Diyarbakır Kalesine öğrencilerimi götüremediğim için öğrencilerime Diyarbakır Kalesini sınıfta slayt şeklinde anlatırım. Öncelikle Diyarbakır Kalesi hakkında bilgi veririm.Bilgiyi verdikten sonra Diyarbakır Kalesi ile ilgili bazı görselleri göstererek yorum yapmalarını isterim.Resimlerle ilgili bazı sorular sorarım.Bazı resimlerle de uygulama yaptırırım.
DİYARBAKIR KALESİ 5.500 metre uzunluğundaki surları ile Dünyada Çin Seddi’nden sonraki en uzun ve en korunmuş şehir surları ve hala yaşattığı ortaçağ havası ile Dünya Miras Listesine önerilmektedir. Kalenin ilk bölümlerinin Huriler döneminde yapıldığı kabul edilmektedir. 349 yılında Roma İmp. II. Constantinus döneminde kentin çevresi surlarla çevrilmiş, kale güçlendirilmiştir. Kesme bazalt taşından yapılmıştır.
Artuklu, Akkoyunlu, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde defalarca onarılmıştır. Dış kale ve iç kale olmak üzere iki bölümdür. 82 burçlu dış kale surlarının uzunluğu 5 km. 'yi bulur. Dört kapısı vardır. Dört kapılı iç kale ise Kanun Sultan Süleyman döneminde surla çevrilmiştir.
Diyarbakır Kalesi’nin hangi tarihte yapıldığı kesinlik kazanamamıştır Diyarbakır Kalesi’nin hangi tarihte yapıldığı kesinlik kazanamamıştır. Dicle Nehri’nin 100 m. kadar yükseğindeki Fis Kayası, İçkale’nin ilk yerleşme yeri olduğu düşünülebilir. Ayrıca bu bölgede Huriler zamanında da bir kale yapıldığı sanılmaktadır. MS.349’da Roma imparatoru II.Constanius bu kalenin etrafını surlarla çevirmiştir. Diyarbakır Kalesi, Dışkale ve İçkale olmak üzere iki bölümden meydana gelmiştir. Diyarbakır’da hüküm süren devletler bu kaleyi onarmıştır. Bu bakımdan kalede her dönemin izlerine rastlanmaktadır.
Dışkale’nin kuzeydoğu köşesinde İçkale bulunmaktadır Dışkale’nin kuzeydoğu köşesinde İçkale bulunmaktadır. Bu kale de surlarla çevrilmiştir. İçkale içerisinde Viran tepe denilen yerde surlarla çevrili bir bölüm daha bulunmaktadır. Viran tepe’de yapılan kazılar XIII.yüzyılda Artukoğulları döneminde bir saray yapıldığını ortaya çıkarmıştır. İçkale Kanuni Sultan Süleyman zamanında 1524-1526 yıllarında genişletilmiş, on altı burç ile iki kapı eklenmiş ve surlarla çevrilmiştir. Bu kalenin fethi Oğrun, Saray ve Küpeli isimli kapıları Diyarbakır şehrine açılmaktadır
DIŞKALE : Kuruluşu kesin olarak bilinmeyen kentin, M. S DIŞKALE : Kuruluşu kesin olarak bilinmeyen kentin, M.S. 349 yılında Roma İmparatoru II. Constantinus zamanında kalesi yeni baştan onarılıp, güçlendirilerek etrafı surlarla çevrilmiştir. Böylece genel şeklini alan Diyarbakır Kalesi daha sonra kente egemen olan uygarlıklar tarafından yapılan eklenti ve onarımlarla günümüze kadar gelebilmiştir. Kuşbakışı görüntüsü ile kenti bir kalkan balığı şeklinde çevreleyen surların üzeri, kente egemen olan otuza yakın uygarlığın izlerini taşıyan oyma ve kabartma motiflerin yanısıra onu bir kuşak gibi çevreleyen yazıtlarla bezelidir.
