B İ REYSEL EMEKL İ L İ K ÜRÜNLER İ NDE E – S İ GORTACILIK Haz ı rlayan T ü lay g ü rsel

Giriş Günümüzün gelişen teknolojisi, teknik altyapı sistemleri, bilgi işlem altyapıları iletişimi daha hızlandırmakta, kolaylaştırmakta, zaman ve mekan sınırlarını ortadan kaldırmaktadır. Bu nedenle son dönemde her alanda olduğu gibi sigortacılık ve bireysel emeklilik sektörlerinde de elektronik hizmet sağlanması hem müşteriler tarafından talep edilmekte hem de şirketler açısından da zaman ve para tasarrufu sağlamaktadır. Tüm bu gelişmelerin yaşandığı 2012 yılında, 1 Temmuz tarihinde yürürlüğe gerecek olan yeni Türk Ticaret Kanunu bu yöndeki beklenti ve taleplere hukuken yanıt verecek hükümler içermektedir.

Yeni Türk Ticaret Kanunu’muz hem sigorta başvurusunun hem de sigorta poliçesinin elektronik ortamda hazırlanarak geçmiş uygulamalardan farklı olarak herhangi bir ıslak imza içermeksizin satılabileceğini düzenlemiştir. Bu düzenleme hem günümüzde hukukun önünde giden bir takım sektördeki yenilikçi uygulamalara hukuki dayanak sağlayacak, hem de daha da modern uygulamaların sigorta ve bireysel emeklilik sektörüne girmesine imkan tanıyacaktır.

Hangi İşlemler ve Faaliyetler Elektronik Olarak Yapılabilecektir? Bireysel emeklilik ilişkisi bir tarafta hizmet alan katılımcı (müşteri) diğer tarafta ise hizmet veren bireysel emeklilik şirketi (şirket) olmak üzere iki taraflı bir ilişkidir. Bu nedenle gerçekleştirilebilecek elektronik işlemlerin incelenmesi sırasında müşterinin yapabileceği elektronik işlemler, şirket tarafından müşteriye sağlanacak olan elektronik hizmetler ve eğitimler olmak üzere konuyu 3 ana başlık altında incelemek uygun olacaktır.

Elektronik işlemler gerçekleşecek ilişki çevresince de incelenebilecektir. İlişkinin bir süreç olarak ele alınması söz konusu olur ise; Şirketin müşteri portföyünü oluşturması, müşteriyle iletişime geçilmesi, müşteriden randevu alınması, müşteri ile yapılan görüşmede gerçekleştirilen elektronik işlemler, sözleşmenin düzenlenmesi, sözleşmenin müşteriye gönderilmesi, sözleşmenin yürürlüğü sırasında elektronik olarak gerçekleştirilecek hizmetler başlıkları altında da konu incelenebilecektir.

Şirket Tarafından Yapılabilecek Elektronik İşlemler Bireysel emeklilik sisteminde müşteriye satış yapacak satış personelinin mutlak surette elektronik bireysel emeklilik aracılık sınavına (e-beas) girmesi, bu sınavdan 65 puan ve üzeri geçer not alarak lisans alması gerekmektedir. İlgili sınav adından da anlaşılacağı üzere elektronik ortamda Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) tarafından gerçekleştirilmektedir. E-beas sınavı belirlenen merkezlerde adayın bilgisayar karşısında girdiği bir sınav olup sınavda kağıt kalem kullanılmamakta, sorular soru bankasından adayın bilgisayarına elektronik olarak gönderilmekte, aday soruları elektronik olarak yanıtlamakta ve sınav sonucu da şirketine elektronik ortamda iletilmektedir. Bu uygulama gerek finans sektörü gerekse de sigortacılık sektörü için öncü bir elektronik işlem olmuştur.

Emeklilik Şirketleri satış temsilcilerine ilgili bireysel emeklilik lisansını aldırabilmek ve müşterilerine daha iyi hizmet verebilmek için eğitim vermek zorundadır. İlgili eğitimin yüz yüze verilmesi dışında alternatif bir eğitim modeli de elektronik eğitimdir. Elektronik eğitim günümüzde İngilizce ismiyle e-learning Türkçeleşmiş adıyla elektronik eğitim ya da e-eğitim olarak adlandırılmaktadır.

E-eğitim çalışanlar için zaman ve mekan sınırı olmaksızın 7 gün 24 saat eğitim almak, dokümanlara ulaşmak, evden eğitim alabilmek, diledikleri zaman bilgiye ulaşabilmek, Şirketler içinse maliyet ve zaman açısından avantajlar oluşturmaktadır. E- öğrenme ilk dönemlerinde çalışanın dokümanları okuması olarak ortaya çıkmış olmakla birlikte günümüzde derslerin anlatımlı videolarını izleyebilmesi, anında on-line olarak eğitmene bağlanarak sorularını yazılı ya da görüntülü olarak sorabilmesi ve yanıtlarını alabilmesi anlamını taşımaktadır.

