ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE UYGULAMALARI 1
ATIK YAĞ NEDEN ÖNEMLİDİR ? Atık Ya ğ Kalorifik De ğ eri İ tibarıyla Kıymetli Bir Atıktır. Ekotoksiktir ? Kontrolsüz Yakma ? Atık Ya ğ ın Geri Kazanımı Sonucu Elde Edilen Ürünler Başta Baz Ya ğ Olmak Üzere Ülke Ekonomisi Açısından Önemli Bir De ğ er Oluşturur. Kazanç Yaklaşık 97 Milyon USD/Yıl BU NEDENLE ATIK YA Ğ IN KONTROL ALTINA ALINMASI VE EKONOM İ YE KAZANDIRILMASI GEREKMEKTED İ R. KÖMÜR (kj/kg)DOĞAL GAZ(kj/kg)ATIK YAĞ (kj/kg)
ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ * Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Ya ğ ların Kontrolü Yönetmeli ğ i Yürürlükten Kaldırılmıştır. * Yeni Yönetmelik Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak Yürürlü ğ e Girmiştir. 3
YÖNETMELİK KAPSAMINDAKİ ATIK YAĞLAR NELERDİR ? 4
ATIK YAĞ KAYNAKLARI 6
ATIK YA Ğ LAR YÖNETMEL İĞ E GÖRE III KATEGOR İ DE DE Ğ ERLEND İ R İ LMEKTED İ R. 7
EK-I ATIK YAĞ KATEGORİLERİ VE MÜSAADE EDİLEN KİRLETİCİ PARAMETRELER KirleticilerMüsade Edilen Sınır Değerleri (I.Kategori Atık Yağ) Müsade Edilen Sınır Değerleri (II.Kategori Atık Yağ) Müsade Edilen Sınır Değerleri (III.Kategori Atık Yağ) Arsenik< 5 ppmMax. 5 ppm 5 ppm Kadmiyum< 2 ppmMax. 2 ppm 2 ppm Krom < 10 ppmMax. 10 ppm 10 ppm KlorürMax. 200 ppmMax ppm 2000 ppm Kurşun< 100 ppmMax. 100 ppm 100 ppm Toplam HalojenlerMax. 200 ppmMax ppm 2000 ppm Poliklorlubifeniller (PCB)(1) Max. 10 ppmMax. 50 ppm 50 ppm Parlama NoktasıMin. 38 C -
ATIK YAĞ ANALİZLERİNİ KİMLER YAPABİLMEKTEDİR ? 9
ATIK YAĞLARIN KATEGORİLERİNE GÖRE BERTARAF ŞEKİLLERİ I. KATEGORİ ATIK ENDÜSTRİYEL VE ATIK MOTOR YAĞLARI VE II. KATEGORİ ATIK ENDÜSTRİYEL YAĞLAR GERİ KAZANIM (ÜRÜN GERİ KAZANIMI) II. KATEGORİ ATIK YAĞLAR VE GERİ KAZANIM SONUCUNDA ÜRÜN KALİTESİ TUTUTURULAMAYAN ATIK YAĞLAR EK YAKIT OLARAK KULLANIM (ENERJİ GERİ KAZANIMI) III. KATEGORİ ATIK YAĞLAR NİHAİ BERTARAF (ENERJİ GERİ KAZANIMI)
ATIK YAĞLARIN YÖNETİMİNDE GENEL İLKELER NELERDİR? 11
ATIK YAĞ ÜRETİCİSİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ NELERDİR? 12
(…) YILINA AİT ATIK YAĞ BEYAN FORMU Atık Kodu (*) Miktarı (Ton/Yıl) 3 – Tesisinizden kaynaklanan atık yağların atık kodunu ve miktarını belirtiniz. (*) Söz konusu atık kodları 5/7/2008 tarihli ve sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin EK-IV ünde yer alan Atık Listesinden faydalanılarak doldurulacaktır. 4 – Tesisinizden kaynaklanan atık yağları kategori ve miktarına göre aşağıdaki tabloda belirtiniz. Atık Yağ kategorisi Miktarı (Ton/Yıl) I. Kategori II. Kategori III. Kategori
ATIK YAĞ GEÇİCİ DEPOLAMA ALANLARI 1. Atık ya ğ lar geçirimsiz zemin üzerine yerleştirilmiş tanklar/konteynerler içinde toplanır. 2. Farklı kategorilerdeki atık ya ğ lar için farklı tanklar/konteynerler kullanılır. 3. Tanklar/konteynerler kırmızı renkli olmalı, üzerinde “Atık Ya ğ ” ibaresi yer almalı, farklı kategorilerdeki atık ya ğ lar birbirleriyle karıştırılmamalıdır. Bu tankların içine su, benzin, fuel-oil, boya, deterjan, solvent, antifiriz ve motorin gibi herhangi yabancı bir madde karıştırılamaz 14
ATIK YAĞ GEÇİCİ DEPOLARI (Kötü Örnekler) 15
ATIK YAĞ GEÇİCİ DEPOLARI (İyi Örnekler) 16
