MAL ALIMI İHALELERİNİN GENEL ÇERÇEVESİ Haz: Dr. Bülent BÜBER ANKARA – MART 2011 © Haz: Dr. B.BÜBER

GENEL ÇERÇEVE © Haz: Dr. B.BÜBER

Mal Alımı Nedir? 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde, mal, “satın alınan her türlü ihtiyaç maddeleri ile taşınır ve taşınmaz mal ve hakları” olarak tanımlanmaktadır. 4734 sayılı Kanuna 5812 sayılı Kanun ile eklenen Ek 6 ncı madde ile finansal kiralama alımlarının mal alımı ihalesi olarak gerçekleştirilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır. © Haz: Dr. B.BÜBER

MAL ALIMLARINDA HUKUKİ ÇERÇEVE Kamu İhale Mevzuatı İdarenin tabi olduğu idari ve mali mevzuat Alım konusu mal veya malın satışına ilişkin mevzuat © Haz: Dr. B.BÜBER

Mal Alımlarında Hukuki Çerçeve Kamu İhale Mevzuatı 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile 4735 sayılı Kamu Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ve ekleri, Mal Alımları Denetim Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik, 4734 sayılı Kanuna Göre İhalesi Yapılacak Olan Mal Alımlarına İlişkin Fiyat Farkında Uygulanacak Esaslar, Kamu İhale Genel Tebliği, Kamu İhale Kurulu Düzenleyici Kararları. © Haz: Dr. B.BÜBER