Şirket müşteri portföyü oluşturma noktasında da elektronik ortamlardan yararlanabilmektedir. Çeşitli web siteleri aracılığıyla ya da direkt olarak şirket tarafından işletilen web siteleri üzerinden müşterilere ulaşabilmek için tanıtımlar ve promosyonlar yapmakta, bilgi yarışmaları düzenlemekte, bunların sonucunda katılan kişilere çeşitli armağanlar vermekte, web sitesine giriş yapan kişilerin izni çerçevesince iletişim bilgilerini almakta ve bu şekilde müşteri portföyü oluşturmaktadır. Bunlar dışında şirketler, olası müşteri adaylarının bilgilerini kendi üyelerinin izni çerçevesince başka web sitelerinden de elde edebilmekte veya Facebook ya da Twitter gibi sosyal ağlarda sayfaları aracılığıyla müşteri portföyü oluşturabilmektedir.

Bireysel emeklilik mevzuatı uyarınca emeklilik şirketlerinin bu faaliyetleri dışında mutlak surette bir resmi web sitesi oluşturmaları, müşterilerine şifreleri çerçevesince ilgili siteye giriş izni vermeleri, bir takım belirlenmiş elektronik işlemleri zaman ve mekan sınırlaması olmaksızın müşterilerince yapılmasına imkan sağlamaları mevzuatsal bir zorunluluktur. Ayrıca şirketler yine mevzuat gereğince zorunlu olan ve müşteri adayının finansal durumunu ve yatırım stratejisini analiz etmeye yaran Risk Getiri Profili Formu’nu da elektronize ederek müşteriye ait bu bilgilerin elektronik ortamda alınmasını da ve analiz edilmesini sağlamaktadır. Ayrıca tüm satış sürecini diz üstü ve/veya tablet bilgisayarlar üzerinden elektronik hale getirmek için çalışmalar ve yatırım yapan şirketler de bulunmaktadır.

Aşağıda menü mantığı ile bilgilerinize sunulmuş olan işlemler bireysel emeklilik mevzuatı gereğince emeklilik şirketlerinin web siteleri üzerinden müşterilerin kendi şifreleri ile girerek yapabilecekleri işlemleri içermektedir. Müşteri Tarafından Yapılabilecek Elektronik İşlemler

İŞLEMLER MENÜSÜ Sözleşmeler: Müşteri yaptırmış olduğu tüm bireysel emeklilik sözleşmelerinin bilgilerine ulaşabilir Sözleşme Detayı: Müşteri, kişisel bilgileri, sözleşme başlangıç-bitiş ve emeklilik tarihleri, katkı payı ödeme dönemi ve tutarı bilgileri, fon dağılımı, toplam birikimi ve Takasbank şifresine ulaşabilir. Bu alandan ayrıca sözleşme (leri)ni görüntüleyip basabilir. 1.2.Hesap Detayı Hesap Bildirim Cetveli: Müşteri, emeklilik sözleşmesiyle ilgili fon dağılımı, ödeme detayları ve toplam birikimi gibi birçok bilgiyi içeren hesap bildirim cetvellerini görüntüleyebilir ve basabilir.

1.2.2 Ödeme Bilgileri: Müşteri, ödemiş olduğu katkı paylarına ait ödeme belgelerini görüntüleyebilir, basabilir veya bu belgeleri e-posta adresine gönderimini sağlayabilir Gelir Planı Ödeme Belgesi: Emekliliğe hak kazanan katılımcılar, seçmiş oldukları gelir planına ait ödeme belgelerini görüntüleyebilir Hesap Kartı: Müşteri, Birikiminin yıllara göre gelişimini ve emekliliğe hak kazandığında elde edeceği tahmini toplam tutarı gösteren hesap kartlarına ulaşabilir Yatırım Detayı: Müşteri, seçmiş olduğu bireysel emeklilik planının içerdiği fonların isimleri, pay adetleri, birim ve toplam fiyatlarını görüntüleyebilir. Ayrıca bugüne kadar ödemiş olduğu toplam katkı payı tutarı ve ulaştığı birikimi görebilir Fon Fiyatları: Müşteri, Tüm emeklilik fonlarının güncel ve geçmiş fiyatlarına, günlük ve yıllık getirilerine ulaşabilir.

DEĞİŞİKLİK VE TALEPLER MENÜSÜ Müşteri, bireysel emeklilik sözleşme(leri)ne ait katkı payı ve fon dağılımlarını değiştirebilir. Katkı Payı Değişikliği: Müşteri, sözleşme(leri)ne ait katkı payı tutarı ve ödeme dönemi değişikliklerini gerçekleştirebilir. Fon Dağılımı Değişikliği: Müşteri, sözleşme(leri)ne ait yeni katkı payı ödemelerinin fon dağılımını değiştirebilir. Talep Formları: Müşteri, bireysel emeklilik sözleşme(leri)ni seçerek, aktarım ya da ayrılma bilgi formlarına ulaşabilir. Aktarım Bilgi Formu – Hesap Özeti: Müşteri, başka bir emeklilik şirketine aktarım yapmak için gerekli aktarım bilgi formu ve hesap özeti profilini görüntüleyebilir ve basabilir. Ayrılma Bilgi Formu – Hesap Özeti: Müşteri, sistemden ayrılmak için gerekli ayrılma bilgi formu ve hesap özeti profilini görüntüleyebilir ve basabilir.