ATIK YAĞLARIN TOPLANMASI 1. Atık motor ya ğ ları, motor ya ğ ı üreticileri veya bunların yetkilendirilmiş kuruluşları tarafından toplanır. Bunlar dışındaki gerçek ve tüzel kişiler tarafından atık motor ya ğ ları toplanmaz. YETK İ LEND İ R İ LM İ Ş KURULUŞ: Atık motor ya ğ larının toplanması amacıyla, Bakanlıkça belirlenen esaslar dahilinde piyasa payları toplamı en az % 30 olan motor ya ğ ı üreticileri tarafından kurulan atık motor ya ğ ı toplama organizasyonu. Bakanlı ğ ımız tarihi itibarıyla Petrol Sanayi Derne ğ ini yetkilendirmiştir. 2. Toplanan atık motor ya ğ ları, kategorisine uygun tesislere götürülerek, bertaraf ettirilir. 3. Atık sanayi ya ğ ları, lisanslı taşıma firmaları veya geri kazanım veya bertaraf tesislerine ait lisanslı taşıma araçları ile toplanabilir. 17
ATIK YAĞLARIN TAŞINMASI 1. Atık ya ğ lar, İ l Çevre ve Orman Müdürlü ğ ünden taşıma lisansı almış, gerçek ve tüzel kişilerce ve atık ya ğ ın kategorisine uygun araçlarla taşınır. 2. Atık ya ğ taşıyacak araçlar 10 yaş sınırını aşamaz. Araçlarda, emme hortumu, santrifüj pompa, filtre, sayaç, ba ğ lantı aparatları gibi çeşitli ekipmanlar bulunmak zorundadır. 3. Araçlarda kişisel koruyucu malzemeler ve atık ya ğ emici malzemeler bulunmak zorundadır. “Uygunluk Belgesi” 4. Atık ya ğ taşımak üzere lisanslandırılan araçlar TSE’den “Uygunluk Belgesi” almak zorundadır. “Sürücü E ğ itim Sertifikası” 5. Atık ya ğ taşıyan araçların sürücüleri Uluslararası Nakliyeciler Derne ğ i, Uluslararası Sürücüler Derne ğ i vb. yetkili kuruluşlardan “Sürücü E ğ itim Sertifikası” almak zorundadır 18
ATIK YAĞLARIN TAŞINMASI 19
ULUSAL ATIK TAŞIMA FORMU KULLANIN !!! ULUSAL ATIK TAŞIMA FORMU KULLANIMI
Atık ya ğ taşıyan araç ve firmalar 2004 yılından itibaren İ l Çevre ve Orman Müdürlüklerimiz tarafından lisanslandırılmaktadır. Halen aktif durumda atık ya ğ taşıyan 180 lisanslı araç bulunmaktadır. LİSANSLI TAŞIMA ARAÇLARI Lisanslı Araç 21
ATIK YAĞ GERİ KAZANIM TESİSLERİNİN LİSANSLANIDIRILMASI 22
ATIK YAĞ GERİ KAZANIM FİRMALARININ İLLERE GÖRE DAĞILIMI (2009-Kasım) Lisanslı 22-Geçici İzinli 4 firma 23
REJENERASYONDAN RAF İ NASYONA MADENİ YAĞ 24
1. Geri kazanım için uygun olmayan atık ya ğ lar Bakanlı ğ ımızdan lisanslı tesislerde enerji geri kazanımı amacıyla mevcut yakıta ilave yakıt olarak kullanılmaktadır. 2. Atık ya ğ yakan tesislerin tamamı emisyon iznine sahip tesisler olup, periyodik ve sürekli ölçümlerle Bakanlı ğ ımız ve İ l Çevre ve Orman Müdürlükleri tarafından kontrol altında tutulmaktadır. ENERJİ GERİ KAZANIMI 25
26
Denetim, Bilgi Verme ve Bildirim Yükümlülüğü (Madde 12) Atık Yağ Beyan Formu –Atık Yağ Üreticileri Yağ Beyan Formu - Yağ Üreticileri Aylık Faaliyet Raporları- Lisanslı İşleme ve Bertaraf Tesisleri İdari Para Cezası (Madde 20 (g) bendi TL) İLLEGAL FAALİYETLER VE YASAL YAPTIRIMLAR 2872 SAYILI ÇEVRE KANUNU 27
İzin Alma, Arıtma ve Bertaraf Etme Yükümlülüğü-Lisans (Madde11) Atık Yağ rafinasyon ve rejenerasyon (geri kazanım) faaliyeti Atık Yağların Ek Yakıt Olarak Kullanılması Atık Yağların Nihai Bertarafı Taşıma,Depolama, Yeniden Kullanma İdari Para Cezası (Madde 20 (v) bendi * TL) İLLEGAL FAALİYETLER VE YASAL YAPTIRIMLAR 2872 SAYILI ÇEVRE KANUNU 28