AĞ ALTYAPISI KURULUMU BİLGİLENDİRME SEMİNERİ Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü AĞ ALTYAPISI KURULUMU BİLGİLENDİRME SEMİNERİ Bilinçli, Güvenli, Yönetilebilir ve Ölçülebilir BT ve İnternet Kullanımı Bileşeni 04 EYLÜL 2015 / MİLAS

KISIM BAZLI İL DAĞILIMLARI

İdari Sözleşme

Bir Okuldaki İş Kalemleri Keşif yapılması; Sistem odası/odalarının belirlenmesi, kabinet yeri, okul ana panosu, diğer panoların yerlerinin belirlenmesi, kat geçişi ile oda giriş yerlerinin belirlenmesi, priz yerlerinin belirlenmesi, metal tava ve pvc kablo kanalı güzergâhlarının belirlenmesi, Sistem odasına kabinetin yerleştirilmesi ve montajının yapılması, sistem odasına fan takılması, Yeni çekilen enerji hattı için topraklamanın teknik şartnameye göre yapılması, (topraklama hattının okulun hali hazırda olan topraklama hattı ile kesinlikle bağlantısının yapılmaması, dersliklerde olacak elektrik prizlerinin tamamında topraklama bağlantısının olacağı, metal kanalların birbirlerine bağlanması ve metal tavaların tamamının topraklamasının yapılması, kabinetin topraklamasının yapılması), Kat geçişleri deliklerinin delinmesi Oda giriş deliklerinin delinmesi (bu delikler içerisinde kablolar çıplak ilerlememesi ve spiral boru içerisinden çekilmesi),

Koridorlarda metal tavaların montajı, Dersliklerde ve idari odalarda PVC kablo kanallarının montajı, Enerji besleme ve linye hatlarının dersliklere çekilmesi, UTP data kabloların çekilmesi, Metal tava ve PVC kanal kapakların kapatılması, Deliklerin uygun şekilde alçı ile kapatılması, Bağlantı priz modüllerinin, buatların montajı,

Kabinetin montajı, Aktif cihazların fiziksel montajı UPS in fiziksel montajı Enerji panolarının montajları Topraklama, Enerji ve UTP hatların test ve etiketlemesi Sistemin devreye alınması Son kontrol yapılması ve eksiklerin tamamlanması Kabul işlemlerinin gerçekleştirilmesi

Bina İçinde Nerelere Data ve Elektrik Hattı Çekilecek ? OKUL EĞİTİM ORTAMLARINA Ana Sınıfı Derslik Fen Bilgisi Lab. Fizik,Kimya,Biyoloji Lab. Yabancı Dil Lab. Sosyal Bilgiler Lab. Mesleki Uygulama Lab. Ortak Kullanılan Lab. Atelye  Resim, Müzik ve Oyun Odaları Ortak Kullanım alanları(mekanları) İşlik Olarak Kullanılan Derslik  DİĞER OKUL BİRİMLERİ 2+2 Çalışma Odası Daktilografi Odası Test Odası Eğitim Araçları Odası Rehberlik Servisi Odası Özel Eğitim Hizmetleri Od. Memur Odası Teknisyen Odası Hizmetli Odası Sayman Odası Gözlem Odası Grup Rehberliği Odası Kütüphane Fotokopi Odası Toplantı Salonu Çok Amaçlı Salon Konferans Salonu Spor Salonu Okul Aile Birliği Od. Revir Danışma Odası Bekleme Odası Depo(Ambar) Arşiv 2 4+1 Bilgisayar Laboratuarı BT Sınıfı 4 Öğretmenler Odası 3 Öğrencilerin dağıtılan tablet bilgisayarlardan akşam f@tih ağına bağlanabilmesi için sadece pansiyon binalarında uygulanmak üzere her katta tavana yakın seviyede koridorun uzunluğuna göre 1 veya 2 adet veri prizi montajı yapılacaktır. Müdür Odası 2 Müdür Baş Yardımcısı Müdür Yardımcısı Sayısı BAĞLANTI PRİZİ VERİ PRİZİ

