AVRUPA ÜNİVERSİTELER BİRLİĞİ KURUMSAL DEĞERLENDİRME PROGRAMI Prof. Dr. Mustafa YURTKURAN
KONUŞMA AKIŞI Avrupa Üniversiteler Birliği Uludağ Üniversitesi Modeli Kurumsal Değerlendirme Programı Kalite Kültürü Projesi Uludağ Üniversitesi Modeli
Avrupa Üniversiteler Birliği (European University Association-EUA) Nedir? Avrupa Yüksek Öğretim ve Araştırma Alanının oluşturulması sürecinde, üyelerini oluşturan Avrupa üniversitelerine sunduğu hizmet ve desteğin yanında, onların sürece ilişkin görüşlerine sözcülük eden ve ortak Avrupa politikalarının oluşturulmasına ortam sağlayıp, öncülük eden, 749 üniversite ile 45 ülkenin “Rektörler Konseyi” nin üye olduğu ve merkezi Brüksel’de olan bir kuruluştur. Uludağ Üniversitesi 1990 yılından beri bu kuruluşun üyesidir.
Kurumsal Değerlendirme Programı (Institutional Review Programme – IRP) Nedir? Avrupa Üniversiteler Birliği Kurumsal Değerlendirme Programı, Avrupa üniversitelerinin stratejik kurumsal yönetim ve değişim kapasiteleri ile kalite yönetim anlayışlarını değerlendirmek ve geleceğe yönelik gelişme planlarına yardımcı olmak üzere oluşturulmuş bir programdır. Bu programın amacı, üniversitelerde kurumsal otonomiyi artırmak, kurumsal değişimi desteklemek ve kalite kültürünü yaymaktır.
Kurumsal Değerlendirme Programı (IRP) Ne Değildir? Kurumun eğitim, öğretim ve/veya araştırma alanlarındaki kalitesini değerlendirmeyi hedefleyen bir program değildir.
Kurumsal Değerlendirme Programı (IRP)’nın Aşamaları 07.04.2017 Kurumsal Değerlendirme Programı (IRP)’nın Aşamaları Başvuru Öz-Değerlendirme Dış Değerlendirme Değerlendirme Raporu Takip Eden Aşamalar
Başvuru Programa başvuru kurumun kendi iradesi ile gerçekleşir. 07.04.2017 Başvuru Programa başvuru kurumun kendi iradesi ile gerçekleşir. Başvuru kabul için yeterli değildir. Kabul edilen kuruma ilk ziyaret yaklaşık 1 yıl sonra; ikinci ziyaret ise bundan 3 ay sonra yapılır.
Öz-Değerlendirme Kurumun 07.04.2017 Öz-Değerlendirme Kurumun misyon ve vizyonunun, güçlü ve zayıf yönleri ile fırsatlar ve tehditlerinin (SWOT analizi), stratejik planlama ve kurumsal gelişiminin, mümkün olan en geniş kurumsal katılımla tartışıldığı ve yazılı bir raporla sonuçlandığı değerlendirme sürecidir.
Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 1 07.04.2017 Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 1 Giriş: Üniversitenin Kurumsal Değerlendirme Programı’na katılma nedenleri açıklanır. Öz-Değerlendirme Ekibi’nin yapısı ve işleyişi tanımlanır.
Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 2 07.04.2017 Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 2 Ulusal ve Kurumsal Bağlam: Ulusal eğitim sistemi kısaca tanıtılır, Kurumun tanıtımı yapılır: Kısa tarihi ve coğrafi konumu, Fakülte, araştırma enstitüsü, merkez ve laboratuarlara ilişkin sayısal bilgiler, Düzeyi, fakültesi ve eğilimleri açısından 5 yıllık öğrenci profili, Devlet payı, öz kaynaklar, araştırma ve diğer dış fonlar açısından finansman kaynakları Üniversitenin organizasyonu ve kaynaklarında gördüğü güçlü ve zayıf yönleri belirtilir, İlerleme için önerilerde bulunulur.
Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 3 07.04.2017 Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 3 C. Kurumsal Normlar ve Değerler Kurum ne yapmaya çalışıyor? (Misyon) Kurum nasıl yapmaya çalışıyor? (Programlar) Üniversite bunun işe yaradığını nereden biliyor? (Değerlendirme) Üniversite ilerleme yolunda nasıl değişiyor? (Stratejik Kapasite)
Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 4 07.04.2017 Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 4 D. Kalite Yönetimi Kalite Kontrol Mekanizmaları Kalite Yönetimi
Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 5 07.04.2017 Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 5 E. Stratejik yönetim ve değişim kapasitesi Üniversite, çevresindeki talep, tehdit ve fırsatlara nasıl yanıt veriyor? Dış paydaşlar kurumun stratejik yönetimine nasıl katılıyorlar? Kurumun amaçlarında ne tür değişiklikler yapılması beklenebilir? Mevcut ve gelecek misyonlar, amaçlar ve araçlar (çalışma programları ve araştırma, vs.)arasında daha iyi bir uyum nasıl sağlanabilir? Bu gelişmeler içerisinde kalite, kalite kontrolü ve kalite yönetiminin rolü nedir?
Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 6 07.04.2017 Öz-Değerlendirme Raporu İçeriği - 6 F) Ekler Organizasyon şemaları Merkezi yönetim ve destek hizmetleri Kurumun yönetim yapısı Fakülteler ve yüksek okullar Son 3 – 5 yıllık dönemde üniversite genelinde ve fakültelerde, toplam öğrenci sayıları toplam akademik ve idari personel sayıları eğitim ve araştırma için ayrılan kaynaklar
Dış Değerlendirme - 1 Dış Değerlendirme, daha önce Avrupa üniversitelerinde rektörlük yapmış ve EUA Kurumsal Değerlendirme Programında özel olarak eğitilmiş üç profesör ile kalite yönetiminde uzman bir sekreterden oluşan dört kişilik Değerlendirme Ekibi tarafından yürütülür.
Dış Değerlendirme - 2 Değerlendirme Ekibi’nin görevleri: 07.04.2017 Dış Değerlendirme - 2 Değerlendirme Ekibi’nin görevleri: Öz-değerlendirme raporunun içeriğini doğrulamak, Kurumun kalite yönetimini derinlemesine araştırmak, Geliştirilmesi gereken alanlarda tavsiyelerde bulunmak.
Dış Değerlendirme - 3 ÖN ZİYARET Değerlendirme Ekibi, 07.04.2017 Dış Değerlendirme - 3 Değerlendirme ekibi üniversiteleri iki kez ziyaret eder. ÖN ZİYARET Değerlendirme Ekibi, Kurumun öz-değerlendirme raporuyla ortaya koyduğu üniversite tablosunu, misyonuyla, dünya görüşüyle ve içeriğiyle birlikte değerlendirir. Üniversite mensupları, eğitim programları ve idari işleyiş mekanizmaları hakkında daha ayrıntılı bilgi sahibi olur. Gerektiğinde ek bilgi talep eder.
Dış Değerlendirme - 4 ANA ZİYARET Değerlendirme Ekibi, 07.04.2017 Dış Değerlendirme - 4 ANA ZİYARET Değerlendirme Ekibi, Üniversitenin stratejik kalite yönetimini derinlemesine araştırır. Öz-değerlendirme raporu ve eklerinin doğruluğunu değerlendirir. Diğer ülkelerde ve kurumlardaki üniversite yönetimi bilgi ve bulgularına dayanarak üniversiteye tavsiyelerde bulunur. Ziyaret bir sözlü raporla sona erer ve takip eden iki ay içinde ise Değerlendirme Ekibi sözlü raporu daha detaylı yazılı bir rapora dönüştürür.
Dış Değerlendirme Raporu 07.04.2017 Dış Değerlendirme Raporu Değerlendirme Ekibi, hazırladığı kapsamlı ve yazılı Değerlendirme Raporunu, EUA ve kuruma gönderir. Raporun temel işlevi, mevcut durumu belgelemek, kurumun gelecekteki ilerleme ve gelişme çalışmalarına ışık tutacak önerileri içeren yazılı bir dokümanı, kurumun ve paydaşlarının bilgisine sunmaktır. EUA bu raporu kendi yayınlamaz ancak yayınlaması için üniversiteyi teşvik eder.
07.04.2017 Takip Eden Aşamalar Dış Değerlendirme raporunun teslim edilmesi ile Kurumsal Değerlendirme Süreci sona erer. Üniversite, ekibin gözlem ve önerilerini değerlendirir; kurumsal gelişim ve kalite gelişim süreçlerine katkısı olacağını düşündüğü önerileri ise hayata geçirir.
Kalite Kültürü Projesi Uludağ Üniversitesi’nin de içinde yer aldığı Avrupa Üniversiteler Birliği Kalite Kültürü Projesi Bologna Reformlarının Hayata Geçirilmesi tema grubuna seçilen üniversiteler şunlardır: Greifswald Üniversitesi (Almanya) K.U. Leuven Üniversitesi (Belçika) Tampere Üniversitesi (Finlandiya) Roma “Tor Vergata” Üniversitesi (İtalya) Mostar “Dzemal Bijedic” Üniversitesi (Bosna Hersek) Aveiro Üniversitesi (Portekiz) Kıbrıs Üniversitesi (G. Kıbrıs) Uludağ Üniversitesi (Türkiye)
Örnek Model: Uludağ Üniversitesi On aylık yoğun bir çalışma süreci sonunda ‘Bologna Reformlarının Hayata Geçirilmesi’ tema grubu, Avrupa üniversitelerinin eğitim kalitesini iyileştirmeye yönelik gayretlerini değerlendiren iki ara raporundan sonra hazırladığı nihai raporunda, KU Leuven Üniversitesi ile Uludağ Üniversitesini, Bologna Reformları’nın gerçekleştirilmesinde örnek alınabilecek en iyi iki model olarak belirlemiştir.
