Hakan Polat 120064019 Çağla Şola 120080352 TIBBİ ATIKLAR

TIBBİ ATIKLAR Tıbbî atık, sağlık kuruluşlarındaki işlemler sırasında ortaya çıkan enfeksiyöz, patolojik atık ve kesici-delici atıklardan oluşan atıkların genel adıdır.

Tıbbi Atıklar Nelerdir Laboratuvar atıkları. Kan, kan ürünleri ve bunlara bulaşmış nesneler. Kullanılmış ameliyat giysileri ( önlük, maske, eldiven ) Karantina atıkları. Bakteri ve virüs içeren hava filtreleri. Vücut parçaları, kesik uzuvlar ve benzeri atıklar. Enjektör iğneleri bistüriler, lam ve lameller. İlaç şişeleri, ampuller ve kullanılmış gazlı bezler.

Tıbbi Atıkların Sağlık Etkileri Bir çok hastalığa ve enfeksiyona sebep olabilir. Kalıtsal yapı (DNA) değişikliklerine yol açabilir. Kesici ve delici maddeler içerdiği için yaralanmalara neden olabilir.

Atıkların Sebep Olduğu Kuruluşlar Hastaneler Klinikler Doğumevleri Sağlık merkezleri Tıp merkezleri Dispanserler Sağlık ocakları Diyaliz merkezleri Tıbbi araştırma merkezleri Tıbbî atık oluşumuna neden olan üniteler tıbbî atıklarını; üzerinde biyotehlike amblemi bulunan torba, kesici-delici alet kapları, taşıma konteynırları ile geçici depolama birimlerine ulaştırırlar.

Risk Altında Olanlar Hasta ziyaretçileri. Doktorlar, hemşireler, hasta bakıcıları ve sağlık personelleri. Çamaşırhane, temizlik personelleri. Atık imha tesislerindeki çalışanlar. Atık boşaltım sahasında ayıklama yapan kişiler.

Kullanılan Atık Torbaları Tıbbi atıkların toplanmasında kırmızı renkli özel torbalar kullanılır. Bu torbalar yırtılmaya, delinmeye, patlamaya ve taşınmaya dayanıklı olmalıdır. Orijinal polietilen hammededen üretilmelidir. Sızdırmaz, çift taban dikişli olmalıdır. Torbaların kalınlığı 100 mikron olmalıdır. İçindeki atıkların ağırlığı en fazla 10 kilogram olmalıdır.

Atık Kovaları ve Konteynırlar Kesici ve delici atıklar için özel yapılmış plastik kovalar kullanılmalıdır. Kovalar delinmeye, kırılmaya patlamaya dayanıklı olmalıdır. Su geçirmez ve sızdırmaz olmalıdır. Açılmaya ve karıştırılmaya karşı özel dizayn edilmelidir. Üzerlerinde “ DİKKAT ! KESİCİ ve DELİCİ TIBBİ ATIK “ yazısı olmalıdır.

Torbalar en fazla ¾ oranında doldurulur, ağızları sıkıca bağlanır ve kapatılır. Bu torbalar hiçbir şekilde geri kazanılmaz ve tekrar kullanılmaz. Tıbbi atık torbalarının içeriği kesinlikle sıkıştırılmaz, torbasından çıkarılmaz, boşaltılmaz ve başka bir kaba aktarılmaz. İşlem sırasında görevlinin, özel olarak üretilmiş kıyafetleri giymesi zorunludur.

Belediyeler kendileri veya yetkilendirdikleri firmalar vasıtasıyla özel dizayn edilmiş tıbbî atık taşıma araçlarıyla bu atıkları alıp bertaraf sahasına götürüp bertarafını yapmakla sorumludurlar.

Tıbbi Atık Yönetiminde Uygulanacak Temel Kurallar Türkiye’ de tıbbi atıkların güvenli yönetimiyle ilgili esaslar Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 22 Temmuz 2005 tarihli resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ile belirlenmiştir . Yönetmeliğe göre atıkların ayrı toplanması ve geçici depolanması sorumluluğu sağlık kuruluşlarına, bertaraf edilmesi ve sterilisazyon işlemi ise belediyelere aittir.

Tıbbi Atık Yönetimine İlişkin Temel Kurallar Tıbbi atıkların, tehlikeli ve evsel atıklarla karıştırılmaması. Tıbbi atıkların çevre ve insan sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı olarak çevreye atılmaması. Tıbbi atıkların diğer atıklardan ayrı olarak toplanması, biriktirilmesi, taşınması ve bertarafı. Tıbbi atık üreticileri atıkların bertarafı için gerekli harcamaları karşılamaları.

Tıbbi Atıkların Taşınması Atıkların geçici atık depoları ve konteynırlardan alınarak imha tesisine taşınmasında sorumluluk, büyükşehirlerde büyükşehir belediyeleri, diğer yerlerde ise belediyeler ve yetkilerini devrettikleri kurumlara aittir.

Atık Taşıma Araçları Atık taşıyan araçlar özel olarak dizayn edilmelidir ve dış yüzeyi turuncu renkte olmalıdır. Atıkların yüklendiği kısım tamamen kapalı olmalıdır. Şoför ve atıkların olduğu kısım arasında boşluk olmalıdır. Atık torbalarında ve kutularında olduğu gibi aracın üstünde de uyarı yazıları olmalıdır.

Atıkların Bertaraf Edilmesi Tıbbi atıklar düzenli depolanarak ve yakılarak bertaraf edilmekte veya sterilizasyon işlemi uygulanarak zararsız hale getirilmektedir. Taban yalıtımı sağlanmış özel bir alanda bertaraf edilebilirler. Yalıtımlı zemin üzerine atıklar sıkıştırılmadan doldurulmalı ve işlem sırasında atıkların üstüne önce kireç, sonra da en az 30 cm. toprak ile örtülmelidir. Depo tesisi dolduktan sonra tekrar üzerini sızdırmaz yalıtımlı tabaka ile kaplayıp su geçirmez hale getirilir ve en az 1 metre kalınlığında tarım toprağı serilerek yeşillendirilmelidir.

Atık Yakma Yöntemi Yakma, tıbbi atıkların bertarafında en güvenli yöntemdir. Yeterli teknik kapasiteye sahip yakma tesislerinin kurulması ve baca gazı emisyonlarının gerektiği gibi arıtılarak kontrol altında tutulabilmesi için bu tesislerin kurulmasında Tehlikeli Atıkların Yönetmeliği’ nde bulunan kriterlere uyum zorunluluğu getirilmiştir.

Atıkları Kireçle Gömme Yöntemi Tıbbi atıkların gömüleceği alan, içme, kullanma ve sulama suyu temin edilen yeraltı ve yerüstü su kaynaklarından, toprak kayması, çığ ve erezyon tehlikesi bulunan alanlardan uzak olmalıdır. Günlük olarak oluşan atığın tamamını alabilecek kapasitede bir çukur açılmalıdır. Aynı işlem diğer günlerde de tekrarlanmalıdır. Açılan çukurun tabanı 30cm. kalınlığında sıkıştırılmış kil ile kaplanmalıdır. Kil tabakasının üstüne 10 cm. kireç konulmalıdır. Tıbbi atıklar bekletilmeden hızla gömülmelidir.

Atıkları Kireçle Gömme Yöntemi