HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler 2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler 2.1. Evrimci Görüş 2.2. Vahiy Temelli Görüş 3. Din ile Mitoloji 4. Dinin İnsan Hayatındaki Yeri ve Önemi HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler “Din” kelimesi yol, hayat tarzı, hesap günü, kanun, hüküm vb. anlamlara gelir. Buna göre din, genel olarak insanın hayat tarzı ya da hayatında izlediği yol anlamına gelir. “Din, tarih boyu insan hayatında var olmuş, insanın düşüncelerini, tavırlarını, davranışlarını ve diğer insanlara ve çevreye karşı tutumlarını belirlemiştir.” Çünkü insan, var oluş nedeni ve amacının cevabını dinde bulmuştur. Hiçbir baskı ve zulüm, insanın hayatından onu söküp atamamıştır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler Din Bilimcilerinin Tanımları Aslında dini inceleme ve araştırma konusu edinen her disiplin, işine yarayan bir din tarifiyle yola çıkmıştır. Emile Durkheim (Emil Durkaym), “Din, bir cemaatin meydana gelmesini sağlayan ayin ve inançlar sistemidir.” Feurbach (Fuurbah) ise dinin dua, kurban ve inançla kendini gösteren bir arzudur. Hegel de dini, akıl ve ruhun daimi, bağımsız faaliyetlerinden ibaret olan bir sistemdir. Seyyit Şerif Cürcani dini şöyle tarif etmiştir: “Din, akıl sahiplerini peygamberin bildirdiği şeyleri kabule çağıran ilahî bir kanundur.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler İslam Bilimcilerinin Tanımları Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, din, akıl sahiplerini kendi iradeleriyle kabul ettikleri hayra götüren ilahî kanundur. Ömer Nasuhi Bilmen de dini şu şekilde tarif etmiştir: “Din, Allah’ın bir kanunudur ve birtakım hükümlerin, hakikatlerin mukaddes bir mecmuasıdır ki bunu peygamberleri vasıtasıyla insanlara lütuf ve ihsan buyurmuştur. Kuran, “insanlar için temelde iki dinin varlığından bahseder. Bunlardan ilki Allah’ın insanlar için seçtiği ve öngördüğü din olan İslam ya da Allah’ın dinidir; diğeri ise İslam dışındaki din veya dinlerdir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler Dinin Özünü Oluşturan Unsurlar Açısından Tanımlar Kutsal kitap merhalesi esas alındığında din, Tanrı’nın veya din kurucularının kutsal metinlerde yer alan sözlerinden ibarettir.   Kurumsallaşma merhalesi esas alındığında ise din; bir inanç, davranış ve sosyal hayatın belirli şartlarına göre oluşturulmuş kurumlar sistemidir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler 2.1. Evrimci Görüş Evrim, birbirini takip ederek yavaş yavaş meydana gelen değişme ve gelişmeye denir. Dinlerin zaman içinde çeşitli sebeplere bağlı olarak ortaya çıkıp geliştiğini iddia eden görüşe de evrimci görüş adı verilir. Buna göre insanlar korku, suçluluk duygusu, atalara saygı ve benzeri sebeplerden dolayı dine yönelmiştir. DİNİN BAŞLANGICININ Edward Tylor “animizm”, Frazer “büyü”, Marett “mana”, Spencer “atalar kültü”, Durkheim ise “totemizm” olduğunu savunmuştur. Lang ve Schmidt ise monoteist (tek tanrıcı) görüşü savunurlar. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler 2.2. Vahiy Temelli Görüş Dinin kaynağı ile ilgili vahiy temelli görüşe göre din, Allah tarafından vahiy yoluyla insanlar arasından seçtiği peygamberlere gönderilen ilahî kurallar bütünüdür. Sonuç olarak dinin kaynağı Allah’tır. Peygamber dahil hiçbir beşer din koyamaz. Allah, insanoğluna rehber ve örnek olan birçok elçi göndermiştir. Onların sonuncusu tevhit zincirinin son halkası Peygamberimiz Hz. Muhammed’dir. Hz. Âdem’den bu yana gönderilen elçiler belli bir bölge veya topluma gönderildiğinden elçilerin