KAİZEN VE YALIN DÜŞÜNCE Hüseyin Cahit GÜNAYDIN www.consulturk.net www.consulturk.net
KAİ:değişim ZEN: iyiye doğru Kai zen: JAPON KURUMLARININ BAŞARI VE VAR OLMA PARADİGMASIDIR. . www.consulturk.net
Küçük Adımlar Büyük Adımlar Ayrıntılara ilgi Büyük sıçrama KAİZEN INOVASYON Küçük Adımlar Büyük Adımlar Ayrıntılara ilgi Büyük sıçrama Yavaş Değişim Ani Değişim Herkesin Katılımı Az sayıda katılım Açık bilgi Saklı bilgi Ekip Çalışması Bireysel Çaba Uyarlama Yaratıcılık Mevcutu geliştirme Tekrar Yapma Geleneksel know-how Teknolojik atılım İnsan odaklı Makine Odaklı Prosese odaklı Sonuca Odaklı www.consulturk.net
tartışma-1: Türk şirketleri VAR olmak için hangi yolu tercih etmeli KAİZEN mi ? INOVASYON mu? Kaizen : japon şirketlerin benimsediği küçük adımlarla her türlü konuda paraya odaklanmadan ekip çalışması ile ilerleyelim modeli inovasyon- Amerikan şirketlerinin teknoloji ve buluş odaklı bireysel yetenekleri birleştirerek para kazandıran iş,ürün yaratmak www.consulturk.net
HITOTSUBASHI UNIVERSITESI nden prof.dr. AKIMITSU SAKUMA diyor ki. “ basit bir ifade ile geleceğin ürünü belirleyen tüm yenilikler ABD firmalarında ortaya çıkmıştır. Üstün bir tasarım daha önce ayrı ayrı ürünlere uygulanan yeniliklerin ve geçmiş teknolojinin sentezidir. Japon Şirketleri güçlerini ana hatları daha önce belirlenmiş alanlarda kaizen ile göstermektedir. NEWYORK UNIVERSITESI İŞ İDARİSİ Profesörü PAUL H. ARON ise diyor ki “ Amerikan şirketleri yeniliği bulan müh. Bünyelerinde tutamamaktadır. Amerikan müh. Düşü kendi şirketini kurup ve şirketi holdinge satmaktır. Üretim müh. En iyi ve yetenekli öğrenciler için çekici değildir. Japon mühendis ise büyük şirketde çalışmayı tercih eder ve üretim müh.ile arge müh. Prestij açısında şirketde farksızdır. www.consulturk.net
KAİZEN UYGULAMA KAİZEN PROGRAMI ÜÇ BÖLÜME AYRILIR. Yönetim Öncelikli Kaizen Grup Öncelikli Kaizen Birey Öncelikli Kaizen www.consulturk.net
1- YÖNETİM ÖNCELİKLİ KAİZEN ARAÇLAR: Q7 problem çözme teknikleri KAPSAM: Yöneticiler HEDEF: Sistem üzerinde odaklanma ÇEVRİM: Proje Süresince devam eder KAZANIM:Yönetim Yatırım kararına bağlı DESTEKLEYİCİ SİSTEM: TKY GERÇEKLEŞTİRME MALİYETİ: yatırım gerekir SONUÇ: tesisin iyileştirilmesi EK KATKI: yönetim performansında gelişme YÖN: mevcut durumda belirgin iyileşme www.consulturk.net
2- GRUP ÖNCELİKLİ KAİZEN ARAÇLAR: Q7 problem çözme teknikleri KAPSAM: kalite çember üyeleri HEDEF: KÇ. Çalışma alanları ÇEVRİM: 3 – 6 ay KAZANIM: yılda 4-2 kez DESTEKLEYİCİ SİSTEM: ISO 9001:2000 KYS GERÇEKLEŞTİRME MALİYETİ: işçilik zamanı SONUÇ: iş standartında ve talimatlarında gelişme EK KATKI: katılım, motivasyon, deneyim kazanma YÖN: kademeli ve görülür iyileşme www.consulturk.net
3- BİREY ÖNCELİKLİ KAİZEN ARAÇLAR: 5S KAPSAM: herkes HEDEF: kendi iş alanına odaklanma ÇEVRİM: herhangi bir zaman KAZANIM: çok sayıda değerlendirilecek öneri DESTEKLEYİCİ SİSTEM: öneri sistemi GERÇEKLEŞTİRME MALİYETİ: pahalı değil SONUÇ: yerinde iyileşme EK KATKI: bireysel gelişim, iş yeri bağlılığı YÖN: görülür bir iyileşme www.consulturk.net
1-YÖNETİM ÖNCELİKLİ KAİZEN KAİZEN PARADİGMA sı Yöneticilere zamanın %50 sini stratejik, lojistik , işletme tesisine odaklanmasını sağlar. Yöneticiler işletme tesisine KAİZEN bakış açısı ile baktığında neredeyse onlarca iyileşme alanları bulabilir. Fabrika yerleşim planlarındaki değişiklik malzeme hareketini minimize edebilir www.consulturk.net
TESİSDE KAİZEN FIRSATLARI DAHA İYİ KAPASİTE PLANLAMASI YERLEŞİM PLANI DEĞİŞİKLİKLERİ İŞLEMLERİ BİRLEŞTİRME -AYIRMA www.consulturk.net
2. GRUP ÖNCELİKLİ KAİZEN KALİTE ÇEMBERLERİ KAİZEN UYGULAMALARININ ÇALIŞANLARIN GÖNÜLLÜ KATILIMLARI İLE İŞLETMEDE KALICI BİR İş yaşam felsefesidir. www.consulturk.net
3- BİREY ÖNCELİKLİ KAİZEN Öneri sistemi birey öncelikli kaizenin gerçekleştirilmesine ve kişinin daha akıllıca çalışmasını sağlamaya yönelik bir araçtır. Bireysel kaizenin başlangıç noktası , işçinin çalışma tarzını değiştirmeye ve iyileşmeye yönelik olumlu düşünmesidir. www.consulturk.net
ÖNERİ SİSTEMİ Öneri sistemi bireysel kaizenin temel parçasıdır. Dinamik bir öneri sisteminin yaratılması için üst yönetim iyi tasarlanmış bir plan uygulamalıdır. Matsushita 6 milyon aşan öneri sayısıyla ilk sırada yer alırken, Hıtachi 4.6 milyon öneri sayısıyla onu izliyordu. www.consulturk.net
JAPON şirketlerindeki öneri sistem konuları Kişinin kendi işinde iyileştirmeler Enerji, malzeme ve diğer kaynakların tasarrufu Çalışma alanında iyileştirmeler Makine ve proseslerde iyileştirmeler Araç ve gereçlerde iyileştirmeler Ofis çalışmasında iyileştirmeler www.consulturk.net
Tartışma konusu-2: öneri sistemi Firmanızda öneri sistemi var mı? Mevcut ise Başarılı bir öneri sistemi mi? Yıllık kişi başına öneri sayısı nedir ? Ödüllendirme yapılıyor mu ? Katılım, ilgi , destek var mı ? Öneri sistemi Nasıl geliştirilir ? www.consulturk.net
Yönetim öncelikli Kaizen YALIN DÜŞÜNCE sistem KAİZEN PARADİGMASI KAPASİTE Planlama Yönetim öncelikli Kaizen KALİTE ÇEMBERLERİ Grup öncelikli Kaizen OPERASYONEL İYİLEŞME Birey öncelikli Kaizen www.consulturk.net Şekil 1
Yalın Düşünce yalın düşüncenin tanımı: ürün ve hizmetlerde israfı ortadan kaldırmaktır İsraf –MUDA -değer oluşturmaksızın maliyete eklenen herşeydir. Örnek; hatalı üretim, tamir www.consulturk.net
Kaynaklarınızın tahminen büyük bir kısmını israf ediyorsunuz! YALIN DÜŞÜNCE tasarım üretim dağıtım Değer yaratan faaliyet İsraf (Muda) Akış Süresi Kaynaklarınızın tahminen büyük bir kısmını israf ediyorsunuz! www.consulturk.net
Yalın Düşüncenin İlkeleri Değer: Müşterinin ihtiyaçlarını belli zaman ve yerde belli bir fiyattan karşılayan ürün veya hizmettir. Değer Akışı: İsrafın ortadan kaldırılması. Sürekli Akış: Ürün talep edildiği zaman ve talep edilen miktarda üretilmesidir. Çekme: Üretim müşterinin talebiyle başlar. Mükemmellik: Sistem stok yapmadığından sürekli iyileştirmeye açıktır. www.consulturk.net
Yalın Düşüncenin Hedefleri altı 0 sıfır mal fazlası, sıfır stok, sıfır hata, sıfır çelişki, sıfır duruş, müşteri için sıfır bekleme 6sıfır www.consulturk.net