Kavramlar Alternatif teklif Kısmi Teklif Özel imalat süreci

YETERLİK KRİTERLERİ © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterinin Belirlenmesi Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesinde kullanılmak üzere istenecek kriterler ve belgeler: Yönetmeliğin 26 . maddesi, Yönetmeliğin 27. maddesi, Yeterlik kriterlerine ilişkin maddelerde yer alan hükümler, Kamu İhale Genel Tebliğinin 54. maddesi, Alımın niteliği esas alınarak, belirlenir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterinin Belirlenmesi Mal alımlarına ilişkin mevzuat çerçevesinde: “İstenilmesi zorunlu olan yeterlik kriterleri ve belgeler”, “İstenilmemesi gereken yeterlik kriterleri ve belgeler”, “İstenilmesi idarenin takdirine bırakılmış yeterlik kriterleri ve belgeler”, bulunmaktadır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterinin Belirlenmesi Yeterlik kriterlerine yönelik düzenlemede; İhale usulü, (Örneğin belli istekliler arasında ihale usulü) İhale konusu malın/malaların yaklaşık maliyeti, İhale konusu malın, özel imalat süreci gerektiren mal alımı olup olmadığı, Alımının niteliği ve diğer kurumların malın piyasaya arzı konusunda yaptıkları düzenlemeler, esas alınır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterinin Belirlenmesi ve EKAP EKAP’ta ihale usulü ve yaklaşık maliyet esas alınarak ekonomik ve mali yeterlik kriterleri ile iş deneyimini gösteren belgelerin istenip istenemeyeceği uyarılmaktadır. EKAP’ta yeterlik kriterleri konusunda diğer önemli hususta ihale konusu alımın özel imalat olup olmadığıdır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Özel İmalat Nedir ? Özel imalat: Piyasada hazır halde alınıp satılmayan, projelendirme veya bir talep üzerine üretimi yapılacak olan, özel ihtisas ve üretim tekniği gerektiren işleri, ifade etmektedir. * Piyasada hazır halde alınıp satılan akaryakıt, kömür gibi mallar özel imalat süreci gerektiren mallar değildir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri Belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihaleler hariç, yaklaşık maliyeti Kanunun 13. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde mal alımları için öngörülen üst limit tutarına eşit ve altındaki her türlü mal alımı ihalelerinde, iş deneyimini gösteren belgeler istenmeyecektir. Ancak yaklaşık maliyeti bu tutarın üzerinde olan açık ihale usulü ve pazarlık usulüyle yapılan ihaleler ile yaklaşık maliyetine bakılmaksızın belli istekliler arasında yapılan ihalelerde ise iş deneyimini gösteren belgelerin istenip istenmeyeceği idarenin takdirinde bulunmaktadır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – İş Deneyimi Örnek - 1 İdare tarafından açık ihale usulü ile yaklaşık maliyeti 80.000 TL’lik akaryakıt alınacaktır. İş deneyimini gösteren belge konusunda düzenleme nasıl yapılmalıdır? © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – İş Deneyimi Yaklaşık maliyet Kanunun 13. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde mal alımları için öngörülen üst limit tutarının altında olduğu ve ihale açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği için iş deneyimini gösteren belge istenmeyecektir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – İş Deneyimi Örnek - 2 İdare tarafından açık ihale usulü ile yaklaşık maliyeti 200.000 TL’lik akaryakıt alınacaktır. İş deneyimini gösteren belge konusunda düzenleme nasıl yapılmalıdır? © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriteri-İş Deneyimi Yaklaşık maliyet Kanunun 13. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde mal alımları için öngörülen üst limit tutarının üstünde olduğu için iş deneyimini gösteren belge istenip istenmeyeceği idareni takdirindedir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri c) Belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihaleler hariç, yaklaşık maliyeti eşik değerin altında açık ihale usulü ve pazarlık ihale usulüyle yapılan her türlü mal alımı ihalelerinde, ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler istenmeyecektir. Ancak yaklaşık maliyeti eşik değere eşit ve üzerinde olan açık ihale usulü ve pazarlık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile yaklaşık maliyetine bakılmaksızın belli istekliler arasında yapılan ihalelerde ise ekonomik ve mali yeterlik belgelerinin biri veya tamamının istenip istenmeyeceği idarelerin takdirinde bulunmaktadır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri -Ekonomik ve Mali Örnek -3 İdare için eşik değer 1.165.451,- TL (Birmilyon yüzaltmışbeşbin dörtyüzellibir Türk Lirası),TL’dir. İdare tarafından açık ihale usulü ile AKARYAKIT alımı gerçekleştirilecektir. Yaklaşık maliyet 450.000 TL’dir. Bu ihalede ekonomik ve mali yeterlik ile iş deneyimi gösteren belge konusunda düzenleme ne olmalıdır? © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri Ekonomik ve Mali Örnek -3 Banka referans mektubu, Bilanço veya eşdeğer belgesi, İş hacmini gösteren belgeler (gelir tablosu veya taahhüt altında devam eden mal satışlarına ilişkin fatura), istenmeyecektir. İş deneyimini gösteren belgenin istenip istenmeyeceği idarenin takdirindedir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri Ekonomik ve Mali Örnek -4 İdare için eşik değer 1.165.451,- TL (Birmilyon yüzaltmışbeşbin dörtyüzellibir Türk Lirası),TL’dir. İdare tarafından açık ihale usulü ile inşaat malzemesi alımı gerçekleştirilecektir. Yaklaşık maliyet 1. 450.000 TL’dir. Bu ihalede ekonomik ve mali yeterlik ile iş deneyimi gösteren belge konusunda düzenleme ne olmalıdır? © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – Eko. ve Mali. Örnek -4 Banka referans mektubu, Bilanço veya eşdeğer belgesi, İş hacmini gösteren belgeler (gelir tablosu veya taahhüt altında devam eden mal satışlarına ilişkin fatura), İstenip, istenilmeyeceği idarenin takdiridir. İş deneyimini gösteren belgenin istenip istenmeyeceği idarenin takdirindedir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri ç) Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, iş deneyimini gösteren belgelerin istenilmesi durumunda; iş deneyimini gösteren belgelerle birlikte alım konusu işe ilişkin üretim kapasite raporunun da istenilmesi zorunludur. Aday veya isteklinin, bu iki belgeden birini sunması yeterlidir. Bu çerçevede aday veya isteklinin iş ortaklığı olması durumunda iş ortaklığı, iş deneyimini gösteren belge veya kapasite raporunun birini sunarak bu yeterlik kriterini sağlamak zorundadır. Bir başka ifadeyle iş ortaklığının üyelerinin tamamının iş deneyimini gösteren belge veya kapasite raporu sunması zorunludur. İş ortaklığı ortakların bu yeterlik kriterini sağlamasına ilişkin olarak Yönetmeliğin 37 nci maddesinin dördüncü fıkrası ile 40 ıncı maddesinin onbirinci fıkrasındaki hükümler esas alınır. Ayrıca kapasite raporuna yönelik düzenlemede, Yönetmeliğin 40 ıncı maddesinin esas alınması gerekmektedir. Kısmi teklif verilmesine izin verilen özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, Yönetmeliğin 27 nci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince “üretim kapasite miktarı, her bir kısım için o kısmın miktarı esas alınarak ayrı ayrı” düzenlenecektir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri d) Makine-teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler (1) ile kapasite raporu (2), kalite yönetim sistem belgesi (ISO 9001) (3), çevre yönetim sistem belgesi (ISO 14001) (4), imalat yeterlik belgesi (5) ile hizmet yeterlilik belgesi (6) sadece özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde istenebilir. * Ancak idareler bu belgelere yönelik düzenlemelerde alım konusu özel imalat süreci gerektiren mal alımı için bu belgelerin düzenlenip düzenlenmediğini incelemelidir. © Haz: Dr. B.BÜBER

