Çevre ve Orman Bakanlığı Yıldız ANABAL “Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” 20 Şubat 2006 İSTANBUL Çevre ve Orman Bakanlığı Yıldız ANABAL

YASAL MEVZUAT Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Yayımlanma tarihi:30.07.2004 tarih 25538 sayılı Resmi Gazete Yürürlük tarihi:01.01.2005

AMAÇ Çevresel açıdan belirli kriterlere sahip ambalajların üretilmesi, Ambalaj atıklarının çevreye zarar verecek şekilde alıcı ortama verilmesinin önlenmesi, Öncelikle ambalaj atıklarının oluşumunun önlenmesi, Önlenemeyen ambalaj atıklarının tekrar kullanım, geri dönüşüm ve geri kazanım yolu le bertaraf edilecek miktarının azaltılması.

KAPSAM Kullanılan malzemeye (plastik, metal, cam, kağıt-karton, kompozit) ve Atığın kaynağına (evsel, ticari, endüstriyel) bakılmaksızın, Ülke içinde piyasaya sürülen bütün ambalaj ve ambalaj atıkları.(satış, dış ve nakliye ambalajları)

KAPSAM DIŞI Kara, demir, deniz ve havayolu konteynırları, Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği ile Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında yer alan atıklarla kirlenmiş ambalajlar, Yıllık piyasaya sürdüğü ambalaj miktarı, 3000 kg’dan az olan işletmeler 2010 2000 kg’dan az olan işletmeler 2012 1000 kg’dan az olan işletmeler 2015 Ancak bu firmaların bildirim zorunluluğu VAR.

Yönetmelikteki genel ilkelerimiz Ambalajın çevreye vereceği zararın azaltılması, Öncelikle kaynakta azaltılması, sonra geri kazanımı, Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması, Tüketicilerin, tüketim sonucu oluşan ambalaj atıklarını diğer atıklardan ayrı olarak biriktirmesi, Ambalaj atıklarının düzenli depolama sahalarında depolanmaması, Ürünlerini ambalajlayarak piyasaya sürenlerin, piyasaya sürdükleri ambalajların atıklarından sorumlu olmaları ve geri kazanımı için gerekli maliyetleri karşılaması,

1-Sorumluluklar 2-Bildirim 3-İşaretleme 4-Belgeleme

1-Ambalaj atıkları yönetiminde sorumluluk paylaşımı Piyasaya Süren Satış noktaları Ambalaj üreticisi Tüketiciler Belediyeler

Ambalaj üreticileri En az atık üretecek ve çevreye en az zarar verecek şekilde ambalajların üretilmesi, Ambalajın tekrar kullanım, geri dönüşüm veya geri kazanıma uygun olacak şekilde tasarlanması ve üretilmesi, Üretim aşamasında ağır metal muhtevaları ile ilgili sınır değerlerin ve temel koşulların sağlanması, Bildirim sorumluluğu, Ambalajların işaretlenmesi,

Piyasaya süren/ ithalatçı Geri dönüşümü ve geri kazanımı en kolay ve en ekonomik olacak ambalajların kullanılması, Ambalaj atıklarının hedefler doğrultusunda toplatılması ve geri kazanılması, bununla ilgili harcamaların karşılanması, Bildirim sorumluluğu, Belgeleme sorumluluğu, Ambalajların işaretlenmesi,

Geri Kazanım Hedefleri   Geri Kazanım Oranları(%) Ambalajın Cinsi 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Cam 32 35 37 40 43 45 48 52 56 60 Plastik Metal 30 33 38 42 Kağıt/Karton 20 Kompozit*

Hedeflere ulaşmak için Yetkilendirilmiş kuruluşa katılmak; ÇEVKO (Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı) Tel:0 216 428 78 90 CAMSİAD (Cam Geri Dönüşüm Sanayicileri ve İşadamları Derneği) Tel:0 216 464 42 00 Lisanslı firmalarla sözleşme imzalamak; 61 adet firma toplama-ayırma ve geri dönüşüm tesisi belgesi aldı. www.atikyonetimi.cevreorman.gov.tr/

