SUNUŞ PLANI: A) Genel Mevzuat B) Genel Durum C) Seçim Takvimi D) Seçim Dönemi E) Önceki Dönemlerde Meydana Gelen Olaylar F) Talepler
A) GENEL MEVZUAT 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun 5980 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen kütükleri hakkında kanun ile Milletvekili seçimi kanununda değişiklik yapılmasına dair kanun 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu Yüksek Seçim Kurulu Kararları
B) GENEL DURUM tarih ve 554 sayılı YSK Kararı doğrultusunda; 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak olan ‘Mahalli İdareler ve Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçiminin’ başlangıç tarihi 1 Ocak 2014 Pazar günü olup, 2013 yılı verilerine göre de ilimizin nüfusu toplam kişidir. İlimiz kendi başına tek bir seçim çevresi olmakla birlikte; İzmit ve Gebze ilçelerimiz 1 nci ve 2 nci olmak üzere, 2 ayrı Seçim Kurulu bölgesine ayrılmıştır. Diğer ilçelerimiz ise kendi başlarına birer seçim kurulu bölgesidir. Yine, İl Seçim Müdürlüğü, İzmit Derince, Başiskele ve Kartepe İlçe Seçim kurulları çalışmalarını Kocaeli Adliyesi Binasında, Gebze, Darıca, Çayırova ve Dilovası İlçe Seçim Kurulları ise çalışmalarını Gebze Adliyesi Binasında, Körfez, Gölcük Kandıra ve Karamürsel İlçe Seçim Kurulları da çalışmalarını kendi Adliye Binaları içerisinde yürütmektedir. Ayrıca, 2 Şubat 2014 ile 4 Nisan 2014 tarihleri arasında İl Seçim Müdürlüğü, İzmit 1.-2., Derince ve Kartepe İlçe Seçim Kurulları çalışmalarını ilimiz İzmit ilçesinde bulunan Şehit Polis Recep TOPALOĞLU Kapalı Spor Salonunda yürütecektir. Oy pusulalarının muhafazası itiraz süresi olan seçimden sonraki 48 saatlik zaman zarfında ilgili seçim kurullarında, 48 saat sonra ise İl Seçim Müdürlüğünce belirlenecek yerlerde sağlanacaktır.
C) SEÇİM TAKVİMİ Yüksek Seçim Kurulunun 07/12/2013 tarih ve 576 sayılı kararı ile 30 Mart 2014 Pazar günü yapılacak olan seçimde seçim takvimi açıklanmış olup; a) 1 Ocak 2014 Çarşamba Seçimin Başlangıç Tarihi, b) 2 Ocak 2014 Perşembe Seçime katılacak Siyasi Partilerin belirlenmesi, c) 10 Ocak 2014 CumaMuhtarlık bölgesi askı listelerinin asılması, d) 21 Ocak 2014 Salı Siyasi Partilerin birleşik oy pusulasındaki yerlerinin belirlenmesi, e) 23 Ocak 2014 Perşembe Muhtarlık bölgesi askı listelerinin indirilmesi, f) 7 Şubat 2014 Cuma Sandık bölgesi askı listelerindeki değişikliklerin işlenerek seçmen kütüklerinin kesinleşmesi, g) 11 Şubat 2014 Salı Sandık atamalarının yapılması,
h) 18 Şubat 2014 Salı: Siyasi Partilerin ve bağımsız adayların, Belediye Başkanlığı, Meclis üyeliği ve il genel meclis üyelikleri seçimlerine ait aday listelerini düzenleyerek alındı belgesi karşılığında il seçim kurallarına verilmesinin son günü, Sandık kurul oluşum çalışmalarının başlanması i) 21 Şubat 2014 Cuma Seçmen bilgi kağıtlarının dökümüne ve dağıtımına başlanması, j) 1 Mart 2014 Cumartesi Sandık Kurulu oluşum İşlemlerinin tamamlanması k) 2 Mart 2014 Pazar Kesin Aday Listelerinin Açıklanması, l) 20 Mart 2014 Perşembe Seçim Propagandası ve Yasakların Başlangıcı, m) 30 Mart 2014 Pazar OY VERME GÜNÜ, seçim yasaklarının sona ermesi saat:24.00 olarak belirlenmiştir. (Yine önümüzdeki günlerde çeşitli konular hakkında açıklanacak YSK kararları ile İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanacak genelgeler doğrultusunda seçim öncesi, seçim günü ve seçim sonrası emniyet tedbirler planı hazırlanarak uygulamaya konulacaktır.)
