Mali Suçları Araştırma Kurulu T.C Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı
İçerik Kuruluş Maliye teşkilatı içindeki yeri MASAK organizasyon yapısı Fonksiyonları FATF ve FATF Değerlendirmesi Yeni Kanun Tasarısı
Kuruluş Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı, 19 Kasım 1996 tarihinde yürürlüğe giren 4208 Sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Yasa uyarınca kurulmuştur 17 Şubat 1997 tarihinde fiilen çalışmalarına başlamıştır
Maliye teşkilatı içindeki yeri
MASAK organizasyon yapısı
Fonksiyonları Veri toplama ve değerlendirme İnceleme, uygulama ve denetleme Düzenleme ve koordinasyon
MASAK’ın Fonksiyonları VERİ TOPLAMA VE DEĞERLENDİRME İNCELEME, UYGULAMA VE DENETLEME ARAŞTIRMA VE İNCELEME DENETİM KPA SUÇU ARAŞTIRMA VE İNCELEMESİ DİĞER Terörün Finansmanı - Malvarlığı Araştırması (4422 S.K.Göre) Yükümlüler Bankalar -Özel Finans Kurumları -Sermaye Piyasası Aracı Kurumları ve portföy yönetim şirketleri - diğer yükümlüler Yükümlülükler Bilgi ve belge verme Kimlik Tespiti Şüpheli işlem bildirimi Uyum görevlisi atanması İç denetim Eğitim VERİ TOPLAMA DEĞERLENDİRME MASAK Veri Tabanı İhbarlar Şüpheli işlem bildirimleri Araştırma ve incelemeler sırasında elde edilen bilgiler Uluslar arası bilgi değişimi Kamu kurumlarına ait diğer veri tabanları Soruşturma amaçları İstatistiksel Analiz ÖN İNCELEME (KPA SUÇU) Tedbir MASAK’ın Fonksiyonları
İşlem süreci ÖN İNCELEME ARAŞTIRMA VE İNCELEME BANKALAR BASIN SAVCILIK KURUM KİŞİ ŞİRKET YURTDIŞI ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMLERİ* veya İHBARLAR ÖN İNCELEME ARAŞTIRMA VE İNCELEME 6 GRUP İNCELEME ELEMANI** MASAK UZMANLARI Veri toplama Analiz Değerlendirme araştırma ve inceleme (kapsamlı) Analiz ve değerlendirme ÖN İNCELEME RAPORU ARŞ.VE İNC. RAPORU SAVCILIĞA SUÇ DUYURUSU Y. uygulayıcı birimler ile koordinasyon Tedbir Şüpheli işlem bildirimleri aralarında banka ve ÖFK’ların da bulunduğu, 4208 S.K.Uyg.Dair Yönetmelikte yer alan 23 yükümlü grubunca yapılır. **Maliye Müfettişleri, Hesap Uzmanları, Gelirler Kont., Bankalar Yem.Mur., Hazine Kont., Sermaye Piyasası Uzmanları MASAK Veri Tabanı Suçun tespiti Suç yok Kapsamlı inceleme gereği İşlem süreci
MASAK bir araştırma inceleme ve denetim birimidir Karapara aklama suçunun araştırılması ve incelenmesi Ön inceleme – Mali Suçları Araştırma Uzmanları Araştırma ve inceleme – 6 grup inceleme elemanı Yükümlülük denetimi 6 grup inceleme elemanı
MASAK bir mali istihbarat birimidir Karapara aklamayla mücadele amacıyla, suçtan elde edildiğinden şüphe duyulan gelirlerle ilgili veya ulusal mevzuat gereğince bildirilen mali bilgileri, toplamak, analiz etmek ve ilgili makamlara sevk etmekle sorumlu merkezi ulusal birim. Egmont Grubu MİB tanımı
Terörizmin finansmanı ile mücadele de mali istihbarat biriminin çalışma alanına girmiştir Egmont Grubu 11 Eylül 2001 tarihinde ABD’de meydana gelen terör olaylarından sonra, karapara aklama ile mücadele amacına Terörizmin Finansmanı ile mücadeleyi de ilave etmiştir. Dolayısıyla terörizmin finansmanı ile mücadele, MASAK’ın da faaliyet alanına girmiştir.
