T.C. Yükseköğretim Kurulu Öğrenme Çıktıları ile Program Çıktılarının İlişkilendirilmesi (Bölüm Bazında Vaka Çalışması) Doç.Dr. Nihal BUZKAN Erasmus Kurum Koordinatörü BEK Üyesi

Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlilikler Çerçevesi Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Alana Özgü Yeterlilikler Program Çıktıları Öğrenme Çıktıları Beceriler ve Yetkinlikler YETERLİLİKLER PROGRAM ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTILARI İşlem sırası Tamamlandı Yapılması gerekenler

YETERLİLİKLER PROGRAM ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTILARI Program Çıktıları Eğitim Amaçları Paydaş Görüşleri Ders Öğrenme Çıktıları Dış paydaş görüşleri (Mezunlar, işverenler, meslek odası temsilcileri, danışma kurulu) İç paydaş görüşleri ( Öğretim üye ve elemanları, bölüm personeli, öğrenciler,..) Dış paydaş görüşleri (Mezunlar, işverenler, meslek odası temsilcileri, danışma kurulu) İç paydaş görüşleri ( Öğretim üye ve elemanları, bölüm personeli, öğrenciler,..) • Eğitim amaçları, bir programın eğitsel misyonunu nasıl planlamayı sağladığını ve paydaşlarının gereksinimlerini nasıl karşılayacağını bildiren açık, genel ifadelerdir. • Programın eğitim amaçları, mezunların bir programı bitirmelerini izleyen birkaç yıl içinde gerçekleştirmeleri beklenenleri tanımlayan ifadelerdir. • Programın öngörülen eğitim amaçlarını sağlayabilmesi için programdan beklenen “program çıktıları” nın belirlenmesi gerekir. Bölüm Misyonu Program çıktıları; öğrencilerin programdan mezun oluncaya kadar kazanmaları gereken bilgi ve becerileri tanımlayan ifadelerdir. Yeterliliklerin kazanılma derecesi, her ders/modül esnasında ve sonunda uygun ve nesnel yöntemlerle “öğrenme çıktıları” olarak ölçülür

Ders Amaç ve Hedefleri ; Öğrenme sürecinde öğrencinin öğrenme çıktılarına dayalı öğreneceklerini ölçülebilir biçimde ifade eden geniş ve genel beyandır. Amaç : Genellikle öğretenin bakış açısından dersin genel içeriğini ve yönünü belirtmek üzere yazılır. Hedef : Öğretme niyetinin özel bir ifadesidir ve öğretenin bir derste veya öğrenme bloğunda işleyeceği alanlardan bir tanesini gösterir Ders Öğrenme Çıktıları, Öğrenim sürecinin tamamlanmasından sonra başarılı olmuş bir öğrencinin, Ne bileceğini Ne anlayabileceğini Ne yapabileceğini ÖRNEK DERS ifade eden yetkinliklerdir.

ÖĞRENME ÇIKTISI YAZMAK Öğrenme çıktıları yazılırken 5 ayrı aşama dikkate alınmalıdır: 1.Öğrencinin neyi yapabilir olmasını istiyorsunuz ? (çıktılar = kazanımlar) - 2.Bu kazanımları sağlamak için öğrenci neyi bilmek zorundadır ? (ders müfredatı) 3.Öğrenmeyi sağlamak için hangi aktiviteler kullanılacak ? (pedagojik yöntemler) 4.Öğrenci, kazanımları sağladığını (öğrendiğini) nasıl gösterecek ? (Ölçme) 5.Öğrencinin öğrenmeyi başardığını nasıl bileceğim ? (değerlendirme)