D) SEÇİM DÖNEMİ (01 Ocak Mart 2014) Yüksek Seçim Kurulu tarafından açıklanan seçim takvimi ile başlar, 3 aylık bir süreci kapsar ve 3 Döneme ayrılır: 1) PROPAGANDA YASAKLARI DÖNEMİ (01 Ocak 2014 – 19 Mart 2014) 2) PROPAGANDA SERBESTLİĞİ DÖNEMİ (20 Mart Mart e kadar) 3) PROPAGANDA SÜRESİNİN SONA ERDİĞİ DÖNEM (29 Mart 2014 saat den itibaren)
1)PROPAGANDA YASAKLARI DÖNEMİ (01 Ocak 2014 – 19 Mart 2014)
A) AÇIK HAVA TOPLANTILARI 298 sayılı kanunun 49. ve 50.Maddelerinde düzenlenmiş olup; Seçim döneminin başlaması ile propaganda serbestliğinin başlangıç tarihi olan oy verme gününden önceki 10 güne kadar ( 20 Mart 2014) yapılacak olan her türlü açık yer toplantıları 2911 sayılı kanun hükümleri doğrultusunda yapılacaktır. Yine yapılan düzenleme ile “Seçim dönemi boyunca açık yerlerde güneşin batmasına müteakip 2 saatin sonundan güneş doğuncaya kadar sözlü propaganda yapılamaz” hükmü getirilmiştir.
B) KAPALI YERLERDE PROPAGANDA 298 sayılı kanunun 51.Maddesinde düzenlenmiş olup; 1 Ocak Mart 2014 tarihleri arasında kapalı yerlerde propaganda yapmak isteyenlerin 3 kişilik bir heyet kurmak suretiyle en yakın zabıta amir veya memuruna haber vermeleri gerekmektedir. Bu toplantılarda 298 sayılı kanunun hoparlörle propaganda esaslarını düzenleyen 56. maddesi saklı kalmak üzere (halkın huzur ve rahatını bozmamak) güneşin batmasını müteakip 2. saatin sonuna kadar hoparlörle binanın dışındaki açık alanlarada sesler verilebilecekir. Açık ve kapalı yerlerde yapılan toplantılarda, propaganda konuşmalarında 298 Sayılı Kanunun 58. Maddesinde getirilen yeni düzenleme ile Türkçe’den başka dil ve yazı kullanılması suç olmaktan çıkarılmıştır.
C) SEÇİM İRTİBAT BÜROLARI Seçim irtibat büroları 298 sayılı kanun 51/A maddesi ve YSK 554 sayılı kararda düzenlenmiş olup; Seçim İrtibat büroları seçimin başlangıç tarihinden itibaren, büronun adresini ve en az bir sorumlusunun kimlik ve iletişim bilgilerini içeren bildirimi 19 Mart 2014 günü mesai bitimine kadar mahallin en büyük mülki amirine, propaganda serbestliğinin başlangıç tarihi olan 20 Mart 2014 tarihinden sonra ise ilçe seçim kuruluna vermeleriyle açılmış sayılırlar. Bu seçim irtibat büroları saatleri arasında halka açık faaliyette bulunabilirler. (2872 Sayılı Çevre Kanunun gürültü ile ilgili hükümlerine uyulması şartı ile görüntülü ve sesli propaganda yapılabilir) Bildirim suretiyle açılan seçim bürolarının listesi, mahallin en büyük mülki amiri tarafından ilçe seçim kurullarına gönderilecektir. Açılma şartlarını taşımayan seçim bürolarının ilgilisine eksikliklerin üç gün içinde tamamlanması için süre verilecek. Bu süreye uyulmaması halinde bürolar, şartları tamamlanıncaya kadar mülki amirlerce kapatılacaktır.
