PROJE HAZIRLAMA

PROJE Önceden belirlenmiş bir süre içerisinde değişim yaratmayı hedefleyen, birbiriyle ilişkili amaç ve hedefleri olan, uygulanması sonucunda çeşitli ürünlerin elde edildiği bir çalışmadır.

PROJE Bilimsel bir çalışma olan projede; gözlem yaparak bilgi toplama, elde edilen bilgilerin düzenlenmesi, bilgiler arasında neden – sonuç ilişkisinin olup olmadığının araştırılması, gelecek nesillere bilgilerin ve sonuçların aktarılması söz konusudur.

Öğrencilere destek veren Projeler, öğrencileri araştırmaya yöneltmek, çevrelerinde meydana gelen problemlere karşı duyarlılıklarını artırmak, araştırma bilinci kazandırmak, teşvik etmek ve bu konularda kabiliyetli olan öğrencileri tespit etmek amacıyla yapılan bilimsel çalışmalardır. Şuanda ülkemizde proje yarışmaları TÜBİTAK tarafından yapılmaktadır. Bunun yanı sıra bazı özel kuruluşlar da çeşitli proje yarışmaları düzenlemektedirler. Projeler genellikle; Bilgisayar, Biyoloji, Matematik, Fizik, Kimya ve Çevre alanlarında yapılmaktadır. Hazırlanan projelerde başarılı olmada şu esaslar dikkate alınır: Projeyi hazırlayan kişilerin sunumu, proje konusunun orijinalliği , proje metninin düzenli hazırlanması, uygulanabilirliği, ekonomik oluşu ve bilimsellik başarılı olma açısından çok önemlidir.

Proje Planlanırken Dikkat Edilmesi Gereken Konular Proje konusuna karar verme, Zaman çatısını oluşturma, Etkinlikleri planlama, Değerlendirme planı hazırlama, Projeyi başlatma, Projeyi tamamlama ve ürünlerin yansıtılmasına katkı sağlama,

Proje Nasıl Hazırlanmalı ? Proje bilimsel bir çalışma olmalıdır. Projenin her aşamasında bilimsel çalışmanın bütün özelliklerinin görülmesi gerekir.Proje çalışması merak ve gözlemle başlar. Çevrede yaşananları merak etmek ve bunun doğrultusunda merak edilen konulara ilişkin gözlem yapmak proje hazırlamada ilk adımı oluşturur. Yapılan çalışmanın bilimsel olmasıiçin uygulanması gereken bazı aşamalar vardır. Bunlar:

Proje Nasıl Hazırlanmalı ? 1. Projenin Konusunu Seçmek Proje konusu; ilgi çeken, üzerinde düşünülen, merak edilen konulardan seçilmelidir. Akla pek çok fikir gelebilir. Bunlar not edilmeli hemen karar verilmemelidir. Bunlar arasından yapılabilecek, merak duyulan ve ilgi uyandıran bir konu seçilmelidir. 2. Bilgi Toplamak Projenin konusu belirlendikten sonra konuyla ilgili kitaplardan, dergilerden, internetten, kaynak kişilerden ve kurumlardan bilgi toplanmalıdır. Konuyla ilgili yazılı, sözlü, görsel her türlü materyal toplanmalıdır. 3. Projenin Tanımlanması Proje fikrinin ortaya çıkmasından sonra elde edilen bilgiler ışığında projenin amacı, hedefleri, yöntemi, uygulama adımları, çalışma takvimi ve beklenen sonuçları tanımlanmalıdır. Amaç, elde edilmek istenen sonucun basit anlatımıdır. Projelerin genelde tek bir amacı vardır. Projenin amacı iyi tanımlanmadığında amaca yönelik hedefler ve faaliyetleri tanımlamada sorunlarla karşılaşılabilir.Hedefler, tanımlanan amaca hizmet etmelidir. Hedefler birden fazla olabilir. Hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını belirleyebilmek için ölçülebilir hedefler belirlenmelidir.Proje çalışmaları sırasında izlenecek yol, yapılacak deney ve gözlemler, veri toplama araçları, istatistiksel değerlendirmeler, grafik çizimleri ve hesaplamalar yöntemi belirleyen unsurlardır. Tüm bu aşamalar açık ve net bir biçimde açıklanmalıdır. Proje çalışmaları sırasında gerçekleştirilecek faaliyetler adım adım tanımlanmalı ve her bir faaliyet için beklenen sonuçlar ortaya konulmalıdır. 4. Projenin Yürütülmesi Proje belirlenen amaç, hedefler, yöntemler, uygulama adımları ve takvim doğrultusunda hazırlanır. 5. Değerlendirme ve Rapor Yazımı Bu aşamada, proje süresince belli aralıklarla ve proje sona erdikten sonra proje sonuçlarının ve etkisinin değerlendirmesi yapılır. Daha önce yapılan çalışmalarla karşılaştırılarak çalışmanın amacına ne ölçüde ulaşıldığı belirtilir. Raporda proje çalışmalarında elde edilen sonuçlar yazılır, Bu bölüm projenin en önemli kısmıdır. Bulgular, yazılı ve görsel araçlarla ifade edilir.