Önemli Açıklamalar • Gündüz ders yoğunluğunun ve hafta sonlarında ise merkezi sınavların fazlalığı nedeniyle altyapı işinin ivedilikle bitirilebilmesi için ekiplerin gece de çalışmasına izin verilmesi gerekmektedir. Bununla ilgili Emniyet Ekiplerinede gerekli bilgilendirmeler yapılacaktır. • Okullarda anahtarları yüklenici firmada olacak şekilde kilitli malzeme (odalarının) depolarının oluşturulması gerekmektedir. Depoların kullanımı mesai saatleri ile sınırlı değildir. • Keşif raporu hazırlanırken çalışma planı yapılmalı ve günlük zaman çizelgeleri ayrıntılı olarak taraflarca belirtilmelidir. • İki ayrı fazda yapılan 4 okulumuzun ve teslim almaları tamamlanmış okulumuzun okulun müdürleri ile iletişime geçilerek tecrübelerinden faydalanılması, kurumunuzdaki kurulumlar öncesinde pilot okullarda incelemeler yapılması minimum sorunla işlerin bitirilmesini sağlayacaktır.

Önemli Açıklamalar • Kablolama işi yapılırken işin doğası gereği duvarlar delinecek, ortamda toz ve gürültü olacaktır. Ancak yine de bu konuda firma temsilcisi toz ve gürültünün minimum olması yönünde, okul çalışanları da bu tür işlemlerin doğal olduğu yönünde bilgilendirilmelidir. İş sonucu oluşan kirliliğin kabasını firma yetkilileri temizleyecektir. • Yüklenici firma okulda işe başlamadan önce muayene ve kabul komisyonu oluşmuş olmalı ve süreç takibinde okul müdürü başkanlığında görev yapmalı, yapılan işi düzenli olarak kontrol etmelidir. • İş sürecinde il ve ilçe koordinatörleri sürekli olarak bilgilendirilerek, sorun görülen hususlar hakkında uzman üyelerden görüş alınmalıdır.

Ağ Altyapı Kurulumu İşi Doğru / Yanlış Örnekleri Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü Ağ Altyapı Kurulumu İşi Doğru / Yanlış Örnekleri

Sununun Amacı Bu sunu ; Eğitimde FATİH Projesi 2. Faz kapsamında, 14 ilde 2111 Lise ve Ortaokulun Yerel alan ağı pasif üyeleri ve aktif cihazları kurulumlarına rehberlik etmesi amacıyla hazırlanmıştır.

Projede neden Metal Tavalar kullanıldı ? Proje kapsamında plastik kablo kanalı ile kurulumu gerçekleştirilen pilot okul resimleri

L Konsol ve Tij Nedir ? L Konsol Tij

Metal tavaları taşıyan L konsollar arası mesafe maksimum 125 cm olacaktır. (T.Ş. 1.49.) Maksimum 125 cm 125 cm'den fazla

L konsollar ile metal tavalar birbirine 2 civata ile bağlanmalıdır L konsollar ile metal tavalar birbirine 2 civata ile bağlanmalıdır. Eksik civata kullanılmamalıdır.

Metal tava birleştirmesinde vidaların yönü veri kablosuna zarar vermeyecek şekilde monte edilmelidir.

Elektrik ve data kabloları maksimum 150 cm aralıklarla metal tavanın iki yanına istiflenecek şekilde klipslenecektir.(T.Ş. 1.11) 150 cm boyunca data ve elektrik klipslemesi görülmemektedir. Data ve elektrik kabloları içiçe gidiyor

Duvar geçişlerinde spiral boru kullanılmalıdır. (T.Ş. 3.4) Spiral kullanımı uygun olmakla beraber duvara verilen zarar alçı ile kapatılmalıydı.

Duvar delikleri, kırık ve dökükler alçı ile kapatılmalıdır.(T.Ş.1.27) Alçı ile kapatılan yerlerin boya, badana yapılması proje kapsamında değildir.

Buat giriş-çıkışlarında spiral boru kullanılmalıdır. (T.Ş. 5.14.)