D) AFİŞ VE PANKARTLARLA PROPAGANDA 298 sayılı 60. ve 61. Maddelerinde düzenlenmiş olup; Propaganda süresinin bitimine kadar seçim bürolarında, taşıtlarında, açık veya kapalı yer toplantıları ile miting alanı çevresindeki güzergâhlarda; toplantı bitimine kadar parti bayrağı, afiş, poster, pankart ve benzeri ilan ve reklam malzemesi kullanmak serbesttir. (Siyasi partiler genel merkez, il, ilçe ve belde binalarına sayılan malzemeleri her zaman asabilir veya yapıştırabilirler.) Yukarıda sayılan yerler harici siyasi ilan ve reklam içeren afiş- pankart-poster veya parti bayrağı gibi malzemelerin asılması-yapıştırılması- teşhiri oy verme gününden önceki otuzuncu güne kadar (28 Şubat 2014) yasaktır. İhlal durumunda işlem yapma yetkisi seçim başlangıç tarihinden itibaren 27 Şubat 2014 günü saat a kadar Mülki Makamlara, son otuz gün içinde ise, (28 Şubat Mart 2014) İlçe Seçim Kurullarına verilmiştir. Oy verme gününden önceki otuzuncu günden itibaren ise ; o seçim çevresi içinde belediyelerce doğrudan kullanılan ve ilçe seçim kurullarınca belirlenen sabit ilan ve reklam yerlerinden süresi, sayısı ve ücreti eşit olmak şartıyla yararlanabilirler.
D) AFİŞ VE PANKARTLARLA PROPAGANDA DEVAMI Yine 28 Şubat 2014 tarihinden itibaren; propaganda süresinin bitimine kadar vatandaşlarımız konutlarına, işyerlerine veya taşıtlarına, partilere veya adaylara ait bayrak, afiş veya poster gibi tanıtıcı malzemeleri asabilir veya yapıştırabilirler. Konut veya İşyeri olarak kullanılmayan binalar ile iskana açılmamış yada inşaat halindeki yapılara bayrak, afiş, poster gibi tanıtıcı malzemeler asılamayacak ve yapıştırılmayacaktır. Ayrıca 298 sayılı Kanunda yasaklanan yerler dışında, kamuya açık alanlara yerleştirilmiş görüntülü ilan ve reklam yapmaya uygun sabit digital reklam panoları vasıtası ile görüntülü propaganda yapılabilecektir. Ancak belirtilen araçlarla sesli propaganda yapılması yasaktır. Panoların hangi gün ve saatte kullanılacağı Seçim Kurulları tarafından belirlenir ve tahsisi yapılır.
E) EL İLANLARI VE ELEKTRONİK SESLİ-GÖRÜNTÜLÜ MESAJLAR İLE PROPAGANDA 298 Sayılı kanunun 55, 57 ve 58. maddelerine göre: Seçimin başlangıç tarihinden seçim propaganda süresinin sona ermesine kadar, seçime katılan siyasi parti ve adaylar kendilerini tanıtıcı nitelikte broşür, el ilanları, parti bayrağı, poster, afiş veya ses ve görüntü içeren CD, DVD gibi her türlü yayını dağıtmakta serbesttir ancak dağıtacak kişilerin 18 yaşını doldurmuş olması şarttır. Propaganda amaçlı dağıtılan her türlü matbua üzerinde Türk Bayrağı ve dini ibareler kullanılması yasak olup, yapılan propagandalarda Türkçe kullanılması esastır. Siyasi partiler ve adayların, bu fıkrada belirtilenler dışında herhangi bir hediye ve eşantiyon dağıtmaları, dağıttırmaları veya bunların üçüncü şahıslar ya da kurum ve kuruluşlar aracılığı ile dağıtılması yasaktır. Seçim Dönemi Süresince; vatandaşların, elektronik posta adreslerine gönderilecek mesajlarla, taşınabilir veya sabit telefonlarına sesli, görüntülü veya yazılı mesaj göndermek suretiyle propaganda yapılamaz. Ancak, siyasi partilerin kendi üyelerine gönderdiği sesli, görüntülü veya yazılı mesajlar her zaman serbesttir.
F) BASIN İLETİŞİM ARAÇLARI VE İNTERNETTE PROPAGANDA 298 sayılı kanunun 55/B Maddesinde düzenlenmiş olup; Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adayların, seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 Çarşamba gününden, oy verme günü öncesi 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat: 18.00’e kadar; Seçime katılan siyasi partiler ve adaylar tarafından, yazılı basında ilan ve reklam yoluyla veya internet sitesi açmak suretiyle sözlü, yazılı ve görüntülü propaganda yapılabilecektir.
