TÜRK TARİHİNDE YOLCULUK ÖZGÜR GÜVERCİN 7.Sınıf SOSYAL BİLGİLER

Çin Devleti, Türk saldırılarından korunmak için Çin Seddi’ni yapmıştır. Orta Asya Türklerinde hükümdar ünvanları: Han, Hakan, Kağan, Şanyü, İdikut. Türkler göçebe oldukları için mimari eser yapmamış ve tarımla ilgilenmemişlerdir. Türkler ticaret, demircilik ve hayvancılık yapmışlardır.

ÇİN SEDDİ

Anadolu’ya gelen ilk Türkler Avrupa Hunlarıdır Anadolu’ya gelen ilk Türkler Avrupa Hunlarıdır. İkinci kez gelen Türkler ise Sibirlerdir. Fakat bunlar Anadolu’ya yerleşmek amacıyla değil keşif amacıyla sefer düzenlemişlerdir. Anadolu’ya yerleşme amaçlı ilk akınları Selçuklular (Oğuzlar) yapmışladır.

Anadolu’ya yapılan akınların sebepleri: Horasandaki diğer kavimlerle olan mücadeleler, Nüfus artışı, Anadolu’nun yerleşmeye çok müsait olması, Anadolu’da güçlü bir devletin bulunmaması.

BÜYÜK SELÇUKLU

TÜRKİYE TARİHİ 1. İlk Beylikler Dönemi (Malazgirt’ten sonra kurulan beylikler) 2. Anadolu Selçuklu Devleti 3. İkinci Beylikler Dönemi (Kösedağ Savaşı’ndan sonra kurulanlar) 4. Osmanlı Devleti 5. Türkiye Cumhuriyeti

Danişmentliler (EN GÜÇLÜ) Sivas ve Kayseri çevresinde kuruldu. Bir dönem Anadolu’da siyasi üstünlüğü ellerinde tutmuşlardır. Haçlılar ile mücadele etmişlerdir. Saltuklular (İLK) Erzurum çevresinde kuruldu. (Anadolu’da kurulmuş olan ilk Türk beyliğidir) Mengücekler Erzincan, Kemah çevresinde kuruldu. Artuklular - Diyarbakır, Mardin, Harput çevresinde kuruldu.

Çakabeyliği Çaka Bey tarafından İzmir ve çevresinde kurulmuştur. İlk Türk Denizcisidir. Bizans’ın oyunu ile I.Kılıçarslan tarafından ortadan kaldırılmıştır. Diğer Beylikler - Ahlatşahlar, Sökmenoğulları, Dilmaçoğulları, Tanrıvermişoğulları, İnançoğulları.

ANADOLU (TÜRKİYE) SELÇUKLULARI (1075-1308) 1075-1157 Büyük Selçuklu Devletine bağlı 1157-1243 Bağımsız 1243-1308 Moğollara (İlhanlılar) bağlı

NOT: Anadolu Siyasal (Türk) birliğini ilk defa sağlayan devlet Anadolu Selçuklu Devleti’dir.

Miryokefalon Savaşı (1176): II.Haçlı Seferinin başarısız olması ile Bizans, Türkleri haçlılar vasıtası ile Anadolu’dan atamayacağını anlamış ve iş başa düşmüştür. (Malazgirt’ten sonraki en büyük ordusunu toplayan Bizans için tarih tekerrür edecektir) ASD X BİZANS

SONUÇLARI: Türklerin Anadolu’dan atılamayacağı anlaşıldı (Anadolu kesin olarak Türk yurdu oldu) Bizans’ın son saldırısı, Türklerin son savunmasıdır. Türk-İslam dünyası üzerinde Bizans baskısı sona erdi. I.Haçlı Seferi ile Bizans’ın eline geçen Batı Anadolu’daki üstünlük Selçukluların eline geçmiştir.