Kabloların spiral içerisinde ilerleyebileceği mesafe 30 cm.’den fazla olmamalıdır. (T.Ş. 1.53.) 30 cm'den fazla 30 cm'den fazla

Güzergah üzerindeki okulun önceden çekilmiş çeşitli kabloları kanal veya tava içerisine alınmalıdır. (T.Ş. 1.25.)

Metal tavaların orijinal aparatları kullanılmalıdır. (T.Ş.2.7.11)

Metal tavalar tavana yakın mesafeye monte edilecektir.

Tavanda kirişler bulunması durumunda izlenecek yol… (T.Ş. EK-2A) Kirişler arası mesafe ve kiriş yüksekliği gibi kriterlere bağlı olarak alçak olmayacak şekilde tavana yakın mesafeden döşenecek metal tavalar kolonları 45ºlik açılarla iniş-çıkış yaparak geçecek ve koridor boyunca ilerleyecektir.

Duvarda kolonlar bulunması durumunda izlenecek yol… Kolon sayısının çok olduğu koridorlarda tavandan inilen tijler vasıtasıyla metal tavaların montajı duvardan uzak noktaya yapılabilir.

Metal tavaların karşı koridora geçişi veya kiriş geçişi esnasında orijinal aparatlar kullanılarak aşağıdaki düzgün işçilik uygulanmalıdır.(T.Ş.2.7.16)

Metal tavaların karşı koridora geçişi veya kiriş geçişi esnasında orijinal aparatlar kullanılarak düzgün işçilik uygulanmalıdır.

Metal tavaların kesilen yüzeyleri taşlanmalı ve koruma önlemi alınarak kabloların dış yüzeylerine zarar vermesi engellenmelidir.

Metal tavaları taşıyan L konsol ve tijler; tavan ve duvarda önceden açılan deliklere düzgün olarak vidalanmalıdır. Sonlandırma aparatı örnek değildir

Metal Tavaların Topraklanması (T.Ş.6.16) Tavaya toprak hattı çekilmiş ancak bağlantısı yapılmamış Kattaki her saç tava grubu ayrı ayrı topraklanmalıdır. Metal tava topraklamasının yapıldığı nokta/noktalar kat planı üzerinde işaretlenecektir. Koridor boyunca hiç toprak hattı çekilmiştir.

Aktif cihazların kabinet içerisindeki sıralaması tanımlanan işe uygun yapılmalıdır.(T.Ş. EK 5A)

T.Ş.EK 5A

Patch cordların kabinet içerisindeki dizaynında kabinetin dikey organizerları kullanılmaldır. (T.Ş. 1.60)

Üretici firma tarafından kabinetlerle birlikte gönderilen tüm dahili aksesuarların montajı yapılmalıdır. Montajı yapılmamış raf

Çekilen tüm data uçlarına ait test raporları okul idareleri ile paylaşılmalıdır. (T.Ş.1.6) Test raporlarında yazan « PASS » ifadesi o data hattının kusursuz şekilde döşendiğini ve problemsiz şekilde çalıştığını göstermektedir. Test raporlarında yazan « FAIL » ifadesi data hattının çalışmadığını belirtmektedir.

Çekilen tüm data uçlarına ait test raporlarında «PASS» sonucu alınmalıdır. «FAIL» sonuçlu test kabul edilemez.(T.Ş.1.6)

Bağlantı prizleri ve patch paneller üzerindeki etiketlemeler tanımlanan işe uygun yapılmalıdır.(T.Ş. EK-3I, EK-5H ve EK-5I)

Enerji panoları üzerindeki etiketlemeler tanımlanan işe uygun yapılmalıdır.(T.Ş.5.29)

Çekilen tüm data uçlarının okul kat planları üzerinde dağılımını gösteren çizimler ve firma iletişim bilgileri kabinet kapaklarına asılmalıdır. (T.Ş.3.17.3.1, 3.17.3.4, EK-8A) Kabinet Kapağı ( Dış ) Kabinet Kapağı ( İç )

Elektrik panolarında ve buatlarda kablo bağlantılarında klemens, kablo yüzüğü ve pabuç kullanılmalıdır.(T.Ş.5.24) Kablo Yüzüğü Klemens Pabuç

