ARAMA VE KURTARMA HİZMETLERİNİN ORGANİZASYONU VE YÖNETİMİ AFET YÖNETİMİNDE ARAMA VE KURTARMA HİZMETLERİNİN ORGANİZASYONU VE YÖNETİMİ Oktay KURBANOĞLU Sivil Savunma Arama ve Kurtarma Birlik Müdürü – SAKARYA Sivil Savunma Genel Müdürlüğü

ARAMA KURTARMANIN TANIMI ARAMA : Bulunduğu yer bilinmeyen muhtemel kazazedenin kurtarılması amacıyla yer ve pozisyonunun tespiti için yapılan çalışmalar bütününe arama denir. KURTARMA : Kazazedeyi tehlikeden uzaklaştırma çalışmalarına kurtarma denir. Amacı; kazazedenin kurtarma hareketi başladığı andaki durumu korunarak veya daha iyi halde olacak şekilde hazırlanarak olay yerinden çıkartmak ve bir tıbbi bakım ünitesine ulaştırmaktır.

AFET YÖNETİMİNDE ULUSAL ARAMA KURTARMA HİZMETLERİ ORGANİZASYONU I.N.S.A.R.A.G. (Birleşmiş Milletler Uluslararası Arama ve Kurtarma Organizasyonu) BAŞBAKANLIK (KYM) ACİL DURUM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İÇİŞLERİ BAKANLIĞI (KYM) GENELKURMAY BAŞKANLIĞI ÖZ.K.K.LIĞI SİVİL SAVUNMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VALİLİKLER (Kriz Merkezleri) KAKKM (K.K.K.LIĞI) DAKKM (DZ.K.K.LIĞI) HAKKM (HV.K.K.LIĞI) JAKKM (J.GN.K.LIĞI) SG.AKKM (SGK.LIĞI)

ARAMA KURTARMA HİZMETLERİ ORGANİZASYONU AFET YÖNETİMİNDE ARAMA KURTARMA HİZMETLERİ ORGANİZASYONU İÇİŞLERİ BAKANLIĞI SİVİL SAVUNMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VALİLİKLER (Kriz Merkezleri) SİVİL SAVUNMA BİRLİKLERİ ADANA İL SİVİL SAVUNMA MÜDÜRLÜKLERİ (Ekipleri) BELEDİYE BAŞKANLIKLARI (İtfaiye) AFYON ANKARA BURSA KAMU KURUM ve KURULUŞ EKİPLERİ DİYARBAKIR ERZURUM ÖZEL KURUM ve KURULUŞ EKİPLERİ İSTANBUL İZMİR GÖNÜLLÜ EKİPLER SAKARYA SAMSUN VAN

SİVİL SAVUNMA ARAMA VE KURTARMA BİRLİKLERİ VE SORUMLULUK ALANLARI ANKARA SAKARYA SAMSUN İZMİR İSTANBUL BURSA ERZURUM VAN ADANA DİYARBAKIR AFYON

SİVİL SAVUNMANIN AFETLERDEKİ GÖREVLERİ MARMARA DEPREMİ ÖNCESİ : 7126 Sayılı Sivil Savunma Kanunu, 7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun, 2935 Sayılı Olağanüstü Hal Kanunu gereğince; MARMARA DEPREMİ ÖNCESİ : - 1986 Yılında Ankara’da, 1993 Yılında İstanbul ve Erzurum’da Sivil Savunma Arama ve Kurtarma Birlikleri kurulmuştur. Bu Birlikler : 1966 Varto, 1970 Gediz 1971 Burdur-Bingöl, 1976 Van/Muradiye, 1977 Lice, 1983 Erzurum depremlerinde görev yapmışlardır.

586 SAYILI KHK. İLE 11 İlimizde 120’şer personelden Sivil Savunma Arama ve Kurtarma Birlikleri, 70 İlimizde 10, 30 ve 30’ar personelden arama ve kurtarma ekipleri kurulmuştur.

586 SAYILI KHK. İLE Gönüllülerin Sivil Savunma hizmetlerine katılma esaslarının belirlenmesi, Arama ve Kurtarma hizmetlerinde İl Özel İdare bütçelerine ödenek konulması, Afetlerde görev alacak Emniyet Teşkilatı Mensuplarının bu hususta eğitilmeleri, Belediyelerin afetlerde kurtarma ve yardım hizmeti vermeleri görev olarak verilmiştir.

ARAMA KURTARMA HİZMETLERİ İLE İLGİLİ GENEL ESASLAR 1- Arama ve kurtarma faaliyetleri, insan hayatını tehdit eden, günlük yaşamda meydana gelen deprem, sel, çığ, yangın ulaşım kazaları, sanayi kazaları, NBCR vb. olaylar ile genel hayatı olumsuz etkileyen afet durumlarında yürütülür. 2- Arama ve Kurtarma operasyonlarına, yetkili kriz yönetiminin izin vermesi ve görevlendirmesi halinde kuruluş Kanunlarında bu faaliyet ile ilgili kendilerine görev verilen resmi kurum ve kuruluşlar ile bu maksatla teşkilatlanmış resmi, askeri ve özel kurum ve kuruluşlar, Sivil Toplum Kuruluşları ve gönüllüler katılırlar. Olayın boyutuna ve özelliğine göre Arama ve Kurtarma operasyonu ya bu kuruluşların ortak çalışmaları, ya da herhangi birinin tek başına çalışmalarıyla yürütülebilir.