NOT: II.Kılıçarslan, Türk Devlet geleneklerine göre ülkeyi 11 oğlu arasında paylaştırmıştır. (Bu durum, daha hayatta iken oğulları arasında taht kavgalarının başlamasına sebep olmuştur) Antalya fethedildi. (Anadolu ticareti Akdeniz’e açılmış, Kıbrıs ve Mısır ile ticari ilişkilere girilmiştir)

NOT: I.Alaeddin Keykubat döneminde; İlk deniz aşırı sefer, Kırım’ın Suğdak limanı alınarak yapılmış oldu. (Karadeniz’de üstünlük sağlandı ve İpek yolu ele geçirilmiştir)

Doğudaki şehirlerin surları tamir edildi. Moğol Tehlikesine karşı alınan tedbirler; Doğudaki şehirlerin surları tamir edildi. Halife ile ilişkiler yoğunlaşmıştır. (Askeri birlik göndermiştir) Harzemşahlar’ın Doğu Anadolu ve Azerbaycan’a yerleşmelerine müsaade edilmiştir. (Tampon bölge) ASD, Harzemşah, Eyyubi ittifakı kurulmaya çalışıldı. Moğol hanı Ögeday ile dostluk kurulmaya çalışıldı.

Yassıçemen Savaşı (1230) Harzemşahlar’ın Ahlat’ı alması ile ilişkiler bozuldu. ASD X HARZEMŞAH Harzemşahlar yıkıldı. Not: Bu savaş ile Anadolu Selçuklu devleti gücünü göstermiş ve Moğolların Anadolu’yu istilası gecikmiş, fakat tampon bölge kalktığı için Moğollar daha rahat ilerleme imkanı bulacaktır.

II.Gıyaseddin Keyhüsrev; 1240’ta Baba İshak (Babailer) isyanı çıkmış ve uzun süre bastırılamamıştır. (Bu durum ASD’nin zayıflığını belli etmiş ve Moğol istilası hızlanmıştır) Kösedağ Savaşı (1243) ASD X MOĞOL (İlhanlı)

Kösedağ Savaşı’nın Sonuçları; Anadolu, Moğol istilasına girdi, ASD sultanları, Moğollar’ın kuklası haline geldi, sık sık taht değişikliği oldu, Anadolu Türk birliği bozuldu, çeşitli beylikler kuruldu (Karamanoğulları, Candaroğulları, Osmanoğulları vs.) ASD yıkılma sürecine girdi, ASD ağır vergiler ile ezildi.

ASD’nin yıkılma sebepleri; Moğol baskısı ve Kösedağ Savaşı, Baba İshak ayaklanması, Taht kavgaları ve merkezi otoritenin bozulması, Beyliklerin bağımsızlıklarını ilan etmeleri, Haçlı Seferlerinin etkisi.

HAÇLI SEFERLERİNİN SEBEPLERİ Hıristiyanların, kutsal yerleri (Kudüs) Müslümanlardan geri almak istemeleri. Papa’nın nüfuzunu ve otoritesini arttırmak için savaşa katılacak olanlara cennet vaadinde bulunması. Hıristiyanlığı yayma düşüncesi. Türklerin Anadolu’ya ve Ege kıyılarına kadar gelmesinden dolayı Bizans’ın Papa’dan yardım istemesi.

HAÇLI SEFERLERİNİN SEBEPLERİ Avrupa halkının büyük bölümü yoksulluk içindeydi, Doğu ise zenginlik ve bolluk içindeydi. Avrupalılar bu ülkeleri ele geçirmek istemişlerdir. Doğu ticaret yolları ve merkezlerini ele geçirme düşüncesi.