TANIMLAMALAR MENÜSÜ Müşteri, Kişisel Bilgiler Kişisel bilgilerini görüntüleyebilir ve güncelleyebilir. Adres Bilgileri Kayıtlı adres bilgilerini görüntüleyebilir, güncelleyebilir, iptal edebilir veya yeni adres tanımlayabilir. Telefon&Faks Bilgileri Kayıtlı telefon numarası bilgilerini görüntüleyebilir, güncelleyebilir, iptal edebilir veya yeni telefon numarası tanımlayabilir. E-posta ve Web Bilgileri Kayıtlı e-posta adresi bilgilerini görüntüleyebilir, güncelleyebilir, iptal edebilir veya yeni e-posta adresi tanımlayabilir.

Bilgi Menüsü Müşteri, bireysel emeklilik sözleşmesi, hayat poliçesi, şirketin ürünleri ya da kampanyaları gibi, bilgi almak istediği her konuyu Şirketler paylaşabilir; ister web üzerinden bilgi alır isterse de kendisine tercih ettiği iletişim kanalından ulaşılmasını talep edebilir. Müşteri bu işlemlerin tamamını, şirketlerin Müşteri İletişim Merkezi adı verilen hizmet birimlerini telefon ile de arayarak gerçekleştirebilecektir. Sonuç olarak, bireysel emeklilik sisteminde şirketler ve müşteriler yukarıda açıklamaları yer alan her türlü işlemi elektronik olarak gerçekleştirebilmektedir. Bu da her iki tarafa da büyük hız, kolaylık ve özgürlük sağlamaktadır.

Emeklilik Şirketi İnternet Sitesinden Bireysel Emeklilik Satışı Süreci Müşteri tarafından Emeklilik Şirketi internet sayfasına girilir. Şirket internet sayfasından "Online Emeklilik Başvuru" bölümü seçilir. Ürün hakkında detaylı bilgi istenirse, "Ürün hakkında detaylı bilgi" butonuna tıklanır. Ekranda ürüne ait kesintiler hakkında bilgi verilir. (Plan özellikleri, minimum katkı payı tutarı, giriş aidatı, çıkış aidatı bilgileri...vb.) Sorular veya daha detaylı bilgi için şirket çağrı merkezini arayarak BES aracısı ile görüşebileceği hakkında müşteriye bilgi verilir. Ürün hakkında getiri simülasyonu yapılıp yapılmayacağı değerlendirilir.

“Emeklilik Birikimi Hesaplama” (Benim Param Ne Olacak) linkine tıklanır. Simülasyon sayfasında yaş ve katkı payı tutarı bilgileri girilir. İyimser ve kötümser senaryoya göre tahmini getiri hesaplanır. Online başvuru ekranında “Kişisel Bilgiler’in girişi yapılır. (Ekranda girilen bilgiler: Ad, Soyad, anne adı, baba adı, TC Kimlik No, doğum tarihi, doğum yeri, cinsiyeti, kimlik türü, kimliğe ait Seri No:, kimliğin verildiği il, uyruk) “İletişim Bilgileri” kısmında gerekli bilgiler doldurulur. (Adres, telefon, ) Fon Tercihleri adımında seçilecek Fon dağılımı değerlendirilir.

Önerilen fon dağılımı ya da müşteri tarafından belirlenen fon dağılımı seçilir. Fon dağılımı toplamının 100 olup olmadığı sistemsel olarak kontrol edilir. Ödeme Bilgileri” adımında gerekli bilgiler girilir. Ödeme dekontu ve hesap bildirim cetvelinin göndereliceği adresi görüntülenir. Lehtarların kanuni mirascı olarak tanımlanacağı hakkında bilgi verilir. Hizmet Sözleşmesi okunduktan sonra ekranda okudum, kabul ediyorum check-box’ı işaretlenir.

Ekranda girilen bilgilerin özeti görüntülenir, bilgiler kontrol edilir ve doğrulanır. Sistemden müşterinin tanımlı adresine teklif formu ve teklif onay linki gönderilir. Gelen içeriğinde, müşteri herhangi bir Bireysel Emeklilik Aracısı olmadan kendi isteği ile sözleşme aldığına dair onay linkine tıklayarak son teklif onayını verir. Teklif onayı verildikten sonra BES sözleşmesi kurye ile müşteriye gönderilir.

Te Ş ekkürler