Özel Sektöre Yönelik Ar-Ge Destek Programları Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB)
Sunu sayısı ve yaklaşık süre hakkında bilgi verelim.
TÜBİTAK Temel Görevleri Bilim/Teknoloji politikalarının belirlenmesine katkıda bulunmak Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu Sekretaryası Araştırma Yapmak Enstitüler (MAM, SAGE, UME, BİLGEM, .....) Destek Sağlamak - Akademik Proje Destekleri: Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) - Bilim İnsanlarına verilen Destekler: Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı (BİDEB) - Özel Sektör Firmalarına verilen Ar-Ge Destekleri: Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB)
Özel Sektöre Yönelik Kamu Ar-Ge Destekleri Projelere hibe destekler TÜBİTAK - TEYDEB KOSGEB Sanayi Bakanlığı (Santez) Projelere kredi destekleri TTGV Vergi teşvikleri Gelir vergisi (193) ve Kurumlar vergisi (5520) kanunlarında yer alan Ar-Ge indirimi, 2001 4691 Teknoloji geliştirme bölgesi kanunu, 2001 5746 sayılı Ar-Ge Kanunu, 2008 4 4
Mali Denetleme ve Sözleşmeler Müdürlüğü TÜBİTAK TEYDEB Araştırma-Teknoloji Geliştirme ve Yenilik odaklı projeleri değerlendirmek, desteklemek ve izlemek amacıyla kurulan birimler Teknoloji Grupları Makine, İmalat Teknolojileri Grubu (MAKİTEG) Malzeme, Metalurji ve Kimya Teknolojileri Grubu (METATEG) Elektrik, Elektronik Teknolojileri Grubu (ELOTEG) Bilişim Teknolojileri Grubu (BİLTEG) Biyoteknoloji, Tarım, Çevre ve Gıda Teknolojileri Grubu (BİYOTEG) Destek programlarının mali faaliyetlerini yürütmek ve izlemek amacıyla kurulan birim Mali Denetleme ve Sözleşmeler Müdürlüğü 5 5
TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları 1501 - Sanayi Ar-Ge Projeleri Destek Programı (1995) 1503 - Ar-Ge Proje Pazarı Destekleme Programı (2001) 1507 - KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı (2007) 1509 - Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı (2007) 1505 - KOBİ Yararına Teknoloji Transferi Destek Programı (2011 – Yeni) 6 6 6
TÜBİTAK - 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Amacı: Özel sektör kuruluşlarının, Ar-Ge faaliyetlerini teşvik etmek, nitelikli ve yenilikçi faaliyetler yapmaya özendirmek ve bu yolla ülkemiz özel sektör Ar-Ge yeteneğinin yükseltilmesine katkıda bulunmak Destek Miktarı: Proje bütçesi üst sınırı bulunmamaktadır. Proje giderlerinin en fazla %60’ı hibe olarak desteklenir. 1995 yılından itibaren TÜBİTAK-DTM işbirliğiyle yürütülen Destek Programı 23 Eylül 2010 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan değişiklikle tamamen TÜBİTAK tarafından yürütülmektedir. 16 yıldır yürütülen sektör ayrımı olmayan bir programdır. 7 7
TÜBİTAK - 1501 Destek Süresi: Proje bazında en çok 36 ay Kim Başvurabilir? Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın firma düzeyinde katma değer yaratan ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri Daha Sonra... -1501 Destek Programına yeni projeler (Proje başvuru sayısında bir sınırlama yok) -1509 Programı ile uluslararası ortaklı projeler 8 8 8
TÜBİTAK - 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı Amacı: KOBİ’lerin ilk iki projesine avantajlı bir şekilde destek sağlayarak araştırma - teknoloji geliştirme ve yenilik projesi yapmaya teşvik etmek Destek Miktarı: Proje bütçesi üst sınırı 400.000 TL Proje giderlerinin %75’i Proje Hazırlama ve Hazırlatma Giderleri Yeminli Mali Müşavir Giderleri 2007 yılında KOBİlere yönelik olarak başlatılan KOBİlerin proje hazırlama-yürütme yeteneklerini arttırırmak üzere başlatılmıştır. KOBİlere yönelik ilk programdır. 9 9 9
TÜBİTAK - 1507 Destek Süresi: Proje bazında en çok 18 ay Kimler Başvurabilir? TÜBİTAK’tan hiç destek almamış ya da en fazla bir projesi desteklenmiş KOBİ’ler Daha sonra… Diğer destek programları ile devam edilebilir 10 10 10
TÜBİTAK – 1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destek Programı Amacı: EUREKA, EUROSTARS ve ERA-NET gibi işbirliği ağlarını kullanarak Avrupa ülkeleri arasında pazar odaklı Ar-Ge projelerini oluşturmak ve ülkemizdeki firmaların Avrupa’daki firmalar ile Ar-Ge’ye dayalı işbirliğini artırmaktır Destek Miktarı: - Proje ortakları kendi ülkelerindeki fonlama ajansları tarafından desteklenir. - Proje bütçesi üst sınırı bulunmamaktadır. - Destek oranları: Büyük ölçekli firmalarda proje giderlerinin %60’ı KOBİ’lerde proje giderlerinin %75’i 11 11
Proje süresinde kısıtlama yoktur. TÜBİTAK – 1509 Destek Süresi: Proje süresinde kısıtlama yoktur. Kimler Başvurabilir? Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri (uluslararası katılımcı ülkelerden bir veya daha fazla proje ortağı ile beraber) Sağladığı Fırsatlar Uluslararası işbirliği yeteneğinin kazanılması Diğer uluslararası programlara daha kolay erişim Uluslararası pazarlara erişim 12 12 12
Desteklenen Gider Kalemleri Personel giderleri Alet, teçhizat, prototip, kalıp, yazılım ve yayın alımları Malzeme ve sarf giderleri Proje personeli ve varsa danışmanların seyahat giderleri Yurtiçi ve yurtdışı danışmanlık hizmeti ve diğer hizmet alımları Üniversiteler, kamu ve özel sektör Ar-Ge kuruluşlarına yaptırılan Ar-Ge hizmet giderleri Proje hazırlatma giderleri (1507) YMM giderleri (1507-1509) Firmalara proje toplam bütçesinin %25’i kadar en fazla 500.000 TL ön ödeme yapılabilir.
