‘‘Öğretmen, uygarlıkların temel taşıdır ‘‘Öğretmen, uygarlıkların temel taşıdır. Öğretmen yetiştirmeyi kendisi için hedef seçmeyen bir uygarlık, er geç yıkılmaya ve unutulmaya mahkumdur.’’ M. Kemal ATATÜRK

ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ VE ÖĞRETMEN YETİŞTİRME

SUNUM İÇERİĞİ Öğretim Teknolojileri Ve Materyal Geliştirmede Öğretmen Nitelikleri Ve Öğretmen Yetiştirme Materyal Geliştirmede Öğretmen Nitelikleri Etkili Sunum Teknikleri Sunum nedir? Etkili sunum için dikkate alınacak öğeler Sunumu planlama Sunumu hazırlama Sunum materyali hazırlama

SUNUM İÇERİĞİ Sunumu uygulama Sunumu değerlendirme ve geliştirme Teknoloji Temelli Öğrenmenin Başarısı İçin Öğretmenin Rolü Öğretmenlerin teknoloji bilgisi Öğretmenlerin eğitimsel inançları Öğretmen Yetiştirme

ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ VE ÖĞRETMEN YETİŞTİRME Geçmişten günümüze öğretmenin görev ve sorumlulukları değişim göstermiştir. Günümüzde öğretmenlerin temel görevi, öğrenenlerin öğrenmelerine rehberlik etmektir. Öğretmen öğrenenlerin öğrenmesine rehberlik eden, ortak öğrenen, izleyici ve öğretici kişi olarak tanımlanabilir.

HUBERMAN’A GÖRE (1984) ÖĞRETMENİN SINIF İÇİ GÖREV VE SORUMLULUKLARI: Disiplin sorunlarını çözme, Motivasyonu sağlama, Öğrencilerle iyi ilişkiler kurma, Ders programını hazırlama, Öğrencilerin çalışmaktan zevk alacakları materyalleri hazırlama, Öğretmenliğe yetenekli olduğunu hissetme,

HUBERMAN’A GÖRE (1984) ÖĞRETMENİN SINIF İÇİ GÖREV VE SORUMLULUKLARI: Velilerle işbirliği sağlama, Bilgi verici ve rehber olma, Yöneticilerle iyi ilişkiler kurma, Başarısızlıkları kabullenme, Eleştirileri kabul etme, Değişik durumlarda etkili bir şekilde çalışma.

Öğretmen eleştirel ve yaratıcı düşünebilen, iletişim becerileri gelişmiş ve sağlıklı iletişim kurabilen, araştırıcı, kendini sürekli yenileyen, öğrenenlerin gelişim ve kişilik özelliklerini bilen, değerlere sahip çıkan ve iyi bir model olan, sağlam bir kişiliğe sahip, eğlenmesini bilen, zamanı etkin ve verimli kullanan, öğrenmeyi zenginleştirici materyaller hazırlayabilen, bilimsel düşünen, bilgi teknolojilerini iyi kullanabilen, ürün ve sürece yönelik ölçme ve değerlendirme yapabilen ve doğru karar verebilen kişi olmalıdır.

YILDIRIM & ÖZDEN(1998)’ E GÖRE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğrencinin bilgiye ulaşmasına ve günlük hayatta kullanmasına yardım eden rehber kişi, Öğrencinin kendi potansiyelini anlamasına ve onu kullanmasına yardım eden kişi, Sadece öğrenmeye yardım eden değil, sınıfla birlikte kendisi de öğrenen bir öğrenci,

YILDIRIM & ÖZDEN(1998)’ E GÖRE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Sınıf içinde otoritesini kullanan değil sınıf yönetim becerilerini öğretim aktiviteleri haline getirebilen bir öğrenci, Öğrencinin başarısını belli kriterlere göre değerlendiren değil öğrenciyi kendi potansiyeli içinde değerlendiren iyi bir rehber.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen araçları tanımalı ve nasıl kullanacağını bilmelidir.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen öğretimi tasarlama bilgisine sahip olmalıdır.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen materyal tasarlama ilkelerini bilmeli ve kullanabilmelidir.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen öğrencilerinin materyal oluşturmalarına rehberlik edebilmelidir.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen materyal çeşitlerini bilmelidir.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen öğrenme ilkelerini bilmelidir.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen gelişim psikolojisini iyi bilerek öğreneni tanımalıdır.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Hedefler ve kazanımlar için uygun olan materyaller kullanılmalıdır.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen öğrencilerin aile özelliklerini ve çevre koşullarını çok iyi incelemelidir.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen hoşgörülü ve sabırlı olmalıdır.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen materyal hazırlama ve öğrenenlere hazırlatma becerisine sahip olmalıdır.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ Öğretmen iletişim becerisine sahip olmalıdır.

