T.C. KÜTAHYA VALİLİĞİ İl Milli Eğitim Müdürlüğü Organize Sanayi Bölgesi Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası Kütahya Esnaf ve Sanatkarları Odaları Birliği Kütahya - 2013

Mesleki ve Teknik Eğitimde Mevcut Durum

Mesleki ve Teknik Eğitimde Mevcut Durum MESLEKİ VE TEKNİK OKUL TÜRLERİ Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi Endüstri Meslek Lisesi Teknik Lise Anadolu Meslek Lisesi Anadolu Teknik Lisesi Denizcilik Meslek Lisesi Tarım Meslek Lisesi … Kız Teknik ve Meslek Lisesi Kız Meslek Lisesi Anadolu Kız Meslek Lisesi Anadolu Kız Teknik Lisesi Ticaret Meslek Lisesi Anadolu Ticaret Meslek Lisesi Sağlık Meslek Lisesi Anadolu Sağlık Meslek Lisesi Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Çok Programlı Lise Meslek Lisesi Turizm Eğitim Merkezi Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi (Meslek Lisesi ve Mesleki Eğitim Merkezi bir arada) Mesleki Eğitim Merkezi (Yeni adı: Hayat Boyu Öğrenme Merkezi) (Eski adı: Çıraklık Eğitim Merkezi-Yaygın Eğitim Kurumu)

Mesleki ve Teknik Eğitimde Mevcut Durum ALANLAR - DALLAR 58 Alan ve 224 Dal Programı ALAN ADI DAL ADI MAKİNE TEKNOLOJİSİ 1 Bilgisayar Destekli Endüstriyel Modelleme 2 Bilgisayar Destekli Makine Ressamlığı 3 Bilgisayarlı Makine İmalatı 4 Endüstriyel Kalıp 5 Mermer İşleme 6 Makine Bakım Onarım

Mesleki ve Teknik Eğitimde Mevcut Durum PROGRAMLAR ARASI GEÇİŞLER İlkokul – 4 Yıl Ortaokul– 4 Yıl Meslek Lisesi - 4 Yıl Teknik Lise - 4 Yıl 9. Sınıf : Tüm Liselerde Ortak Dersler 10. Sınıf Alana Geçiş 10. Sınıf Alana Geçiş 11. Sınıf Dal a Geçiş 11. Sınıf Dal a Geçiş 12. Sınıf İşletmelerde Beceri Eğitimi 12. Sınıf Dal Eğitimi + 300 saat Staj

İş Piyasasının Mevcut Durumu İŞ GÜCÜ VERİMLİLİĞİ İş Gücü Verimliliği = Toplam Üretim Miktarı (TL)/ Toplam İşçi Ücretleri(TL)

İş Piyasasının Mevcut Durumu

İş Piyasasının Mevcut Durumu VERİMLİLİK – EĞİTİM Kuruluşun rakiplerine karşı farklı olmasını sağlayan en önemli unsur sahip olduğu insan kaynaklarının kalitesi; yani çalışanların bilgi ve yetenekleridir. Kişi başına düşen verimlilik değeri, eğitim harcamaları ile doğrudan orantılıdır.

İş Piyasasının Mevcut Durumu VERİMLİLİK – EĞİTİM İş Gücü Eğitim Düzeyinde %10 Artış, Toplam Faktör Verimliliğinde %8,6 Artış. Sermaye Stokunda %10 artış, Toplam Faktör Verimliliğinde %3,4 artış.

İş Piyasasının Mevcut Durumu VERİMLİLİK – EĞİTİM 2008 Yılı verileri

İş Piyasasının Mevcut Durumu İstihdam ile ekonomik büyüme ve sosyal bütünleşme arasında çok güçlü bir ilişki vardır.

İş Piyasasının Mevcut Durumu Dünya’da ve Türkiye’de 2001 sonrası; sürekli gelişen firmalarda Verimlilik, ücretleri yükselterek çalışanların alım gücünü artırmış, mal ve hizmet talebi ile işgücü talebini artırmıştır. Bu süreçte verimsiz çalışan firmalar ardında binlerce işsiz bırakarak piyasayı terk ederken, verimli üreten firmalar onların yerini alarak işsizlere istihdam sağlamıştır.