Elektrik panolarındaki işçilik kablo takibi yapmaya elverecek şekilde olmalıdır. (T.Ş. 5.24, EK-7G)

Enerji panolarında yedek linye sigortaları bırakılmalıdır. (T.Ş. 5.26)

Enerji panolarında kaçak akım rölesi bulunmalıdır. (T.Ş. 5.7) Kat Panosu Her 6’lı sigorta grubu için 1 adet Kaçak Akım Rölesi kullanılmalıdır. KAK KAK : Kaçak Akım Koruma Rölesi Kat Panosunun İç Görünümü Yandaki kat panosunda 2 adet KAK kullanılmıştır.

Linye sigortalarının sınıf girişlerinde kullanılan buatlarla ilişkilendirilerek buatlara da etiket yapıştırılması gerekmektedir.(T.Ş.5.29.7) Linye : Pano ile buat arasındaki elektrik hattı LT5 : Linye – Tahta 5 LP5 : Linye – Priz 5

Enerji panolarının gerektiğinde kolayca müdahale edilebilecek yükseklikte monte edilmelidir.

Okul Ana Enerji Panosunun yanına FATİH Ana Enerji Panosu konumlandırılacak (T.Ş. 5.4) OKULUN ANA ENERJİ PANOSU FATİH ANA ENERJİ PANOSU KAT PANOLARININ SİGORTALARI FATİH ANA ENERJİ PANOSU İÇ GÖRÜNÜMÜ FATİH Ana Enerji Panosunun Enerjisi, binaya giren ana enerji kablosundan ek alınarak yapılacaktır. Ana Enerji Panosu kapatılsa dahi FATİH Ana Enerji Panosu çalışmaya devam edecektir. Sistem odalarındaki aktif cihazlar FATİH Ana Enerji panosundan beslenecektir.

Patch panel içerisinde bulunan keystone jacklarda yapılan kablo sonlandırmaları tanımlanan işe uygun olmalıdır.(T.Ş.EK-3H)

Bağlantı prizi içerisinde bulunan keystone jacklarda yapılan kablo sonlandırmaları tanımlanan işe uygun olmalıdır. (T.Ş. EK- 3H)

Sistem odasına çekilen fiber optik kablonun zeminde rulo halinde veya duvarda sarkarak kabinete kadar ilerlememelidir. (İhale kapsamında yok)

Kabinet içerisindeki aktif cihazlar arasında yapılan fiber optik kablo bağlantılarında gerekli hassasiyet gösterilmelidir.

Kabinetteki ethernet anahtar bağlantılarında yedeklilik mantığı gözetilmelidir.(T.Ş. EK-5F) 1 2 3 Aynı derslik ve odalara çekilen data uçları farklı aktif cihazlarda sonlandırılmalıdır. 1 2 3

Kabinetlerde kablolar düzgün şekilde istiflenmelidir. (T.Ş. 3.6) * Tüm kabinetlerde yukarıdaki şeklin aynısı olması beklenmemelidir. * Dikkat edilmesi gereken data kablolarının klipslerle kabinete düzgünce sabitlenip istiflenmesidir.

Aktif cihazlar ile patch panel arasında 1 ve 2 metrelik patch kabloların kullanılması yeterlidir. (T.Ş. 3.14.9) 5 metrelik patch kablolar kullanılması kabinette kablo kirliliği oluşturmaktadır.

Patch Kablo Renkleri (T.Ş. 2.4.9) Etkileşimli tahtalarda kullanılacak ara bağlantı kabloları ve bu bağlantılara kabinet tarafında karşılık gelen ara bağlantı kabloları kırmızı renkte olacaktır. İdari ve diğer odalarda kullanılacak ara bağlantı kabloları ve bu bağlantılara kabinet tarafında karşılık gelen ara bağlantı kabloları beyaz renkte olacaktır. Dersliklerde veya diğer yerlerde olan kablosuz erişim cihazları (access point) bağlantıları ile kabinet tarafında karşılık gelen ara bağlantı kabloları sarı renkte olacaktır. Kabinet içerisindeki cihazların birbirleriyle olan doğrudan bağlantıları (uplink) ve BT laboratuvarında yer alan BT kabineti ara bağlantı kabloları mavi renkte olacaktır.