Proje Hazırlanırken Dikkat Edilecek Konular Projeler yaratıcı, bilimsel, uygulanabilir, yarar sağlamaya dönük, açık ve anlaşılır olmalıdır. Projelerde, problemin tanımı, amacı, hedefleri ve faaliyetleri arasında anlamlı ilişki kurulmalıdır. Projeler sürdürülebilir olmalıdır. Projeler, proje hazırlayanların kendi özgün eseri olmalı ve daha önce herhangi bir yarışmaya katılmamış olmalıdır. Projeler, alanına yeni, özgün ve estetik bir bakış açısı getirmelidir. Proje sonucunda, proje amaç ve hedeflerine ulaşıldığı bilimsel olarak gösterilmelidir. Proje çalışmaları toplumsal yarar sağlamaya dönük olmalıdır.

Proje Planlanırken Dikkat Edilmesi Gereken Konular 1. Özellikle ilginç ve kendinize uygun bir fikir seçin: Gerçekten sevdiğiniz bir konuyu seçerek, literatürü araştırarak, geçerli bilgiler için gerekli yerlere danışarak daha kolay motive olabilirsiniz.

Proje Planlanırken Dikkat Edilmesi Gereken Konular 2. Tamamlayacak zamanı bulacağınız tasarılar seçin. Çalışmanızın koşulları ile tasarınız birbirine uygun olmalı ve belirli bir zamanda tamamlanabilmelidir.

Proje Planlanırken Dikkat Edilmesi Gereken Konular 3. Hangi özel malzemelere, imkanlara ya da kaynaklara ihtiyacınız olacağını belirleyin. Konu üzerinde karar varmadan önce, projeyi başarıyla tamamlamak için, öncelikle nelere ihtiyacınız olduğunu öğrenmek üzere araştırma yapın.

Proje Planlanırken Dikkat Edilmesi Gereken Konular 4. Konunuzun zorluk derecesini göz önünde tutun. Literatürü anlayabilmeniz, rapor yazabilmeniz veya projeyi tamamlayabilmeniz için, seçtiğiniz alanda yeterli bilgiye sahip olduğunuza emin olun. Konuyu başlangıçta kısaca araştırın. Literatürü anlamakta güçlük çekiyorsanız, başka bir konu seçin/konunuzu daha genelleştirin ve teknik açıdan basitleştirin.

Bilimsel Proje Hazırlama Basamakları Verilen alanda araştırılabilir bir problem oluşturulması, Problemin araştırılabilir hale dönüştürülmesi, Projenin amacının belirlenmesi, Projenin araştırma metodolojisinin oluşturulması, Toplanan verilerin analizi, Sonuç ve önerilerin yazılması,

Proje raporu şu kısımlardan oluşur. a) Projenin Amacı Kısaca projeyi niçin yaptığımızı yazılır. b) Giriş Bu kısımda çalıştığınız konuyla ilgili daha önce yapılmış çalışmalar araştırılır. Sonuçları çıkarılır ve incelenir. Metotları tespit edilir. Bir tür literatür özeti çıkarılıp proje konusu tanıtılır. İyi bir giriş projeye, bilimsellik ve ilgi kazandırır. Bu yüzden giriş için iyi araştırma yapmak ve sağlam kaynaklar kullanılmalıdır. c) Materyal ve Metot Proje çalışmasının nasıl yapıldığı hangi tekniklerin kullanıldığı, hangi araç ve gereçlerin kullanıldığı bu kısımda belirtilmelidir. Çünkü proje de materyal seçimi ve kullanılan teknik bilimselliğin bir ifadesidir. d) Sonuç ve Tartışma Çalışma sonunda elde edilen sonuçlar düzenli bir şekilde toplanmalıdır. Özellikle, grafikler, tablolar, şekiller ve resimler kullanmak verilerin açıkça ifade edilmesi için çok önemlidir. Sonuçların çıkma sebepleri ve bu sonuçların daha önce yapılan çalışmalarla karşılaştırılması yapılmalıdır. Bunun nedenleri açıkça ifade edilmelidir. Sonuç kısmında projenin yorumu da yapılmalı ve yeni projelere ışık tutması sağlanmalıdır. e) Kaynakça Projenin bilimsellik kazanmasında ve doğruluğunda kullanılan kaynakların verilmesi temel esaslardandır. Bunlar verilirken literatür verme kuralına uygun olarak yazılmalıdır.