2-Bildirim Piyasaya süren firmalar; Ek-5 Üretici firmalar; Ek-4 formunu dolduracak, Bir önceki yıla ait bilgiler (bir firma hangi üründen, ne kadar, kime satıyor) bildirilecek Bir firma hem Ek-4, hem de Ek-5’i doldurabilecek. Üretici firmalar ürettikleri ambalajları Ek-4 formu ile bildirirken, bu ürünleri piyasaya sürerken kullandıkları ambalajları da Ek-5 formunu doldurarak bildirecek,

Ülke içinde piyasaya sürülen ambalajlar kapsamımızda olduğundan, ihraç edilen ambalajların sadece bildirim zorunluluğu var, geri kazanım sorumluluğu yok KAKY hedefler komisyonca belirlendiği için bu bildirim zorunluydu ama AAKY’ne göre Bakanlığın bildirimi zorunlu değil, Birkaç fabrikaya sahip şirketler, genel merkezleri vasıtasıyla tüm fabrikalarına ait bildirimleri tek bir form ile bildirebilecekler.

Bakanlığımıza bildirim yapan firmaların beyanları esas alınarak, rakamlarında tereddüt hasıl olan firmalar, bildirimlerinin doğruluğunu anlayabilmek için Bakanlık müfettişlerimizle birlikte denetlenecek. Veriler web tabanlı bilgisayar programına giriliyor, Bakanlığa bildirimde bulunan firmalar programa kaydedilip, firmalara hedefler doğrultusunda belgelemeleri gereken miktar bildirilmektedir.

Kod numarası Marka sahipleri Bakanlıktan 500 YTL karşılığında kod numarası ve şifre alıyor, Kod numarası ve şifre alan firmalar internet üzerinden formlarını doldurup Bakanlığa gönderiyor. ÇEVKO ve CAMSİAD üyelerinin kod numaraları bedelsiz olarak bildiriliyor, Her bir ürün için değil, firma bazında sadece bir kod numarası veriliyor,

Programda, piyasaya sürenlerin, ambalaj üreticilerinin ve lisanslı firmaların birer kod numaraları mevcut, Lisanslı firmalara kodları bildirildi, Ambalaj üreticilerine kodları bildirilecek,(aynı zamanda piyasaya süren oldukları için) Hazırlanan bilgisayar programına tüm müracaat formaları girildi, 891 firmanın kaydı tamamlanarak firmalara cevap verildi.

Ekonomik işletmeleri tespit için Bakanlık bugüne kadar ne yaptı? Ayrıca üretici müracaat formlarının müşteri listelerinden, müracaat etmeyen firmalar tespit edildi ve yazı yazıldı. Çevre ve Orman İl Müdürlüklerine, 81 İldeki Sanayi ve Ticaret Odalarına, İlgili Derneklere yazılar yazıldı. İthalatçıları kayıt altına almak için,yakın zamanda Gümrük Müsteşarlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı ile ortak bir çalışma yapılması planlanıyor, Bildirim yapmayan firmaların tespit edilmesi ve para cezası kesilmesi konusunda Valiliklere talimat verildi,

X 3-İşaretleme 1 1498 PET Piyasaya süren Ambalaj üreticisi Dahil olduğu geri kazanım sistemini belirlemek için; Marka sahiplerine Bakanlıkça verilen kod numarasını, Ya da Yet. Kur. sembolünü (Her bir ürün için değil, firma bazında sadece bir kod numarası,) Ambalaj üreticisi Geri kazanımı sırasında kolaylık sağlamak için; Ambalajın cinsine ait numara ve kısaltma X 1 1498 PET

5 Nisan 2005 tarihinde yayımlanan, 25777 Sayılı Resmi Gazete ile Yönetmeliğe yeni bir geçici madde eklenmiştir. Ambalajların üretim aşamasında işaretlenmesi ve ambalajın piyasaya sürenler tarafından işaretlenmesine ilişkin yükümlülükler 01.01.2007 tarihine kadar yerine getirilmek zorundadır. İşaretleme 2006 yılının sonuna kadar tamamlanmalıdır.