ÖĞRENME ÇIKTISI YAZMAK a): Öğrenme Süreci ile ilgili alanlar ve aşamalar (Bloom’a göre): Bilgi Kavrama Uygulama Analiz Sentez Değerlendirme Bilgi: Gerçekler, kurallar, terminoloji gibi çalışılan konu ile ilgili daha önceden edinilen bilgiyi geri çağırma. Kavrama: Çalışılan materyalin anlamını ya da önemini anlayabilme ve içselleştirebilme Uygulama: Karşılaşılan yeni bir durum ya da yeni bir problemde, öğrenilen bir kavramı ya da bir ilkeyi hatırlama, tanımlama ve kullanabilme

ÖĞRENME ÇIKTISI YAZMAK a) Öğrenme Süreci ile ilgili alanlar ve aşamalar: (Bloom’a göre) BilgiKavrama Uygulama Analiz Sentez Değerlendirme Analiz: Öğrenilen şeyleri kendi içinde öğelerine ayırabilme ve her bir parçayı anlayabilme yeteneği. Bir örneğin verilen bir kavram ya da ilkeyi nasıl gösterdiğini karşılaştırmalı olarak ortaya koyabilme, Mevcut mantık hatalarını belirleyebilme, gerçekler ve düşünceleri birbirinden ayırt edebilme, fikirler arasında ilişki kurabilme Sentez: Analizin tamamen tersidir. Parçalardan bütüne ulaşabilme yeteneğidir. Farklı elemanlardan orijinal ve özel bir bütüne ulaşabilme yetisidir. Yeni bir şey ortaya koyar. Bilinmeyen bir problemin farklı bir yöntemle çözülmesini sağlar. Değerlendirme: Bütün bilinenleri bir araya getirip belli bir amaç uğrunda sonuca gitme yeteneğidir.

ÖĞRENME ÇIKTISI YAZMAK (Bloom’a göre: Öğrenme Süreci ile ilgili alanlar ve aşamalar ) BİLGİKAVRAMAUYGULAMAANALİZSENTEZ DEĞERLEN DİRME Tanımlamak, listelemek, adlandırmak, hatırlamak Açıklamak, özetlemek, arasında ayırt etmek, yeniden ifade etmek Göstermek, düzenlemek, ilgilendirmek, uygulamak, uyarlamak Ayırmak (farklılığını ortaya koymak), tahmin etmek, çıkarmak, ortaya koymak Birleştirmek, yaratmak, formüle etmek, yapılandırmak Karar vermek, kritik etmek, doğrulamak ve ayırmak KULLANILAN FİİLLER

ÖĞRENME ÇIKTISI YAZMAK İyi bir öğrenme çıktısının özellikleri nelerdir:  Ölçülebilir olmalı  Öğrenci ve öğreten açısından açık ve anlaşılır olmalı  Derlenebilmeli, geliştirilebilmeli ve aktarılabilmeli  Alana özgü yeterlilikler (bilgiler) bir temel olarak alınmalı, nihâi hedef olarak değil  Benzer kapsam ve ölçekte olmalı  Bloom öğrenme seviyelerine göre yazılmalı

UYGULAMA 1) Öğrenme Çıktısı Yazmak Dersi başarıyla tamamlayan öğrenciler: 1.……. uygulayabilir 2.……..yapabilir 3. ……...tanıyabilir 4. ……...geliştirebilir

PROGRAM ÇIKTILARININ OLUŞTURULMASI VE ÖRNEK BİR DERS İÇİN ÖĞRENME ÇIKTILARI İLE PROGRAM ÇIKTILARININ İLİŞKİLENDİRİLMESİ ALAN: KİMYA MÜHENDİSLİĞİ