TÜBİTAK - 1503 Proje Pazarları Destekleme Programı Amacı: Üniversiteler, sanayi / ticaret odası veya ihracatçı birliklerin proje fikirlerini hayata geçirmek için düzenleyecekleri ortaklık arayışlarına yönelik etkinliklerine finansal destek sağlamak Destek miktarı: Ulusal düzeyde 20.000 TL Uluslararası katılımlı olması durumunda 25.000 TL destek verilmektedir. Kimlerin başvurabildiği özellikle vurgulanmalıdır. Kimler Başvurabilir? En az bir üniversite ile Sanayi odası/Ticaret odası/Ticaret ve sanayi odası/İhracatçı birliğinden herhangi biri veya daha fazla katılımcı 14 14
Proje Değerlendirme ve İzleme Sistemi (PRODİS) Proje başvuruları ONLINE alınmaktadır. https://eteydeb.tubitak.gov.tr PRODİS 7/24 hizmetinizdedir... 15 15
Proje Değerlendirme ve İzleme Süreçleri başvuru değerlendirme karar izleme hibe ödeme süreçleri PRODİS üzerinden yürütülmektedir. Süreçlerin her aşamasında firmalara bilgi iletilmektedir. Firmalar projenin durumunu PRODİS’ten takip edebilmektedirler. 16 16
3 Boyutlu Değerlendirme Projenin endüstriyel Ar-Ge içeriği, teknoloji düzeyi ve yenilikçi yönü Proje planı ve kuruluşun altyapısının uygunluğu Proje çıktılarının ekonomik ve ulusal kazanıma dönüşebilirliği Projeler TÜBİTAK tarafından görevlendirilen; Proje sorumluları Proje hakemleri Teknoloji Grubu Üyeleri ile yukarıdaki değerlendirme kriterleri göre değerlendirilir. Proje Başvuru Dosyalarında bu 3 boyuta ilişkin tarafınızdan bilgi istenmektedir. 17 17
Bilim İnsanı - Sanayi Etkileşimi TÜBİTAK TEYDEB projeleri ile, Her yıl değerlendirme süreçlerinde görev alan iki bine yakın bilim insanı, üniversite dışına çıkarak özel sektör kuruluşları ile buluşmaktadır. Böylelikle bilgi birikiminin üretime dönüştürülmesi amacıyla Üniversite – Sanayi işbirliği teşvik edilmektedir. Türkiye’nin farklı yerlerindeki bilim insanları, kuruluşların projelerini yerinde değerlendirmek üzere, firmaları ziyaret etmekte, bilginin yayılmasına ve uzun vadede üniversite ve sanayi arasında kalıcı bağların oluşmasına katkıda bulunmaktadır. Üniversite-Sanayi İşbirliği- Üniversitedeki hocalarımız ofislerin çıkarak sizleri ziyaret etmektedir. 18 18
Hakem/İzleyicilerin Üniversitelere Dağılımı 2004-2010 döneminde, bir önceki döneme göre; 42’den 106 üniversiteye… 19
KOBİ Yararına Teknoloji Transferi TÜBİTAK 1505 KOBİ Yararına Teknoloji Transferi Destek Programı 2011-Yeni Program 1507-KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı 2007 yılında başlatılmıştı. (Kobilere yönelik 1.destek pr.) 20
TÜBİTAK – 1505 KOBİ Yararına Teknoloji Transferi Destek Programı Amacı: Üniversite/kamu araştırma kurumlarındaki bilgi birikiminin, Türkiye’de yerleşik ve proje sonuçlarını Türkiye’de uygulamayı taahhüt eden KOBİ’lerin ihtiyaçları doğrultusunda, ürüne ya da sürece dönüştürülerek KOBİ’lere aktarılması yoluyla ticarileştirilmesine katkı sağlamak KOBİ’lere yönelik başlatılan 2. destek programı 21 21
1505 - Projelerin Kapsamı Projenin Ar-Ge faaliyetleri yürütücü kuruluştaki araştırmacılar tarafından gerçekleştirilecektir. KOBİ’nin projede Ar-Ge faaliyeti yapması beklenmemekte sadece proje çıktılarını uygulamaya geçirerek ticarileştirmesi koşulu aranmaktadır. 22 22 22
