4.1 GİRİŞ Manzaralar (landscapes) insanlar için önemlidir. Doğal çevre ile insan aktiviteleri arasındaki etkileşimin dinamik dışavurumu olarak günlük hayatın arka planını oluştururlar.
4.2 GÖRSEL KALİTE DEĞERLENDİRMESİ Görsel kalite değerlendirilmesinde kullanılan 2 yöntem vardır. Bunlar; 1-) Görsel kalitenin manzaranın özünde olduğunu gözeten nesnelci yaklaşımla (objectivist approach) 2-)Görsel kalitenin gözlem yapanın kurgusu olduğunu ileri süren öznelci yaklaşımdır. (subjectivist approach)
4.3 MANZARA TERCİHİNİ DOĞUŞTAN YA DA ÖĞRENMEYE BAĞLI OLARAK AÇIKLAYAN TEORİLER Manzara tercihini ele alan 2 ana teori vardır. Bunlar; Evrimsel teoriler Kültürel teoriler (cultural theories)
4.4 DOĞAL GÜZELLİĞİN ÖLÇÜLMESİ VE HARİTALANMASI Doğal güzellik değerleme metodu (Scenic Beauty Evaluation ‘SBE’) Birleşmiş Milletler Ormancılık Departmanı tarafından geliştirilmiş psikofiziksel bir metottur (Daniel & Boster, 1976). SBE metodu pek çok doğal manzara (görselleri) için güzellik yargılarını ölçer.
4.5 METODOLOJİK GELİŞMELER Son gelişmeler, manzara tercihi araştırmaları ve senaryo değerlendirmelerinde bilgisayarlı görselleştirmeler ile sanal çevrelerin kullanımını içerir. Sanal gerçeklik (virtual reality) kullanımı, üst düzey çevre kontrolünü mümkün kılmanın yanı sıra, hareket ve ses vasıtasıyla olay içinde hissetme ve gerçeklik deneyimi de sağlar.
DEĞERLENDİRME SORULARI 1. Öznelci ve nesnelci görsel manzara kalitesi değerlendirme yaklaşımları arasındaki temel farklılık nedir? 2. Daniel ve Vining (1983) tarafından sıralanan beş farklı görsel kalite modelini listeleyiniz. 3. Kaplan ve Kaplan’ın (1989) tercih matrisi, insanların manzara tercihine rehberlik eden iki farklı temel bilgi ihtiyacı ile bu ihtiyaçları karşılamaya yönelik dört farklı özellik içerir. Bu ihtiyaç ve özellikleri tanımlayınız. 4. VisuLands sistemine göre görsel manzaraların dokuz anahtar unsuru hangileridir?
Özet Bölüm özetlerini kitabımızda bölüm sonlarında bulabilirsiniz.