Bu nedenle A. Gabriel tarafından "Açık Hava Yazıtlar Müzesi" olarak nitelendirilmiştir. 5 Km. uzunluğundadır. Yüksekliği 10-12 m., Kalınlıkları 3-5 m. Arasında değişmektedir. Kare, çokgen ve yuvarlak planlı toplam 82 burca sahip olup bunlardan en önemlileri; Keçi Burcu, Yedi Kardeş Burcu, Ben-u Sen Burcu, Nur Burcudur. Dış kalenin dört yöne açılan, mimarlık tarihi açısından birbirinden önemli dört kapısı vardır. Kuzeyde Dağ Kapı (Harput Kapısı), Batıda Urfa Kapı (Rum Kapısı), Güneyde Mardin Kapı (Tel Kapısı), Doğuda Yeni Kapı (Dicle veya Su Kapısı) yer almaktadır.
Bugünkü Dışkale surlarının dışında ikinci bir sur daha bulunmakta idi Bugünkü Dışkale surlarının dışında ikinci bir sur daha bulunmakta idi. Ancak 1232 yılında kente egemen olan Eyyubi hükümdarı Melik Kamil tarafından yıktırılarak taşları bugünkü surların onarımda kullanılmıştır. Bugün kalıntılarını Mardin Kapı ve Ben-u Sen taraflarında izleyebilmekteyiz.
Öğrencilerime burada kale ve surları göstererek bir maket çalışması yapmalarını söylerim.Eğer çalışmayı iyi yaparlarsa hepsine 100 vereceğimi söylerim.Böylece öğrencilerin bu işi severek ve isteyerek yapmalarını sağlarım ki maket çalışması güzel yapılabilsin.Her bir öğrenciye kale ve sur bölümlerini dağıtarak çalışmalarını tamamladıktan sonra birleştirmelerini isterim.Böylece çalışma oluşmuş olur.
Öğrencilerime burada bulunan resmi göstererek neye benzediğini sorarım Öğrencilerime burada bulunan resmi göstererek neye benzediğini sorarım.Sonra resmin arka yüzünde bulunan yazının hangi dille yazıldığını sorarım.Bilmezlerse yazının Arapça lisanıyla yazıldığını söylerim.
Öğrencilerime bu resmi göstererek bu resim hakkında yorum yapmalarını isterim.Resimde bulunan aslanın geyik üzerinde olması sizce neyi ifade eder diye sorarım. Bilindiği gibi Diyarbakır Kalesi tarihin farklı dönemlerinde farklı devletler tarafından egemenlik altına alınmış.Artuklular, Akkoyunlular, Selçuklular, Osmanlılar ve Türkiye Cumhuriyeti.Bu devletler Diyarbakır’ı egemenlikleri altına almışlar ve yeniden onarmışlardır.Resimde görünen aslan muhtemelen burayı egemenliği altına alan güçlü devletleri temsil ediyordur.Geyik motifi ise buraya göz dikmiş devletlerin ne kadar güçsüz olduğunu temsil ediyor.
Burada öğrencilerime Diyarbakır ilinin yerini haritada gösteririm Burada öğrencilerime Diyarbakır ilinin yerini haritada gösteririm.Göstermemin sebebi, eğer öğrencilerimin ileride buraya yolları düşerse burayı anlattığımı hatırlamaları içindir.
Bu kaleyi öğrencilerime gösteririm Bu kaleyi öğrencilerime gösteririm.Kalenin neden düz bir zemine değil de kayalar üzerine yapıldığını sorarım. Kalenin kayalar üzerine yapılmasının sebebi, kalenin savunmalığını artırmak, düşman saldırılarına karşı ön hazırlık sağlayabilmek ve zaman kazanmak olabilir.
HAZIRLAYAN:ZÜLKÜF DEMİRPENÇE 090503019 SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLİĞİ 2 HAZIRLAYAN:ZÜLKÜF DEMİRPENÇE 090503019 SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLİĞİ 2. SINIF