Ondokuz mayıs üniversitesi Havza meslek yüksek okulu İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GENEL BAKIŞ VE GÜVENLİK KÜLTÜRÜ, GÜVENLİK KÜLTÜRÜNÜN OLUŞTURULMASINDA KURUM, KURULUŞ VE ÇALIŞANLARA DÜŞEN GÖREVLER ÖĞR. GÖR. CİHAN YAYLACI Ondokuz mayıs üniversitesi Havza meslek yüksek okulu cihan.yaylaci@omu.edu.tr

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GENEL BAKIŞ VE GÜVENLİK KÜLTÜRÜ, GÜVENLİK KÜLTÜRÜNÜN OLUŞTURULMASINDA KURUM, KURULUŞ VE ÇALIŞANLARA DÜŞEN GÖREVLER 1. Güvenlik Kültürü 2. İş Güvenliği Kültürü 2.1. Devletin Rolü 2.2. İşverenlerin rolü 2.3. Çalışanlar 2.4. Üniversitelerin rolü 2.5. Meslek Örgütlerinin rolü KAYNAKLAR

Konuya özgü kavramlar İşçi: İşçi, iş kanunu tarafından, hizmet akdine dayanarak herhangi bir işte ücret karşılığı çalışan gerçek kişi olarak tanımlanmaktadır. “Geçerli bir iş ilişkine dayanarak çalışan kişi”

Konuya özgü kavramlar İşveren: İş kanununa göre bir hizmet akdine dayanarak herhangi bir işte ücret karşılığı işçi çalıştıran tüzel veya gerçek kişilere işveren denir

Konuya özgü kavramlar İş yeri : İşin yapıldığı yer olan asıl iş yeri ile iş yerine bağlı yerler ve eklentiler ile araçlardan oluşan ve iş verenin belirli bir teknik amacı sürekli olarak izlediği örgüttür.

İş Güvenliği kültürünün geliştirilmesinde; Devlet, İşveren, Çalışanlar, Üniversiteler, Meslek örgütleri,

2.1.Devletin Rolü: Kayıt-dışı istihdamın önlenmesi Standartları mevzuatla düzenlemesi, denetimi sağlaması Kayıt-dışı istihdamın önlenmesi Çocuk işçiliğinin yok edilmesi Cinsiyet ayrımcılığının yok edilmesi Hekim iş müfettişi istihdamı Yasalarda çalışanların korunması Eğitim konusunda Milli Eğitim Bakanlığı ve Üniversiteler ile işbirliği,

2.2.İşverenlerin rolü: Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi yaklaşımının benimsetilmesi, Tüm çalışanların İSİG hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması, İşyeri sağlık ve güvenlik birimlerinin desteklenmesi, İlk ve acil yardım hizmetlerinin organizasyonu, Çalışanların eğitimi,

2.3.Çalışanlar rolü:   İşyeri, iş kolu ve üretim süreci ile ilgili bilgi sahibi olunması Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi süreçlerine katılım, Kişisel koruyucu ekipmanın kuralına uygun biçimde kullanılması İşveren tarafından alınan her türlü tedbire riayet etmek ve talimatlara Uyması,

2.4.Üniversitelerin rolü: İSİG – Sosyal politikalara bilimsel katkı sağlama, İş kazalarının “Bilimsel” analizi İş sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün temel eğitimi, İş sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitimine katkı, İSİG ile ilgili araştırmalar ve akademik ortamın oluşturulması,

2.5.Meslek Örgütlerinin rolü: Çalışacak insan gücünün yetiştirilmesi ve istihdam edilmesi süreçlerine katkı, İş sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitiminin organizasyonu,

İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ ve KORUNMA PRENSİPLERİ

İş Kazası Kaza : Can ve mal kaybına neden olan kötü olay, “emniyetsiz hareket ve şartlardan doğan, çalışanların can güvenliğini tehlikeye sokan, çoğu zaman yaralanmalara, makine ve teçhizatın zarara uğramasına veya üretimin bir süre durmasına yol açan, önceden planlanmamış olaylar”. 5510 sayılı Yasanın 13. maddesine göre, “İş kazası” tanımlanmıştır.

SİGORTALININ İŞYERİNDE BULUNDUĞU SIRADA,

İŞVEREN TARAFINDAN YÜRÜTÜLMEKTE OLAN İŞ NEDENİYLE SİGORTALI KENDİ ADINA VE HESABINA BAĞIMSIZ ÇALIŞIYORSA YÜRÜTMEKTE OLDUĞU İŞ NEDENİYLE,

GÖREVLİ OLARAK İŞYERİ DIŞINDA BAŞKA BİR YERE GÖNDERİLMESİ NEDENİYLE BİR İŞVERENE BAĞLI OLARAK ÇALIŞAN SİGORTALININ, GÖREVLİ OLARAK İŞYERİ DIŞINDA BAŞKA BİR YERE GÖNDERİLMESİ NEDENİYLE ASIL İŞİNİ YAPMAKSIZIN GEÇEN ZAMANLARDA,

EMZİREN KADIN SİGORTALININ, İŞ MEVZUATI GEREĞİNCE ÇOCUĞUNA SÜT VERMEK İÇİN AYRILAN ZAMANLARDA,

SİGORTALILARIN, İŞVERENCE SAĞLANAN BİR TAŞITLA İŞİN YAPILDIĞI YERE GİDİŞ GELİŞİ SIRASINDA,

TEHLİKE VE RİSK NEDİR?

TEHLİKE: İnsanların yaralanması veya sağlığının bozulmasına, ölümüne sebep olan veya sebep olabilecek potansiyele sahip olay,

RİSK: Tehlikeli bir olayın meydana gelme olasılığı ile, yol açabileceği yaralanmanın ciddiyet derecesinin bileşimi.

KAYNAKLAR İş Güvenliği Mühendisliği Eğitimi Ders Notları MMO, 2008 ÇAĞLAYAN Yücel, Ahmet KILINÇ, İş Güvenliği Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 1992. Meslek Hastalıkları, ÇASGEM, Ankara, 2013 Prof. Dr. GEREK N, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Anadolu Üniversitesi MEB Erkek Teknik Öğretimi Genel Müdürlüğü, İş Güvenliği, Ankara, 2001. Açık öğretim Fakültesi Yayını No: 868 Ekim 2009 İşçi Sağlığı Prensip ve Uygulamaları, Kocaeli Üniversitesi Yayını, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İşçi Sağlığı Daire Başkanlığı, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği ile İlgili Genel Bilgiler, Ankara, 1993. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Dergileri, Ankara, 2004 ESİN, A Yeni Mevzuatın Işığında İş Sağlığı ve Güvenliği MMO yayını, No: MMO/2004/363 İş sağlığı ve güvenliği temel prensipleri, Benjamin O.Allı Cenevre 2001 İş Güvenliği Uzmanlığı Sertifika Eğitimi veren Eğitim kurumlarının Eğitim Notları Casgem Eğitim Notları

KAYNAKLAR İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik İş yerleri İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Çalışma Rehberi İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Md.lüğü- Yayını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı-İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Okulu II (TMMOB Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yayını Haziran 1994) İş Güvenliği TMMM Mak. Müh. Odası Yayınları Yayın No.MMO/2003/294/2