İmalat Yeterlik Belgesi Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde ilgili odalar tarafından düzenlenen imalat yeterlik belgesinin istenilmesi idarelerin takdirindedir. TSE tarafından imalata yeterlilik belgesi düzenlenmesi sona erdirildiğinden imalata yeterlilik belgesi istenilmeyecektir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – Hizmet Yeterlik belgesi Özel imalat süreci gerektiren mal alımlarında hizmet yeterlilik belgesinin istenilmesi idarelerin takdirindedir. İdareler hizmet yeterlilik belgesine yönelik düzenlemelerde, hizmet yeterlilik belgesinin hizmet kapsamını (kriterini) ve varsa standardını açık olarak belirtmelidir. * Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesinin ismi Hizmet Yeterlilik Belgesi olarak değiştirildi © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriteri (İhaleye Katılımda İstenemeyecekler) g) Aday veya isteklinin personel çalıştırdığına ilişkin belgeler, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak istenemez. Ancak, alımın niteliği esas alınarak yüklenici tarafından çalıştırılması öngörülen personelin sayısına ve niteliğine ilişkin teknik şartnamede veya sözleşme tasarısında düzenleme yapılabilir. Bu düzenleme için alımın niteliği uygun olmalıdır. Çalıştırılması istenilen personele ilişkin olarak asgari deneyim süresi öngörülmesi halinde, bu süre en fazla beş yıl olabilir. Deneyim süresi, mezuniyet tarihi esas alınarak, mezuniyete ilişkin belge ile tevsik edilir. Personelin niteliğini ve deneyim süresini gösteren belgeler ile yüklenicinin bünyesinde bulunduğuna ilişkin belgeler, sözleşmenin imzalanmasından sonra işe başlanmadan önce yüklenici tarafından idareye sunulur. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri –Piyasaya Arz Alım konusu malın piyasaya arzı için zorunlu olan izin veya benzeri belgeler, ihaleye katılımda yeterlik belgesi olarak istenebilir. Bu belgelerin ihaleye katılımda yeterlik belgesi olarak istenilmemesi durumunda, teknik şartnamede veya sözleşme tasarısında bu belgelerin muayene ve kabul aşamasında sunulmasına yönelik düzenleme yapılması zorunludur. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – Standartlar Alım konusu malın ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğu ve bu uygunluğu gösteren belge veya belgelere yönelik olarak ön yeterlik veya ihale dokümanında ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenleme yapılabilir. Yapılacak düzenlemede Yönetmeliğin 42. maddesi esas alınmalıdır. Alım konusu malın ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğunu gösteren belge veya belgelerin istenildiği ihalelerde, uygunluğu istenilen standardın açık olarak ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – Standartlar Ayrıca tekliflerin değerlendirilmesinde tereddütlerin yaşanmaması için belgeyi düzenleyecek kuruluşların belirli niteliklere sahip olması gerekiyor ise konuya ilişkin mevzuat veya düzenlemeler esas alınarak belgeyi düzenleyecek kuruluşların niteliği de ihale dokümanında belirtilmelidir. Alım konusu malın ulusal veya dengi uluslararası standarda uygunluğunu gösteren belge veya belgelerin, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak öngörülmemesi halinde; sözleşmenin uygulanması aşamasında yüklenici tarafından bu belge veya belgelerin muayene ve kabul komisyonuna sunulmasına yönelik teknik şartnamede veya sözleşme tasarısında düzenleme yapılabilir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – Standartlar Alım konusu malın ulusal standardının bulunmaması durumunda, sadece ilgili uluslararası standarda uygunluğu gösteren belge veya belgelere yönelik düzenleme yapılabilir. Bu durumda istekli teklif ettiği malın uluslararası standarda uygunluğunu gösteren belgeyi sunmak zorundadır. Standart konusunda TSE’nin sayfasından yararlanmak mümkündür. (http://www.tse.org.tr) © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – Kapasite Raporu Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, üretim kapasite miktarı ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebilir. Üretim kapasite miktarı, sözleşme süresi göz önünde bulundurularak alım miktarından fazla olmayacak şekilde belirlenir. Üretim kapasite miktarı, kapasite raporu ile belgelendirilir. İstekli imalatçı ise kendi adına veya unvanına düzenlenen kapasite raporunu sunar. İstekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise satıcısı veya temsilcisi olduğu imalatçının kapasite