Egmont Grubunda MASAK temas noktasıdır
Diğer Ülke Mali İstihbarat Birimleri Gerçek ve tüzel kişiler Yükümlü grupları C.savcılıkları Kamu kurumları Diğer gerçek ve tüzel kişiler Basın Yurt dışı MASAK (analiz ve değerlendirme) Cumhuriyet Savcılığı ŞİB İhbar Suç Duyurusu Gerçek ve tüzel kişiler
Yargıtay’a İntikal Eden Davalar Açılan Davalar Aklama Suçu Yükümlülük İhlali Toplam 179 17 196 Yargıtay’a İntikal Eden Davalar Dosya Sayısı İlk Derece Mahkemesi Kararı Mahkumiyet Beraat 32 7 25
DÜZENLEME VE KOORDİNASYON - Araştırma ve inceleme el. - Yasa uygulayıcı birimler Eğitim faaliyetleri DÜZENLEME VE KOORDİNASYON DÜZENLEME - Yönetmelikler - Genel Tebliğler KOORDİNASYON KURULU
Düzenleyici önerilerde bulunur ve koordinasyon birimidir Düzenleyici nitelikte önerilerde bulunur Yasa tasarısı taslakları Yönetmelikler Genel Tebliğler KPA ile mücadelede koordinasyon sağlar Araştırma ve inceleme elemanları arasındaki koordinasyon Yasa uygulayıcı birimler arasındaki koordinasyon
Uluslararası platformlarda ülkemizi temsil eder Mali Eylem Görev Grubu (FATF) faaliyetleri KPA ve TF ile mücadelede 40 + 9 Tavsiyeye uyum çalışmaları FATF’nin Türkiye karşılıklı değerlendirmesi hazırlıkları FATF Toplantılarına katılım ve faaliyetlerin takibi Egmont Grubu faaliyetleri Uluslararası bilgi değişiminde temas noktası
Uluslararası platformlarda ülkemizi temsil eder Avrupa Konseyi düzenlemeleri ve Avrupa Birliği müktesebatına uyum çalışmaları Strasbourg Konvansiyonu ile ilgili çalışmalar Direktiflere uyum Diğer uluslararası ilişkiler EURASIA’da gözlemci üye olan ülkemizin temsili BM çalışmaları (Viyana, Palermo, New York sözleşmeleri)
FATF Türkiye 3. Karşılıklı Değerlendirmesi
FATF 1989 yılında Paris’te gerçekleştirilen G-7 Zirvesinde kurulmuştur. 31 ülke ve 2 uluslararası örgüt olmak üzere toplam 33 üyesi mevcuttur. Türkiye 1991 yılında üye olmuştur.
FATF OECD bünyesinde Bağımsız Politika üreten Geçici (ad hoc) bir gruptur.
