ÖĞRETİM TEKNİKLERİ Grupla Öğretim Teknikleri Soru-cevap, Rol Oyama, Drama, Benzetim, Beyin Fırtınası, Mikro Öğretim, Altı Şapka, Akvaryum, Balık Kılçığı Bireysel Öğretim Teknikleri Birebir öğretim, Programlı Öğretim, Bilgisayar destekli Öğretim, Sınıf Dışı Öğretim Teknikleri Gözlem, Görüşme, Sergi .

SORU CEVAP Kullanımı oldukça eski olan bu yöntem SOKRATES’ten günümüze kadar soru sorarak düşündürmeye ve bu düşünceleri sözlü ya da yazılı olarak ifade etmeye dayanmaktadır. Soru cevap yöntemi buluş yoluyla öğretim stratejisine dayanır. Sınıf içi uygulamalarda en yaygın kullanılan tekniktir.

Soru Cevap Yöntemi Araştırmacılar öğretmenlerin derste sordukları soru sayısı ile öğrenci başarısı arasında pozitif yönde bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Başarılı bir lise öğretmenin 50 dakikalık bir deste ortalama 24 soru sorduğunu, daha az başarılı bulunan bir öğretmenin ise aynı sürede ortalama 8.6 soru sorduğunu ortaya koymuştur Soruları zorluk derecelerine göre sınıflamaya çalışan yaklaşıma göre, sadece önceden öğrenilmiş bilgileri bellekten geri çıkartan sorulara alt düzey sorular ve düşünmeyi gerektiren,zihinsel olarak çözümlemeye giden sorulara ise üst düzey sorular denmektedir. Alt düzey sorular genellikle bilişsel alanın bilgi, kavrama düzeyindedir. Üst düzey sorular ise analiz, sentez ve değerlendirme düzeyine çıkmaktadır.

Soru Cevap Yönteminde İzlenecek Aşamalar Öğretmenin soracağı soruyu kafasında şekillendirmesi Sorunun sorulması Cevabın gelene kadar 3-5 saniye beklenmesi Öğrencilerden birine söz verilmesi Cevabın değerlendirilmesi

Soru-cevap yönteminin iyi iyi bir şekilde kullanmak için neler yapılmalıdır?   Soru, dilbilgisi kurallarına uygun olarak sorulmalıdır. Sorular dağınık olmamalı; dersin hedefine uygun, tutarlı,konu ile uyumlu olmalıdır. Sorular açık ve net olmalıdır. Eğer sorular açık ve net olarak belirtilmezse öğrenciler uygun cevaplar vermekte zorlanır. Örneğin öğretmen Sivas ile Yozgat’ı karşılaştırın gibi bir soruya ekonomik yönden, nüfus açısından,iklim şartlarına göre bakan ve karşılaştırma yapan tüm cevaplar kabul edilebilir.

Soru Cevap Yönteminin Faydaları Kişinin ifade etme gücünü geliştirir. Öğrenciyi güdüler, sosyalleştirir; ona öğrendiklerini uygulama ve yorumlama şansı verir. Sınıf içinde hem öğretmen ile hem sınıf arkadaşlarıyla sağlıklı iletişim kurmayı sağlar. Öğrenci, kendisine her an soru sorulabileceğini bildiği için dersi ve tartışmayı dikkatle izleme alışkanlığı edinir. Öğretme sürecinde öğretmen için dönüt sağlar.

Soru Cevap Yönteminin Faydaları Öğrencinin derse ilgisi artar. Anlatılan konuların tekrar ve pekiştirmelerle daha iyi öğrenilmesi sağlanmış olur.  Kişinin kendi kendini değerlendirmesini sağlar. Diğer metotlarla yapılan her öğretim metodunun mükemmel bir tamamlayıcısı olabilir. Öğrencinin, hatırlama, yargılama, değerlendirme, karar verme ve yaratıcı düşüncesini geliştirmesine olanak sağlar.

Soru Cevap Yönteminin Sınırlılıkları Açık bir amacı olmalıdır. Eğer soru belirsizlik taşıyorsa, yanıtın anlamı da belirsiz olacaktır.  Soru, yanıtı kesinlikle ima etmemelidir. ‘Evet’ ya da ‘Hayır’ yanıtıyla geçiştirilecek soruların iyi bir soru türü olmadığı bilinmelidir.  Derste sürekli soru sorulması ve cevap istenmesi öğretimi sıkıcı duruma getirir. Sorular iyi ifade edilmez ise anlaşılmaz, kasıtlı ve yönlendirici olursa öğrencinin serbest düşünmesi engellenmiş olur. Sorular, öğrencilerin yeteneklerine uygun olmalıdır. Sorulara cevap veremeyen öğrencinin kendine güveni azalır.

ROL OYNAMA Rol oynama yöntemi, öğrencilerin kendi duygu ve düşüncelerini başka bir kimliğe bürünerek ifade etmelerini sağlayan bir öğretim tekniğidir. Bir fikir, durum, sorun ya da olay bir grup önünde dramatize edilir. Yaşamdaki pek çok güncel problem bu yöntemin konusu olabilir. Grubun üyeleri yalnızca dinlemek ya da tartışmak yerine olayın nasıl oluştuğunu izler ve konunun ayrıntısına inerler.

ROL OYNAMA Rol yapma, eskiden beri öğretim amacıyla kullanılması önerilen tekniklerdendir. Rol yapmada birey, gerçek rolünden ve duygularından sıyrılıp kendini bir başkasının yerine koyar. Ya da belli bir durumda ne yapacağını ve neler hissedeceğini hareketlerle gösterir. Rol oynama yönteminde ders konusu ile ilgili bir fikir, durum, sorun ya da olay, bir grup öğrenci tarafından yine bir grup öğrenci önünde dramatize edilir. Rol oynama sayesinde öğrenciler, başkalarının kimliğine bürünerek onların nasıl düşündüklerini, nasıl hissettiklerini ve nasıl davrandıklarını anlamaya çalışırlar.

Rol Oynama Yöntemini Etkili Kullanımı için Rehber İlkeler Rol oynama yönteminin başarılı olabilmesi için, uygulamadan önce yapılacak etkinliğin ayrıntıları iyi belirlenmeli ve söz konusu etkinlikte görev alacak öğrencilerin seçimine özen gösterilmelidir. Rol oynama yönteminin uygulanmasında görev alacak öğrencilere canlandıracakları roller hakkında bilgiler detaylı verilmeli ve onlara bu rolleri prova etmeleri için gerekli zaman tanınmalıdır.

Rol Oynama Yöntemini Etkili Kullanımı için Rehber İlkeler Rol oynama yönteminin başarısı için, canlandırılacak durumun veya olayın seçiminde öğrencilerin de söz sahibi olmaları gerekir. Rol oynama yönteminde, sınıf ortamı rol oynamaya müsait olacak şekilde düzenlenmelidir. Rol oynamanın sonunda, sınıfta oyuna ilişkin olarak mutlaka bir tartışma ortamının oluşturulması gerekir Her sahnenin genellikle 5-10 dakikadan daha fazla sürmemesini sağlamak gerekir. Sınıfta serbest ve güvenli bir atmosfer oluşturulmalıdır.

Rol Oynamanın Aşamaları 1. Aşama: Grubu Isındırma Problemi tanımlama ve tanıtma Problemi açıklığa kavuşturma Yorumlama ve araştırma Rol yapmayı açıklama 2. Aşama: Katılımcıların Seçimi Rolleri analiz etme Oyuncuların seçimi 3. Aşama: Sahneyi Hazırlama Hareketleri kararlaştırma Rolleri açıklama Problem durumunun içine girme

Rol Oynamanın Aşamaları 4. Aşama: Gözlemcileri Hazırlama Neyi arayacağına karar verme Gözlem işleri verme 5. Aşama: Rol Yapma Rol yapmaya başlama Rol yapmaya devam etme Rol yapmayı bırakma 6. Aşama: Tartışma ve Değerlendirme Rol sürecini gözden geçirme Odaklaşılan konuyu tartışma Sonraki rolü geliştirme

Rol Oynamanın Aşamaları 7. Aşama: Tekrar Oynama Gözden geçirilen rolleri oynama, sonraki aşamalar ve davranışlarla ilgili seçenek önerme 8. Aşama Bu aşamada 6. aşamadakiler tekrarlanır. 9. Aşama: Yaşantıları Paylaşma ve Genelleme Yapma  Problem durumlarını gerçek yaşantılarla ve var olan problemle ilişkilendirme. Davranışın genel ilkelerini araştırma

Rol Oynama Yönteminin Üstün yönleri Yaratıcılığı ve hayal gücünü geliştirir. Zihinsel kapasiteyi geliştirir. Kişiliğin gelişmesine katkıda bulunur. Bağımsız düşünme ve karar vermeyi geliştirir. İletişim becerilerinin gelişmesini sağlar. Duyguların farkına varılması ve ifade edilmesini sağlar. Sosyal farkındalığın artmasını ve problem çözme yeteneğinin gelişmesini sağlar. Estetik ve sanatsal duyarlılığın artmasını sağlar. İşbirliği içinde çalışma yeteneğini geliştirir.

Rol Oynama Yönteminin Üstün yönleri Öğrenme ortamını eğlenceli kılar. Çocuğun rahat hareket etmesine yardımcı olur. Çocuğun konuyu daha kolay öğrenmesini sağlar. Öğretmenle çocuklar arasında daha olumlu etkileşim sağlar. Üst düzey düşünme becerilerini geliştirir. Hoşgörülü olma duygusunu geliştirir. Arkadaşlık ilişkilerinin gelişmesini sağlar. Bedensel hareketleri daha uyumlu olur. Bilgi edinme ve öğrenme isteği artar. Sınıfta yalnızlık hisseden çocuklar diğer çocuklarla kaynaşır

Rol Oynama Yönteminin Sınırlılıkları Etkinliklerinin titizlikle plânlanması gerekmektedir. Herhangi bir noktada meydana gelecek yanlışlık, öğrencinin gerçekçi bir durumu sergileme yeteneğinin tıkanmasına sebep olabilir. Sorun, Rol oynamaya katılan kişilerle yakından ilgili olmalıdır. Bazı konu alanlarında gerçekçi paralelliklerin gözlenmesi güçtür. Tartışma sorun üzerinde odaklanmalıdır. Durumdaki dostane ilişkiler etkili bir biçimde oluşturulmadığında oyuncuları eleştirme eğilimi ortaya çıkabilir. Fazla zaman gerektirir.

Rol Oynama Yönteminin Sınırlılıkları Her zaman, her yerde ve her konuda uygulanamaz. Küçük grup gerektirir, sınıfın tamamı görevlendirilemez. Bazı öğrenciler karakterleri ya da olayları anlamakta güçlük çekebilirler. Yetenekli öğrenciler durumu tekelinde bulundurabilirler. Öğrenciler rolleri oynarken sık sık aşırıya kaçarlar. Bu durum sınıf atmosferini bozacağı gibi öğrenmeyi de olumsuz etkiler. Çekingenlik ya da konuşma problemleri gibi beceri eksiklikleri olan öğrenciler için iyi bir yöntem olmayabilir. Katılan her öğrencinin yaratıcılığını gerektirir.  Amaçları açıkça belirtilmezse yalnızca bizzat faaliyete katılanlar için yararlı olur.