raporunu sunabilir. Bu durumda yetkili satıcı veya yetkili temsilci olduğunu gösteren belgeleri de kapasite raporuyla birlikte sunmak zorundadır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – Kapasite Raporu İstekli tarafından adına veya unvanına düzenlenen aynı işe ilişkin birden çok kapasite raporu sunulabilir. Bu durumda kapasite raporlarındaki miktarlar toplanarak değerlendirilir. İstekli, yetkili satıcısı veya yetkili temsilcisi olduğu imalatçının aynı işe ilişkin birden çok kapasite raporunu sunabilir. Bu durumda kapasite raporlarındaki miktarlar toplanarak değerlendirilir. İstekli tarafından sunulan kapasite raporunun, kayıtlı bulunulan ticaret ve/veya sanayi odası ya da kayıtlı olunan esnaf ve sanatkârlar odası tarafından mevzuatına uygun olarak düzenlenmesi ve ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması zorunludur. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri Satış Sonrası Bakım ve onarım h) Alım konusu malın özelliği göz önünde bulundurularak, satış sonrası servis, bakım ve onarım hizmetlerine yönelik düzenleme yapılabilir. Bu hizmetlerin, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenmesi halinde ilgili mevzuat esas alınarak aday veya istekli tarafından sunulacak belgeler ve kriterler, ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede belirtilir. * Yapılacak düzenlemelerde Sanayi ve Ticaret Bakanlığının konuya ilişkin düzenlemelerinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri Satış Sonrası Bakım ve onarım Alım konusu malın özelliğine göre, satış sonrası malın yedek parçasının sağlanmasına yönelik düzenleme yapılabilir. Ancak bu husus, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenemez. Yüklenici tarafından malın yedek parçasının sağlanması, sözleşmenin uygulanması aşamasında yerine getirilecek bir yükümlülük olarak teknik şartname ve/veya sözleşme tasarısında düzenlenir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – Yetkili Satıcılığı veya İmalatçılığı Gösteren Belgeler İdare alımın özelliğini göz önünde bulundurarak, isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığını, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenleyebilir. , Bu hususun ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenmesi durumunda, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 38 maddesi ile Tebliğin 58. maddesindeki açıklamalar ve ilgili kurumların düzenlemeleri esas alınarak isteklinin kendi durumuna uygun olarak sunacağı belge veya belgeler ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede belirtilir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – Yetkili Satıcılığı Veya İmalatçılığı Gösteren Belgeler İsteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığının yeterlik kriteri olarak düzenlenmesi durumunda aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerin birlikte istenmesi zorunludur. Aday veya istekli ise kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunar. Bu belgeler şunlardır: a) Aday veya istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler, b) Aday veya istekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler, c) Aday veya istekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri – Yetkili Satıcılığı Veya İmalatçılığı Gösteren Belgeler Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından İmalat Sanayi Yönetmeliğinin yürürlükten kaldırılması sebebiyle Bakanlık İmalatçı Belgesi vermemektedir. İstekli Tebliğ’deki açıklamalar çerçevesinde imalatçı olduğunu belgelendirir. İş ortaklığında ortaklardan birinin, teklif edilen mala veya mallara ilişkin imalatçı veya yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belgelerden birini sunması yeterlidir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri Birden çok mal kaleminin birlikte alındığı bir ihalede; bir veya birden çok mal kaleminin satış faaliyetinin yerine getirilebilmesi için ilgili mevzuat gereğince özel bir izin, ruhsat veya faaliyet belgesi alınması zorunlu, diğer mal kalemleri için ise bu belgelerin alınması zorunlu değil ise alımların birlikte yapılabilmesi için alımlar arasında bağlantı olması ve ihalenin kısmi teklife açılması zorunludur. İdare alımın niteliğini esas alarak iş ortaklığı ve/veya konsorsiyumların bu belge veya belgeleri sunmasına yönelik olarak ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede gerekli düzenlemeyi yapmak zorundadır. (Örnek: Akaryakıt ile madeni yağ) © Haz: Dr. B.BÜBER

