LABORATUVAR ARAMA MOTORU Prof. Dr. Mehmet Zor Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Müh. Böl.

Labbul Nedir? Labbul, Test & Analiz Laboratuvarlarını, Kalibrasyon Laboratuvarlarını, Laboratuvar Tedarikçisi Firmaları, hizmet veya donanım kriterlerine göre süzerek, aynı sayfada listeleyebilmemizi, birbirleriyle karşılaştırarak en uygun çözümü elde etmemizi sağlayan bir arama motorudur. Mühendislik ve Tıp laboratuvarlarının tümünü kapsamaktadır.

Başlıca Arama Kriterleri Labbul, Test Analiz Laboratuvarlarını, Test veya Ürün İsmine Göre, Laboratuvar Donanımına Göre, Test Metoduna Göre, Kurumsal Belge (Sertifika) Numarasına Göre; Kalibrasyon Laboratuvarlarını Kalibre Edebildikleri Cihaz veya Sistem ismine Göre, Kurumsal Belge (Sertifika) Numarasına Göre; Tedarikçi Firmaları Tedarik (Lab.Cihazı / Malzemesi) İsmine Göre, Kurumsal Belge (Sertifika) Numarasına Göre; Arar, tek sayfada listeleyebilir ve birbirleriyle karşılaştırılmasına olanak sağlar.

Yurtdışında Benzer Siteler ABD de www.astm.org sitesinde lab directory kısmında sadece astm standartlarına göre test yapan laboratuvarlara, astm test metodu numarasına göre ulaşılması mümkündür. İngiltere’de www.labfinder.com sitesinden ise sadece ürün kategorisine göre test ve kalibrasyon laboratuvarları listelenmektedir. Türkiye’nin bu anlamda ilk ve tek laboratuvar arama motoru olan Labbul gerek arama seçeneklerinin çeşitliliği, gerekse birçok detaylı bilgiyi kapsaması sebebiyle diğer benzeri sitelerden çok daha üstündür.

Labbul’a niçin ihtiyaç vardır? Yurtiçinde, hatta çok yakınımızda, testlerimizi yaptırabileceğimiz, alt yapı imkanları yeterli olan, üniversitelerin bünyesinde veya özel sektörde birçok laboratuvar olabilir. Ancak bunların bir kısmını bilsek bile, bir kısmının varlığından veya hangi hizmetleri verdiklerinden haberimiz olmayabilir.

Labbul’a niçin ihtiyaç vardır? Bildiğimiz laboratuvarların web sitelerine tek tek girerek arama yapmak, aradığımız hizmetleri bulabilmek, diğerleriyle karşılaştırmak oldukça uzun ve yorucu bir çalışmadır. Ayrıca internetteki genel arama motorlarında, girdiğimiz anahtar kelimeler için çıkan ilgili, ilgisiz birçok sayfanın içinde boğulma ihtimalimiz oldukça yüksektir. Eriştiğimiz bazı neticeler ise maliyet, kalite, zaman ve ulaşım gibi önemli kriterler açısından, en iyi çözüm olmaktan çok uzak kalabilmektedir.

Labbul’a niçin ihtiyaç vardır? Örneğin yüksek sıcaklıklarda basma testi yapan bir laboratuvar aradığımızı düşünelim : 1. Alternatifimiz: Her bir üniversitenin web sitesine tek tek girmemiz, buradan üniversite bünyesindeki ilgili laboratuvarların sayfasına ulaşmamız ve inceleme yapmamız gerekir. Üniversitelerin bünyesindeki laboratuvarlara ait tüm bilgilerin kendi web sitelerine eksiksiz girildiğini düşünsek bile, bu alternatifi kullanmamız oldukça önemli bir uğraşı ve zaman dilimi gerektirmektedir.