Bölümün eğitim amaçları 1 Temel mühendislik bilgilerinin yanısıra, çağdaş mühendisin iş yaşamında gerek duyacağı sağlam bir yabancı dil (İngilizce) bilgisi, bilgisayar becerisi gibi donanımları kazanmış olmaları, 2 Kimyasal süreçlerin tasarımlarını yapabilecek, mühendislik çözümlerini ekonomi,iş güvenliği, kalite, çevre, etik değerler gibi yönlerden evrensel ve toplumsal boyutlarda irdeleyebilecek bilgi ve duyarlılığa sahip olmaları 3 Üretimde karşılaşılan teknolojik ve endüstriyel problemlere çözüm getirme yeteneğini ve yaşam boyu öğrenme davranışı kazanmış olmaları, 4 Sosyal yönleri, iletişim becerileri, yaratıcılık ve girişimcilikleri, mühendislik ruhları gelişmiş, takım çalışmasına yatkın mühendisler olmaları. PROGRAM ÇIKTILARININ BELİRLENMESİ

Program Çıktıları P.Ç.1 Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini Kimya Mühendisliği problemlerine uygulama becerisi, P.Ç.2 Kimya mühendisliği ile ilgili alanlarda mühendislik problemlerini tanımlama, modelleme ve çözme becerisi, P.Ç.3 Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci çözümleme ve tasarlama becerisi, P.Ç.4 Küresel ve toplumsal çerçevede özellikle sağlık, güvenlik ve çevre konularına etkileriningöz önünde tutularak mühendislik çözümlerinin yapılması becerisi, P.Ç.5 Verilerin çözümlenmesi, deney yapma ve tasarlama sonuçları yorumlama becerisi, BÖLÜM PROGRAM ÇIKTILARI (1)

PROGRAM ÇIKTILARI(2) Program Çıktıları P.Ç. 6 Mühendislik uygulamaları için gerekli çağdaş teknikleri ve hesaplama araçlarını kullanabilme becerisi, P.Ç. 7 Disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapabilme becerisi, P.Ç. 8 Bağımsız davranma, insiyatif kullanma ve yaratıcık becerisi, P.Ç. 9 Hayat boyu öğrenmenin önemini benimseyerek, bilim-teknoloji ve çağdaş konular hakkında gelişmeleri izleyerek kendini geliştirme becerisi, P.Ç. 10 Bireysel çalışma becerisi ve bağımsız karar verebilme yetisine sahip olarak fikirlerini sözlü ve yazılı, açık ve öz bir şekilde ifade ederek iletişim kurabilme becerisi,

PROGRAM ÇIKTILARI(3) Program Çıktıları P.Ç. 11 Mesleki ve etik sorumluluk bilincine sahip olma becerisi, P.Ç. 12 Ulusal ve uluslar arası çağdaş sorunları takip edebilme becerisi, P.Ç. 13 Kalite konularında bilinç sahibi olma becerisi.

Ders öğrenme çıktıları Dersin Adı: Akışkanlar Mekaniği Dersin öğrenme çıktıları 1.Makro ölçekteki akışkanlar mekaniği ile moleküler dinamik arasında bir ilişki kurarak makro ölçekteki olayların temelini kavramayı başaracaklardır. 2.Tasarım projelerinde gerekli olan fiziksel özelliklere ait verileri formüle edebileceklerdir. 3.Teknolojik gelişmeler sonucunda ortaya çıkan polimerler, biyolojik akışkanlar ve emulsiyonlar gibi yeni akışkanların reolojik özelliklerini öğreneceklerdir. 4.Genel denge kavramında başlayarak süreçler için model denklikleri türetmeyi başaracaklardır.

Ders öğrenme çıktıları 5. Fiyatları etkileyen piyasa güçlerini anlamak için temel ekonomik kavramları ve analitik araçları kullanabilir. 6. Analitik ve nümerik teknikler kullanarak akım problemlerini çözebileceklerdir. 7. Verilen bir sistem için uygun pompayı ve diğer akışkan nakli için gerekli olan cihazları seçebileceklerdir. 8. Verilen bir süreç için akım sistemini tasarlayabilecekleridir.