G) RADYO VE TELEVİZYONLARDA PROPAGANDA 298 sayılı Kanunun 55/A maddesinde düzenlenmiş olup; 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren oy verme gününden önceki yirmi dört saate kadar olan sürede; siyasi partiler veya adaylar radyo ve televizyonlarda birlikte veya ayrı ayrı açık oturum, röportaj, panel gibi programlara katılarak görüşlerini açıklayabilirler. Siyasi partiler veya adayların açık veya kapalı yer toplantıları, radyo ve televizyonlarda canlı olarak yayınlanabilir.
H) ANKET 298 sayılı kanunun 55/B Maddesinde düzenlenmiş olup; Oy verme gününden önceki son on güne kadar serbest olup, kamuoyu araştırmaları ve anketlerin yayınlanması sırasında; araştırmanın hangi kuruluş tarafından yapıldığının, denek sayısının, araştırmanın kim tarafından finanse edildiğinin açıklanması zorunludur. I) STANT Yüksek Seçim Kurulunun tarih ve 554 sayılı kararı ile Siyasi partilerin ve adayların, halkın huzur ve refahını bozmamak, yaya ve taşıt trafiğini engellememek koşuluyla önceden izin almaksızın stant açabileceklerine, bu konuda çıkabilecek uyuşmazlıkların çözümünde İlçe Seçim Kurullarının yetkili olduğuna karar verilmiştir.
İ) MEMURLARIN GEZİLERE KATILMA YASAĞI 298 Sayılı kanunun 66. maddesine göre 01 Ocak 2014 tarihinden oy verme gününü takip eden güne kadar geçen süre içerisinde; milletvekili ve adayların seçim propagandası ile ilgili olarak yapacakları gezilere hiç bir memur katılamaz.
2) PROPAGANDA SERBESTLİĞİ DÖNEMİ (20 Mart Mart 2014)
A) AÇIK HAVA TOPLANTILARI 298 sayılı Kanunun 50.Maddesinde düzenlenmiş olup; Oy verme gününden önceki 10. günden itibaren yapılacak olan açık yer toplantıları seçim kurullarının yetki, gözetim ve denetimi altında belirlenen yerlerde 298 sayılı kanun hükümlerine göre yapılacaktır. Yine yapılan düzenleme ile “Seçim dönemi boyunca açık yerlerde güneşin batmasına müteakip 2 saatin sonundan güneş doğuncaya kadar sözlü propaganda yapılamaz” hükmü getirilmiştir.
B) ANKET VE MİNİ REFERANDUM 298 sayılı kanun 55/A Maddesine göre; Bu düzenlemeye göre 20 Mart 2014 tarihinden itibaren; yazılı, sözlü, görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla bir siyasi partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın yapılması ve herhangi bir surette dağıtımı yasaktır.
C) RADYO VE TELEVİZYONLARLA PROPAGANDA Radyo ve Televizyonlarda propaganda hükümleri 298 Sayılı kanunun 52, 53, 54, ve 55. Maddeleri düzenlenmiştir. Oy verme gününden önceki 7 nci günden itibaren 298 sayılı Seçim Kanunun ilgili hükümleri doğrultusunda oy verme gününden önceki gün saat 18.00'e kadar radyo ve televizyonda propaganda yapılabilir.
D) TÖRENLERE AİT YASAKLAR 298 Sayılı kanunun 64. maddesine göre oy verme gününden önceki son 10 gün içerisinde 62. maddede sayılan bütün daire ve teşekküllerce bankalar kanuna tabi teşekküllere ait kaynaklardan yapılan iş ve hizmetler dolayısıyla açılış ve temel atma dahil tören düzenlenemez.
E) BAŞBAKAN VE BAKANLARA İLİŞKİN YASAKLAR 298 Sayılı kanunun 65. maddesine göre; 20 Mart 2014 tarihinden itibaren oy verme gününü takip eden güne kadar olan süre içerisinde; Başbakan ve Bakanlarla, Milletvekillerinin, yurt içinde yapacakları seçim propagandası ile ilgili gezileri makam otomobilleri ve resmi hizmete tahsis edilen vasıtalarla yapamazlar; bu maksatla yapacakları gezilerde protokol icabı olan karşılama ve uğurlamalarla törenler yapılamaz ve resmi ziyafet verilemez.