Labbul’a niçin ihtiyaç vardır? 2. Alternatif: Google da “yüksek sıcaklık basma testi, laboratuvar” gibi bir ibareyi yazdığımızda, aşağıda görülen sonuçlar çıkmaktadır. Görüldüğü gibi test laboratuvarı ararken birçok ilgisiz linkler karşımıza çıkmaktadır. Bunların içinden test laboratuarlarını bulmak, tek tek girmek, araştırmak, birbirleriyle karşılaştırmak oldukça uzun ve zahmetli bir çalışmadır.

Labbul’a niçin ihtiyaç vardır? 3. Alternatif (Laboratuvar Arama Motoru): Laboratuvarların hizmet ve altyapı imkanlarını ihtiva eden ortak bir veri tabanından, kritelerimize uygun olan laboratuvarları tek sayfada listelemektir. Bu ise en verimli, hızlı ve kolay çözümdür. Sektördeki bu ihtiyacın farkında olan bazı ülkelerde farklı kriterlere göre Laboratuvar Arama Motorları geliştirilmiştir. (ABD de astm.org/lab directory, İngiltere’de labfinder.com gibi) İşte Labbul sitesi de bu mantıkla tasarlanmış bir laboratuvar arama motorudur. Arama seçeneklerinin çeşitliliği, birçok detaylı bilgiyi kapsaması, laboratuvarların kendi bilgilerini sisteme girip güncelleyebilmesi gibi özellikleriyle Labbul’un diğer benzer sitelere göre çok daha üstün olduğunu söylememiz mümkündür. Şimdi labbul’daki arama seçeneklerini ve getirdiği avantajları örneklerle inceleyelim.

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 1- Test veya Ürün İsmine Göre Laboratuvar Arama Seçeneği Bu seçenek “Hangi test - hangi laboratuvarlarda yapılır?” sorusuna cevap verir. Hızlı ve gelişmiş aramalardan ayrı ayrı yapılabilir. Gelişmiş Arama seçeneğinde ülke, şehir, kuruluş tipi ve en önemlisi akreditasyon bazında da süzme seçenekleri mevcuttur.. Test Analiz hizmeti almak isteyen araştırmacılar veya sanayi kuruluşlarını çok yakından ilgilendirdiğinden çok geniş bir kitleye hitap eder.

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 1- Test veya Ürün İsmine Göre Laboratuvar Arama Seçeneği Örnek: Sütte Aflatoksin M1 Analizi yapan laboratuvar aramak için, a-) Hızlı Arama Kutusuna Süt veya Aflatoksin yazabiliriz. Aflatoksin M1 Analizi için Test Laboratuvarı Bul seçeneğini tıklarsak

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 1- Test veya Ürün İsmine Göre Laboratuvar Arama Seçeneği Karşımıza Çıkan Sonuç sayfasının ilk kapalı hali

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 1- Test veya Ürün İsmine Göre Laboratuvar Arama Seçeneği En Alttaki laboratuvarın detay bilgilerinin açık hali

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 1-Test veya Ürün İsmine Göre Laboratuvar Arama Seçeneği b-) Gelişmiş Arama Seçeneğinden daha fazla kriter kullanarak, Sütte Aflatoksin M1 Analizi yapan İstanbuldaki Akredite Laboratuvarları Bulabiliriz.

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 1- Test veya Ürün İsmine Göre Laboratuvar Arama Seçeneği Sonuç Sayfası

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 2- Laboratuvar Donanımına Göre Arama Seçeneği Hangi Test Cihazı Hangi Laboratuvarlarda Mevcuttur?” sorusunu cevap verir. Gelişmiş arama seçeneğinde aktif olup ülke, şehir, kuruluş tipi bazında süzme seçenekleri mevcutur. Bu seçenek üniversitelerimiz için farklı bir önem arz eder. Şöyle ki: Projeler kapsamında her yıl üniversitelerimize yeni araştırma merkezleri ve laboratuvarlar kurulmaktadır. Gerek bu yeni birimlere gerekse mevcut laboratuvarlara, neredeyse tamamı yurtdışı patentli ve bazıları oldukça yüksek fiyatlarla test cihazları alımları gerçekleştirilmektedir.