Yeterlik Kriterleri ı) İhaleye katılımda yeterlik belgesi olarak taahhütname istenemez. İdareler tarafından mesleki ve teknik yeterlik kriterlerine yönelik düzenlemelerde; istenilen belgelerin alım konusu mala veya özel imalat sürecine ilişkin olarak ilgili kuruluşlarca düzenlenip düzenlenmediğinin araştırılması ihale sürecinde ortaya çıkabilecek sorunların azaltılması için önem taşımaktadır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Referans Belgesi Kamu İhale Genel Tebliğindeki açıklama çerçevesinde Avrupa Birliği üyesi ülkeler veya diğer bazı yabancı ülkeler gibi belirlemeler yapılarak bu ülkelerde veya Türkiye’de bazı idarelere iş yapıldığına dair referans belgesi istenilmeyecektir. * Örnek: İstekli tarafından teklif edilen malın Avrupa’da bir idareye veya Türkiye’de bir belediyeye satılmış olduğu ve idarenin bu maldan memnun olduğu kanıtlanmalıdır gibi düzenlemeler mevzuata aykırıdır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Standart ve kalite Belgeleri ile Ürünlerin Piyasaya Arzı © Haz: Dr. B.BÜBER

Standart, Kalite ve Piyasaya Arz Mal alımı ihalelerinde: Kalite/sistem belgeleri, Ulusal ve uluslararası standartlar, Malın piyasaya arzına ilişkin alınması zorunlu belge veya belgeler birbiriyle karıştırılmaktadır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Kavramlar- Teknik Düzenleme Teknik Düzenleme, idari hükümler de dahil olmak üzere ürün özelliklerini veya sözkonusu ürünlerin işlem ve üretim yöntemlerini belirleyen düzenlemelerdir. Sözkonusu düzenleme, bir ürüne, işlem veya üretim yöntemine uygulanan terminoloji, semboller, ambalajlama, işaretleme veya etiketleme gereklerini de içerebilir veya yalnızca bunlarla ilgili olabilir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Kavramlar-Akreditasyon Akreditasyon, laboratuvarların, belgelendirme ve muayene kuruluşlarının üçüncü bir tarafça belirlenen teknik kriterlere göre çalıştığının bağımsız ve tarafsız bir kuruluş tarafından onaylanması ve düzenli aralıklarla denetlenmesidir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Kavramlar- Belgelendirme Kuruluşu Belgelendirme Kuruluşu: Belirlenen standartlara veya teknik düzenlemeler çerçevesinde belgelendirme işlemi yapan kuruluşlardır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Kalite ve Standart Belgeleri Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, kalite yönetim sistem belgesi (ISO 9001:2000 ile ISO 9001:2008 TÜRKAK’ın 9001:2000’den 9001:2008 geçiş açıklaması mutlaka okunmalıdır.) ve çevre yönetim sistem belgesi (ISO 14001:2004) istenebilir. Kalite yönetim sistem belgesinin ve çevre yönetim sistem belgesinin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. © Haz: Dr. B.BÜBER

Kalite ve Standart Belgeleri Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle geçerlidir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Kalite ve Standart Belgeleri Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir. Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesinin, ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması yeterlidir. Ancak ihale ilk ilan veya davet tarihinden önce akreditasyonu geri çekilen belgelendirme kuruluşunun düzenlediği kalite yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin sunulması durumunda bu belgeler geçerli kabul edilmez. © Haz: Dr. B.BÜBER

Kalite ve Standart Belgeleri İhale dokümanında TSE, DIN veya TÜV gibi belgelendirme kuruluşlarının isminin belirtilerek bu belgelendirme kuruluşu tarafından düzenlenen kalite ve standart belgesinin istenilmemesi gerekmektedir. (Mecburi standartlar konusunda Türk Standardlarına Uygunluk Belgesi ve TSE Markası Hakkında Tebliğ’deki mecburi standartlar konusundaki düzenleme hariç) Herhangi somut belirleme yapılmadan standart belgesi sunulacaktır düzenlemesi tekliflerin değerlendirilmesinde sorunlar yaratmaktadır. © Haz: Dr. B.BÜBER

Ürünlerin Piyasaya Arzı Ürünlere ilişkin teknik mevzuatı hazırlamaya ve yürütmeye yetkili kılınan kamu kurum veya kuruluşlarının düzenlemeleri esas alınarak malın piyasaya arzına ilişkin alınması zorunlu belge veya belgelere yönelik ön yeterlik veya ihale dokümanında düzenleme yapılır. © Haz: Dr. B.BÜBER