İş Piyasasının Mevcut Durumu KÜTAHYA’DA DURUM 2010 YILI İŞKUR VERİLERİ Sektörler Çalışan Sayıları İşe Alınanlar İşten Ayrılanlar İŞKUR tarafından işe yerleştirilenler İmalat 12,539 16,401 14,369 949 Madencilik 1,007 323 424 Enerji 6,808 4,458 4,411 235 Diğer 11,296 16,147 13,727 1,556 Toplam 31,650 37,329 32,931 2,740

İş Piyasasının Mevcut Durumu 2012 YILI İŞKUR AÇIK İŞ İSTATİSTİKLERİ Tüm Ekonomik Faaliyetler ve Mesleklere Göre İmalat Sektöründe Vasıflı Eleman 2085 Vasıflı Eleman İhtiyacı 4272 Diğer Meslekler 17180 Vasıfsız Eleman İhtiyacı Beden İşçisi 45365 Toplam 68902

İş Piyasasının Mevcut Durumu Kalifiye eleman sorununu kendi meslek liselerini kurarak aşmaya çalışan sanayicinin köklü çözüm önerileri: - Bölgelere göre sanayi envanteri çıkarılmalı, meslek liseleri bu envantere göre açılıp, iller arasındaki dağılımı buna göre yapılmalı.  - Meslek liselerinde Türkiye'nin büyüme dinamikleri esas alınarak sanayinin ihtiyaçlarına yönelik eleman yetiştirilmesine ağırlık verilmeli.  - Meslek lisesi mezunlarına uluslararası pazarda rekabet edebilecek sertifikalar verilmeli.

İş Piyasasının Mevcut Durumu Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye'de 150 bin civarında meslek lisesi mezunu işsiz dolaşırken Türk firmalarının yurtdışı projelerinde Filipinli, Kübalı, Hintli, Endonezyalı kaynakçı ve teknikerler istihdam ediliyor. İşveren Görüşleri: “Meslek Lisesi mezunlarının nitelikleri ile aradığımız nitelikler uyuşmuyor.” "Şu an aradığımız kriterlerde 10 bin ara eleman olsa hepsini de istihdam ederiz”

PROJENİN AMACI: PROJE TANITIMI Nitelikli iş gücü ihtiyacını karşılamak üzere Mesleki ve Teknik Ortaöğretimin kalitesinin nicelik ve nitelik yönünden geliştirilmesinde, odalar ve özel sektör girişimlerinin katkısının artırılmasını sağlamaktır.

PAYDAŞLAR: PROJE TANITIMI Kütahya Valiliği, Kütahya İl Millî Eğitim Müdürlüğü, Kütahya Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü, Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası, Kütahya Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği, Özel Sektör Temsilcileri, Mesleki ve Teknik Ortaöğretim, Yaygın Eğitim Yöneticileri, Öğretmenleri, İlköğretim Okulu Yöneticileri, Öğretmenleri, İlköğretim Okulu Öğrencileri, Mesleki ve Teknik Eğitim Yararlanıcıları

DAYANAK: PROJE TANITIMI 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu, Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği, - Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği, - Millî Eğitim Bakanlığı Tanıtım Yönetmeliği, - Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi. - Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi(2010-2013), - Yüksek Planlama Kurulu tarafından 5/6/2009 tarihinde onaylanan Hayat Boyu Öğrenme Strateji Belgesi, - 2007-2013 yıllarını içeren ve 1/7/2006 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan Dokuzuncu Kalkınma Planı, - 13-17 Kasım 2006 tarihlerinde gerçekleştirilen On yedinci Milli Eğitim Şûrası Kararları, - 27642 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2010/660 karar sayılı İstihdam ve Mesleki Eğitim İlişkisinin Güçlendirilmesi Eylem Planı

