Devlet Muhasebe Uzmanı Genel Yönetim Mali İstatistikleri Şubesi HATA KONTROL RAPORU İsa AKÇAY Devlet Muhasebe Uzmanı Genel Yönetim Mali İstatistikleri Şubesi

HATA KONTROL RAPORU KBS ye yüklenen mizanların, devlet muhasebesini düzenleyen mevzuat doğrultusunda hesap bazında ve hesapların birbirleriyle olan bağlantılarını da göz önünde bulundurularak ele alınması sonucu sistem tarafından üretilen rapordur.

HATA KONTROL RAPORU Merkezde Genel Yönetim Mali İstatistikler Şubesi İl Kontrol Görevlileri Muhasebe Birimi Kontrol Görevlileri İlgili Birimin kendisi Bu raporu sistemden alabilecektir.

Mevzuat 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 49, 50 ve geçici 3’üncü maddeleri ile 178 sayılı Maliye Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 11’inci maddesi hükümlerine dayanılarak çıkartılan Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği devlet muhasebesinde muhasebeleştirilmesi gereken mali işlemlerin genel esaslarını belirlemiştir.

Mevzuat Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği dayanılarak hazırlanan Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği ve Sosyal Güvenlik Kurumu Muhasebe Yönergesi ve Türkiye İş Kurumu Muhasebe Uygulama Yönetmeliği. Bu şekilde ülkemizde devlet muhasebe sisteminin yasal alt yapısı oluşturulmuş ve devlet muhasebe sistemi ortak ilke ve standartlara kavuşturulmuştur.

Devlet muhasebesi sistemini etkileyen uluslar arası düzenlemeler; Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nde belirlenen çerçeve hesap planındaki faaliyet gelir ve faaliyet gider hesapları sınıflanırken IMF tarafından hazırlanan Devlet Mali İstatistikleri (GFSM 2001) manüelinde yer alan gelir ve gider sınıflaması esas alınmıştır.

Devlet muhasebesi sistemini etkileyen uluslar arası düzenlemeler (kapsam); Genel yönetim sektörü, Ulusal Hesaplar Sistemi (SNA 93) ve Avrupa Ulusal ve Bölgesel Hesap Sisteminde (ESA 95) e göre; çıktılarının amacı bireysel ve kollektif tüketim olan ve temel olarak diğer sektörlere ait birimler tarafından yapılan zorunlu ödemelerle finanse edilen piyasa dışı üreticilerden oluşan tüm kurumsal birimler ve/veya ulusal geliri dağıtan tüm kurumsal birimler olarak tanımlanmıştır.

Devlet muhasebesi sistemini etkileyen uluslar arası düzenlemeler (kapsam); Bu kurumsal birimler; temel olarak piyasa dışı mal ve hizmet sağlayan ve toplum yararını amaçlayan faaliyetleri yöneten veya finanse eden kuruluşlar ile (başka bir sektör kapsamına girenler hariç) bunlar tarafından kontrol edilen ya da parasal kaynakları sağlanan kar amacı gütmeyen kuruluşlardır.

Devlet muhasebesi sistemini etkileyen uluslar arası düzenlemeler (kapsam); Bu durumda; Genel yönetim sektörü; merkezi yönetim, mahalli idareler, sosyal güvenlik kurumları alt sektörleri ile bunların kontrol ve denetiminde olan kar amacı gütmeyen kuruluşlardan oluşur.

Devlet muhasebesi sistemini etkileyen uluslar arası düzenlemeler(standartlar); IPSAS-B (Uluslararası Kamu Sektörü Muhasebe Standartları Kurulu) Kamu Muhasebe Standartları El Kitabı. Devlet Muhasebesi Standartları Kurulu, Türkiye de devlet muhasebesi standartlarını belirler ve yayınlar. Son olarak yayınlanan DMS 22; Genel yönetim sektörüne ilişkin bilgilerin açıklanması başlığını taşır.

HATA KONTROL RAPORU (içerik) Hata grupları: Hiç kullanılmamış hesaplar Yanlış kullanılmış hesaplar Bakiye vermesi gereken hesaplar Bakiye vermemesi gereken hesaplar Birbiriyle bağlantılı çalışması gerekip de paralel çalışmayan hesaplar Yardımcı hesapların yanlış kullanılması İller Bankası paylarının hatalı muhasebeleştirilmesi Gelir-Gider hesaplarının kullanımında yapılan hatalar Ödenek hesaplarının kullanımında ve Bütçenin muhasebeleştirilmesindeki Hatalar Nazım hesapların kullanımındaki hatalar

HATA KONTROL RAPORU (örnekler-1) 100- Kasa Hesabı Veznece tahsilat yapılmasına rağmen kasa hesabının kullanılmaması 101- Alınan Çekler Hesabı 101 Alınan Çekler Hesabının kullanılmaması (Çekle tahsilat yapılıyorsa dikkate alınacaktır.)

