ZAHA HADİD BETÜL OZAR 20945983
ZAHA HADİD 1950’de Bağdat’ta doğmuştur ZAHA HADİD 1950’de Bağdat’ta doğmuştur. Londra Architectural Associaton okulunda mimarlık okumadan önce Beyrut Amerikan Üniversitesinde Matematik Bölümünü bitirmiştir. Mezuniyetinden sonra okulundaki hocaları ile 1977’de ortağı olduğu Office For Metropolitan Architecture’da çalışmaya başlamıştır. 1980’de Londra’da kendi firmasını kurar.
Mobilya ve iç mekanda dahil olmak üzere çeşitli araçlarla çalışır. Kuram, eğitmenlik ve uygulama alanlarıyla ilgilenir. Biçim ve formu alışılagelenin dışında ve düşsel bir biçimde kullanmayı sever.
Pek çok uluslar arası yarışmanın kazananı olan HADİD’in, teorik, etkili, kalıpları yıkıcı olan projelerinin pek çoğu başlarda inşa edilmemiştir. Özellikle Hong Kong’daki Tepe kulübü (1983), Galler’deki Cardiff Körfezi Opera Binası (1994).
2005’te İsviçre’deki Basel Kumarhanesi projesiyle ödül almıştır. 2004’te Pritzker Mimarlık ödülünü alan ilk kadın mimar olmuştur. Daha öncesinde mimariye olan katkılarından dolayı CBE’ ye layık görülmüştür. Ayrıca Beyrut Amerikan Üniversitesi’nden onur diploması almıştır.
ZAHA HADİD’ in Mimarlık bürosu 350’den fazla çalışanı ile Londra da bulunmaktadır. 2008’de Forbes dergisinin “Dünyanın En Güçlü 100 Kadını” listesinde 69uncu olmuştur.
Bir kadın olarak mimarlığın nasıl olduğu sorulduğunda: “Kadınlarda herhangi bir yeteneksizlik olduğunu düşünmüyorum. Öğretmenlik yaptığımda, en iyi öğrencilerim hep kadınlar oluyor”. Ancak “Bu işi yapmak isteyenler bir erkek dünyasına girmiş oluyor” diye de açıklıyor. İş tüm yaşam boyunca bir “devamlılık” istiyor ve bir anne olarak bu işi yapmak neredeyse imkânsız oluyor. “İnsanlar kadınlara pek de iyi davranmıyor” diyor Hadid, ancak kendisi bu önyargıyı kıralı oldukça zaman geçmiş durumda.
Mimarın Tasarım Kuramı . Dekonstrüktivist bir mimardır. Bina-zemin ilişkisini gerektiğinde mekanların dinamigi adına yerçekimine aykırı tasarlayan mimar, yeni nesil mimarların ve mimarinin popüler isimlerindendir.
Mimarın çalışması da zaman içinde evrim geçirmiştir Mimarın çalışması da zaman içinde evrim geçirmiştir. İlk zamanlarda kullandığı keskin çizgiler, yerini topografyadan ve arazinin durumundan etkilenen organik biçimlere bırakmış. HADİD’ in amacı, iç mekânla dış mekân arasına herhangi bir sınır koymamak. Kullandığı biçimler genelde eğri, akışkan, dalga biçimli, açıklaması imkânsız şekillerden oluşuyor.
Dekonstrüktivizm ya da yapısal analiz, 1980'lerin sonlarında ortaya çıkan bir postmodern mimari akımıdır. Yapının birimlerinin parçalanması fikrine dayanan bu akım, yapıların yüzeylerinde veya cephelerinde, mimarinin bazı elemanlarını yamultmaya ve kaydırmaya hizmet ediyor. Dekonstrüktivist tarza sahip binaların en önemli karakteristik özellikleri, binayı gözlemleyenlere sürekli bir belirsizlik ve kaos hissini vermeleridir.
Malzemelerinin sınırlarını zorluyor gibi görünen güçlü, bükülmüş biçimler kullanır. Hadid’in yapıtları şehir planlamasından ürün tasarımına, iç mekan ve mobilyaya uzanan alanları kapsar. Temel ilgi alanları, eş zamanlı olarak sürdürdüğü uygulama, eğitimcilik ve araştırmalardır; kavramsal planları geniş çevrelerin beğenisini kazanmıştır.
Hadid şu sıralar 2012 Olimpiyat Oyunları için bir su merkezi inşası üzerine çalışmaktadır.
MOBİLYA TASARIMI Zaha Hadid’in mobilya tasarımları kendi mimarileri içinde yeni mekanlar oluşturur. Formlar çoğu kez heykel parçalarıymışçasına duvarlardan ayrı durur. Geleneksel mobilya nesneleri yeniden ama farklı bir biçimde ele alınır ve Hadid bunları binasında da bulunan aynı tür çoklu bakış açısıyla kıvrımlı ama köşeli bir estetik katar. Hadid hem kapsayıcı mekanı hem de içindeki mobilyayı geliştirerek bütün deneyimleri akıcı formlarla kalıba döker.
