MANİERİST DÖNEM (1520—1600) DUYGUNUR KOÇ 09/11

Manierizm ,rönesansın sonu ile barokun başlangıcı olan 1520_1600 yılları arasındaki dönem için kullanılan terimdir. Çok radikal değişiklikler yapılmamakla birlikte ufak kopuşlar ve yeniliklerle üsluplar arası geçisi sağlayan manierizm ‘yüksek rönesans’ ve ‘barok’ arasında bir köprü olmuştur.

Dönemin en önemli özelliği belli bir stilin sanatçılar tarafından takip edilmemesi,bir anlamda farklı ifade yollarının aranmasıdır. Manierizm rönesansın insan ölçülerini ön plana alan,sıkı bir geometriye dayanan akılcı tutumuna kasıtlı bir karşı çıkış,katılaşmaya yüz tutmuş kalıpları yıkmak eylemiydi. Aslında sürekli yenilik peşinde koşan yüksek rönesans mimarları,belirli kurallar içinde kalarak formu yönlendirmeye son vermişlerdi. Bu nedenle yüksek rönesans yerini;formal disiplini reddeden ve hayal gücünün oyunlarına izin veren manyerizme bıraktı. Sanatçılar ilkeleri bir kenara iterek romantik ve kişisel olmaya cesaret edebiliyorlardı.

Bu dönem en güçlü anlatımını MICHELANGELO ile bulmuştur Bu dönem en güçlü anlatımını MICHELANGELO ile bulmuştur. Dar anlamda manierizm mimaride,İtalya’da,Michelangelo’dan 16.yy sonuna kadar yürürlükte olan üslubu anlatmaktadır. Michelangelo’nun mimarisi muğlak ve karmaşık formlardan oluşuyordu.herşey birbirine karışmış ve devinim halindeydi. Eklediği yeni cepheler ve binaları planlamada dairenin yerine hakim modüler şekil ovaldi. (Rönesans döneminde ise daire kusursuzluğu simgeliyordu ve sıkça kullanılan bir formdu)

RÖNESANS ÇAĞI MİMARLIĞI İLE MANYERİST ÇAĞ MİMARLIĞI ARASINDAKİ FARKLAR Kurallar yıkılmaya çalışılmıştır Bilgisel disiplin vardır.(formların analizini yapıp yorumlama söz konusudur) Derin persfektif kullanıldı. Işık ve gölge kullanımı değişti Hareketlilik ve abartı ön plandadır RÖNESANS Uyum-kural-oran kullanımı en üst noktaya ulaşmıştır Form disiplinerdir Persfektif kullanıldı Dinginlik ve yalınlık ön plandadır

DÖNEMİN ÖNE ÇIKAN YAPILARI MASSİMİ SARAYI MEDİCİ ŞAPELİ LAURENZIANA KÜTÜPHANESİ CAPITOL ALANI CAPRAROLA VİLLASI REDENTORE KİLİSESİ OLİMPİK TİYATRO VİLLA CAPRA ROTONDA İL GESU KİLİSESİ AUGSBORG BELEDİYE BİNASI CHAMBORD ŞATOSU

MASSİMİ SARAYI Massimi sarayı manyerist akımın ilk binasıdır. Bu bina İtalyan mimarisinde yeni ve orijinal bir çağ başlatmıştır

Planı eğri bir sokağa uydurulduğu için,bir vestibül,ordan geçilen geniş bir avlu ve onun arkasında da daha küçük bir avlu vardır. Düzendeki bu orjinallik ve pitoresk (estetik etkiyi matematiksel hesaplarla diil raslantısallıkla elde etmek, bi tür sanat akımı)avlusundan başka,hafif eğri cephesi de Yüksek Rönesansın kudretli üslubuna aykırıdır.

Massimi sarayında antik çağın hiçbir ilkesine uyulmamıştır(farnese sarayı mantiki bir strüktüre sahipti,binanın herhangibir elemanı diğerleri hakkında fikir verirdi) Giriş logiasındaki çifter toscan-dorik sütunlar ve ağır korniş üst katlara bir hazırlayıcı değildir Zemin kat loggiasının derin ve karanlık revakı,üst katların yassılığına aykırı olduğu için cephede birlik göstermez İlk kat pencere kabartmaları ise rönesans ilkelerine göre çok hafiftir. Diğer pencereleri küçük ve acayip şekilli olup,yüksek rönesansın aksine hiçbiri boyut veya önemlerine göre diğerlerinden ayrılmaz Ayrıca rönesans dikdörtgen cephesinin ifade ettiği sağlamlık ve masiflik de bu eğri cephenin inceliğinde yoktur

Massimi sarayı Farnese’den daha az muhteşem fakat şirin bir binadır…

MEDİCİ ŞAPELİ (MICHELANGELO) Bu şapel Michelangelo’nun ilk mimari eseridir Floransa’da bulunan San Lorezo kilisesine sonradan eklenmiştir (medici ailesinin mezarları için inşa edilmiştir.medici ailesi Floransada yaşamış güçlü ve etkin bir ailedir.çok sayıda Floransa hükümdarını ve daha sonralarıda Fransa kraliyet mensuplarını yetiştirmiştir.mediciler sanatın destekçisi olmuşlardır.Rönesansı büyük ölçüde etkilemişlerdir)

Şapel heykeller için bir mekan olarak tasarlanmıştır Şapelde heykel ve mimari arasında mükemmel bir denge kurulmuştur…

Michelangelo burada etkiyi daimi olarak kırarak elde etmiştir Michelangelo burada etkiyi daimi olarak kırarak elde etmiştir.şapelin tavanına ulaşan büyük plastrları ve nişleri çevreleyen plastrlarıda kırmıştır.

San Lorenzo planı 1 - Basilica di San Lorenzo by Brunelleschi 2 - Sagrestia Vecchia, (Old Sacristy) by Brunelleschi 3 - Sagrestia Nuova (New Sacristy) by Michelangelo 4 - Cappella dei Principi (Chapel of the Princes) by who cares?