KALİTE VE STANDARTLAR KONUSUNDA SIKLIKLA DUYULAN BELGELER © Haz: Dr. B.BÜBER

TSE BELGESİ TSE Belgesi (Türk Standartlarına Uygunluk Belgesi): Türk Standardları Enstitüsü ve marka almak isteyen firma arasında aktedilen sözleşme ile TSE Markası kullanma hakkı verilen firma adına düzenlenen ve üzerinde TSE Markası kullanılacak malların; ticari markası, cinsi, sınıfı, tipi ve türünü belirten, geçerlilik süresi bir yıl olan belgedir. © Haz: Dr. B.BÜBER

TSEK TSEK Markası (Kalite Uygunluk Markası): TSEK Markası, üzerine veya ambalajına konulduğu malların henüz Türk Standardı olmadığından ilgili uluslararası veya diğer ülkelerin standartlarına veya Türk Standartları Enstitü tarafından kabul edilen teknik özelliklere uygun olarak imal edilip piyasaya arz edildiklerini ifade eder. © Haz: Dr. B.BÜBER

CE İşareti "CE İşareti", Fransızca'da "Avrupa normlarına uygunluk" anlamına gelen "Conformite Européenne" sözcüklerinin baş harflerinden oluşur. CE İşareti, bir ürünün belirlenen sağlık, güvenlik, çevrenin ve tüketicinin korunması gereklerine uygun olduğunu gösteren bir Birlik işaretidir. CE İşareti, tüketiciye bir kalite güvencesi sağlamaz. CE İşaretinin iliştirilmesi için AB Direktiflerinde öngörülen uygunluk değerlendirme işlemleri genel olarak 2 gruba ayrılabilir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Tedarik Edilecek Malların Numuneleri, Katalogları, Fotoğrafları İle Teknik Şartnameye Cevapları ve Açıklamaları İçeren Doküman © Haz: Dr. B.BÜBER

Numune ve Teknik Dokümanlar Teklif edilen malın teknik şartnamede yer alan teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla numune, teknik bilgilerin yer aldığı katalog, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğraf ayrı ayrı veya birlikte istenebilir. Numunenin sunulma yöntemi ile ihale komisyonunca numunenin değerlendirilmesine yönelik düzenleme, ayrıntılı bir şekilde ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede yapılır. İdare tarafından numune bir tutanak ile teslim alınır. Bu tutanağın bir sureti de aday veya istekliye verilir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Numune ve Teknik Dokümanlar İş ortaklığında teklif edilen mal esas alınarak ortaklardan biri, birkaçı veya tümü tarafından teklif edilen mala ilişkin olarak ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede yapılan düzenleme çerçevesinde; numune, teknik bilgilerin yer aldığı katalog, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğraf sunulur. © Haz: Dr. B.BÜBER

İŞ DENEYİMİNİ GÖSTEREN BELGELERE YÖNELİK DÜZENLEME © Haz: Dr. B.BÜBER

İş Deneyimini Gösteren Belgeler İş bitirme belgesi, Gerçek kişilere veya iş bitirme belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa gerçekleştirilen işlere ilişkin olarak Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğin 46. maddesinde belirtilen belgeleri (sözleşme ve fatura veya ilgili ülkede düzenlenen iş bitirme belgesi gibi), © Haz: Dr. B.BÜBER

İş Deneyimini Gösteren Belgeler İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında gerçekleştirilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak iş deneyimini gösteren belgeler sunulur. Aday veya istekli tarafından kesin kabulü ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde veya kesin kabul tarihi, ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında olan mal alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeler sunulabilir. © Haz: Dr. B.BÜBER

İş Deneyim Yeterlik Kriteri Oranı İş deneyiminin belirlenmesi amacıyla; Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21. maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan pazarlık usulü ihalelerde, teklif edilen bedelin %10’undan az ve % 40’ından fazla olmamak üzere idarece belirlenecek bir oran yeterlik kriterleri olarak belirlenebilir. Kanunun 21. maddesinin (f) bendindeki parasal limit Kanunun 13. maddesinin (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde mal alımları için öngörülen parasal limitin altında olduğu için iş deneyimini gösteren belge bu ihalelerde istenilmeyecektir. © Haz: Dr. B.BÜBER

İş Deneyim Yeterlik Kriteri Oranı Belli istekliler arasında ihale usulüyle ve Kanunun 21. maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerde, yaklaşık maliyetin %10’u ile % 40’ı aralığında, idarece belirlenecek parasal tutar yeterlik kriteri olarak belirlenebilir. © Haz: Dr. B.BÜBER