ARAMA KURTARMA HİZMETLERİ İLE İLGİLİ GENEL ESASLAR 3- İl veya ilçe sınırları içerisinde meydana gelen, bir ekiple baş edilebilecek nitelikte olan AK operasyonunda olay yeri yönetiminde olay mahalline görevlendirilen ekip, birden fazla ekip katılımıyla baş edilebilecek nitelikte olup da ekipler arası koordinasyon gerektiren AK operasyonlarında ise olay yeri yönetiminde, bu maksatla eğitilmiş ve resmi yetkililerce görevlendirilmiş ekip/ekipler; bu ekip/ekipler arasında da Sivil Savunma Ekip/Ekipleri yetkilidir. 4- AK faaliyetlerine gönüllü olarak katılmak isteyen kişi ve sivil toplum kuruluşları “Gönüllülerin Sivil Savunma Hizmetlerine Katılma Esasları Yönergesi” kapsamında değerlendirilir.

ARAMA KURTARMA HİZMETLERİ İLE İLGİLİ GENEL ESASLAR 5- Sivil Toplum Kuruluşları ve gönüllüler öncelikle bulundukları il sınırlarında meydana gelen afetler ve olaylardaki çalışmalara katılırlar. Ancak, il dışındaki çalışmalara o İlin Kriz Merkezinin isteği ve izni ile katılabilirler. 6- Arama ve kurtarma Operasyon Yönetim Merkezi (OYM) yetkilisinin görevlendireceği ekip/ekipler, bu yetkilinin belirleyeceği yerde operasyona katılır. Çalışmalara başlama ve ayrılma Olay Yeri Yönetimi Yetkilisinin (OYY) kontrolünde gerçekleşir.

ARAMA KURTARMA HİZMETLERİ İLE İLGİLİ GENEL ESASLAR 7- İlgili Bakanlıklar ve TAY Gn.Md.lüğü ile koordinesiyle Yurt dışından gelen AK ekiplerinin, afet bölgesinde yapacakları AK çalışmaları AK Operasyon Yönetim Merkezi (OYM) sorumluluğunda yürütülür. 8- Yurt dışında meydana gelen ve TAY Gn.Md.lüğü tarafından koordine edilerek yürütülecek afet çalışmalarına katılacak ekiplerin, ihtiyaç halinde niteliğinin tespiti ve AK çalışmalarında yönetim yetkisi; var ise Sivil Savunma AK Ekip Amirine, yoksa TAY tarafından belirlenen ekip amirine aittir.

ARAMA KURTARMA HİZMETLERİ İLE İLGİLİ GENEL ESASLAR 9- AK çalışmalarına katılan UMKE,112 acil Servis vb. medikal ekipler enkazdaki kazazedeye yapılacak tıbbi yardımı, AK Ekip ihtiyaçlarına göre AK Ekip Amiri ile koordinasyon içinde yaparlar. Çıkartılan kazazedelere triyaj ve taşıma kartı düzenlenir sonucu rapora eklenir. 10- Operasyon bölgesinde çalışmalarla ilgili olarak basına bilgi verme yetkisi içişleri bakanı veya il valisi veya yetkilendireceği kişiye aittir. Çalışmalara katılan olay yeri yönetim yetkilisi veya hiçbir ekip sorumlusu bu makamlardan izin almadan AK çalışmalarıyla ilgili basına ve radyo ve TV ye bilgi veremez. Konu ile ilgili ancak yetki verilen kişi, kurulacak basın merkezinde medyaya bilgi verecektir.

ARAMA KURTARMA HİZMETLERİ İLE İLGİLİ GENEL ESASLAR 11- Operasyon alanına, OYY ‘nin izni alınmadan, operasyonda görevlilerin dışında hiç kimse giremez. 12- Her hangi bir AK operasyonu nedeni ile prosedürler dahilinde Yurt Dışına giden resmi, özel ve STK’larına ait ekip/ekipler, gitmeden önce Sivil Savunma Gn.Müdürlüğü ve TAY Gn.Müdürlüğünü bilgilendirecekler ve dönüşlerini takip eden ilk hafta içerisinde de rapor vereceklerdir. Bu ekip sorumluları, aynı zamanda TAY, Sivil Savunma, çalışmaya katılan diğer resmi kurum ve kuruluşlar ile STK’larının AK kısımlarının katılımlarıyla sağlanacak toplantıda çalışmalarıyla ilgili brifing vereceklerdir.

AFETSİZ GÜNLER DİLEĞİYLE Sivil Savunma Genel Müdürlüğü ARZ EDERİM Oktay KURBANOĞLU Sivil Savunma Arama ve Kurtarma Birlik Müdürü – SAKARYA Sivil Savunma Genel Müdürlüğü