1. Projenin Konusunu Seçmek Projenizi ilgilendiğiniz, üzerine düşündüğünüz, merak ettiğiniz konulardan seçin. Aklınıza gelen fikirleri not edin. Bunların arasında sizin en güzel yapabileceğinizi, en merak ettiğinizi seçin. Projenin gerekçeleri nelerdir? Amaçları ve hedefleri nelerdir?

2. Bilgi Toplamak Seçtiğiniz konuyla ilgili kitaplardan, dergilerden, internetten, insanlardan ve kurumlardan bilgi toplayın. Bilginin yazılı olması gerekmiyor. Konunuzla ilgili fotoğraf, asetat, saydam, model, afiş ve bulabileceğiniz her türlü malzemeyi toplayın. Projenizi en iyi nasıl sunabileceğinizi düşünün.

3. Bilimsel Yöntem Varsayımda yani ön tahminde bulunun. Varsayımınızı gösterecek gözlemler ya da deneyler nasıl olabilir, hangi malzemeleri kullanabilirsiniz, hangi ölçümleri yapabilirsiniz? Sonuca ulaşmanızda en etkili ve en kolay yöntemi belirleyin.

4. Veri Toplama Yöntemleri Uygulanacak araştırma yöntemine karar verdikten sonra, seçilen araştırma yöntemi içerisinde kullanabileceğimiz yönteme de karar vermek zorundayız. Mülakat, anket, gözlem/deney, kaynak derleme v.b. sonuca ulaşmanızda en etkili ve en kolay yöntemi belirleyin.

4. Veri Toplama Yöntemleri Eğer deneysel yönteme karar verdiysek, değişkenleri belirleyip, tasarladığınız deneyi kontrollü olarak yapın. Deneyi yaparken tüm gözlemlerinizi, tüm düşünceleriniz not edin. Tüm notlarınız, çalışmanız bittikten sonra her şeyi toparlamanızı kolaylaştıracak, ayrıca eğer bir hata yaparsanız, hatanızın nerede olduğunu gösterecektir. Hata yapmaktan korkmayın. Bugün bilimin bize gösterdiği buluşlar ve keşifler uzun uğraşların sonunda, tekrar tekrar deneme ve yine yılmadan tekrar deneme ile gerçekleşmiştir. Bilim sabır ve özveri gerektirir. Bundan da korkmayın. Eğer bilimsel yöntemi doğru şekilde uygularsanız mutlaka bir sonuca ulaşırsınız.

5. Verilerin Düzenlenmesi Grafikler, Tablolar, Çizimler, Modeller Elde ettiğimiz verileri tasnif ederek gruplandırın. Ne oldu? Bulduğunuz sonuç nedir? Sonuçlarınızı grafikler, tablolar, çizimler yolu ile gösterin. Bulduğunuz sonucu gösterecek maketler (modeller) de yapabilirsiniz.

6. Yaptığını Göster Çalışmanız basit ve düzenli olmalı ama bir şeyin aynısı olmamalı. Yaptığınız maket, deneyi insanların anlayabileceği şekilde düzenlenmeli, ayrıca yaptığınız çalışmaya eğlence de katabilirsiniz. Bunu, renkleri kullanarak, insanları şaşırtacak, eğlendirecek düzenlemelerle yapabilirsiniz. Buradaki yaratıcılık size kalmış. Kullandığınız bilimsel yöntemi gösterin.

7. Raporun Yazılması Projenizin öyküsünü anlatın ne yapmak istediniz ve nasıl yaptınız? Bilimsel bir projenin raporu da belirli kurallara ve belirli sıraya göre yazılır. Bu kurallara ve sıraya uymalısınız.

8. Sunuş Bilimsel bir projenin mutlaka sunuşu yapılır. Projeyi sunuş pratikleri yapın. Bir arkadaşınıza, ailenize, öğretmeninize sunun, bunu bir kez yaptıktan sonra daha rahat edeceksiniz. Ayrıca unutmayın konunuzu en iyi siz biliyorsunuz. Çok uğraştınız, emek harcadınız, şimdi sizin bildiğiniz bilgileri diğer insanlarla paylaşma zamanı geldi.