İş Deneyim – İş ortaklığı İş ortaklığında pilot ortağın, asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması gerekir. Ancak, her durumda pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması zorunludur. Pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması ve asgari iş deneyim tutarının en az %20’sini sağlaması şartıyla iş deneyim tutarının kalan kısmı diğer ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından karşılanabilir. Pilot ortağa ait iş deneyimini gösteren belgenin yeterlik kriterini sağlaması halinde, diğer ortaklar iş deneyimini gösteren belge sunmak zorunda değildir. © Haz: Dr. B.BÜBER

İş Bitirme Belgesi Düzenleme ve Değerlendirme Koşulları İş bitirme belgesinin düzenlemesinde belge tutarı, her türlü fiyat farkları ve katma değer vergisi hariç, varsa iş artışları sözleşme bedeline eklenmek suretiyle bulunur. İş eksilişlerinde ise gerçekleşen sözleşme tutarı esas alınır. İş bitirme belgesi tutarı, alımı gerçekleştirilen işle ilgili tutarlar herhangi bir güncelleştirmeye tabi tutulmadan belirlenir. Yabancı para birimi cinsi üzerinden sözleşmeye bağlanan işlerde; iş bitirme belgesi tutarında, sözleşmenin bağıtlandığı para birimi cinsi esas alınır. Belgenin düzenlenmesinde bu para birimi, başka bir para birimi cinsine çevrilmez. © Haz: Dr. B.BÜBER

İş Bitirme Belgesi Düzenleme ve Değerlendirme Koşulları İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerde, ortak sayısı kadar iş bitirme belgesi düzenlenir. Bu belgede, tüm ortakların hisse oranı ile ortakların iş deneyim tutarı gösterilir. Konsorsiyumlarda her bir ortağa, ortaklar tarafından gerçekleştirilen iş kısımlarını ve tutarlarını gösteren, iş bitirme belgesi düzenlenir. Alt yüklenicilere iş bitirme belgesi düzenlenemez. Yüklenicilere iş durum belgesi düzenlenemez. Geçici kabule dayanılarak iş bitirme belgesi düzenlenemez. © Haz: Dr. B.BÜBER

İş Deneyimini Gösteren Belgelerde Tutarın Belirlenmesi İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerde ortakların iş deneyim tutarı, iş ortaklığındaki hisse oranı dikkate alınarak belirlenir. Konsorsiyum tarafından gerçekleştirilen işlerde ise her bir ortak tarafından gerçekleştirilen iş kısmı tutarı, iş deneyim tutarı olarak kabul edilir. © Haz: Dr. B.BÜBER

İş Deneyimi Gösteren Belgeler Nevi ve Unvan Değiştirme Şahıs veya sermaye şirketlerinin Türk Ticaret Kanununa göre nev’i veya unvan değiştirmeleri halinde, değişiklikten önce sahip olunan iş deneyimini gösteren belgeler, nev’i veya unvan değiştirmiş şirket tarafından ihalelerde iş deneyimi olarak kullanılabilir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Mal Alımlarına Özgü Hususlar © Haz: Dr. B.BÜBER

Mal Alımlarına Özgü Hususlar Birden fazla mal kaleminden oluşan ihaleler, birim fiyat teklif almak suretiyle gerçekleştirilecektir. İdareye bağlı birimlerin ihtiyaçlarının bir merkezden karşılanmasını sağlayan ve kısmi teklif verilmesine izin verilen ihalede, ihale üzerinde bırakılan istekliler ile üzerinde kalan kısımların her biri için ayrı ayrı sözleşme imzalanacak ise bu duruma ilişkin açıklamaya şartnamenin “Kısmi teklife ilişkin açıklamalar” maddesinde yer verilecektir. © Haz: Dr. B.BÜBER

CEZALARA İLİŞKİN DÜZENLEME Yüklenicinin, sözleşmeye uygun olarak malı süresinde teslim etmediği/işi süresinde bitirmediği takdirde İdare tarafından en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için idari şartnamede öngörülen oranında gecikme cezası uygulanır. İdare tarafından mal alımlarında sözleşme bedelinin onbinde birinden az, yüzde ikisinden fazla olmamak ceza oranı belirlenerek ihale dokümanında yer verilir. Kısmi kabul yapılan ihalelerde ise ceza teslim edilmeyen kısım bedeli üzerinden uygulanır. © Haz: Dr. B.BÜBER