HEDEFLER: PROJE TANITIMI Özel sektör temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği üyelerinin Mesleki ve Teknik Eğitim Sistemi hakkında bilgi düzeylerinin artırılmasını sağlamak, Özel sektörün Mesleki ve Teknik Eğitime katılımını ile ilgili modeller sunmak, Mesleki ve Teknik Eğitim Alanında teşvikler konusunda bilgilendirmek, Mesleki ve Teknik eğitimden sonra üniversiteye geçiş hakkında bilgi vermek, Özel Mesleki ve Teknik Liseler hakkında bilgi edinmek, Kütahya İlinde iş piyasası ihtiyaçlarını tespit etmek, Özel sektörün mesleki teknik eğitime katılım modellerini belirlemek, Mesleki ve Teknik Eğitim Teşvikleri hakkında özel sektörü bilgilendirmek, Özel sektörün mesleki ve teknik eğitime katılımının maliyet fayda ilişkisini ortaya koymak, Özel sektörün Özel Mesleki ve Teknik Lise açması fikrini geliştirmek.

FAALİYETLER: PROJE TANITIMI Proje Yönetim Ekibinin Oluşturulması Proje Tanıtımı Mesleki Ve Teknik Eğitim Sistemi Tanıtım Toplantıları Yapılması Özel Mesleki Ve Teknik Liselerin İncelenmesi, ziyaretler İş Piyasası İhtiyaç Analizi Yapılması Özel Sektörün Mesleki Eğitime Katılımında Modellerin Tanıtımı Teşvik Belgesi Alınması Süreç Analizi Yapılması Özel teknik lise açılması maliyet analizi yapılması Değerlendirme Toplantısı Yapılması Sonuç Raporunun Hazırlanması

SONUÇLAR ÇIKTILAR: PROJE TANITIMI İlgili tarafların mesleki ve teknik eğitime olan ilgileri artacak, İş piyasayı ihtiyaçlarına uygun mesleki eğitim alanları açılması sağlanacak, İş piyasasının temel ihtiyacı olan nitelikli iş gücünün gelişmesine katkı sağlanacak, Özel sektörün mesleki eğitime olan katkısı artacak, Özel sektör mesleki eğitim okul kurumları işbirliği gelişecek, Özellikle mühendis olmak isteyen gençlerin teknik lise eğitimine yönelmesinin önü açılacak, mühendislik fakültelerine temel bilgilerle donatılmış olarak başlayacaklar, Kamuoyunda mesleki ve teknik eğitimin önemi konusunda farkındalık gelişecektir.

MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ Meslek Lisesi – Teknik Lise Kıyaslaması Anadolu Meslek Lisesi Sınavlı. Hayata ve iş alanlarına hazırlar. Yabancı dil ağırlıklıdır. Öğretim süresi 4 yıldır. 9. Sınıf Genel Bilgi Dersleri verilir. Meslek dersleri yok. 10. Sınıf Temel Alan/Bölüm dersleri - Genel Bilgi Dersleri. 11. Sınıf Dal dersleri - Genel bilgi dersleri. 12. Sınıf Dal dersleri - Genel Bilgi Dersleri. Haftada 3 Gün İşletmede Beceri Eğitimi Anadolu Teknik Lisesi Sınavlı. Hayata ve iş alanlarına hazırlar. Üniversiteye hazırlar. Yabancı dil ağırlıklıdır. Öğretim süresi 4 yıldır. 9. Sınıf Genel Bilgi Dersleri verilir. Meslek dersleri yok. 10. Sınıf Temel Alan/Bölüm Dersleri - Genel Bilgi Dersleri. 11. Sınıf Dal dersleri - Genel Bilgi Dersleri. 12. Sınıf Dal dersleri – Ağırlıklı Genel Bilgi Dersleri. 300 Saat Staj Zorunlu.

MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ OSB’lerde Açılan Özel Meslek Liselerine Teşvikler 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 12. Maddesinde “(Ek fıkra: 4/7/2012-6353/42 md.) Bu Kanun kapsamında organize sanayi bölgelerinde açılan mesleki ve teknik eğitim okullarında öğrenim gören her bir öğrenci için, 2012-2013 eğitim ve öğretim yılından başlamak üzere, resmî okullarda öğrenim gören bir öğrencinin okul türüne göre Devlete maliyetinin bir buçuk katını geçmemek üzere, her eğitim öğretim yılı itibarıyla Maliye Bakanlığı ile Bakanlık tarafından müştereken belirlenen tutarda, Bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten eğitim ve öğretim desteği yapılabilir.”