YAPILARINDAN ÖRNEKLER
Vitra yangin istasyonu 1993, weil-am-rhein Hadid’in ilk alt yapı projelerinden biri olan Vitra Yangın Istasyonu önden bakıldığında içine girilemez gibi görünse de dik açılı bir görüş noktasından bakıldığında kendini izleyene açar.
Açıkta bırakılmış betonarmeden inşa edilen yapı, keskin köşeler ve yapısal işlevlerine göre bükülen ya da kırılan kademelenmiş duvarları kullanır.
Yapı günümüzde tasarımcı ürünü sandalyelerin sergilendiği bir galeri olarak kullanılmaktadır.
RÖLYEFLER
Phaeno Bilim Merkezi 2005, Wolfsburg, Almanya
Zemin katında en üst düzeyde saydamlık ve gözenekliliğe olanak tanıyan bilim merkezi gizemli, tuhaf bir nesne gibi görünür. Tasarım, ziyaretçilerinde merak ve keşif duygusu doğurur. Binanın hacmi ayaklar üzerinde yükseltilirken ziyaretçiler için de bir ortak kullanım alanı oluşturulmuştur. Bu sergi mekanı zeminde yer alan alışveriş ve kültürel mekanlar ile kentliler için yeni bir meydanı tanımlıyor. Öteki yapıtlarında da olduğu gibi Hadid bütün yapı içinde yaya ve araç yollarından oluşan karmaşık bir ağ inşa etmiştir.
Açık sergi mekanı içerisine konumlandırılan krater formlu peyzajdan sergi mekanının farklı seviyelerine bakış açıları yaratılıyor. Diğer çıkmalar ve hacimler ise bilim merkezinin farklı işlevlerine hizmet ediyor. Bilim merkezinin yanı sıra restoran, cafe, dükkanlar, oditoryum ve yer altı otoparkının da yer aldığı yapının toplam alanı 15.000 m2.
BMW Ofis Binası Zaha Hadid’in 2002 yılında birincilik ödülü kazandığı projesi BMW Merkez Binası modern ofis ortamının gereksinimlerine getirdiği çözümlerle ayrıcalıklı bir tasarım. Tasarımda, binanın tüm çevresiyle beraber BMW'nin marka olarak kalitesini yansıtması hedeflenmiş.
Mekansal olarak üretim birimlerinin merkezinde yer alan yapı ayrıca tüm etkinliklerin toplanıp yine buradan dağıldığı bir odak merkezi. Şeffaflık ve esneklik, binanın iç mekan organizasyonunda tasarıma yön veren ana kavramlardandır. Şeffaflık ile binanın her noktası ile görsel iletişim sağlanabiliyor.
PROJE YAPIM AŞAMASI Yarışmaya çıkış tarihi: Nisan 2002 Temel Kazıları: Mayıs 2003 Bitiş Tarihi: Şubat 2005 Yapım Maliyeti: 54 Milyon Euro
Basel Kumarhanesi İSVİÇRE
Kartal Pendik Projesi ISTANBUL, TURKEY 2006–TBC
Heydar Aliyev Kültür Merkezi Bakü, Azerbaycan, 2007
Üst örtü ve iç kabuğun sistemi için çok sayıda maket yapılıyor Üst örtü ve iç kabuğun sistemi için çok sayıda maket yapılıyor. İç ve dış kabuk kaplamalarında kullanılması düşünülen cam elyafı katkılı beton veya alçının özel kalıplara dökülmesiyle hazırlanan modüller tek cidar için hesaplandığında 48.100 m² alanı örtüyor ve eğrisellik nedeniyle yaklaşık 23.000 farklı kalıp çıkıyor.
DİGER TASARIMLARI
Z CHAIR MİLAN, ITALY, 2011
LACOSTE SHOES LONDON, UK, 2009
CANVAS TV MOBILE STUDIO FOR THE SERPENTINE GALLERY SUMMER PARTY LONDON, UK 2009
Z-CAR II London, UK 2008
CELESTE NECKLACE & CUFF LONDON, UK 2008
Triflow firması için yaptığı musluk tasarımı
WMF CUTLERY GEİSLİNGEN, GERMANY, 2007
ICONE BAG PARIS, FRANCE 2006
MELISSA SHOES FARROUPİLHA, BRAZİL 2008
TESEKKÜRLER…
Kaynakça MİMARLIK, NTV, Basvuru Kitaplari www.zaha-hadid.com www.arkitera.com www.mimdap.org www.tr.wikipedia.org www.arkimeet.com