ETKİLİ SUNUM TEKNİKLERİ

ETKİLİ BİR SUNUM İÇİN DİKKATE ALINACAK ÖGELER KATILIMCILAR AMAÇ İÇERİK BİLGİ TOPLAMA SUNUMU ORGANİZE ETME SUNUM MATERYALLERİ GİRİŞ-SONUÇ SUNMA

SUNUMU PLANLAMA Sunumun amacını belirleme Katılımcıların kim olduğunu ve özelliklerini belirleme Sunum yerinin özelliklerini bilme Konuya hakim olma, araştırma Sunumu baştan sona genel olarak organize etme

SUNUŞU HAZIRLAMA Sunumu hazırlarken sistematik bir yaklaşımla giriş, gelişme ve sonuç bölümlerine ayırmak ve bütünleştirmek gerekir.

Sunumun başlangıcında motivasyonu sağlamak gerekir. SUNUMUN GİRİŞ BÖLÜMÜ Sunumun başlangıcında motivasyonu sağlamak gerekir.

SUNUMDA MOTİVASYONUNU SAĞLAYAN ETKİNLİKLER Gerçek yaşantılardan örnekler Hikayeler Örnek olaylar Alıntılar Anekdot Sorular Öyküler Drama Film gösterme İhtiyaç belirtme

SUNUMUN GELİŞME BÖLÜMÜ Sunumda kısa bilgiler olmalıdır, İstatistikler kullanılmalıdır, Etkili sunma becerisi sağlanmalıdır, İletişim becerisine sahip olmalı ve etkili iletişim kurabilmelidir.

ETKİLİ İLETİŞİM İÇİN İPUÇLARI Kendimizi tanımak Empatik yaklaşım İhtiyaçları bilmek İhtiyaç analizi Kendimiz gibi olmak Zamanı yönetmek Değerlere önem vermek Karşılıklı saygı ve hoşgörü Açık ve anlaşılır konuşmak Dinlemesini bilmek Soru sormak ve sordurmak

ETKİLİ İLETİŞİM İÇİN İPUÇLARI Sakin olmak Anlamlıyı anlamsızdan ayırt etmek Esprili ve güler yüzlü olmak Eğlenmek Hataları kabul etmek Kendini yenilemek, geliştirmek Üst düzey yaşam ve düşünme becerilerine sahip olmak Kendimizi güçlendirme

DÜŞÜNME BİÇİMLERİ YARATICI DÜŞÜNME ELEŞTİREL DÜŞÜNME PROBLEM ÇÖZME

SUNUMUN SONUÇ BÖLÜMÜ Kısa olmalı ve özet bilgiler paylaşılmalıdır, Sunumun başındaki motivasyon gibi burada da motivasyon sağlanmalıdır, Sunum yerinde ve önemli vurgular yapılarak bitirilmelidir, Sunum sonunda dinleyenlere teşekkür edilmelidir.

SUNUM MATERYALİ HAZIRLAMA

SUNUM MATERYALİ HAZIRLAMA İLKELERİ Sunum içeriğini göstermelidir Bilgi ana ve alt başlıklara ayrılmalıdır Bilgi sunum materyalinde kısa yer almalıdır Materyal sade, basit, anlaşılır olmalıdır

SUNUM MATERYALİ HAZIRLAMA İLKELERİ Materyal içindeki unsurlar uyumlu ve bütünlük içinde olmalıdır. Kullanılan yazı açık , net ve kolay algılanabilir olmalıdır. Resim, çizim, yazı ve renkler öğrencinin yaş ve cinsiyetine uygun olmalıdır. Görsel öğelerle desteklenmelidir.