FATF ÜYESİ ÜLKELER VE ULUSLARARASI ÖRGÜTLER Arjantin Avustralya Avusturya Belçika Brezilya Kanada Danimarka Finlandiya Fransa Almanya Yunanistan Hong Kong İzlanda İrlanda İtalya Japonya
FATF ÜYESİ ÜLKELER VE ULUSLARARASI ÖRGÜTLER Lüksemburg Meksika Hollanda Yeni Zelanda Norveç Portekiz Singapur İspanya İsveç İsviçre Türkiye(24.09.1991) İngiltere ABD Rusya Güney Afrika Cumhuriyeti Avrupa Komisyonu Körfez İşbirliği Konseyi
FATF’İN GÖREVLERİ Görevleri Karapara aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele mesajını tüm dünyaya yaymak 40 Tavsiye ve 9 Özel Tavsiyenin FATF üyelerinde uygulanmasını takip etmek Karapara aklama ve terörizmin finansmanı trendlerini ve tipolojilerini belirlemek NCCT’leri belirlemek ve denetlemek FSRB’lerle işbirliğinin geliştirmek Üye ülkelerin tavsiyelere uyumunu denetlemek ve değerlendirmek
Değerlendirmede Esas Alınacak Dokümanlar 40 Tavsiye (2003) 9 Özel Tavsiye (2001) AML/CFT Metodolojisi (2004)
2.Tur Karşılıklı Değerlendirme Yerinde Ziyaret Tarihi Sıra Ülke 2.Tur Karşılıklı Değerlendirme Yerinde Ziyaret Tarihi 3.Tur Karşılıklı Değerlendirme 1 Belçika Mart 1997 17-28 Ocak 05 2 Norveç Kasım 1997 3 Avustralya Mayıs 1996 10-23 Mart 05 4 İsviçre Haziran 1997 3-14 Nisan 2005 5 Irlanda Nisan 1998 27 Haziran - 8 Temmuz 05 6 İsveç Mart 1996 5-16 Eylül 05 7 İspanya Şubat 1998 12-23 Eylül 05 8 ABD Aralık 1996 17-28 Kasım 05 9-18 Ocak 06 9 Portekiz Ekim 1998 Ocak 06 10 Çin - 2005’in sonu veya 2006 nın başı 11 Türkiye Kasım 1998 Eylül 2006 12 Finlandiya Mart 1998 2006 13 Rusya Mayıs-Haziran 06 14 İzlanda Temmuz 1998 Temmuz 06? 15 Kanada Mayıs 1997 Eylül 06 16 Yunanistan Ocak 1998 17 Hollanda Ocak 1999 2007 nin başı
Türkiye Karşılıklı Değerlendirme Süreci Sualnamenin FATF’ye gönderilmesi Haziran 2006 sonu Değerlendirmecilerin Türkiye ziyareti (on-site visit) – Eylül 2006’nın Başı Türkiye Karşılıklı Değerlendirme Raporu’nun FATF Genel Kurulunda görüşülmesi – Şubat 2007 Genel Kurulu
Genel Olarak: Karapara aklama ve terörizmin finansmanının genel durumu Mali Sektör ve mali olmayan sektörün gözden geçirilmesi Ticaret Kanunlarının ve tüzel kişilere ilişkin mekanizmaların gözden geçirilmesi Karapara aklama ve terörizmin finansmanı konusundaki önleyici önlemlerin gözden geçirilmesi- Son karşılıklı değerlendirmeden bu yana sağlanan gelişmeler Yasal Sistemler: Karapara aklamanın ve terörizmin finansmanının suç haline getirilmesi Suçtan elde edilen gelirlerin müsaderesi ve tedbir mekanizması Terörizmin finansmanında kullanılan fonlara tedbir konulması Mali istihbarat birimi ve fonksiyonları Yasa uygulayıcı birimler, savcılık ve diğer yetkili otoritelerin fonksiyonları
Mali kurumlara yönelik önleyici tedbirler: Karapara aklama ve terörizmin finansmanı riski Müşteriye gerekli dikkatin gösterilmesi PEPs’lere yönelik önlemler Üçüncü kişilerle olan ilişkilerin düzenlenmesi Mali kurum gizliliği İşlemlerin ve ilişkilerin izlenmesi Şüpheli işlem ve diğer bildirimler İç denetim, uyumun sağlanması, yurt dışındaki şubelere yönelik düzenlemeler Paravan bankalara ilişkin düzenlemeler Mali Kurumun mali piyasaya girmesi ve sahipliğine yönelik düzenlemeler AML/CFT Rehberleri Sürekli izleme ve denetim Para ve değer transferine ilişkin düzenlemeler