HATA KONTROL RAPORU (örnekler-2) 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının alacak bakiyesi vermesi (Hesap özet cetveli bankadan alındığında 103 hesabın kapatılması gerekmektedir.) 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının borç tutarının 102-Bankalar Hesabının alacak tutarına eşit olmaması

HATA KONTROL RAPORU (örnekler-3) 104-Proje Özel Hesabı, 105-Döviz Hesabı 104-Proje Özel Hesabı ve 105-Döviz Hesabının borç tarafında tutar varken 630.11.1 Döviz Mevcudunun Değerlenmesinde Oluşan Olumsuz Kur Farkları Hesabının borç tarafında veya 600.11.1. Döviz Mevcudunun Değerlenmesinde Oluşan Olumlu Kur Farkları Hesabının alacak tarafındaki tutarlarda artış olmaması

HATA KONTROL RAPORU (örnekler-4) 106-Döviz Gönderme Emirleri Hesabı 106-Döviz Gönderme Emirleri Hesabının borç tutarının 105-Döviz Hesabının alacak tutarına eşit olmaması. 108 Diğer Hazır Değerler Hesabı 100 Kasa Hesabı varken 108 Diğer Hazır Değerler Hesabının kullanılmaması

HATA KONTROL RAPORU (örnekler-5) 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabı 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabı ekod4 seviyesinde yer alan alacak tutarları ile 800-Bütçe Gelirleri Hesabının ekod4 seviyesindeki alacak tutarlarının eşit olmaması. 220-Gelirlerden Alacaklar Hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler bu hesaba alınmaması. Gelirlerden Alacaklar Hesabında kayıtlı tutarlardan mali yıl sonuna kadar tahsili gerekenlerden tahsil edilemeyen tutarlar, mali yıl sonunda 121- Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına alınmaması.

HATA KONTROL RAPORU (örnekler-6) 140- Kişilerden Alacaklar Hesabı 140.01.01. Alacağın Aslı Hesabının alacak tutarı ile 800.05.09.01.06. Kişilerden Alacaklar Hesabının alacak tutarının birbirine eşit olmaması. 140.01.02. Alacağın Faizi Hesabının alacak tutarı ile 800.05.01.09.01. Kişilerden Alacaklar Faizleri Hesabının alacak tutarının birbirine eşit olmaması.

HATA KONTROL RAPORU (örnekler-7) 150-İlk Madde ve Malzeme Hesabı Satın alınan taşınırlar bu hesaba kaydedilmeyerek doğrudan gider yazılmaktadır. 160-İş Avans ve Kredileri Hesabı Bu hesap devir vermemesi gerekirken izleyen yıla devir vermiş.

HATA KONTROL RAPORU (örnekler-7) 191-İndirilecek KDV Hesabı Tüm alımlarda kullanılmış. Oysaki sadece KDV'ye tabi işlemlerde bu hesabın kullanılması gerekir. 25 li grup kullanılmaması Bu hesap grubundaki hesaplardan biri veya birkaçı ya kullanılmamış, ya da kullanılmışsa bile amortisman ayrılmamış,

HATA KONTROL RAPORU (örnekler-8) 500-Net Değer Hesabı "01-İlk Yıl Denge Kaydı" yardımcı hesabındaki tutarın değişmemesi gerekir. 570-Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları, 580-Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı; 590-Dönem olumsuz Faaliyetleri Sonuç Hesabı, 591-Dönem olumsuz Faaliyetleri Sonuç Hesabı arasındaki aktarmaların zamanında ve doğru şekilde yapılmaması.

HATA KONTROL RAPORU (örnekler-9) 600-Gelirler Hesabı, 630 Giderler Hesabı; Bu hesaplar, bütçe ile ilgili olsun veya olmasın genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre tahakkuk eden her türlü gelirin izlenmesi için kullanılması gerektiği halde kullanılmaması. 8 li grup -Bütçe Hesapları; Detay kodlarının kullanılmaması Detay kodlarındaki tutarın paralel olması gereken hesaplardaki tutarlarla örtüşmemesi Yansıtma hesapları ve karşılığında bütçe hesapları kullanılmamasıdır. 9 lu grup-Nazım Hesaplar; 800-805; 830-835; 900-901; 910-911; 912-913; 920-921 karşılıklı çalışan hesapların denkliği kontrol edilecek