SUNUMU UYGULAMA SDDDAAAADA

SUNUŞ YAPARKEN DİKKAT EDİLECEK İLKELER Sunum için öncelikle genel yapı ortaya konmalıdır Sunumun zaman planlaması iyi yapılmalıdır Sunuma iyi bir hazırlık yapılmalıdır Etkili bir sunum için prova yapılmalıdır Motivasyon sağlanmalıdır

SUNUŞ YAPARKEN DİKKAT EDİLECEK İLKELER Katılımcılar bilgilendirilmeli, bütünü başlıklar halinde görmeleri sağlanmalıdır Etkili bir giriş yapılmalıdır Ayakta sunulmalıdır Materyal, sadece sunumu desteklemelidir Sunum yaparken doğal davranılmalıdır

SUNUŞ YAPARKEN DİKKAT EDİLECEK İLKELER Katılımcılarla etkili iletişim kurulmalıdır Sunum arasında özetlemeler yapılmalıdır Katılımcıların aktif katılımları sağlanmalıdır Sunum yaparken özgüven ve rahatlık olmalıdır Sunum sırasında katılımcılara yakın olmak önemlidir Sunum materyali sunumu desteklemelidir

SUNUŞ YAPARKEN DİKKAT EDİLECEK İLKELER Açık ve anlaşılır konuşmak, ses tonunu ve konuşma hızını iyi ayarlamak gerekir Teknolojik araç ve materyallerin kullanıma hazır olup olmadığı kontrol edilmelidir Sunumun sonunda sorular sorulmalı ve katılımcıların görüşleri alınmalıdır Düzgün bir kapanış yapılmalıdır.

SUNUMU DEĞERLENDİRME VE GELİŞTİRME Sunum ilkeleri yazılarak gözlem formu ya da dereceleme ölçeği ile sunumun değerlendirilmesi yapılmalıdır.

TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN ROLÜ Günümüzde öğretmenlerin sahip olması gereken nitelikler teknoloji ile birlikte daha da çeşitlenmiştir. Dolayısıyla teknolojik değişmeler öğretmen niteliklerinde de değişiklik gerektirmektedir.

TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN ROLÜ Bugün teknoloji kaynaklarının sayısı ve özellikleri giderek karmaşıklaşmıştır. Teknolojiyi kullanmak için öğretmenler her şeyden önce teknolojiyi keşfederler ve uygularlar.

TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN ROLÜ En iyi öğrenme aracı bile iyi bir öğretmen etkisini gösteremez.

TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN ROLÜ Teknoloji temelli öğrenme öğrenci üzerinde etkili olabilir, yeter ki öğretmenler öğretim hedef ve kazanımlarına uygun materyalleri seçip, öğrencilerin öğrenme stillerindeki farklılıkların farkında olsunlar ve alternatif yaklaşımları uygun hale getirsinler.

TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN ROLÜ Teknoloji ve öğretme uygulamaları arasındaki bağlantıyı bazıları iyi kullanabilir fakat genel olarak zorlanılmaktadır. Bu nedenle her okulda teknoloji laboratuarı bulunmalıdır.

TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN ROLÜ Öğretmenler teknoloji standartlarına sahip olmalıdırlar. NEDEN? Amerika’da bile pek çok öğretmen yıllardır teknoloji ile iç içe yaşamakta,ancak hala öğretimde kullanmada sıkıntı yaşamaktadır.

TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN ROLÜ Eğitim teknolojisi tarihi bize teknolojik potansiyellerin her zaman eğitim yararına olmadığını göstermiştir. O halde teknolojinin nasıl kullanılacağı, öğretmenlerin nasıl adapte olacağı ve öğretme-öğrenme sürecinde nasıl kullanacaklarının belirlenmesi gerekir.

ÖĞRETMENLERİN TEKNOLOJİ BİLGİSİ Teknoloji adaptasyonunu etkileyen çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bunlardan uygun eğitimin yoksunluğu, teknik ve yönetimsel destek, sistematik dürtülerin yokluğu, geleneksel eğitim inançları ve değişmeye karşı direnme çok yaygın nedenlerdendir.

ÖĞRETMENLERİN TEKNOLOJİ BİLGİSİ Öğretmenlerin teknolojiyi kullanma yeteneğini geliştirmek için onlara yardımcı olmak önemlidir. Bunun için uygulamalı çalışmalar, dersler ve teknoloji ile karşılaşacakları yaşantılar sağlamak gerekir. Ayrıca sık sık hizmet içi teknoloji uygulamalı çalışmaları ve hizmet öncesi teknoloji dersleri verilmelidir.