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 2- Laboratuvar Donanımına Göre Arama Seçeneği Bu cihazların, sadece alımı yapılan projelerde değil, projelerin tamamlanması ile birlikte diğer araştırma faaliyetlerinde de aktif bir şekilde kullanılması son derece önemlidir. Ancak üniversitelerimizin bünyesinde yer alan laboratuvarların kendilerini yeterli seviyede tanıtamadığı veya tanıtsa bile sesini yeterince duyuramadığı bilinen bir gerçektir.

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 2- Laboratuvar Donanımına Göre Arama Seçeneği Bu nedenle bu test cihazları belli bir süre sonra âtıl vaziyete düşebilmektedir. Bir ülkedeki alt yapı imkânlarının en verimsiz şekilde kullanıldığına en iyi delil ise: Yurtdışından ithal edilen test cihazlarının hangi laboratuarlarda olduğu bilinemediğinden, bu cihazlarda yapılması mümkün testleri yine yurtdışında yaptırmak olsa gerektir ki, bu gibi vakıaların sayısı azımsanacak seviyelerde değildir. İşte Labbul’ un bu arama seçeneği sayesinde tüm bu olumsuzluklar giderilecek ve laboratuvar alt yapı imkanlarına en kolay ve verimli şekilde ulaşılabilecektir.

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 2- Laboratuvar Donanımına Göre Arama Seçeneği Örnek: Bir Araştırmacının, kendi testleri için Atomik Absorpsiyon Spektroskopi Cihazı (AAS) na ihtiyacı var. Bu cihaz hangi laboratuarlarda mevcuttur ve özellikleri nedir? Sorusuna cevap arıyor. Labbul>Gelişmiş Arama> Test Laboratuvarı arıyorum> Laboratuvarda Kullanılan Cihaz İsmine Göre > ..seçeneğine giriyor. Aşağıdaki şekilde kriterlerini belirliyor.

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 2- Laboratuvar Donanımına Göre Arama Seçeneği Elde Ettiği Sonuç Sayfasının İlk kapalı hali

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 2- Laboratuvar Donanımına Göre Arama Seçeneği Sonuç sayfasında 2nci laboratuvarın bilgilerinin açık hali

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 3- Test Metoduna Göre Laboratuvar Arama Seçeneği - Hangi Test, Hangi Metoda Göre, Hangi Laboratuvarlar tarafından Uygulamaktadır? Sorusuna cevap verir. - Gelişmiş arama seçeneğinde aktif olup ülke, şehir, kuruluş tipi ve akreditasyon bazında süzme seçenekleri mevcutur. Örnek: TS 1511 ISO 2171: 2006 metodunu uygulayan İstanbul’daki akredite laboratuvarları bulalım:

Labbul’un Başlıca Arama Seçenekleri 3- Test Metoduna Göre Laboratuvar Arama Seçeneği Çıkan sonuç Sayfasının linklerinin açık hali

Labbul’un Diğer Arama Seçenekleri 4- Kurumsal Belge’ye göre Kuruluş Arama Seçeneği Hangi Sertifikasyon Belgesi Hangi Kuruluşlarda vardır? Sorusuna cevap verir. Gelişmiş Arama Seçeneğinde aktiftir. 5- Kalibre Edilen Cihaz İsmine Göre Kalibrasyon Lab. Arama Seçeneği Hangi Cihaz Hangi Laboratuvarda Kalibre Edilir? Sorusuna cevap verir Hızlı ve Gelişmiş Arama Seçenekleri vardır.