3)PROPAGANDA SÜRESİNİN SONA ERDİĞİ DÖNEM (29 MART 2014 saat den itibaren…)
A) AFİŞ VE PANKARTLAR İlan ve reklam malzemelerinin, parti binaları haricinde asılması ve teşhiri yasaktır. B) YAYIN YASAĞI 298 Sayılı kanunun 80. maddesine göre seçim günü saat:18.00’a kadar her türlü yayın organları tarafından sonuçlarla ilgili haber ve yorum yapılamaz. Saat: ile arası seçim kurullarınca verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilir. Saat:21.00’dan sonra bütün yayınlar serbesttir.
C) ALKOLLÜ İÇKİ VE SİLAH TAŞIMA YASAĞI 298 Sayılı kanunun 79. maddesine göre oy verme günü içki satışı, içki verilmesi ve içilmesi yasaktır. Bütün umumu eğlence yerleri oy verme süresince kapalı kalır. Eğlence niteliğine haiz yerlerde yalnızca yemek verilebilir. Oy verme günü emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimse köy, kasaba ve şehirlerde silah taşıyamaz.
D) SANDIK ALANI VE SANDIK ÇEVRESİ 298 Sayılı Kanunun 81. maddesinde hükme bağlanmış olup; Bu düzenlemeye göre Sandık Alanı, sandık kurulunun görev yaptığı yer merkez olmak üzere 100 metre yarıçaplı alan; Sandık Çevresi, sandık kurulunun görev yaptığı yer merkez olmak üzere 15 metre yarıçaplı çevre olarak belirlenmiştir.
E) SANDIK ALANI VE ÇEVRESİNDE DÜZENİN SAĞLANMASINDA ALINACAK GÜVENLİK ÖNLEMLERİ VE YASAKLAR tarih ve 596 sayılı YSK kararı ile 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak olan Mahalli İdareler Seçiminin oy kullanma saatleri belirlenmiş olup, buna göre ilimizde saatleri arasında oy kullanılacaktır. Sandık çevresinde düzenin sağlanması sandık kurulu başkanına aittir. Sandık çevresinde alınacak tedbirler, o sandık çevresinde bulunma hakkına sahip kimselerin seçim iş ve işlemlerini takip etmelerini engelleyecek mahiyette olamaz. Medya mensuplarının sandık çevresinde, sandık başı işlemlerine engel olmamak şartıyla, haber amacıyla görüntü ve bilgi elde etmeleri serbesttir. Sandık çevresinde, cebir, şiddet veya tehdit kullanarak sandık başı düzenini bozmaya kalkışanlar, sandık kurulu başkanı veya üyelerinden biri tarafından, derhal kolluk güçleri çağrılmak suretiyle sandık çevresinden uzaklaştırılır. Sandık alanında bir suç işlenmesi halinde, sandık kurulu durumu tutanağa geçirir ve sanığı zabıtaya teslim eder, Sandık alanında hiç kimse, başkalarının görebileceği şekilde bir siyasi parti veya adaya ait rozet, amblem veya benzeri işaretler veya propaganda amaçlı yayınlar taşıyamaz; yazılı, sözlü veya görüntülü propaganda yapamaz, Sandık kurulunun görev yaptığı yerde cep telefonu ile görüşme yapmak yasaktır. Ancak sandık kurulu başkan ve üyelerinin, görevleri gereği yapacağı görüşmeler bu hükmün dışındadır. Bu hükme aykırı davranan kimseler kurul başkanı tarafından uyarılır. Bu uyarıya rağmen görüşmesini sürdüren kimse, derhal oradan çıkarılır.
F) SEÇİM GÜNÜ İŞLENEN SUÇLARLA İLGİLİ YAPILACAK İŞLEMLER - Seçim Günü işlenen suçlar, ilgili cezai hükümler 298 sayılı kanunla düzenlenmiş olup, kanunda belirtilen suçların işlenmesi halinde, Nöbetçi Cumhuriyet Savcısına bilgi verilerek talimatları doğrultusunda 298 sayılı kanunun ilgili maddesine muhalefetten işlem yapacaklardır. Yapılan işlemle ilgili olarak Güvenlik Şube Müdürlüğünde oluşturulan Seçim Hareket Merkezine bilgi vereceklerdir.