tebliğ ettikleri ilahî mesajlar o bölge ve toplumla sınırlı olmuştur. Oysa son elçi Hz. Muhammed, bütün insanlığa gönderildiği için onun tebliğ ettiği din evrensel bir özellik taşır. Din, Hz. Âdem’le başlayıp Hz. Muhammed’in (s.a.v.) peygamberliği ile tamamlanmıştır. Bu dinin genel adı İslam’dır. Müslüman bilginler; dinleri, kaynağı bakımından “ilahi ve beşeri dinler” olarak ikiye ayırmışlardır. İlahi dinleri, Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam oluşturur. Ancak Yahudilik ve Hristiyanlık kaynağı itibarıyla ilahi olsalar da bugün Müslümanlar açısından muharreftir. Bu üç dinin dışındaki dinler ise beşeri kaynaklı kabul edilir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 3. Din ile Mitoloji Sonuç olarak din ve mitolojinin hem benzer hem de farklı yönleri vardır. Farklı yönleri; mitoslar bazı olaylardan hareketle insan hayaline dayanan ve dinden beslenen ürünlerdir. Din ise tanrıya dayanır. Dinin özünü tevhit, nübüvvet ve ahiret oluşturur. Mitoslarda böyle bir esas yoktur. Mitos; efsane, destan, hikâye ve masaldan farklıdır. Dinin asıl yapısı ve amacından uzaklaşmasına sebep olan temel faktörlerden en önemlisi “mitos”lardır. Mitoloji ise bütün efsaneleri içine alan ve onları belli bir tarzda inceleyen bir disiplindir. Mitoloji; efsaneler, ilk ölüm, ilk günah, tufan, tanrıların insanları nasıl cezalandırdığı, avcılığın ve hayvancılığın nasıl başladığı, ilk ateşin ve ilk ailenin nasıl oluştuğunu konu edinir. Mitoslarda tanrılar müşahhas bir şekilde anlatılırken dinde tanrı mücerrettir. Din vahiy yoluyla peygamberlere gelir, peygamberler de insanlara ulaştırır. Din aynı zamanda insanlara hukuki düzenleme ve sorumluluk getirir. Mitosların insanlar arası hukuki bir yönü yoktur. Mitoslarda birçok tanrı vardır ve bu tanrılar zaman zaman savaşarak birbirini yok eder. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

4. Dinin İnsan Hayatındaki Yeri ve Önemi 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 4. Dinin İnsan Hayatındaki Yeri ve Önemi İnsanın toplumsal bir varlık olmasının yanında onun bir de iç dünyası vardır. “Yalnızlık, çaresizlik, korku, keder, hastalık, musibet ve felaketler karşısında insanın yegane teselli kaynağı dindir. Dindeki ahiret inancı, insana dünyevi ve uhrevi sorumluluk kazandırır. İnsanın ahlaki gelişmesine katkıda bulunur ve ölüm korkusunun insan psikolojisi üzerindeki olumsuz etkisini azaltır. Tarihin her devrinde ve bütün toplumlarda görülen din, insanı hem içten hem dıştan kuşatan, onun düşünce ve davranışlarında kendini gösteren bir disiplindir. İnsan, her zaman kendisini aşan bir kudrete yönelmesi gerektiğini düşünmüştür. Güçlü bir elin, içine düştüğü çaresizlik ortamından kendisini çekip çıkarmasını, himayesine almasını ister. Diğer taraftan yaptığı yanlışlıklar nedeniyle içine düştüğü vicdan azabını hafifletecek, kendisini affedecek bir gücü arzular. Dinin insanoğlunun manevi ve ahlaki yönden gelişmesinde önemli bir yeri vardır. Din; insanı kuralsızlıktan, ilkesizlikten ve başıboşluktan kurtarır. Din; fertleri mukaddes duygu, ortak şuur ve vicdan etrafında birleştiren bir faktör olduğu gibi aynı zamanda toplumları yükselten, onların gelişmesini sağlayan bir kurumdur. Toplum hayatının her alanında din kendini gösterir. Mimari, estetik, sanat, edebiyat, kişi ve yer isimlerinde, örf, âdet ve geleneklerde, hukuki, siyasi, sosyal, kültürel, iktisadi ve turistik alanlarda hep dinî motifler, deyim ve anlayışlar göze çarpar. Bu da dinin hayatımızın her alanında yer aldığını gösterir HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL