Ne Kadar "Ben Almadım" Dese de Savaşçıyı İkna Edemez.
İyice Sinirlenen Savaşçı Kılıcını Çeker Ve Yaşlı Adamı Oracıkta Öldürür. Olan Biteni Gören Musa ''Ey Rabbim Bu Nasıl Bir Adalettir'' der.. "Ben Hiç Bir Şey Bilmiyorum.. Senin İşine sual olmaz ama ben anlamadım" Der. Bu isyana benzer açıklıktaki sözlere karşılık Rab şöyle seslenir : ''Ey Musa ; Ben Sana Benim İşlerimi Anlayacak Kadar Akıl Vermedim ki , sen Benim hakkımda yorum Yapıyorsun? Ama Kalbinin Yatışması İçin gerçek Şudur : Savaşçı O Küçük Çocuğun Babasının Malını Yağmalamıştı. Ölen İhtiyar İse Gençliğinde Çok Güçlü Bir Adamdı Ama Bir Hiç Uğruna Bir Köylüyü Öldürmüştü. O İhtiyarı Öldüren Savaşçı İşte O Köylünün Oğludur.. Ey Benim Gafil Kulum Şimdi Tövbe Et Çünkü Benim Adaletim İşte Bu Kadar Açıktır."
Adaletin hedef ve gayesi Eşitliği sağlamaktır. (İhering)