Karapara Aklama ile Mücadele T.C. Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Karapara Aklama ile Mücadele Terminoloji ve KPA ile ilgili temel noktalar Bankaların yükümlülükleri Kimlik Tespiti Şüpheli İşlem Bildirimi Şerife AVCI, Mali Suçları Araştırma Uzmanı
Karapara ? Karapara Aklama ?
Aklama suçunun oluşumu ÖNCÜL SUÇ KARA PARA KARAPARA AKLAMA
Türk hukukunda aklama suçu ÖNCÜL SUÇ KARAPARA KARAPARA AKLAMA Alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini Yurt dışına çıkarmak veya bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek ve meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla çeşitli işlemlere tabi tutmak TCK m.282
Karapara aklamanın aşamaları Yerleştirme Ayrıştırma Bütünleştirme
Karapara aklama yöntemleri Fonların fiziken ülke dışına kaçırılması Şirinler (Smurfing) yöntemi Parçalama (Structuring) Yöntemi Vergi Cennetleri / Off-shore’lar Paravan veya hayali şirketler Oto-finans borç yöntemi Döviz büroları Kumarhaneler Sahte fatura / Hayali İhracat Fiktif veya yanlış isim ile hesap açma Nakit para kullanılan şirketler Alternatif Havale Sistemleri Gayrimenkul spekülasyonu ..........
Aklama suçu ile mücadelede bankaların yasal yükümlülükleri Bilgi ve belge verme Kimlik tespiti Şüpheli işlemlerin bildirilmesi Uyum görevlisi atanması İç denetim Eğitim
Kimlik tespit yükümlülüğü
Kimlik tespiti yapılması gereken işlem türleri Parasal sınıra tabi işlemler Parasal sınıra tabi olmayan işlemler
12 bin YTL’lik parasal sınıra tabi olmayan işlem türleri Sigortalama Finansal kiralama Kiralık kasa hizmetleri Mevduat hesabı açma Kar-zarara katılma hesabı açma Cari hesap açma Repo Benzeri hesap açma işlemleri RG 8.7.2003/25162
12 bin YTL’lik parasal sınıra tabi işlem türleri Her türlü alım-satım Havale Ödeme Saklama Takas Trampa Borç alma Borç verme Borcun nakli Alacağın temliki Kiralama Kiraya verme Mevduat, kar-zarara katılma hesabı veya cari hesaplardan para çekme veya yatırma Çek ve senet tahsili Sermaye piyasası işlemleri Benzeri işlemler
Kimlik tespit usulü Türk uyruklu gerçek kişiler için Nüfus hüviyet cüzdanı Sürücü belgesi Pasaport
Soru : Avukatların kimlik belgeleri kimlik tespitinde kullanılabilecek midir? Evet Hayır
Soru : KKTC vatandaşlarının kimlik tespitinde “KKTC Kimlik Kartı” kullanılabilir mi? Evet Hayır
Kimlik tespit usulü Yabancı uyruklu gerçek kişiler için Kendi ülke pasaportu İkamet tezkeresi
Avrupa ülkelerince verilen kimlik belgelerinin kimlik tespitinde kullanılması En fazla üç aylık bir süre için Türkiye’yi ziyaret eden ve kazanç gayesi gütmeyen ülke vatandaşları Anlaşma* ekindeki listede belirtilen kimlik belgeleri “Kimlik kartı ile seyahat edenler için hudut kapılarından giriş-çıkış formu” *13.12.1957 tarihinde Paris’te imzalanan ve 01.12.1967 tarih ve 10972 sayılı R.G.’de yayımlanan “Avrupa Konseyi Üyesi Devletler Arasında Kişilerin Seyahatleri İle İlgili Avrupa Antlaşması”
Kimlik tespit usulü Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler için Ticaret siciline tescil belgesi örneği ile Adına hareket eden kişinin yetkili olduğuna dair belge ve imza sirküleri
Soru : Yurt dışında yerleşik tüzel kişilerin kimlik tespiti nasıl yapılacaktır? Belgelerin Türk konsolosluğunca onaylanması veya Apostil şerhi düşülmesi Yabancı dilde düzenlenen belgelerin noter onaylı Türkçe tercümeleri
Soru : İmza sirkülerinde yer alan kimlik bilgileri, kimlik tespitinde kullanılabilir mi? Evet Hayır
Kimlik tespit usulü Vakıflar Vakıflar Genel Müdürlüğünde tutulan sicil kaydı Dernekler İl Emniyet Müdürlüklerinde tutulan sicil kaydı Tüzel kişiliği olmayan teşekküller İdare etmeye yetkili olunduğuna ilişkin karar
Kimlik tespit usulü Kimlik belgelerin fotokopisinin alınması veya Evrakın arkasına kimlik bilgilerinin kaydı ile Gerçek kişinin beyan ettiği adres Müteakip işlemlerde kimlik bilgilerinin karşılaştırılması
İşlemi yapan gerçek kişinin kimliği de tespit edilir Kimlik tespit usulü Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler Dernekler Vakıflar Tüzel kişiliği olmayan teşekküller Adına yapılan işlemlerde İşlemi yapan gerçek kişinin kimliği de tespit edilir
Kayıtların saklanması Kimlik tespitine ilişkin belgelerin, son işlem tarihini takip eden yılın başından itibaren 5 yıl süre ile muhafaza zorunluluğu
Şüpheli işlemlerin bildirilmesi
Şüpheli işlem Yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu para ve para ile temsil edilebilen değerlerin yasadışı yollardan elde edildiğine dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir husus olması hali
Şüpheli işlem bildirim esasları Şüpheli işlem bildirimi, kimlik tespitinden sonra yapılır Bildirilen şüpheli işlem ile ilgili olarak işleme taraf olanlara bilgi verilemez (tipping off) Herhangi bir parasal sınırlama yoktur MASAK ş. işlem tipi belirlemeye yetkilidir
Şüpheli işlem bildirim usulü Tespit tarihinden itibaren 10 gün içinde bildirilir Bildirim MASAK’a şüpheli işlem bildirim formu doldurularak yapılır Gecikmesinde sakınca görülen hallerde derhal MASAK’a ve C.savcılığına bildirim yapılır
Şüpheli işlem bildirim formu
Yıllara göre ŞİB sayıları (Bankalar + ÖFK’ler) (2005 yılı için 15. 11 Yıllara göre ŞİB sayıları (Bankalar + ÖFK’ler) (2005 yılı için 15.11.2005 itibariyle) Genel Toplam 1619 2 193 324 68 101 194 180 290 267
Neden şüpheli işlem bildiriminde bulunmuyoruz? Bildirimde bulunanlara cezai ve hukuki koruma yok Bildirimde bulunanların kimliklerinin gizli tutulduğu konusunda endişelerim var Bankam müşteri kaybedebilir ŞİB konusunda yeterli bilgim yok
Neden şüpheli işlem bildiriminde bulunmuyoruz? Banka yönetiminden çekiniyorum Şüpheli işlem tipi sayısı çok az Bu sistemin, karapara aklama suçunun tespitinde yararı olduğunu düşünmüyorum Bildirimde bulunmasam kim bilecek, tespiti çok zor, hatta imkansız
Neden şüpheli işlem bildiriminde bulunmuyoruz? Başım kötü kişilerle belaya girebilir Bildirim prosedürü çok fazla Paranın akı karası olmaz
Dikkatiniz için teşekkür ederim. (KKY.7)