Bilimsel proje raporu nasıl hazırlanır? Bilimsel raporlar şu bölümleri içerir: 1. Başlık: Başlık yazılırken, araştırma ile ilgili anahtar kelimeler kullanılmalıdır. Başlık, araştırılan problemi yansıtmalı, kısa anlaşılır ve öz olmalıdır. Başlık bölümü 2 şekilde düzenlenebilir. Eğer projenizle bir yarışmaya girecekseniz, jürinin objektif değerlendirme yapması için, başlık bölümünde sadece projenizin adı yer alır. Diğer türlü projenizin adı, sizin adınız soyadınız, unvanınız ve projenin başlangıç-bitiş tarihi başlık bölümüne yazılır.

Bilimsel Proje Raporu Bölümleri 2. İçindekiler: İkinci bölüm raporunuzdaki ana başlıkları ve bunların bulunduğu sayfaları bildirir. 3. Özet: Bu bölümde projeniz ana hatlarıyla çizilir. Özet bir sayfadan fazla olmaz. Her şey bir sayfayı geçmeyecek şekilde, kısa ve öz olarak açıklanır. Projenin gerekçesi, amaç, kurulan varsayım, kısaca kullanılan metot ve bulunan sonuçlar yazılır. Genellikle özetin bir kopyası jüri üyelerine verilir. Bu şekilde jüri üyelerinin yapacağınız sunuş hakkında bir fikri olur.

Bilimsel Proje Raporu Bölümleri 4. Giriş: Giriş bölümü bu projeyi neden seçtiğinizi ve projenin amacını ifade eder, araştırmanızla ilgili varsayımınızı bildirirsiniz. Projenizi seçmenin bir nedeni vardır. Bu merak ettiğiniz ve hakkında soru sorduğunuz bir konudur. Sorduğunuz soruyu araştırarak cevaplamaya çalışırsınız. Sorunun cevabını önceden tahmin etmek ile siz bir varsayım kurmuş olursunuz.

Bilimsel Proje Raporu Bölümleri 5.Yöntem-Araştırma: Eğer projeniz deney içeriyorsa, deneyin amacını, kullandığınız malzemeleri, deneyin yapılışını madde madde yazmalısınız. Eğer araştırma ise, konuyla ilgili bilgiler vermelisiniz.

Bilimsel Proje Raporu Bölümleri 6. Bulgular: Bu bölümde yorum yapmadan, veriler okuyucuya sistematik olarak ve anlaşılır bir şekilde sunulur. Mümkün olduğunca önyargıdan uzak, yorum yapmadan ham veriler sunulur.

Bilimsel Proje Raporu Bölümleri 7.Sonuç-Değerlendirme: Deney yaptıysanız, bulduğunuz sonucu, varsayımınızın doğrulanıp doğrulanmadığını, soru sorduysanız, cevabı bildirirsiniz. Bulduğunuz sonuç hakkında değerlendirme yaparsınız. Araştırma yaptıysanız araştırmanın sonucunu ve değerlendirmesini yazarsınız. Bu bölümde de tablolar, şekiller, grafikler, resim ve fotoğraflar kullanabilirsiniz.

Bilimsel Proje Raporu Bölümleri 8. Öneriler: Öneriler tamamen sonuçlardan ve ilgili literatürden çıkarılmalıdır. Araştırmanızdan elde ettiğiniz sonuçlar pratikte kime fayda sağlar, nerede, ne işe yarar. Bu alanda araştırma yapacaklar için gerekli öneriler verilmelidir.

Bilimsel Proje Raporu Bölümleri 9.Kaynaklar: Projeniz boyunca kullandığınız tüm kaynakları bu bölümde yazacaksınız. Kaynaklar kitap, dergi, ansiklopedi gibi yazılı olabilir. Yazılı kaynaklarda kaynağın adı, yazarları, kaynağı hangi kurumun bastığı ve basım tarihi bildirilmelidir. Cilt ve sayfa numarası da konulur. Kaynak olarak internet kullandıysanız, internet adresini belirtmelisiniz. Kaynak, kişi de olabilir. Kişinin adını, unvanını ve bulunduğu kurumu yazmalısınız.

Bilimsel Proje Raporu Bölümleri 10.Katkıda Bulunanlar: Projenin tamamını tek başınıza yapmış olabilirsiniz. Ama fikir alırken, deneyi yaparken ya da malzemeyi temin ederken bazı yardımlar almış olabilirsiniz. Bu bölümde aldığınız yardımlar için, kişilere teşekkür etmelisiniz.