Eğitim ve Öğretimde Çevre İmkanlarının Kullanılması
Çevre nedir? Çevre insanların ve diğer canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları, fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamdır. Sunumumuzda çevreyi sosyal (aile, toplum, okul) ve fiziki mekan olarak iki başlık altında inceleyeceğiz.
Aile Aile toplumun en küçük yapı taşıdır. Fakat her aile birbirine benzemez. Aile içindeki sorunlar, ailelerin eğitim seviyesi çocuğu etkiler. Bilinçli ailelerin varlığı eğitimi kolaylaştırır. Çünkü çevrenin olumsuz etkilerini aile kendi öz değerlerini çocuklarına benimseterek azaltabilir. Ayrıca aileler eğitimine destek olmalı, çocuğun bilişsel, duyuşsal ve pisikomotor gelişimine uygun eğitim ortamını sağlamalıdır.
Toplum Aileler ve okul eğer çocuğun yetişme sürecine etkin bir şekilde katılmazlarsa ortaya çıkacak kişisel, duygusal, sosyal boşluk çevre tarafından doldurulacaktır. Toplumda bugün ailelerin çocuklarını çevreye rahatlıkla salmamalarının sebebi eğitimsiz insanların kendilerine barınak olarak çevreyi sokağı seçmelerinden kaynaklanmasıdır. Toplum ancak bilinçli anne ve babaların yetiştireceği çocuklarla değişime, dönüşüme uğrayabilir. Seviyeli bir toplumda yetişen çocuğun eğitimi daha verimli olmaktadır.
Okul Okullardaki eğitimde sürecinde sınıf ve rehber öğretmen vasıtasıyla ailelerle iletişim kurularak onları bilinçlendirerek a) Ailelerin eğitime katılmalarının nasıl olması gerektiği anlatılır b) Çocuğun çevrenin olumsuzluklarından koruması sağlanabilir.
Çocuğun eğitimine ailelerin aktif olarak katılımını enleyen birçok engel vardır. Yapılan bir araştırmada aile katılımında ne gibi engellerle karşılaştıkları sorulmuştur. Aşağıdaki tablo yanıtları göstermektedir. ENGELLER Ailelerin yeterinde zamanı yok Aileler katacakları bir şeylerinin olmadığını hissediyor Aileler anlamıyor, sistemi bilmiyor nasıl katılacaklarını bilmiyor Çocuk bakımının azlığı (eksikliği) Ailelerin gözü korkuyor Aileler okul faaliyetleri zamanında müsait olmuyor Ulaşım sorunu Aileler kendilerini okulda rahat hissetmiyor Diğer engeller Eğer bu engeller aşılırsa aileler eğitim ve öğretime aktif olarak katılarak eğitim ve öğretim için bir imkan olarak kullanılabilir.
Eğitim ve Öğretimde Çevre (Sosyal) İmkanlarının Kullanılmasına Örnekler 1) Çeşitli meslek gruplarından yararlanma. a) Trafik dersine, trafik polisi bir veli gelerek trafik kurallarıyla ilgili açıklamalarda bulunabilir. b) Sağlık sektöründe çalışan veliler davet edilerek ilkyardım, dişler, zararlı maddeler, kan grupları, aşı vb. gibi konularda bilgi verebilir. c) Değişik ülkelerde bulunan kişiler sınıflara davet edilerek o ülkelerin yemeklerini, kültürünü, yaşayışını anlatması sağlanabilir.
2) Öğrencilerin okuma alışkanlığını düzenlemek adına bir yazar ile iletişime geçilerek imza günü veya konferans düzenlenebilir. 3) Sivil toplum kuruluşları, belediye veya hayırseverlerle görüşülerek maddi sıkıntı çeken başarılı öğrencilere burs verilmesi sağlanılabilir. 4) Ailelerin olumlu olarak eğitime katılımları sağlanılabilir. 5) Konferans salonunda sergiler (teknolojinin tarihi, el sanatları, resim, yöresel kıyafetler vb.) açılabilir.
Fiziki Olarak Çevre Kişinin yaşadığı çeşitli elemanlardan oluşan doğal ortam veya doğadır. İnsanlar yaşadığı çevreden hem bedensel hem de zihinsel olarak etkilenir.
Okulumuz Ankara merkezde yer aldığı için sunuda sadece Ankara merkezi eğitim ve öğretimin imkanları açısından fiziki çevre olarak ele alacağız. Çünkü Ankara içindeki yerlere ulaşım, bütçe ve zaman olarak mümkün olabildiği halde diğer yerlere gitmek daha külfetlidir.
1- Anıtkabir Atatürk’ün naaşı, giysileri, eşyaları, kütüphanesi bulunuyor. Ayrıca Anıtkabir içerisinde Kurtuluş Savaşı Müzesi de bulunmaktadır. Öğrencilerin Atatürk hakkında daha fazla bilgi edinmeleri için ziyaret edilmesi gereken bir yerdir.
2- Müzeler
A.O.Ç. Atatürk Evi Müzesi Atatürk'ün Selanik'te doğduğu evin bir benzeri olarak inşa edilmiş ev 1981 yılından beri müzedir. Atatürk Haftasında gidilip görülebilir.
