ÇAYIROVA İNSANA HİZMET DERNEĞİ DERS 5 KUR’AN’IN KERİM’İN İSİMLERİ 29 Ekim 2014, Çarşamba www.insanahizmet.com
KAVRAMLAR 1-MÜŞTEŞRİK(ORYANTALİST): 2-MÜRTECEL: 3-KİTAP: Doğulu (İslam aleminin) tarihi, kültürü, örfü, adetleri, din ve medeniyetleri üzerinde çeşitli maksatlarla araştırma yapan, batılı Müslüman olmayan bilim adamları 2-MÜRTECEL: Herhangi bir kelimeden türetilmemiş ve başında ELİF-LAM takısı olan özel isimlerdir 3-KİTAP: Yan yana getirmek, dizmek, bütün hale getirmek demektir. 4-KİTAB’ÜL KERİM: Çok değerli, kıymetli kitap anlamını taşır
5-FARZ-I KİFAYE: 8-KARENE: Yeteri kadar kimse tarafından yapılınca, diğerlerinin sorumluluktan kurtulmasıdır Örnek: Cenazeyi yıkamak, kefenlemek, cenaze namazı kılmak 6-FURKAN: Doğruyu yanlıştan ayıran ölçü 7-NUR: Işık demektir 8-KARENE: Bir şeyi diğer bir şeye yaklaştırmak, manaları yakın 9-EL-KAR-Ü Toplamak manasına gelir
ÖZET Kur’an kelimesinin anlamı alimler tarafından çeşitli şekillerde tanımlanmıştır. Bunlar; 1-Kur’an kelimesi KARAE kökünden gelmiştir. Karae; çok okunan metin demektir. Bundan dolayı, Kur’an da çok okunan kitap olduğundan dolayı bu kökten gelmiş denilmektedir. Ancak Kur’an çok okunan demekse, diğer kitaplar da çok okunuyor, bundan dolayı o kitaplara da Kur’an denilmeli, denilmiş ve bu görüş bir çok âlim tarafından red edilmiştir.
2-Kur’an kelimesi KARİNE VEYA KARAİN kökünden gelmektedir denilmiş Karine; Bir bilgiden önce gelen ön bilgi demektir. Kur’an bilgileri birbirini çağrıştıran kitaptır denilmiştir. 3-Kur’an kelimesi KARENE kökünden gelmektedir denilmiş Kur’an manaları birbirine yakın olan metin olan Karene kökünden gelmektedir, denilmiş
İmam Şafii de bu görüşü savunmaktadır. 4-Kur’an toplamak manasına gelen EL-KAR-Ü kökünden gelmektedir. Bunun sebebi ise Kur’an tüm kitapları içinde barındırır, denilmiştir 5-MÜŞTEŞRİKLER, aslında Kur’an kelimesinin arapça kökenli olmadığını, kökü ya İBRANİCE ya da SÜRYANİCE’den gelmektedir, demişlerdir. Oysa Kur’an kelimesinin kökü MÜRTECEL olan; diğer kitaplarda (Tevrat, Zebur, İncil) olduğu gibi kökü hiçbir şeyden türetilmemiş olup özel bir isimdir. Başında ELİF LAM takısı olan özel bir isim. İmam Şafii de bu görüşü savunmaktadır.
KUR’ANI KERİMİN KUR’ANDAKİ İSİMLERİ 1-El-Kur’an: Bu kavram Kur’an’da 70 defa geçmekte ancak 4 yerde farklı anlamda kullanılmaktadır. İSRA 78’de Fecrin yani ışığın toplanması manasında kullanılmıştır.(Bu kavram ayette iki defa geçmektedir.) KIYAMET 16-19. Ayetlerde toplanma, okumak anlamında kullanılmaktadır. (Amel defterlerinin toplanması ve bunun muhataplığı)
2-El-Kitab: Bu kavram; kök itibariyle yan yana getirmek, dizmek manasına gelmektedir ve Kur’an’da en çok kullanılan ismidir, 262 defa geçmektedir. Genelde Peygamberimize indirilen mesaj olarak kullanılmakla beraber diğer peygamberlerin mesajları için de kullanılmıştır. NEML: 28-29 Bu ayetlerde Kur’an olarak değil de Hz Süleyman’ın Belkis’a gönderdiği mektup olarak kullanılmıştır.
3-Furkan: Bu kavram; doğruyu yanlıştan ayıran demektir. Kur’an-ı Kerimde 7 defa geçmekte 3 yerinde Kur’an olarak kullanılmaktadır. Diğer 4 yerin ikisinde Hz. Musa ve Hz. Harun'a verilen kitap anlamında (Bakara:53, Enbiya:48), birinde Bedir gününü nitelemede (Enfal:41), birinde ise "doğruyu yanlıştan ayıran ölçü” anlamında (Enfal:29) kulanılır. BAKARA 53, Ve hidayete eresiniz diye Musa'ya Kitab'ı ve Furkan'ı verdik. ENBİYA 48, Andolsun, biz Musa'ya ve Harun'a, takva sahipleri için bir aydınlık ve bir öğüt (zikir) olarak, hak ile batılı birbirinden ayıran (furkan)ı verdik.
ENFAL 41 Bilin ki, 'ganimet olarak ele geçirdiğiniz' şeylerin beşte biri, muhakkak Allah'ın, Resûlün, yakınların, yetimlerin, yoksulların ve yolcunundur. Eğer Allah'a, hak ile batılın birbirinden ayrıldığı gün, iki ordunun karşı karşıya geldiği günde (Bedir'de) kulumuza indirdiğimize iman ediyorsanız (ganimeti böyle bölüşün). Allah, her şeye güç yetirendir ENFAL 29, Ey iman edenler, Allah'tan korkup sakınırsanız, size doğruyu yanlıştan ayıran bir nur ve anlayış (furkan) verir, kötülüklerinizi örter ve sizi bağışlar. Allah büyük fazl sahibidir Kur’an anlamında geçtiği yerler ise; BAKARA 185, ALİ İMRAN 4, FURKAN 1
4-Nur: Işık demektir. Kur’an’da 43 yerde geçer ancak bunun 7 ayetinde Kur’an olarak kullanılmaktadır. ŞURA 52, Böylece sana emrimizden bir ruh vahyettik. Sen, kitap nedir, iman nedir bilmiyordun. Ancak Biz onu bir nur kıldık; onunla kullarımızdan dilediklerimizi hidayete erdiririz. Şüphesiz sen, dosdoğru olan bir yola yöneltip iletiyorsun.