CEZALARA İLİŞKİN DÜZENLEME Yüklenicinin, sözleşmeye uygun olarak malı süresinde teslim etmediği/işi süresinde bitirmediği takdirde İdare tarafından en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için idari şartnamede öngörülen oranında gecikme cezası uygulanır. İdare tarafından mal alımlarında sözleşme bedelinin onbinde birinden az, yüzde ikisinden fazla olmamak ceza oranı belirlenerek ihale dokümanında yer verilir. Kısmi kabul yapılan ihalelerde ise ceza teslim edilmeyen kısım bedeli üzerinden uygulanır. © Haz: Dr. B.BÜBER

İhalelerine İlişkin Hususlar Akaryakıt Alımı İhalelerine İlişkin Hususlar © Haz: Dr. B.BÜBER

Akaryakıt Alımı İdareler tarafından akaryakıt ve madeni yağ alımı ihalelerinde, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve ilgili ikincil mevzuat esas alınarak ihale dokümanı hazırlanmalıdır. Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliğinin 61. maddesindeki açıklamalar esas alınarak ihale dokümanı düzenlenmelidir. İdare, akaryakıt alımlarında serbest kullanıcı lisansına sahip olup olmadığı ve/veya alımın elektronik sistemlerle akaryakıt alımı olup olmadığına göre adayın veya isteklinin sahip olması gereken lisans türünü saptayacak ve bu lisanlar ön yeterlik şartnamesi veya idari şartname ile ilanda belirtecektir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Akaryakıt Alımı Alım konusu akaryakıt türlerinin satış faaliyetinin farklı lisanslar gerektirmesi durumunda bu alımlar ayrı ayrı ihale yapılabileceği gibi bu kısımlar için kısmi teklif verilmesine izin verilmesi suretiyle ihtiyaçların birlikte ihale edilmesi de mümkündür. İdare bazı akaryakıt ürünlerinde serbest kullanıcı bazı ürünlerde serbest kullanıcı değil ise bu ürünlerin alımları da kısmi teklif verilmesine izin verilerek aynı ihale ile temin edilebilir. Ancak bu ihalelerde aday veya istekli tarafından sunulacak lisansların kısmi teklifler esas alınarak belirtilmesi gerekmektedir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Akaryakıt Alımı Akaryakıt ve madeni yağ alımlarının aynı ihale kapsamında gerçekleştirilmesi durumunda ihalenin kısmi teklif verilmesine izin verilecek şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 23 üncü çerçevesinde madeni yağ satışına ilişkin bir lisans belgesine ihtiyaç duyulmadığından madeni yağ alım ihalelerinde madeni yağa ilişkin bir lisans istenmeyecektir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Akaryakıt Alımı İdareler tarafından akaryakıt ve madeni yağ alımlarında standartlar ve ölçü birimlerine yönelik teknik düzenlemeler ile bu ürünlerin numunelerin alımı ve laboratuavar işlemlerinde de petrol piyasasına ilişkin mevzuat esas alınmalıdır. Şartnamelerde fuel-oil türlerinde ağırlık ölçüsü (ton veya kilogram), diğer akaryakıtlarda ise hacim ölçüsü birimlerinin (metreküp ve litre) kullanılması gerekmektedir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Akaryakıt Alımı İdarenin akaryakıt veya madeni yağ alımlarında özel tüketim vergisinden muafiyeti bulunması durumunda bu husus ihale dokümanında belirtecektir. Akaryakıt alımlarında fiyat farkına ilişkin düzenlemeler, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Mal Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslara göre yapılacaktır. Marine diesel’e ilişkin olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından bayi satış fiyatının yayımlanmaması sebebiyle bayi satış fiyatlarının yayımlanmasına kadar fiyat farkı hesaplanmasına yönelik düzenleme yapılmaması gerekmektedir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği –Lisanslar a) Rafinerici Lisansı, b) İşleme Lisansı, c) Madeni Yağ Lisansı, d) Depolama Lisansı, e) İletim Lisansı, f)Serbest Kullanıcı Lisansı g) İhrakiye Teslimi Lisansı, h) Dağıtıcı Lisansı, i) Taşıma Lisansı, j) Bayilik Lisansı. © Haz: Dr. B.BÜBER

LİSANSLAR Bayilik lisansları; akaryakıt veya ihrakiye alt başlıkları altında; istasyonlu bayi veya istasyonsuz bayi kategorilerine göre verilir. © Haz: Dr. B.BÜBER

Sunuma İlişkin Açıklamalar Bu sunu, MAL ALIMI İHALELERİ eğitimi için Dr. Bülent Büber tarafından 10/3/2011 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat esas alınarak hazırlanmıştır. Bu sunu çalışması, verilen eğitim dışında izinsiz kullanılamaz. © Haz: Dr. B.BÜBER