Yumurtalık Lagünlerinin Tanıtımı ve Eğitim Merkezi

Biz Kimiz? Kuş Araştırmaları Derneği (KAD), 1998 yılından beri Türkiye’de kuşların ve yaşamalanlarının korunması için araştırma ve koruma çalışmaları yürütmektedir. KAD, Tür Koruma ve İzleme Programı, Sulakalan Programı ve Eğitim Programı çerçevesinde koruma, araştırma ve eğitim çalışmaları yürütmektedir. Kara Akbaba koruma çalışmaları, Leylek Projesi, Ulusal Halkala Programı, Yumurtalık Lagünleri gibi çalışmalarla bir çok ilke imza atan derneğimiz 10. yaşında çevre koruma alanındaki sivil toplum örgütleri arasında saygın bir yere sahiptir.

Yumurtalık Lagünleri Yumurtalık Lagünleri, Çukurova Deltasının doğu ucunda yer alan Ceyhan Nehri’nin oluşturduğu göl ve lagünler ile bunları çevreleyen tatlı ve tuzlu su bataklıkları, denizle göl ve lagünler arasında kalan geniş kumul alanları ile 59 hektarlık Halep çamlığı ormanından oluşan, Türkiye’nin Akdeniz kıyısındaki en önemli sulakalanlarından biridir. Alan binlerce kuşa beslenme, barınma ve üreme olanağı sağlamaktadır. Özellikle göç dönemlerinde ve kışın alandaki kuş nüfusu büyük sayılara ulaşmaktadır. Lagünlerle deniz arasında tüm Akdeniz’in doğal karakteri hala korunabilmiş en güzel kumulları yer almaktadır.

Yumurtalık Lagünleri Yumurtalık Lagünleri önemli kuş alanı olmasının yanı sıra nesli tehlikede, tehlikeye düşebilir veya tedbir alınmadığı takdirde zarar görebilir pek çok hayvan türünü de barındırmaktadır. Yumurtalık Lagünleri ve civarını kullanan 37 memeli türünden 18’i, 6 kaplumbağa türünün tamamı, 23 kertenkele türünden 7’si, 14 yılan türünden 6’sı, 7 kurbağa türünden 2’si Bern Sözleşmesi’ne göre mutlak korunması gereken türler listesinde yer almaktadır. Türkiye’de bulunan 120 yusufçuk türünden 41’i alanda tespit edilmiştir.

Yumurtalık Lagünleri Yumurtalık Lagünleri aynı zamanda Türkiye’deki 112 önemli bitki alanından biridir. Alanda 272 bitki türü tespit edilmiştir. Bunlardan 3’ü Türkiye’ye özgü, 5’i nadir, 2’si ise sadece Yumurtalık lagünlerinde bulunmaktadır.

Limonium ocymifolium (EN-nadir)

Trigonella halophila (CR- endemik)

Derneğimiz BTC Çevresel Yatırım Programı desteğiyle 2005-2007 yılından beri Yumurtalık Lagünleri Yönetim Planını hazırlamaktadır.

Alandaki çalışmalarımız sırasında rastladığımız önemli bir sorun bölgedeki insanların Lagünlerin önemi, işlev ve değerleri hakkında çok az bilgiye sahip olmaları idi.

Aynı eksikliğe sadece yöre halkında değil, Adana’nın genelinde de rastladık. Adana’daki halk da Yumurtalık lagünleri’nin önemi hakkında yeterli bilgiye sahip değildi. Bu bilgi akışını sağlayabilecek olan üniversitedeki öğretim görevlileri, öğrenci kolları ve yerel sivil toplum kuruluşlarının bölgeye dikkatini çekebilmek için bir tanıtım merkezi oluşturulması gerekliliği ortaya çıktı.

Proje Faaliyetleri

Tanıtım Merkezi restorasyonu Deveciuşağı köyünde bulunan köy muhtarlığına ait bir binanı restore edilmiştir. Binanın restorasyon projesi mimar Çelik ERENGEZGİN tarafından yapılmıştır.

