KUR’AN-I KERİM
Vahiy; Yüce Allah'ın emirlerini, yasaklarını ve öğütlerini doğrudan doğruya veya melek aracılığıyla peygamberlerine bildirmesidir. Allah, kutsal kitaplarını vahiy yolu ile bildirmiştir.
Ayet : Süreleri oluşturan uzunlu kısalı vahiy ifadelerine denir. Bir sayfadan oluşan ayetler olabildiği gibi; tek bir harften oluşan ayetler de vardır. En uzun ayet Bakara Süresi 282. ayetidir ki; tam bir sayfa sürmektedir. Kur'ân-ı Kerim’de toplam 6236 ayet bulunmaktadır.
Süre; Birbirinden besmele ile ayrılan, birkaç ayet veya daha fazlasından meydana gelen bölümlere verilen isimdir. Kur'ân-ı Kerim’de toplam 114 sure bulunmaktadır. Süreler isimlerini içerisinde geçen kelimelerden alır. Neml Süresi ismini karıncadan aldığı gibi, Leyl Süresi anlamı ise Gece süresi demektir. Kur’an-ı Kerim’in ilk süre Fatiha Süresi ve son süresi Nas Süresidir.
En uzunu sure ise 286 ayetten oluşan Bakara suresi, En kısa sure üç ayetten oluşan Kevser suresidir. Tüm Sürelerin başında besmele yer alırken Tevbe Süresinin başında besmele bulunmaz. Mekke’de indirilen surelere “Mekkî”, Medine’de indirilenlere ise “Medenî” sure denir.
Cüz; Her biri yirmi sayfadan oluşan ve Kur’an-ı Kerim’i 30 eşit parçaya ayıran her bölüme verilen isimdir. Kur’an-ı Kerim 30 cüzden meydana gelir ve her yirmi sayfalık bölümün başlangıcında cüz işareti yer alır. Cüz başı işareti: Yandaki resimde 14. cüzün başlangıcı olduğunu ifade eden cüz işareti yer almaktadır.
Hizb; Bir cüzün beş sayfalık bölümlerine verilen addır. Diğer bir ifade ile bir cüz dört hizbden meydana gelir ve birinci hizbin yerinde cüz işareti bulunur. Hizb işaretleri: 21 sayfa cüz işareti ile 26 sayfa 2 hizb işareti ile 31 sayfa 3 hizb işareti ile 36 sayfa 4 hizb işareti ile belirlenir.
Mushaf; Kur’an-ı Kerimin sayfalara yazılarak kitap haline getirilmiş şekline verilen isimdir.
Hatim; Kur'ân-ı Kerim’i metni üzerinden (yani yüzünden) veya ezberden baştan sona okumaktır.
Tecvid; Kur’an-ı Kerim’i usulüne uygun okumak için ortaya konulan kurallar bütünüdür. Arapçanın kurallarına uyarak Kur’an’ı doğru, güzel ve amacına uygun okuma ilmidir.
Hafızlık; Kur'ân-ı Kerim’in bütün ayetlerini ezberlemektir. Kur'an’ı ezbere bilen kimselere “hâfız” denir. Kur'an ayetlerinin ilk indiği günden bu yana her devirde Kur’an’ı ezberleyenler daima var olmuştur. Böylece onun unutulup kaybolmasının önüne geçilmiştir.
Meal; Meal Kur'an ayetlerinin anlamını aslıyla aynı değil, fakat aslına yakın olarak ifade etmektir. Kur'ân-ı Kerim’in aslıyla aynısını başka bir dile bütün dilsel özellikleriyle çevirmeye tercüme denir ki, Kur'an’ın tercümesi mümkün değildir. Bu yüzden Kur’an tercümesi çalışmalarına meal denir.
Tefsir; Sahasında ehliyet ve liyakat sahibi alimlerin Kur'ân-ı Kerim’i açıklanması ve yorumlanmasıdır. Tefsir ilmiyle iştigal eden uzmanlara ise Müfessir denir