İşarette renk ve boyut sınırı yok, Özel sektör toplantıları yıl ortasında yapılacak, Kapaklarda işaretleme yok,bildirim yok, Baskılı ambalajlarda tek işaretleme olabilir, Teknik gerekçeleri yazılı olarak Bakanlığa bildirebilirsiniz, Prospektüs vb. açıklayıcı bilgi içeren malzemelerin işaretlenmesi ve bildirimi olmayacak,

Hedeflerini tutturamayan firmaların durumu ne olacak? Yönetmeliğin 21 nci maddesi uyarınca; Takip eden ilk yılda o yıl için uygulanan geri kazanım hedeflerine ilave olarak, eksik kalan miktara yüzde on ilave edilir, Bu yıl da öngörülen hedeflere ulaşılamazsa, takip eden yılda zorunlu depozito uygulamasına geçilir, O yıl için belirlenen geri kazanım oranı sağlanırsa depozitosuz geri kazanım uygulamasına dönerler. Oranlarının bir kez daha sağlanamaması durumunda beş yıl süre ile depozito uygulamasına tabi olurlar. Çevre Kanununa Göre Para ve kapatma cezaları uygulanır.

4-Belgeleme Ekonomik işletmeler; piyasaya sürmüş oldukları ürünlerin tüketimi sonucu oluşan ambalaj atıklarını, her yıl belirli oranlarda geri kazanmakla ve bu işlemleri belgelemekle yükümlüdürler. Yetkilendirilmiş Kuruluşlar; Bakanlığın belirlediği dönemlerde ekonomik işletmeleri adına belgeleme yapmaktadırlar.

Geri kazanım sorumluluğunu lisanslı firmalar ile yerine getirecek olan ekonomik işletmeler; firmaların lisans belgesi ya da geçici çalışma izni olup olmadığını Bakanlığımızın internet adresinden öğrenebilirler. Ön lisans; lisans yada geçici çalışma izni yerine geçmeyen bir yazıdır. 2006 şubat ayında göndereceğiniz belgeler 01.01.2005-31.12.2005 tarihlerine ait olmalıdır.

Belgeleme dosyasında bulunması gerekenler, -Fatura (alış ve satış) -Sevk İrsaliyeleri -Kantar Fişleri -Sözleşme örneği Belgelendirmelerin kabul edilebilmesi için ambalaj atığının geri kazanımıyla ilgili döngünün tamamlanması gerekmektedir. Piyasaya sürenler geri kazanım sorumluluğunu yerine getirirken toplatılan ambalajların geri dönüşüme verildiğini takip etmelidir.

Yapılacak belgelendirmede ambalaj atığı malzemesinin cinsi belirtilmelidir (PE, PS, PET, PVC, Çelik/Teneke, Alüminyum vb.). Belgelendirme, ambalaj atığını toplayan ilk firma aracılığıyla yapılacak ise; bu firmanın toplayıp, ayırdığı ambalaj atıklarını bir geri dönüşüm tesisine verdiğini belgelemesi gerekmektedir. Piyasaya süren işletmelerin, piyasaya sürdükleri kendi ambalajlarını toplatma gibi bir zorunlulukları yok, aynı cinsten farklı ambalajları geri kazanmaları yeterli.

Ambalaj atığını toplayan ilk firma, piyasaya sürenler, ambalaj üreticileri ya da yetkilendirilmiş kuruluşlar adına herhangi bir belgeleme yapacak ise, bu atıkların, ikinci bir toplama firmasına satışı sırasında, söz konusu atıkların belgelendirmede kullanıldıklarına dair bir ifadeyi fatura üzerinde kullanmaları gerekmektedir. Bunun nedeni ise toplanan ambalaj atıklarının, birkaç kez belgelendirilmesine engel olmak ve mükerrerliği ortadan kaldırmaktır. Üretim artıklarını firmalar geri kazanım sorumluluklarında kullanamazlar.

Lisans Uygulaması Yakın zamanda lisanslı firma kriterleri revize edilecek, Firmalara toplama planlarını hazırlamaları için geçici bir süre verilecek, bu süre sonunda planını oluşturmayan ve kaynakta ayrı toplama çalışması yapmayan tesislerin lisansı iptal edilecek. Kaynakta ayrı toplama çalışmasının sürekliliğini sağlayıp sağlamadığını tespit için, geçici çalışma izni ve lisans alan tesisler ara denetimlerle denetlenecek

Sorularınız için; 0 312 287 99 63/ 5005-5411-5406 anabelyildiz@hotmail.com