Yalın Düşünce’nin temel amacı; YALIN DÜŞÜNCE stok gecikme Doğadaki ilk ham madde Dağıtım Ana sanayi n. katman Son kullanıcı 1. katman Yalın Düşünce’nin temel amacı; müşteri için değer taşıyan mal ve hizmetin en düşük maliyet ve en kısa zamanda müşterinin hizmetine sunulmasıdır. www.consulturk.net
Örnek Teknik Stok ve mal fazlasını önlemek için; KANBAN denilen kartlar kullanılır Bu kartlarla sonraki aşamalarda kullanılacak malzeme miktarı ve süreyi takip ediyorlardı. 5 S TEKNİĞİ ( Seiri-Yapılanma, Seiton-Düzen, Seiso-Temizlik, Seiketsu-Süreklilik, Shitsuke-Özen dir. Bu kurallar; eşyaları sürekli hızlılığı esas alacak şekilde, fazlalıkları ortadan kaldırarak düzenlenmesidir.), www.consulturk.net
Yalın Düşüncenin Üretim ,Planlama,Bakım Tekniklerine uygulanması Zaman israfının önlenmesi için U Tipi Yerleşim Planı (Gereksiz işgücü hareketlerini engellemek için makinelerin U şeklinde dizilmesidir. Beklemeleri önlemek için; JIT- Tam zamanlı Üretim (Müşterinin talep ettiği ürünü, talep ettiği anda üretip talep ettiği zamanda sunmak.) bunu yaparken SMED-Hızlı Kalıp Değiştirme, TMP-Toplam Üretken Bakımdan (Makinelerin bozulmaması için yapılan bakımlar) yararlanılır. www.consulturk.net
İŞÇİ-İŞVEREN bağımlılığı=KO – ON 5-kaizen MÜKEMMELLİK yolculuğu YALIN DÜŞÜNCE SİSTEMİ 1-DEĞER Üretim müşteri Talebi ile başlar Toplam Verimli Bakım 4-Tam Zamanında Üretim TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ KALİTE ÇEMBERLERİ 3-Sürekli Akış ÖNERİ SİSTEMİ İŞÇİ-İŞVEREN bağımlılığı=KO – ON 0 –ürün fazlası-hata-stok-duruş-çelişki-müşterinin beklemesi ISRAFIN AZALTILMASI 2-DEĞER AKIŞI 5-kaizen MÜKEMMELLİK yolculuğu www.consulturk.net
KAİZEN paradigmasının kurum KÜLTÜRÜne dönüşümü İÇİN JAPONYA DA İŞLETMELERDE YAPILAN PROGRAMLAR AİLE İÇİ FABRİKA TURLARI AİLELER İÇİN SOSYAL FAALİYETLER İŞÇİLER İÇİN ŞİRKET ARMALARI KIDEM ÖDÜLLERİ-5-10-15-20-25 YIL BÖLÜMLER ARASI YARIŞMALAR YENİ İŞÇİLERE HOŞGELDİN PARTİLERİ HOLDİNGİN ÖTEKİ FAB. GEZİNTİLER ŞİRKET BÜLTEN VE DERGİLERİ AÇIK HAVA TOPLANTILARI ÜST DÜZEY İLE DÜZENLİ GÖRÜŞME YK. BAŞKANINDAN YENİ YIL-BAYRAM TEBRİĞİ www.consulturk.net
KAİZEN paradigmasının JAPON Şirket Kurum Kültüründeki Yeri KAİZEN İNSAN odaklı, çalışanların şirketi kutsal bir mekan gördüğü bir yaşam-iş felsefesidir. Kaizen iş ve özel yaşam birleştirmiş, işçi-işveren ilişkilerine japon KO –ON karşılıklı bağımlılık duygusunu katmıştır. HERKESİN KATILIMINI DESTEKLER ÇALIŞMA ORTAMININ İYİLEŞTİRİLMESİ İÇİN HERKESİN KAİZEN FİKRİ OLDUĞUNA İNANIR KAİZEN şirket de İSRAFA ODAKLANIR KAİZEN çalışan İLETİŞİM KALİTESİNİ YÜKSELTİR www.consulturk.net
KAİ-ZEN Gemba keiretsu Japonlara göre İŞ YERİ KUTSALDIR. Şintoizm japonlara özgü tabiata tapan ve çok sayıda tanrıları olan çok eski bir dindir. Fujiyama dağı, gök , toprak, rüzgar, bulut,toprak vb.tanrılarıdır. tapınakları dağların tepesinde uzun ve dar patikalarda yürüyerek ulaşılır, el,yüz ve ayaklarını yıkayarak dua ederler. Ve söyledikleri söz; MÜSTERİ TANRIDIR….batı bunu müşteri kraldır diye çevirdi. Müşteri velinimetimizdir. JAPON MUCİZESİ: KEİRETSU Firmaların bedelsiz hisse değiş tokuşu ile birbirine organik bağlanması KO ON KO :iş yerine bağlılık ON: ömür boyu istihdam keiretsu www.consulturk.net