RES ve ges sorunlari Dr. Yüksel MALKOÇ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Ülke gerçeklerimiz
Gerçeklerin Sonucu Doğru fakat Depolama
Yerli ve yenilenebilir kaynaklar
Kaynaklara göre üretim Ülke gerçekleri ve sonucu ? Yeni dış bağımlılıklar-teknolojik
Enerjide dışa bağımlılık
sorunlar Mevzuattan kaynaklanan problemler: Dönemsel bazda sınırlı bir kapasite için başvuruların alınması neticesinde, kapasitenin çok üzerinde talebin olması ve buna bağlı değerlendirme sürecinin uzun sürmesi, işleyen bir sistemin oturtulamaması Teknik problemler: Yarışma usulünün en yüksek katkı payı verilmesi esasına dayanması ve verimli veya sorunsuz projelerin öne çıkarılamaması nedeni ile yaşanan sorunlar, bağlantı kısıtları (8000 MW üzerinde lisanssız GES ve RES) Finansal problemler: Yarışma neticesinde kazanamayan projeler için boşa giden zaman, iş gücü ve maddi zararlar, finance edilemeyecek projeler, uygun finansman çözümlerinin ve alternatiflerinin olmaması İdari problemler: İdari izin sürecinde yaşanan sıkıntılar sebebi ile önlisans sahibi projelerin belirtilen sürelerde izin, onay ve ruhsatlarını yetiştirememeleri ya da başvuruların kurulumuna izin verilmeyen alanlarda yer alması sebebi ile iptal olması, orman genelgesi, mera tarım, çevre ve şehircilik imar ücretleri, sistem kullanım ücretleri, belediyelerin zorlamaları, orman izin ve irtifak ücretlerindeki artışlar, Kanun’daki indirimlerin 10 yıl sonraki durumu Kişisel, Yanlış Uygulama ve Yorumlamalar
RES ve GES Lisanslama süreci (Erkeç, M., 2016)
İLK RES Başvuruları (Erkeç, M., 2016) 7 yıl
Ilk ges başvuruları (Erkeç, M., 2016)
ÇÖZÜM-Kamu PRj.-YEKA (Erkeç, M., 2016)
YEKA Sistemi Bu sistemle mega projeler desteklenir Bu modelde ülkenin ihtiyaç duyduğu enerji teknolojilerini ve yatırımlarını getiren yatırımcılar lisanslandırılır Her bir YEKA için Bakanlık kaynak bazında taban ve tavan fiyat ile diğer kriterleri belirler ve puanlandırır En yüksek puanlamayı alan yatırımcı lisans almaya hak kazanır. Destekleme mekanizmasına giremezler
Yenilenebilir Enerji Destek Mekanizmaları Hakkında Yenilenebilir enerji destekleme mekanizmaları çok parametreli bir fonksiyondur Sahip olunan kaynak potansiyellerine ve amaçlara göre tasarlanması gerekir Hiçbir destekleme mekanizması mükemmel değildir, hepsinin artıları ve eksileri vardır, her biri farklı amaçlara hizmet eder Uygulanmakta olan destek mekanizmaları yenilenebilir enerji ekipmanları üreten ve teknoljilerini elinde bulunduran ülkelerin pazar paylarını ve ihracatlarını artırmak amaçlıdır Ülkemiz gerçeklerine göre belirlenmesi gerekir Ölçeklerine göre (mini, mikro, küçük, orta, büyük, mega) belirlenmelidir Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik ve ısı üretimi amaçlı olmalıdır Yenilenebilir enerji sektörünün bereketi ekipman üreten fabrikalara ve teknolojisine sahip olmadan sağlanamaz
Ülkemiz Gerçekleri Yenilenebilir enerji kaynakları potansiyeli bakımından bazı ülkelere göre göreceli zenginliğimiz bulunmaktadır Yenilenebilir enerji ekipmanları üretimi ve teknolojileri bakımından rakiplerimizin gerisindeyiz Lisanslama yöntemi ve tarifeli fiyat mekanızmaları sürdürülebilir olmaktan çıkmıştır Öncelikle ülkemiz yenilenebilir enerji kaynaklarını bu alanda teknolojik ilerlemenin ve ekipman üreten fabrikaların kurulmasının tetikleyicisi olarak kullanmalıyız Yenilenebilir enerji teknolojilerine sahip olmak birçok sektörün gelişmesinin tetikleyicisi de olacaktır (uçak, uzay, vb) Enerji arz güvenliği, teknoloji transferi ve istihdama katkıları sayesinde gerçek anlamda yenilebelir enerjiden faydalanma imkanı, teknoloji sahibi ülkelerin pazarı olmaktadan çıkma fırsatı sağlanmalıdır
Destekleme Sistemi- Rekabetçi Yarışma Yöntemi Son zamanlarda Dünya’da pek çok ülkenin geçmeye çalıştığı ve tercih ettiği bir sistemdir Desteklerin piyasanın çok üzerinde kalmasını engeller Fiyatlar, geçmiş 5 yıl içerisinde piyasada gerçekleşen fiyatların ortlaması ± standart sapma şeklinde
Önlisans Yarışma Sistemi-Teknik_Ekonomik-İdari Önceliklendirme Yöntemi-ÖZEL Yatırımcıların geliştireceği projeler Mevcut MW başına katkı payı siteminden vazgeçilir Kapasiteler duyurulur Bakanlıkça belirlenecek teknik, ekonomik ve idari kriterlere göre puanlama yapılır En yüksek puanı alan projelerden başlanarak kapasite dolana kadar tüm başvuruların destekleme sistemine dahil olacağı kabulü ile önlisanslandırma yapılır Kazanan başvuruların işletmeye girmesi durumunda destekleme sistemine girmeleri mecburi değildir Destekleme sistemine girmek isteyenler Rekabetçi Yarışma Yöntemi ile her yıl Bakanlığın belirlediği fiyatlar üzerinden destekleme yapılacağını kabul eder