Patch Kablo Uzunlukları (T.Ş.2.4.1, 2.4.6,) CAT6 patch panellerde sonlandırmalar, patch kablolar (ara bağlantı kablosu) ile ethernet anahtarları arasındaki bağlantının kolay yapılabilmesi için kabinet içerisinde standartlar dahilinde 1m ve 2m uzunluklarda montajı yapılacaktır. Kabinet içi bağlantıda bu uzunluklar dışında patch kablo kullanılmasına izin verilmeyecektir. Dersliklerdeki Etkileşimli Tahta ile Bağlantı Prizi arasındaki bağlantı kanal içinden çekilmek üzere en az 3(üç) metre olmak üzere tahtanın bağlantı prizine mesafesine göre uygun uzunlukta patch kablonun montajı yapılacaktır. Bağlantı Prizi ile kablosuz erişim cihazının bağlantısı için en az 5 (beş) metre uzunluğunda patch kablo montajı yapılacaktır. Bağlantı Prizi olmayan ancak veri prizi olan odalarda bilgisayar ethernet bağlantıları için her uç sayısı kadar en az 3 (üç) metre uzunluğunda patch kablo Okul idaresine teslim edilecektir.

Plastik kanal montajındaki işçilik tanımlandığı gibi yapılmalıdır. (T Plastik kanal montajındaki işçilik tanımlandığı gibi yapılmalıdır. (T.Ş. 2.8.20, EK-3A) * Dübel ve vida kanal üzerinden birlikte atılmamalıdır. Montaj sırasında pul kullanılmalıdır.

Plastik kanal montajındaki işçilik tanımlandığı gibi yapılmalıdır. (T Plastik kanal montajındaki işçilik tanımlandığı gibi yapılmalıdır. (T.Ş. EK-3A)

Derslik ve idari odalarda plastik kanal aparatları eksiksiz kullanılmalıdır.

Bağlantı prizlerinin montajında eksik vida atılmamalı ve pul kullanılmalıdır.

Bağlantı prizlerinin montajında mümkün olduğunca az sayıda kanal aparatı kullanılmalıdır.(T.Ş. 1.59) İç Köşe Dış Köşe “L” ek Dış Köşe “T” ek İç Köşe Dış Köşe “T” ek

Bağlantı prizi içerisinde yer alan USB ve HDMI soketlerinin tırnaklarının iyi monte edilmesi gerekmektedir.

Buatlar sadece derslik girişine monte edilecektir. (T.Ş. 1.50, EK-3G) Koridor sonundaki derslik haricinde tüm derslik girişlerinde buat olması gerekmektedir. ( 2 dersliğe 1 buat veya 3 dersliğe 1 buat tahsis edilmeyecektir.)

BT sınıflarının iç ağını okulun yeni ağına bağlamak amacıyla BT sınıflarındaki duvar tipi kabinetlerin altına fazladan 2 data ucu daha çekilmelidir. (T.Ş. EK-1C) Tüm BT sınıflarına toplam 4 adet data ucu çekilecektir.

Derslikler arasında duvar geçişi yapılabilir. (T.Ş. 1.66, EK-3F) Aynı duvarın 2 yüzüne birden Bağlantı prizi veya data prizi montajı yapılacak durumlarda bir sınıftan diğerine duvar geçişi yapılarak en az plastik kanal kullanımı sağlanabilir. Bu duruma uygun yapılan idari birimlerde ise RJ 45 faceplate kullanmak zorunludur.

Bağlantı Prizi ve Etkileşimli Tahta Prizi Montajı (T.Ş. EK 6B)

TEŞEKKÜR EDERİZ… Eğitimde Fatih Projesi fatih_altyapi@meb.gov.tr http://fatihprojesi.meb.gov.tr/ Eğitimde Fatih Projesi TEŞEKKÜR EDERİZ…