Tanıtım Merkezi donanımı Merkezin işlevlerini yerine getirebilmesi için gerekli malzemeler temin edilmiştir. Bilgisayar, video projektör gibi elektronik malzemelerin yanı sıra temel ofis malzemeleri de (masa, sandalye, dolap, vs..) tamamlanmıştır.

Merkezin bahçe düzenlemesi Tanıtım Merkezi’nin bahçe düzenlemesi ziyaretçilerin kullanımına yönelik bir şekilde yapılacaktır. Alanı ziyaret eden çocuklara yönelik iki adet oyun çardağı ve bölgede bulunan endemik bitkilerin sergilendiği bir bitki köşesi de yapılacaktır.

Oyun köşeleri ve Panolar Alanı ziyaret edecek ilköğretim öğrencilerine genel çevre bilgisi ve alan hakkında bilgi verilirken onların da etkin katılımını sağlamak için iki adet oyun köşesi tasarlanmıştır. Öğrencilerin çevrelerini keşfederek öğrenmeleri için panolar hazırlanacaktır. Panolarda alanda yaşayan canlılar ve alanla ilgili değişik oyunlarla çocukların ilgisini çekecek şekilde tasarlanacaktır.

RAMSAR oyunu 1970’te sulakalanların korunması için imzalanan ve 157 ülkenin taraf olduğu RAMSAR sözleşmesi tarafından çocuklara su ve sulakalanların önemini anlatmak için hazırlanan bu oyunda suyun doğal kaynaklardan insanların içmesine hazır hale gelene kadar geçirdiği evreler anlatılmaktadır. Çocuklar bu evreleri oyunun bir parçası olarak daha iyi kavrayacaklar, oyun sayesinde sulakalanların öneminin farkına varacaklardır. 2004 yılında UNESCO’nun pedagojik desteğiyle geliştirilen bu oyun; orijinali olan İngilizce, Fransızca ve İspanyolca’nın yanı sıra Macaristan, Endonezya, Meksika ve Çin tarafından kendi dillerine uyarlanmıştır.

Göç oyunu Derneğimiz tarafından kuşların göç sırasında karşılaştıkları zorlukları anlatmak için hazırlanmış bu oyun çocukların kuşların dünyasına yakınlaşmalarını ve çevre sorunlarına karşı daha duyarlı davranmalarını sağlayacaktır. Göç oyunu ile çocuklar kuşlarla birlikte göç edecek, neden göç ettiklerini sorgulayacak ve göçte karşılaştıkları olaylara tanıklık edeceklerdir.

Gelir getirici malzemeler Tanıtım Merkezi’nin yapımı tamamlandıktan sonra sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla ziyaretçilere satışı yapılmak üzere (hediyelik eşya, anahtarlık, vs.. gibi) gelir getirici malzemeler tasarlanacak ve üretilecektir.

Tanıtım Merkezin sürdürülebilirliği için uygun yönetim yapısı oluşturmak

Merkez çalışanları ve yerel dernek üyelerinin kapasitelerini artırmak

Yumurtalık Lagünleri için alan tanıtım ve ziyaret planı hazırlanması, gerekli altyapı ve düzenlemelerin yapılması

Kuş Gözlem Evi Alanda kuş gözlemi için ziyaretçilerin içine girip kuşları rahatsız etmeden gözlemleyebileceği, sazdan bir kuş gözlem evi yapılması planlanmaktadır.

Bilgilendirici tabelalar Ziyaretçiler alanı gezerken patika yolların kenarına alan hakkında veya orada bulunan özel canlı türleri hakkında bilgi alabileceği tabelalar yerleştirilecektir.

Yöre halkı arasında yumurtalık lagünlerinin doğal değerlerinin korunması konusunda bilinç, ilgi ve desteğin geliştirilmesi

Eğitim çalışmaları, sohbetler, üniversite öğrencileri ile alana ziyaretler