ÖĞRETMENLERİN EĞİTİMSEL İNANÇLARI 1990’ lara kadar yapılan pek çok araştırma, teknolojiyi kullanmanın öğretmenlerin inançları ve uygulamalarını nasıl etkilediğine ilişkindir. Son zamanlarda ise araştırmalar öğretmenlerin inançlarının teknolojinin üzerindeki rolünü açıklamaya dönüktür.

ÖĞRETMENLERİN EĞİTİMSEL İNANÇLARI Araştırmalara göre, öğretmelerin eğitimsel inançları ve uygulamaları onların teknolojiyi kullanıp kullanmamalarını büyük oranda belirler. Bazıları teknolojiyi kullanmanın mevcut uygulamaları değiştireceğini bildiği için istemezler(Cuban,1986).

ÖĞRETMEN YETİŞTİRME

ÖĞRETMEN YETİŞTİRME Ülkemizde öğretmen yetiştirme tarihsel süreç içerisinde her zaman önem verilen bir konu olmuştur. Geçmişte çok farklı uygulamalar olmakla beraber 1990’lı yılların başından beri öğretmenler fakültelerde yetişmektedir. 1995 sonrasında öğreten yetiştirme alanında yeniden yapılanma gündeme gelmiş ve fakültelerim programları standartlaştırılmaya çalışılmıştır. Seçmeli dersler haricinde genel olarak tüm Türkiye’de ortak program uygulanmaktadır.

ÖĞRETMEN YETİŞTİRME Öğretmenlerin bilgi teknolojilerini kullanma becerilerine sahip olmaları gerekmektedir. Öğretmen adayları elle materyal üretme yanında yeni bilgi teknolojilerini öğrenmelidir.

ÖĞRETMEN YETİŞTİRME Brooks ve Brooks’un (1993) oluşturmacı öğretim açısından öğretmenin, öğrencilerin özerkliğini ve girişimini destekleme, öğrencilerin merak ve ilgisini artırıcı sorulara yönlendirme ve soru sormalarını destekleme, öğrencilere benzetme, ilişki kurma için zaman verme, sınıflandırma, analiz etme, tahmin etme ve keşfetme gibi görevlere yönlendirme gibi öğrenme ortamındaki stratejilerine ilişki altını çizdiği bu hususlar Torrance’ın (1995) yaratıcılığın geliştirilmesine yönelik eğitimsel uygulamalarla tutarlılık içindedir(Tezci ve Gürol 2003).

Öğretmen adaylarının bilgi teknolojileri ile ilgili eğitimi iki aşamada gerçekleştirilmelidir (Gündüz ve Odabaşı 2004): Teknoloji okur-yazarlığı becerilerinin kazandırılması Var olan teknolojileri öğretme-öğrenme süreçlerinde kullanabilme yeterliliklerinin kazandırılması

Günümüzdeki program anlayışına bakıldığında öğrenen merkezli bir yapı göze çarpmaktadır. Bu durumda öğretmenin geleneksel öğretme rolü değişmekte, rehber ya da ortak öğrenen olmaktadır.

OLUŞTURMACI ÖĞRENMEDE ÖĞRETMENİN BELLİ BAŞLI GÖREVLERİ Öğretmen, bilginin inşa edilmesinde öğrenciye gerekli malzemeyi ve ortamı hazırlar. Öğretmen inşa edilecek bilgi örüntüsüne temel olacak bilginin anlamlı ve somut olarak algılanmasına yardımcı olur. Öğretmen öğrencinin önceki bilgilerini ve hazır bulunma düzeyini denetle ve ilgili düzenlemelerin yapılması için yardımcı olur. Öğretmen öğrenme ortamında öğrenciye uygulama, deneme ve keşfetme fırsatları verir.

Öğretmenler bilgi teknolojileri olanaklarından temelde iki olanak için yararlanabilirler: Öğretmenlik mesleğinin uygulanmasında sınıf dışında yapılan eğitsel ve idari işler için teknoloji kullanımı, Öğretim etkinliği yapılırken bilgi teknolojilerinin işe koşulmasıdır.

‘‘MİLLETLERİ KURTARANLAR YALNIZ VE ANCAK ÖĞRETMENLERDİR…’’ M. Kemal ATATÜRK