Cumhuriyet Müzesi II. Türkiye Büyük Millet Meclisi 1924-1960 yılları arasında Atatürk ilke ve inkılâplarının gerçekleştirildiği; Cumhuriyetimizin gelişmesi için çok önemli çağdaş kararların alındığı; çağdaş yasaların çıkarıldığı uluslararası alanda Türkiye'nin etkinliğini ve saygınlığını artıran antlaşmaların yapıldığı; çok partili sisteme geçişin sağlandığı önemli bir yapıdır. Öğrencilerin Atatürk’e ait fotoğrafları, bazı özel eşyaları, o döneme ait mecliste alınan kararları, kanunları görmeleri için ziyaret edilebilir.
DEVLET RESİM VE HEYKEL MÜZESİ 1980 yılından beri hizmet vermekte olan bir sanat müzesidir. Türk sanatçılara ait 19. yüzyıl başından günümüze kadar tarihlenen resim, heykel, seramik, baskı ve Türk süsleme sanatı eserleri sergilenir. Öğrencilerin resim ve heykel sanatlarını yakından görebilmesi için gidilebilir.
Anadolu Medeniyetleri Müzesi Başlangıçta sadece Hitit dönemine ait eserlerin sergilendiği müze, daha sonra diğer uygarlıklara ait eserlerle zenginleşmiş ve Hitit Müzesi olmaktan çıkıp, Anadolu Medeniyetleri Müzesi haline gelmiştir. Bugün kendine özgü koleksiyonları ile dünyanın sayılı müzeleri arasında yer alan bu müzede, Paleolitik Çağdan başlayarak günümüze kadar Anadolu arkeolojisi sergilenmektedir. Öğrencilerin eski taş/yontma taş çağı insanlarına ait birçok bilgiyi öğrenebileceği bir müzedir.
ETNOGRAFYA MÜZESİ
Etnografya Müzesi, Türk Sanatının Selçuklu Devrinden zamanımıza kadar devam eden örneklerinin sergilendiği bir müzedir. Anadolu’nun çeşitli yörelerinden derlenmiş halk giysileri, süs eşyaları eski geleneksel Türk sanatının birer temsilcileridir. Türklere özgü teknik malzeme ve desenlerle kendi içinde halı dokuma merkezlerinden Uşak, Gördes, Bergama, Kula, Milas, Ladik, Karaman, Niğde, Kırşehir yörelerine ait halı ve kilim koleksiyonu vardır. Anadolu Maden sanatının güzel örnekleri arasında XV.Yüzyıldan kalma Memlük kazanları, Osmanlı şerbet kazanları, kahve tepsisi, sahanlar, taslar, mum makasları vb. çeşitli madeni eserler vardır. Osmanlı Devri yayları, okları, çakmaklı tabancalar, tüfekler kılıç ve yatağanlar, Türk çini porselenleri ve Kütahya porselenleri, tasavvuf ve tarikat ile ilgili eşyalar, Türk yazı sanatının güzel örneklerinden levhalar bulunmaktadır. Öğrencilerin Türk sanatını yakından görmeleri için gidilebilir.
Mehmet Akif Ersoy Müze Evi
Mehmet Akif Ersoy Müze Evi, Mehmet Akif Ersoy'un Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara'da ikamet ettiği ve İstiklâl Marşı başta olmak üzere çok sayıda şiirini yazdığı müzeye dönüştürülmüş Ankara evdir Hacettepe Üniversitesi Merkez Kampüsünün sınırları içinde yer alır. Bu müzede, Mehmet Akif Ersoy’a ait fotoğraflar, cep saati, gözlük, teşbihi ve tüfek bulunmaktadır. Ayrıca büyük şairin yüzünün kalıbı müzede teşhir edilen eserlerdendir. İstiklal Marşı’nın kabulü ve Mehmet Akif ERSOY’u anma günü (12 Mart) gezilebilir.
Feza Gürsey Bilim Merkezi İçinde yer alan 48 parçalık deney seti ile her yaştan ve her meslekten kişilerin, meraklıların ve araştırmacıların ilgisini çekmiştir. Öğrencilerin bilimi sunulan farklı deneylerle sorgulayarak öğrenmesi açısından gidilmesi gereken bir yerdir.
Meteoroloji Müzesi Meteoroloji Müzesi iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde yazılı ve görsel tarihî dokümanlar ve belgeler, ikinci bölümde ise meteorolojik alet ve cihazlar sergilenmektedir. Öğrencilerin meteoroloji araçlarını tanımaları için gezilebilir bir müzedir.
3- Kütüphaneler Öğrenciler, son yıllarda veri kaynağı olarak genellikle interneti kullanmaktadır. İnternetteki bilgiler hazır olarak sunulmaktadır. Fakat internetteki bilgi kirliliği çok fazla olduğundan ondan elde edilen bilgiler çok sağlıklı olmamaktadır. Ayrıca öğrencilere kütüphaneden veri bulma, araştırma, bilgi yorumlama gibi davranışlar kazandırmak için kütüphaneye gidilebilir.
4- Hayvanat Bahçesi Öğrencilerin hayvanları tanıması, yakından görmesi için hayvanat bahçesine gidilebilir.
5- Uygulama Bahçesi Uygulama bahçesi, öğrencilerin tarımla ilgili konuları içeren derslerin işlenmesinde önemli bir yer tutar.