Mali Olmayan iş ve meslek sahiplerine yönelik düzenlemeler Müşteriye gerekli dikkatin gösterilmesi İşlemlerin ve ilişkilerin izlenmesi Şüpheli işlem bildirimi İç denetimin, uyumun sağlanması Düzenleme, denetim ve izlemeye yönelik önlemler Tüzel kişilere yönelik düzenlemeler Lehdarın tespit edilmesi ve bilgilerin kontrolünün sağlanması Kar amacı gütmeyen kuruluşlara yönelik düzenlemeler Ulusal ve uluslararası işbirliği konuları Ulusal işbirliği ve koordinasyonun sağlanması konuları Sözleşmeler ve BM’nin Özel Kararlarının onaylanması Karşılıklı adli yardımlaşmanın sağlanması İadeye ilişkin hükümlerin düzenlenmesi Diğer uluslar arası işbirliği düzenlemeleri
Uyum Düzeyinin Değerlendirilmesi Uyumlu (Complaint) Büyük ölçüde uyumlu (Largely complaint) Kısmen uyumlu (Partially complaint) Uyumsuz (Non-complaint) Uygulanamaz (Not applicapable)
Ziyaret Edilebilecek Bakanlıklar Adalet Bakanlığı Maliye Bakanlığı İçişleri Bakanlığı Dışişleri Bakanlığı Sanayi Bakanlığı Vakıflar ve Derneklerin Bağlı Olduğu Bakanlıklar
Ziyaret Edilebilecek Kurumlar Mali İstihbarat Birimi (MASAK) Polis ve Jandarma Birimleri Savcılık Gümrük İdaresi Mali Kurumlara Lisans Veren ve Denetleyen Kurumlar (BDDK – SPK – Hazine Müsteşarlığı gibi) Merkez Bankası Mali Sektör Birlikleri (Bankalar Birliği gibi) Barolar Birliği, Noterler Birliği, TÜRMOB İlgili Olabilecek Diğer Kurumlar
Karşılıklı Değerlendirme Raporu Sonrası Süreç Biennial update Enhanced follow – up
İki Yılda Bir Yapılan Güncelleştirme Karşılıklı Değerlendirme Raporunun özetinin yayınlanmasından itibaren en fazla 10 ay içinde değerlendirilen ülke, Kısmen Uyumlu ya da Uyumsuz olduğu tavsiyelerle ilgili olarak belirtilen eksikliklerin giderilmesi konusunda aldığı ya da uygulamaya koyduğu önlemleri kısa ve öz olarak Sekreteryaya bildirecek. Sekreterya sağlanan bilgileri gözden geçirecek ve bir rapor hazırlayacak. Yıllık güncelleştirme raporu Başkanın ya da ülkenin talebi üzerine Genel Kurulda tartışılabilecek. Daha sonraki güncelleştirmeler iki yılda bir yapılacak.
Geliştirilmiş Takip Ülkenin AML/CFT sisteminde önemli eksiklikler olduğunda uygulanan takip türüdür. 1,5,10,13 Nolu tavsiyelerin ya da Özel Tavsiye II ve IV’ün Kısmen Uyumlu ya da Uyumsuz olduğu durumlar ile Genel Kurulun geliştirilmiş takip uygulanmasına karar vermesi durumunda bu takip türü uygulanır.
Geliştirilmiş Takip Geliştirilmiş takipte sırasıyla; a- Ülkeden belirli bir zaman çerçevesi içerisinde tavsiyeleri uygulamada gösterdiği gelişmeler hakkında düzenli raporlar vermesi istenir. b- FATF Başkanınca üye ülkedeki ilgili bakana tavsiyelere uyumsuzluğa dikkat çeken mektup gönderilir. c- Sözkonusu ülkeye bu mesajı güçlendirecek yüksek düzeyde temsilciler gönderilir. d- Üyelerce 21. tavsiyenin uygulanması çerçevesinde üye ülkenin tavsiyelere yeterince uyum gösteremediğini belirtir bir bildiri yayınlanabilir. (Yaptırım Maddesi) e- Ülkenin tavsiyelere uyum sağlayıncaya kadar FATF üyeliği askıya alınır. f- Ülkenin üyeliği sona erdirilir.
Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu
Görev ve yetkileri Karaparanın aklanmasının önlenmesine yönelik çalışmalarda MASAK’ın yürüteceği faaliyetleri ilgili kurum ve kuruluşlarla birlikte koordine etmek Uygulamaya ilişkin politikaları tespit etmek Mevzuat düzenleme ve tekliflerini değerlendirmek (K.4/2)
Üyeleri Asıl üyeler (12 Adet) Maliye Müsteşarı (Başkan) Maliye Teftiş Kurulu Başkanı Maliye Hesap Uzmanları Kurulu Başkanı MASAK Başkanı Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu Başkanı Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanı Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Gelirler Genel Müdürü Banka ve Kambiyo Genel Müdürü Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürü Dışişleri Bakanlığı Çok Taraflı Siyasi İşler Genel Müdürü E.G.M. Kaçakçılık ve Organize Suç. Müc. Daire Başkanı (K.4/1)
Gerektiğinde üye sıfatıyla katılacak diğer üyeler Başhukuk Müşaviri ve Muhakemat Genel Müdürü Gümrük Müsteşarlığı Teftiş Kurulu Başkanı İçişleri Bakanlığı KİHBİ Dairesi Başkanı Başbakanlık, Sağlık Bakanlığı ve Merkez Bankasından en az genel müdür seviyesinde birer temsilci (K.4/1) Kurul gerek duyduğunda diğer kamu kurum ve kuruluşlarından da temsilci çağırabilir (bunlar üye sıfatı taşımazlar) (K.4/1)
Çalışma Esasları Altı ayda bir olağan olarak toplanır Toplantılar gizlilik esasına göre yapılır Toplantıya çağırılan üye sayısının yarısından bir fazlası ile toplanır Kararlar katılan üyelerin salt çoğunluğu ile alınır Üyeler çekimser oy kullanamazlar Oyların eşitliği halinde başkanın oyu iki oy sayılır (KKY.7)
Yeni Kanun Tasarısı Mali Suçları Araştırma Kurumunun Teşkilat ve Görevleri İle Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı
Tasarı neler getiriyor? Kimlik tespiti İşlem yapanlar Nam veya hesaplarına işlem yapılanlar Şüpheli işlem bildirimi 3. kişilere bilgi verilmemesi (tipping off) Eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemleri oluşturulması
Tasarı neler getiriyor? Devamlı bilgi verme Bilgi ve belge verme Belgelerin muhafaza ve ibrazı Belgeleri düzenleme tarihinden Defter ve kayıtları son kayıt tarihinden Kimlik tespitine ilişkin belgeleri son işlem tarihinden İtibaren 10 yıl süreyle muhafaza ve istenildiğinde ibraz zorunluluğu
Tasarı neler getiriyor? Erişim sistemi kurulması Yükümlülerin korunması Hukuki ve cezai bakımdan koruma Bildirimde bulunanların kimliklerinin gizli tutulması Yükümlülük denetimi
Tasarı neler getiriyor? Yükümlülük ihlalinde idari ceza Kimlik tespiti Şüpheli işlem bildirimi Eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemi kurulması Devamlı bilgi verme İle ilgili yükümlülüklerin ihlali halinde yükümlülere 10.000 YTL idari para cezası Kimlik tespiti ve şüpheli işlem bildirimi yükümlülüklerine uyulmaması halinde yükümlülüğü yerine getirmeyen görevliye de ayrıca 5.000 YTL idari para cezası
Tasarı neler getiriyor? Yükümlülük ihlalinde adli ceza Bilgi ve belge verme Muhafaza ve ibraz Yükümlülüklerini ihlal eden kimse bir yıldan üç yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezası Başkası hesabına işlem yapıldığının beyan edilmemesi
Dikkatiniz için teşekkür ederim (KKY.7)