Labbul’un Diğer Arama Seçenekleri 6- Tedarik İsmine Göre Tedarikçi Firma Arama Seçeneği Hangi Cihaz veya Malzemeyi Hangi Tedarikçi Firma Satar? Sorusuna cevap vermektedir. Projeler kapsamında satın alınmak istenen laboratuvar cihazlarının farklı marka ve modelleri ve tedarikçi firma bilgileri tek sayfada listelenebilir. Bu şekilde farklı fiyat tekliflerinin alınması, değerlendirilmesi ve en uygun cihazın satın alınması kolaylaştırılmış olur. Bunun yanısıra üniversite laboratuvarlarının cihaz alımlarına ait bir sayfa tasarlanabilir ve tedarikçilerin buraya online teklif sunmaları da sağlanabilir. Bu ise cihaz alımı yapacak laboratuvarların külfetini azaltmakla birlikte, daha iyi sonuçlara ulaşmasını sağlayacaktır.

Labbul’un 2 Önemli Özelliği 1- Gelişmiş Arama Seçeneklerinin Esnekliği Gelişmiş Arama Seçeneklerinde Sadece ilk kutucuk seçilmek zorunda olup diğerlerinden istenenler seçilebilir. Bu özellik çok geniş bir süzme alternatiflerine sahip olmamızı sağlar. Örnek: Ürün veya test ismine göre Laboratuvar arama seçeneklerine bakalm:

Labbul’un Önemli Özellikleri 1- Gelişmiş Arama Seçeneklerinin Esnekliği Mesela, Ana kategori olarak GIDA seçtikten sonra, Başka bir şey seçmezsek: Gıda Sektöründe Test yapan Tüm laboratuvarları, tüm testleriyle birlikte listeleriz. Sadece Akredite Seçeneğine Evet dersek: Gıda Sektöründe Laboratuvarları, tüm akredite testleriyle birlikte listeleriz. Alt Kategori olarak Süt ve Süt Ürünlerini Seçsek, Bu kategorideki tüm ürünlerde Test Yapan Özel Laboratuvarları Listeleriz. Nokta atışı: Sütte Ph Tayini yapan, İzmir’deki Akredite ve Üniversitelerin bünyesindeki Laboratuvarları listeleyebiliriz. Bu arama alternatiflerini arttırmak mumkundur.

Labbul’un Önemli Özellikleri 2- Laboratuvarların Verilerini Kendi girebilmesi Labbul’un en önemli kolaylıklarından birisi de laboratuvarların kendi bilgilerini kendileri girip güncelleyebilmesidir. Herbir laboratuvara ait bir yetkili labbul’a tam üye olmakta, Laboratuvarının tüm iletişim bilgilerini, Test & Analiz, Kalibrasyon Hizmetlerini, Laboratuvarda kullandğı cihazları, Tüm detaylarıyla girebilmekte ve güncelleyebilmektedir.

Hedefler ve Kazançlar Labbul tüm dünya laboratuvar sektörüne hitap eden global bir site olabilecek potansiyeldedir. Labbul’un sürekliliği ve gelişmesi için bir üniversite bünyesinde, döner sermaye kapsamında uzman bir ekip tarafından idare edilmesi en sağlıklı çözümdür. Labbul’a sahip çıkacak üniversitenin, tüm dünya üniversitelerine ve özel kuruluşlara sunduğu bu hizmet sayesinde tüm dünyada tanınacağını ve döner sermaye kapsamında oldukça kazançlı çıkacağını düşünüyoruz.

Üniversite Laboratuvarları Üniversite Bünyesindeki Laboratuvarları 2 kategoride düşünmek gerekir: 1- Hizmet ve Araştırma Laboratuvarları: Araştırma faaliyetlerinde kullanımasının yansıra, dışarıdan gelen talepleri de karşılayan laboratuvarlardır. Bu laboratuvarların verdikleri hizmetler açısından akredite olmaları günümüz şartlarında bir zorunluluk haline gelmiştir.