Öğrenci başına yaklaşık 5000.- Türk Lirası MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ OSB’lerde Açılan Özel Meslek Liselerine Teşvikler Öğrenci başına yaklaşık 5000.- Türk Lirası

MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ AB Ülkelerinde Durum Avrupa Birliği Ülkelerinde Özel Sektör Doğrudan Meslek ve Teknik Eğitimin içinde Almanya’da Mesleki Eğitime Özel Sektör Katılımı(Finansmanı ve yönetimi) % 75 oranında

MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ ÖZEL MESLEK LİSELERİ ÖRNEKLER

MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ ÖZEL MESLEK LİSELERİ ÖRNEKLER

MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ ÖZEL MESLEK LİSELERİ ÖRNEKLER

MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ ÖZEL MESLEK LİSELERİ ÖRNEKLER

MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ ÖZEL MESLEK LİSELERİ ÖRNEKLER

MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ ÖZEL MESLEK LİSELERİ ÖRNEKLER

MODEL-1: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK LİSE GİRİŞİMİ ÖZEL MESLEK LİSELERİ ÖRNEKLER

MODEL-2: ÖZEL SEKTÖRÜN ORTAK EĞİTİM BİRİMİ İŞLETMELERİN YA DA ODALARIN KENDİ BÜNYELERİNDE MESLEKİ EĞİTİM BİRİMİ KURMALARI Okulda verilen meslek eğitimi ile işletmelerde beceri eğitimi uygulamalarında uyum oranı % 45

MODEL-2: ÖZEL SEKTÖRÜN ORTAK EĞİTİM BİRİMİ İŞLETMELERİN YA DA ODALARIN KENDİ BÜNYELERİNDE MESLEKİ EĞİTİM BİRİMİ KURMALARI İşletmelerin ayrı bir yönetimi olan mesleki eğitim birimlerinde; Asıl iş, öğrencilerin mesleki eğitimi, Teknik öğretmen istihdam edilmesi, Teorik ve pratik eğitimler bir arada, Ortak bir birim ile dağınıklığın çözümü, İşletme faaliyetleri ile uyumlu bir eğitim ortamı, Mezunların istihdamına yönelik çalışmalar,

MODEL-3: ÖZEL MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM ENSTİTÜSÜ İŞLETMELERİN YA DA ODALARIN BAĞIMSIZ MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM ENSTİTÜSÜ KURMALARI Kütahya Türkiye’de model il olur, Bu tür bir enstitüde teknoloji araştırmaları yapılır, iş piyasası araştırmaları yapılabilir, modüler mesleki ve teknik eğitime yer verilebilir. Modüler mesleki eğitim uygulamaları her bir modül ya da gruplandırılmış modül eğitimlerinin sonunda sertifika vermek yoluyla gerçekleşebilir. Modüler eğitimi belirlenen şartlarda tamamlayanlara Avrupa Birliği EuroPass Belgesi verilmesi şeklinde düzenleme de yapılabilir.

SONUÇ Avrupa Birliği ülkelerinde ve diğer gelişmiş ülkelerde iş piyasası aktörleri mesleki eğitime özel bir önem vermişlerdir. Mesleki ve teknik eğitimin finansmanını da büyük ölçüde özel sektör karşılamaktadır. Uluslar arası rekabet gücünün temel dayanağı da mesleki ve teknik eğitimin önemi her geçen gün daha da artmaktadır. İş piyasasında aranan nitelikler ile mesleki ve teknik eğitim sitemi içinde kazandırılan yeterliklerin uyumsuzluğunun bir an önce giderilmesi gerekmektedir. Mesleki ve teknik eğitim sistemi içinde özel sektör, odalar aktif rol üstlenmelidir. İş piyasasının temel aktörlerini oluşturan insan gücünün niteliklerinin geliştirilmesine özel sektörün verdiği önem derecesi ekonomik verimliliğin ve ulusal rekabet gücünün artmasını sağlayacaktır.

Teşekkürler! Kütahya İl Millî Eğitim Müdürlüğü Sundu Coşkun ESEN Osman YETKİN İl Millî Eğitim Şube Müdürü Uzm. Öğrt. Hayrullah KELEKÇİ Seyitömer Çok Programlı Lisesi Müdürü