Uludağ Üniversitesi Modeli 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi Modeli Uludağ Üniversitesi, daha iyi ve evrensel standartlarda bir eğitim verme hedefiyle Ağustos 2000’de Kalite Gelişim Reformu’nu başlatmıştır. Bu reformun başlangıcından itibaren; paydaşların katılımı ve katkısı, karar almada demokrasi ve şeffaflık, kapsamlı ve tutarlı planlama, temel ilkeler olarak kabul edilmiştir.
Uludağ Üniversitesi Modeli 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi Modeli 1. BASAMAK Akademik personel ve öğrenci anketleri yoluyla paydaşların kalite yönetimi ve kültürü üzerine görüş ve yorumları belirlendi.
Uludağ Üniversitesi Modeli 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi Modeli 2. BASAMAK Kurumun idari işleyişinde Rektör’e ‘uzmanlık tabanında’ danışmanlık hizmeti vermek amacıyla ‘Rektör Danışmanlığı Sistemi’ oluşturuldu. Kurum içi kalite gelişim çerçevesinin kavramsallaştırılması ve kurumsallaştırılması amacıyla ‘Rektörlük Akreditasyon Kurulu’ oluşturuldu.
Uludağ Üniversitesi Modeli 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi Modeli Zemin: Süregelen üniversite faaliyetleri yürütülmektedir. 1. Kat: Eğitim Reformu (2000’de başlatılmıştır.) 2. Kat: Araştırma Reformu (2001’de başlatılmıştır.) Tavan: Akreditasyon (2004 ve sonrası) Çatı : Sürekli Gelişim (daimi) “Kalite Kültürü” ve “İyileştirme Yatırımları” Reformların destekleyicileridir.
Uludağ Üniversitesi Modeli 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi Modeli 3. BASAMAK Yaygın ve geniş katılımlı kurullar yapısı oluşturularak, Kalite gelişiminde akademik personelin bilinçlenmesi ve katılımı artırıldı. Kurum içerisinde temel kalite kültürü oluşturuldu.
Uludağ Üniversitesi Modeli Yaygın Kurullar Yasanın ön gördüklerine ek olarak oluşturulan yaygın kurul yapısı ile öğretim üyelerinin önemli bir bölümünün kalite geliştirme ve karar verme mekanizmalarına katkıları sağlandı. Dekanlar Konseyi Akreditasyon Kurulları Stratejik Plan Kurulları Bilgi İşlem Yürütme Kurulu EUA ile İlişkiler Kurulu Uluslararası İlişkiler Yürütme Kurulu Anket, Ölçme-Değerlendirme Kurulu Meslek Yüksek Okulları Koordinatörlüğü Tarımsal Araştırma Merkezi Üniversite Tanıtım Komisyonu Sosyal Yardım Kurulu Öğrenci Etkinlikleri Kurulu Kültür Sanat Kurulu Kampus Planlama Kurulu Öğrenci İşleri Yürütme Kurulu Türk Devletleri ve Akraba Toplulukları Araştırma Merkezi Kent Tarihi ve Araştırma Merkezi
Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü Rektörlük Akreditasyon Kurulu Her fakülteden bir temsilcinin katıldığı bir kurul şeklinde oluşturulmuştur. Temel görevi eğitimde kalite güvencesi sistemlerinin çerçevesini ve uygulama esaslarını oluşturmak ve kurumsal olarak uygulanmasını sağlamaktır.
Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü Fakülte Akreditasyon Kurulları Rektörlük Akreditasyon Kurulu ile tüm akademik personel ve öğrenciler arasında iki yönlü iletişimi sağlar. Bölümlerdeki Akreditasyon Kurulları ile koordineli olarak bireysel programların eğitim reformundan sorumludur.
Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü Rektörlük Stratejik Planlama Kurulu Akreditasyon Kurulları ile birlikte Üniversitenin misyon, vizyon ve temel ilkelerini saptar. Kurumsal SWOT analizleri yapar. Akademik birimler bazındaki Stratejik Planlama Kurullarından gelen girdilerle birlikte kurumsal düzeyde temel hedefleri tanımlar ve öncelikleri belirler.
Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 4. BASAMAK Karar verme süreçleri yeniden düzenlendi.
Tabandan Tavana Karar Verme 07.04.2017 Tabandan Tavana Karar Verme
Tavandan Tabana Karar Verme 07.04.2017 Tavandan Tabana Karar Verme
Kurullarla Karar Verme 07.04.2017 Kurullarla Karar Verme
Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 5. BASAMAK Kurumsal MİSYON, VİZYON ve TEMEL İLKELER yeniden tanımlandı.
Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 6. BASAMAK Misyon ve vizyon ifadeleri ile stratejik planda tanımlanan öncelikler çerçevesindeki hedeflerin somut eğitim ve araştırma çıktılarına dönüştürülmesi mücadelesi başlatıldı. “Kalite Kültürü Binası”nın 1. ve 2. katlarının yapısı
Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 7. BASAMAK Eğitim ve araştırma kalitesini geliştirmek ve kontrol etmek için araçlar oluşturuldu. Bu araçlar: Öğrenci ders değerlendirmesi, son sınıf öğrencileri, mezunlar ve işverenler için düzenli anketler, İşveren ve Mezunlar Danışma Kurulları ile düzenli toplantılar, Hedef seçilmiş A.B.D. üniversiteleri müfredatı örnek alınıp, ulusal motiflerimiz korunarak programlarımızda müfredat oluşturma ve uygulamada öğrenci katılımı, Kurul toplantılarını şeffaflığı ve geri besleme sağlama, Ders dosyalarının sürekli geliştirilmesi ve hazırlanması, Öğretim elemanı değişimi, bursların iyileştirilmesi.
Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 8. BASAMAK Personel kalitesinin geliştirilmesi ve kontrolü için mekanizmalar oluşturmak Akademik ve idari personelin istihdamı ve ataması için kriterlerin oluşturulması, Sürekli personel gelişim programlarının uygulanması (pedagojik formasyon, hizmet içi eğitim, enformasyon teknolojileri ve yabancı dil eğitim kursları)
Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 07.04.2017 Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü 9. BASAMAK Kalite kontrol mekanizmalarının geliştirilmesi İç Değerlendirme Üniversite içerisindeki kalite güvencesi prosedürleri Rektörlük Akreditasyon Kurulu tarafından hazırlanan “Akreditasyon El Kitabı” ile belirlenmekte ve bireysel programlar için iç değerlendirme Senatonun görevlendirdiği komisyonlar aracılığı ile yürütülmektedir.
Uludağ Üniversitesi’nde Kalite Kültürü Dış Değerlendirme Birim Tarih Değerlendirici Tıp Fakültesi 2002 World Federation of Medical Education(WFME) Uludağ Üniv. 2003 EUA Kurumsal Değerlendirme Programı EUA Kalite Kültürü Projesi Veteriner Fakültesi 2004 European Association of Establishments for Veterinary Education (EAEVE) Mimarlık Bölümü 2006 National Architectural Accrediting Board(NNAB) Mühendislik Bölümleri Accreditation Board for Engineering and Technology (ABET) Tıp Fakültesi A.B.Dalları European Union of Medical Specialists(EUMS)
Uludağ Üniversitesi’nin 1 Ocak 2005 itibarı ile Hedefleri Kalite kültürünün yaygınlaşması ve sürekli iyileşme hedefine yönelik olarak 1 Ocak 2005 ‘den itibaren Uludağ Üniversitesi’nde geçerli olacak kurallar: Tıp Fakültesinde Yardımcı Doçentliğe atama koşulu olarak Tıpta Uzmanlık eğitimi sonrası Doktora yapmak, Tüm akademik atamalarda koşul olarak SCI, SSCI, AHCI ve SCI-Expanded indekslerine giren dergilerde yayın yapmış olmak, Sosyal Bilimlerde uluslar arası yayını teşvik etmek için geçici olarak diğer indekslere giren dergilerdeki yayınları da kabul etmek,
Uludağ Üniversitesi’nin 1 Ocak 2005 itibarı ile Hedefleri Tezli Yüksek Lisans, Doktora ve Tıpta Uzmanlık tezlerinin kabul edilebilmesi için indekslere giren dergilerde yayın yapmış olmak, Lisansüstü ve uzmanlık öğrencilerine tez danışmanlığı yapabilmek için SCI, SSCI, AHCI ve SCI-Expanded indekslerine giren dergilerde yayın yapmış olmak, Fakültelerde lisans ve lisansüstü eğitimin uluslar arası akreditasyonu, Tıp Fakültesi Hastanesinde ISO, EN kalite güvencesi belgelerinin 2006 yılına kadar alınması.