Üniversite Laboratuvarları Ancak günümüzde birçok üniversitenin laboratuvarı, akreditasyon şartını sağlamaması dolayısıyla pasif bir duruma düşmüştür. Bu nedenle laboratuvarları akredite olan üniversitelerin, diğerlerine göre önemli bir üstünlüğe sahip olacağı açıktır. 2- Eğitim Laboratuvarları Öğrencilerin eğitimi için gerekli olan bu laboratuvarların akredite olması gerekmediğinden, eğitim ağrlıklı, araç, gereç cihazlarla daha düşük maliyetlerle kurulabilir.

Bilgi Havuzu Paylaşımları Projesi Dünya’da yaygın şekilde kullanılan bilgisayar paket programlarıyla bir çok araştırmalar, tezler veya farklı yayınlar yapılmaktadır. (Örn: Ansys, Abaqus, Adams ..gibi) Ancak herkes bu programların kendisini ilgilendiren kısımlarını öğrenmekte ve kendi çalışmasında öğrendiği kısımların kullanım şeklini açıklamaktadır. İşte Bilgi havuzu paylaşımları her bir paket program için bu parça parça bilgilerin bir havuzda toplaması sayesinde oluşturulabilicek bir projedir. Böylece, aynı programın ilgili kısımlarını öğrenmek için, aynı çabayı sarfetmeye gerek kalmayacak yani Amerika yeniden keşfedilmeyecektir.

Bilgi Havuzu Paylaşımları Bilgi havuzu paylaşımlarına destek veren bir üniversite çok kısa bir süre içinde olumlu manada tanınancaktır. Örnek: Ansys Bilgi Havuzu http://web.deu.edu.tr/ansys Ansys Bilgi Havuzu sitesine Türkiye’nin her yerinden birçok kullanıcı girmekte, bilgilerden istifade etmekte ve DEU Makine Mühendisliği Bölümü’ne birçok taktir mesajları gelmektedir. Bilgi havuzlarının sadece bu paket yazılmlar için değil, tüm seviyedeki dersler ve farklı ders notları için yapılması da mümkündür.

Öğrenmeyi Kolaylaştırıcı Materyaller Günümüzdeki animasyon programları sayesinde, anlaşılması güç birçok konu temsili olarak sanal ortamda canlandırabilir. Örneğin, bir motorun çalışma şeklinin sanal ortamda canlandırılması ile hangi parçanın nasıl işlevi gördüğü çok rahatlıkla anlaşılmaktadır. Ancak her konu için bu tip materyallerin mevcut olmadığı, mevcutların da yeterli açıklıkta olmadığı bilinen bir gerçektir. Üniversite bünyesinde kurulacak bir birim ve uzman ekiple, bu alanda birçok sanal materyallerin hazırlanmasının önü açılabilir.

Eğitim Tarzı ve Mezunlar Üniversite mezunlarının başarısı o üniversitenin eğitimdeki başarısı anlamına gelir. Mezunların başarısı ise çalıştıkları kuruluşlardaki taleplere cevap verebilmeleri ve problemlerini çözebilmeleri ile doğrudan ilişkilidir. O halde üniversite’nin verdiği eğitimin, sanayideki taleplere cevap verebilecek nitelikte olması ve güncel tutulması son derece önemlidir. Kılıç üretimi konusunda çok iyi eğitilmiş bir kişi bugün herhalde kendisine Mehter Takımında iş bulabilir.

Eğitim Tarzı ve Mezunlar Verilen derslerin içeriklerinde de endüstriyel uygulamaların yer alması, konuların somutlaşmasına, öğrencinin ilgisinin artmasına ve dersin “bitse de gitsek” havasından çıkmasına ve her açıdan çok daha verimli geçmesine yol açar. Örnek:“Endüstriyel uygulamalarla Bilgisayar Destekli Mühendislik” dersinde, Konular tamamen endüstride karşılaşılan gerçek uygulamalardan seçilmekte ve bunlara getirilen çözümler anlatılmaktadır.

Saygılarımla… 04.04.2011 Prof. Dr. Mehmet Zor İlginiz için çok teşekkür ediyorum Saygılarımla… 04.04.2011 Prof. Dr. Mehmet Zor