Üniversite/ Kamu araştırma kurumları Destek Unsurları Müşteri Kuruluş Yürütücü Destek Süresi Oranı Proje Bütçesi KOBİ Üniversite/ Kamu araştırma kurumları En fazla 18 ay % 75 En fazla 300.000 TL Sözleşme imzalandıktan sonra destek kapsamına alınan proje bütçesinin %25’i müşteri kuruluş (KOBİ) %75’i TÜBİTAK tarafından proje özel hesabına aktarılır. Proje bütçesine ek olarak Proje Teşvik İkramiyesi (PTİ) Proje Kurum Hissesi TÜBİTAK tarafından ayrıca proje özel hesabına aktarılır. 23 23
Üniversite/Kamu Araştırma Kurumu 1505 Programının İşleyişi Müşteri (KOBİ) Proje Başvurusu Proje Önerisi Proje bütçesinin % 25’i Proje Başvurusu Proje bütçesinin % 75’i Proje Teşvik İkramiyesi Proje Kurum Hissesi Müşteri Talebi Teknoloji Transferi Yürütücü Kuruluş Üniversite/Kamu Araştırma Kurumu * Projede bir müşteri kuruluş ve bir yürütücü kuruluş yer alır. 24
1505 Programı Destek Dağılımı - Örnekler Destek Süresi (ay) Proje Bütçesi PTİ Proje Kurum Hissesi Toplam TÜBİTAK Payı Müşteri Kurum Payı 18 300.000 135.000 (18x 7.500*) 15.000 450.000 375.000 (%83,3) 75.000 (%16,67) 100.000 72.000 (18x 4.000) 5.000 177.000 152.000 (%85,8) 25.000 (%14.2) 14 200.000 105.000 (14x 7.500*) 10.000 315.000 265.000 (%84,1) 50.000 (%15,9) 12 90.000 (12x 7.500*) 195.000 170.000 (%87) 25.000 (%13) * PTİ üst sınırdan hesaplanmıştır.
Teknoloji ve Yenilik Destek Programlarına İlişkin İstatistiki Bilgiler 26
2001-2005 göre yaklaşık 4 katına çıktı. Önerilen Proje Sayısı, Firma Dağılımı 2006-2010 proje başvuru sayısı, 1995-2000 göre yaklaşık 6 katına, 2001-2005 göre yaklaşık 4 katına çıktı. 27 27
Desteklenen Proje Sayısı, Firma Dağılımı 1995-2000 göre yaklaşık 6 katına, 2001-2005 göre yaklaşık 3 katına çıktı. 28 28
Desteklenen Projelerin Teknoloji Alanlarına Göre Dağılımı (1995-2010)* *Dağılım, hibe destek verilen proje sayısına göre belirlenmiştir. Destek verilen proje sayısına göre ilk üç sektör; Makine ve İmalat %26 Bilişim %17 Elektrik-Elektronik %13 29 29 29
Hibe Destek Tutarının Teknoloji Alanlarına Göre Dağılımı (1995-2010)* *Dağılım, desteklenen projeler kapsamında sağlanan hibe destek tutarına göre belirlenmiştir. Destek tutarına göre ilk üç sektör; Otomotiv %28 Savunma %16 Bilişim %15 30 30 30
Önerilen Projelerin Şehirlere Göre Dağılımı Yıl Sonu İtibarıyla Destek Programlarına Proje başvurusu bulunmayan iller Yıl Sonu İtibarıyla Destek Programlarına Proje başvurusu yapan iller 31 31 Bir önceki döneme göre, Destek Programlarına Proje başvurusu yapan yeni iller 31
TÜBİTAK TEYDEB Destek Miktarı 1,7 milyar TL 0,34 milyar TL 2004-2010 dönemi 1996-2003 dönemine kıyasla 5 kat arttı. 32 32 32
TÜBİTAK TEYDEB Destek Miktarı 2006-2010 arasında 1995-2000’e göre 12 kat artış 2001-2005’e göre 3 kat artış 33 33
Araştırma-Teknoloji Geliştirme, Yenilikçilik ile zirveye... Ar-Ge yapmayan sanayici... Ar-Ge yapan sanayici
Sonuçlar / Öneriler Önerilerimiz: Firma bünyesinde Ar-Ge çalışmalarınızın sürekliliğinin sağlanması ve bu çalışmaların içselleştirilmesi Kayseri Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü / Erciyes Teknopark AŞ web sayfalarınızda TÜBİTAK-TEYDEB için bir link sağlanması, böylece özel sektöre yönelik TÜBİTAK Ar-Ge projeleri hibe destek programlarının daha geniş duyurulmasına imkan verilmesi 35
www.teydeb.tubitak.gov.tr teydeb@tubitak.gov.tr Teşekkürler...