UYGULAMA 2) Program çıktısı matriksini oluşturmak PÇ.1PÇ.2PÇ.3PÇ.4PÇ.5PÇ.6PÇ.7PÇ.8PÇ.9PÇ.10PÇ.11 Ders 1- ÖÇ. 1 xxx Ders 1- ÖÇ. 2 xxxx Ders 1- ÖÇ. 3 xx Ders 1- ÖÇ. 1 Ders 1- ÖÇ. 2 Ders 1- ÖÇ. 3

DERSİN KAPSAMI (1) HAFTATEORİK DERSLERUYGULAMA 1 Akışkanların akımında akışkanların, kütle, enerji ve momentum aktarımının, ara yüzey koşullarının moleküler temelleri. İlgili boyutsuz sayılar. Momentum aktarımında etkili fiziksel özellikler, karışımların özelliklerinin hesaplanması Rehberli problem çözümü 2 Akışkanların plastik ve elastik davranışları. Newton akışkanlarında ve Newton kuralına uymayan akışkanlarda viskozite tanımları. Newton kuralına uymayan akışkanların davranışlarının modellenmesi Rehberli problem çözümü 3 Moleküler, mikro ve makro seviyelerdeki değişimi. Akım sistemlerinin ve sınırlarının tanımlanması. Toplam ve diferansiyel denklikler. Makro ölçekte mekanik enerji dengesi için referans düzleminin önemi ve seçimi. Madde miktarına bağlı (extensive) ve miktarından bağımsız (intensive) değişkenler. Toplam kütle denkliği Rehberli problem çözümü

4Mekanik enerji denkliği ve uygulamaları. hidrostatikÖdev problemlerinin tartışılması 5 Kuvvet dengesi: üç boyutlu sistemde hacim ve alan üzerindeki etkili olan kuvvetler. Katı tanelerin hareketi ve katı/gaz, katı/sıvı ayırma işlemlerine uygulanması Rehberli problem çözümü 6 İki boyutlu uzayda kuvvet denklikleri: yüzey kuvvetleri.kimyasal süreçlerin gerçekleştiği cihazlarda sıvı damlacıklarının ve gaz kabarcıklarının hareketi Rehberli problem çözümü 7 Momentum vektörel özelliği. Makro ölçekte doğrusal ve açısal momentum denklikleri.dengelenmiş kuvvetler: itme (thrust) ve çarpma (impact). Mühendislik süreçlerine uygulanması. Ödev problemlerin tartışılması DERSİN KAPSAMI (2)

8Ara sınav 9 Newton ve newton kuralına uymayan akışkanlar için kartezyen ve silindirik koordinatlarda diffransiyel momentum denklikleri. Coutte ve Poiseuille akımında kayma gerilimi ve hız dağılımları. Ortalama hız. Rehberli problem çözümü 10 Akım rejimleri sınır tabaka. Sınır tabaka ayrışması ve yol açtığı etki (sürüklenme). Akım kontrolü ve ölçümü: vanalar, akım ölçerler. Basınç ölçümü kuvvetleri. Borulardan akımda sürtünme kayıpları. Meknaik enerji dengesinin borulardan akım auygulanması. Rehberli çözüm problemi 11 Boru ağlarında akım: seri ve paralel bağlı borularda akım, kollara ayrışan akım Ödev problemlerin tartışması DERSİN KAPSAMI (3)

12 Akım kontrolü ve ölçümü: vanalar, akım ölçerler. Basınç ölçümü. Akım sistemlerinin tasarımının pompa seçimi ve bütünleştirilmesi Rehberli problem çözümü 13 Yerdeğişimli, santrifüjlü ve döner pompaların çalışma prensipleri. Tek ve çok kademeli pompalar. Pompa seçim kriterleri. Sistem ve pompa performand eğrileri.akışkanın yoğunluk ve viskozitesinin pompa performansına etkileri. Net pozitif emme basıncı. Dönem projesi sunumları 14 Dönem projesi sunumları 15 Final sınav DERSİN KAPSAMI (4)

İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİZ.