TIBBİ BECERİ UYGULAMALARINDA CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ DENEYİMİ 2-5 HAZİRAN 2010 / AYDIN Prof.Dr. Mehmet YILDIRIM İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı
CTF’DE TIBBİ BECERİ DERSİNİN BAŞLAMA SERÜVENİ ÜLKEMİZİN BİRÇOK TIP FAKÜLTESİNDE TIBBİ BECERİ DERSİ OLMASINA KARŞIN, CTF’DE BULUNMAMASI, HIZLA BU EKSİĞİMİZİN GİDERİLMESİ GEREĞİNİ DOĞURDU - İLGİLİ KURULLARDAN DERSİN MÜFREDATA GİRMESİ SAĞLANDI - ÖNCELİKLE EKSİK FİZİK ŞARTLAR TAMAMLANDI - BECERİ DERSİ KAPSAMI ve ÖĞRETİM HEDEFLERİ BELİRLENDİ - EKSİK ÖĞRETİM MATARYELLERİ SAĞLANDI - MULTİDİSİPLİNER TIBBİ BECERİ UYGULAMALARI KOORDİNATÖRLÜĞÜ KURULDU Mesleksel Beceri Laboratuarı olmayan Tıp Fakülteleri
ÜLKEMİZDE İLK TIBBİ BECERİ LABORATUARI Dekan Prof.Dr. Bülent BERKARDA DÖNEMİ Prof. Dr. B.BERKARDA MAYIS 1980
BECERİ DERSİ BAŞLAMADAN önce ÖĞRENCİ BEKLENTİLERİ 1 2 3 4 5
AMAÇ ve ÖĞRENİM HEDEFLERİ MAKET / MODELLERLE TIBBİ BECERİ EĞİTİMİ - Profesyonel bir meslek olarak hekimliğin mutlak beceri gerektirdiğini öğrenme - Hümanistik anlayışla, tıbbi becerilerin önce insan dışı yapay materyallerle / modellerle kazanılması gerektiğinin bilincine varma - En önemli tıbbi uygulamalarda (el yıkama becerisi, steril eldiven giyme-çıkarma becerisi, cerrahi düğüm becerisi, cerrahi dikiş atma becerisi, İM ve İV enjeksiyon yapma becerisi, vücut ısısı alma, nabız sayma, tansiyon ölçme, oskültasyon, palpasyon ve perküsyon) beceri kazanma Bu temel becerilerin kazanılmamasının doğurduğu sonuçları öğrenme TEMEL YAŞAM DESTEĞİ EĞİTİMİ - Temel yaşam desteği ihtiyacı olan hastayı anlama - Temel yaşam desteği ihtiyacı olan hastaya gerekli pozisyonu vermeyi öğrenme - Çevre ve hasta güvenliğini sağlamayı öğrenme - Hava yolunun açık olup olmadığını anlama - Ağız –ağız solunumu yapmayı öğrenmek - Ekternal kalp masajı yapabilmeyi öğrenmek
AMAÇ ve ÖĞRENİM HEDEFLERİ HASTANE ENFEKSİYONLARININ KONTROLÜ - Sağlık hizmeti sunumunda sağlık elemanlarının enfeksiyon risklerini kavrama - Dezenfektan maddelerini ve uygun dezenfektanı seçmeyi öğrenme - Dezenfeksiyon / sterilizasyonu etkileyen faktörleri öğrenme - Dezenfeksiyonun temel kurallarına uymadan yapılan sağlık hizmetlerinin doğuracağı zararları anlama - Sterilizasyon prensiplerini öğrenme - Hastane enfeksiyonlarından korunma yollarını öğrenme ve uygulama TIP ve HUKUK / HEKİM SORUMLULUĞU / HASTA HAKLARI / AYDINLATILMIŞ ONAM - Sağlık hizmeti sunumunda tarafların haklarını ve hekim sorumluluğunu öğrenme - Çeşitli tanı ve tedavi yöntemlerinin hastaya anlaşılır bilimsel ifadelerle açıklanmasını öğrenme - Çeşitli tanı ve tedavi yöntemlerinin olası risklerinin, dünyadaki ve ülkemizdeki durumunun hastaya açıklanmasının gerekliliğini kavramak - Meslekte bilgisizlik, acemilik ve hataların doğuracağı sorunları kavramak - Tüm sağlık hizmeti sunumlarında hastanın rızasının alınma gerekliliğini kavramak
AMAÇ ve ÖĞRENİM HEDEFLERİ YARALI / HASTA TAŞIMA BECERİSİ - Sağlık problemlerinin çoğunun sağlık hizmeti sunum alanlarının dışında gerçekleştiğinin bilincinde olma - Sağlık problemi olan kişilerin, uygun sağlık hizmetine ulaşıncaya kadar emin şartlarda taşınmasının gerekliliğini kavrama - Uygun şartlarda sağlık kurumlarına ulaşamayan hastaların / kazazedenin olası risklerini öğrenme - İdeal hasta taşıma yol / araç-gereçlerini öğrenme - Hasta taşımada temel prensipleri kavrama İLETİŞİM BECERİSİ / SAĞLIK KURUMLARINDA İLETİŞİM - İletişimin önemini kavrama - Temel iletişim yöntemlerini öğrenme - İletişim becerilerinin öğrenilebilir beceriler olduğunu kavrama - İletişim sorunlarının doğurduğu kötü sonuçları kavrama - İyi bir iletişimin sağlık hizmeti sunumundaki önemini anlama - İletişimde içerik, süreç ve algılama becerilerinin katkılarını öğrenme, uygulayabilme.
AMAÇ ve ÖĞRENİM HEDEFLERİ İNTERNET KULLANARAK BİLGİYE ERİŞME / TIBBİ YAYIN / DERLEME ve YAYIN ETİĞİ - Bilim ve bilimsellik kavramlarını tanımlayabilme - Bilimsel araştırma kurallarını öğrenme - Bilgiye ulaşma yolları ve bunları kullanma becerisi kazanma - Bilgiyi yayma ve bunların etik ilkelerini kavrama - Tıbbi makale ve derleme yazmada uyulması gereken kuralları öğrenme - Tıbbi yayınlarda kaynak belirtme kurallarını öğrenme - Yayın etiği kurallarını ve önemini öğrenme SAĞLIK HİZMETİ SUNUMU İZLEME - Ülkemizde sunulan sağlık hizmetlerini öğrenme - Bir hastanın Fakültemizdeki sağlık hizmeti birimlerine ulaşma zincirini öğrenme - Hasta ve yakınları ile iletişim kurma becerisini geliştirme - Sağlık hizmeti sunanları gözleme ve model benimseme - Sağlık hizmeti sunumundaki aksaklıkları görebilme ve bunlara çözüm önerileri üretme - Hizmet ortamlarını yakından izleme ve daha iyiye ulaşma yönünde öneriler hazırlama - Sağlık hizmeti alanları izleme ve sosyokültürel durumlarını değerlendirerek gelecekteki görevleri için görüş sahibi olma.
UYGULAMALAR 150’nin ÜZERİNDE ÖĞRETİM ELEMANI İLE YÜRÜTÜLMEKTEDİR DERS NOTU DOSYASI 8 MODÜL HALİNDE YAPILAN TIBBİ BECERİ UYGULAMALARININ ÖĞRENİM REHBERLERİNİ ve UYGULAMALARIN KURAMSAL BİLGİLERİNİ İÇERİR TÜM ÖĞRENCİLERİMİZE DAĞITILAN DERS NOTU DOSYASI
MODELLERLE TIBBİ BECERİ KAZANMA 1 CERRAHİ LAB ve HEMŞİRELİK DAHİLİ
MODELLERLE TIBBİ BECERİ KAZANMA 1 DAHİLİ LAB ve HEMŞİRELİK
İLETİŞİM BECERİLERİ DERSANESİ SAĞLIK KURUMLARINDA İLETİŞİM 2 İLETİŞİM BECERİLERİ DERSANESİ
İLETİŞİM BECERİLERİ UYGULAMASI 2 Cerrahpaşa Cerrahpaşa İLETİŞİM BECERİLERİ UYGULAMASI
SİMÜLE HASTA İLE İLETİŞİM BECERİLERİ UYGULAMASI 2
BİLGİSAYAR LABORATUARI İNTERNET DESTEĞİ İLE BİLGİYE ERİŞİM TIBBİ DERLEME / MAKALE YAZIMI 3 CTF BİLGİSAYAR LABORATUARI
BİLGİSAYAR LABORATUARI İNTERNET DESTEĞİ İLE BİLGİYE ERİŞİM TIBBİ DERLEME / MAKALE YAZIMI 3 CTF BİLGİSAYAR LABORATUARI
YARALI / HASTA TAŞIMA BECERİSİ 4
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ EĞİTİMİ 5
HASTANE ENFEKSİYONLARINDAN KORUNMA BECERİSİ 6 - El yıkama / El hijyeni becerisi kazanma - İzolasyon Uygulamaları Dezenfeksiyon – Sterilizasyonu öğrenme - Temiz önlük, maske, gözlük / yüz koruyucu takılıp çıkarılması BECERİLERİ - TEMEL BİLGİLER
SAĞLIK HİZMETİ SUNUMU İZLEME 7 SAĞLIK HİZMETİ SUNUMU İZLEME - Ülkemizde sunulan sağlık hizmetlerini öğrenme - Bir hastanın Fakültemizdeki sağlık hizmeti birimlerine ulaşma zincirini öğrenme - Hasta ve yakınları ile iletişim kurma becerisini geliştirme - Sağlık hizmeti sunanları gözleme ve model benimseme - Sağlık hizmeti sunumundaki aksaklıkları görebilme ve bunlara çözüm önerileri üretme - Hizmet ortamlarını yakından izleme ve daha iyiye ulaşma yönünde öneriler hazırlama - Sağlık hizmeti alanları izleme ve sosyokültürel durumlarını değerlendirerek gelecekteki görevleri için görüş sahibi olma.
TIP ve HUKUK / HEKİM SORUMLULUĞU / HASTA HAKLARI / AYDINLATILMIŞ ONAM 8 Bu eğitimin içeriğinde hasta hakları, hekim sorumluluğu, aydınlatılmış onamın amacı, hedefi, yasal dayanağı anlatılmaktadır Rol-model eğitim yöntemi kullanılarak uygulama yapılmaktadır. Böylece öğrencinin uygulamayı erken yaşlarda yaparak, kliniklere gittiği zaman sürece hazır olması sağlanmaktadır.
TIBBİ PROFESYONELLİK / MESLEK ALT DALLARI YENİ TIBBİ PROFESYONELLİK / MESLEK ALT DALLARI 9 ÖĞRENİM HEDEFLERİ Kişisel yetenek ve ilgi alanlarını kavratmak İlgi ve yetenekler doğrultusunda seçilmeyen meslek yaşamlarında başarısızlık ve mutsuzluk yaşandığını örnekleriyle kavratmak Tıbbın geniş kariyer olanaklarını tanıtmak Kariyer seçiminde ön danışmanlık yapmak Kariyer basamaklarının başlangıç döneminde TUS ve benzeri sınavlarda başarılı olmak için öneriler / çözümler yaratmak Meslek yaşamında aile içi, meslektaşlar ve toplumda uyum içinde çalışma prensiplerini kavratmak
TIBBİ BECERİ ANKETLERİ
2008 – 2009 ÖĞRETİM YILI ÖĞRENCİ ANKETLERİ 97 93
2008 – 2009 ÖĞRETİM YILI ÖĞRENCİ ANKETLERİ
2009 – 2010 ÖĞRETİM YILI ÖĞRENCİ ANKETLERİ Tablo 1. Katıldığınız uygulamalardaki görevlileri (eğitmenler, kolaylaştırıcılar) size olan ilgileri ve yaklaşımları açısından aşağıdaki sayılara göre değerlendiriniz. Çok İlgisiz (%) İlgisiz (%) Kararsızım (%) İlgili (%) Çok İlgili (%) Hastane Enfeksiyonlarının Kontrolü 1 3 19 54 23 Modellerle Tıbbi Beceri 6 38 Hasta Taşıma Becerisi 8 52 36 Temel Yaşam Desteği 7 49 42 Aydınlatılmış Onam 11 46 41 İletişim Becerileri 40 Sağlık Hizmeti Sunumu İzleme 21 Tıbbi Derleme/Makale Yazımı 5 30 44 17 Simüle Hasta 4 45 92
2009 – 2010 ÖĞRETİM YILI ÖĞRENCİ ANKETLERİ Tablo 2. Katıldığınız uygulamaları mesleki yararı açısından aşağıdaki sayılara göre değerlendiriniz. Çok İlgisiz (%) İlgisiz (%) Kararsızım (%) İlgili (%) Çok İlgili (%) Hastane Enfeksiyonlarının Kontrolü 3 13 55 26 Modellerle Tıbbi Beceri 1 6 29 63 Hasta Taşıma Becerisi 4 7 49 38 Temel Yaşam Desteği 39 59 Aydınlatılmış Onam 5 22 42 27 İletişim Becerileri 40 Sağlık Hizmeti Sunumu İzleme 20 44 31 Tıbbi Derleme/Makale Yazımı 8 10 34 35 Simüle Hasta 25 36 24 Hiç yararlı değil Yararlı değil ÇOK YARARLI Kararsızım Yararlı 92 92 98
Mesleki yararı açısından değerlendirme % 92 Yararlı / Çok yararlı % 81
Mesleki yararı açısından değerlendirme % 98 Yararlı / Çok yararlı % 92
Mesleki yararı açısından değerlendirme % 69 Yararlı / Çok yararlı % 89
% 50 Yararlı / Çok yararlı 2008-2009 ÖĞRETİM YILI SONUCU % 20 % 75 Kararsızım Yararlı / Çok yararlı % 34 Kararsızım % 48
SİMÜLE HASTA İLE İLETİŞİM BECERİSİ / ANAMNEZ ALMA Yararlı / Çok yararlı Kararsızım % 25 % 60
TEŞEKKÜRLER
TEŞEKKÜRLER Dr. MY