HAÇLI SEFERLERİNİN SONUÇLARI Kiliseye ve din adamlarına duyulan güven azalmıştır. Derebeylik rejimi sarsılmıştır (güçsüzleşmiştir) Skolastik düşünce zayıflamaya başlamıştır. Akdeniz limanları ve Akdeniz ticareti önem kazanmıştır. Venedik ve Ceneviz gibi İtalyan şehir devletleri Akdeniz ticareti sayesinde zenginleşmiştir. İslam dünyasındaki (Doğu) teknik buluşlar Avrupa’ya taşınmıştır.(Kağıt, matbaa, pusula, barut, dokuma, cam, deri işleme)

HAÇLI SEFERLERİNİN SONUÇLARI Bazı Müslüman alimlerin (İbn-i Sina, Farabi) eserleri Avrupa’ya taşındı. Anadolu, Suriye, Filistin, İstanbul gibi bölgeler harap olmuştur. Türklerin İslam dünyası içindeki değeri artmıştır. Türklerin Batıya ilerleyişi duraklamıştır. Avrupalılar İslam medeniyetini yakından tanımışlardır. Burjuvalar ve Krallar güçlendi.

KÜLTÜR ve MEDENİYET Vezir: Hükümdarın yardımcısı. Naib: Hükümdara vekalet eden kişi (Niyabet-i Saltanat) Müstevfi: Ekonomiden sorumlu kişi. Emir-i Dad: Adaletten sorumlu kişi. Pervaneci: Dirliklerin dağıtılmasında, atamaların yapılmasında etkili kişi. Tuğrai: Sultanın mührünü ve tuğrasını çeken kişi.

Türk İslam devletlerinde görülen kurumlardan hangisi sadece siyasi işlerle uğraşmıştır? A. Vakıf B. Medrese C. Lonca D. Divan

Türk İslam devletlerinde görülen kurumlardan hangisi sadece siyasi işlerle uğraşmıştır? A. Vakıf B. Medrese C. Lonca D. Divan

Emir-i Sevahil: Sahillerin güvenliğini sağlayan kişi. Kadı-i Leşker: Askeri davalara bakan kişi. Dizdar: Kale komutanı. Ahilik Teşkilatı: Esnaf ve zanaat grupları arasında dayanışmayı sağlayan, fiyatları belirleyen, kalite kontrolünü gerçekleştiren, haksız rekabeti önleyen bir tarikat ve bir kurumdur. Osmanlı Yükseliş devrine doğru manevi yönü azalmış ve Lonca olarak adlandırılmıştır.

AHİLİK kültürel dinsel savaşçı ekonomik savaşçı

..::::AHİLER::::.. Şehirlerde zanaatkarlık ile uğraşan ahiler şehir ekonomisini yönlendirirler. Buradan aldıkları güç ile siyasi alanda da söz sahibi olmuşlardır.

.::AHİLER::. *En güçlü oldukları kent KIRŞEHİR ve ANKARA’dır. *Mesleki eğitim verilir. *Kalite kontrolü yapılır. *Dergah denilen yapılarda bir araya gelirler. *Sendika örgütlenmesine benzer.

Anadolu Selçuklu Gümüş para : DİRHEM Altın para : DİNAR İlk para (sikke) :I.MESUT İlk gümüş ve altın para:II.KILIÇARSLAN Gümüş para : DİRHEM Altın para : DİNAR

Anadolu Selçuklu Devleti’nin En önemli özellikleri TİCARET, EĞİTİM

Hem Haberleşme (İletişim) KERVANSARAY Hem TİCARET Hem Haberleşme (İletişim) İçin yararlı olmuştur.

Ticaretin arttığı ülkelerde; -Yollar ve kervansaraylar gelişir, -Küçük kasabalar büyür, -İmar (şehirleşme) faaliyetleri artar, -Ekonomik refah artar, -Bilim ve sanata önem verilir.

Anadolu Selçuklu Devleti’nde şehirlerin ekonomik hayatında en etkili grup aşağıdakilerden hangisidir? A. Ayan B. Ahiler C. Bilginler D. Devlet memurları E. Gulam

Anadolu Selçuklu Devleti’nde şehirlerin ekonomik hayatında en etkili grup aşağıdakilerden hangisidir? A. Ayan B. Ahiler C. Bilginler D. Devlet memurları E. Gulam

ASD ORDUSU Kara Deniz 1.Hassa Ordusu Reis-ül Bahr (Guleman-ı Saray) (Melik-üs Sevahil) 2.İkta Askerleri (Donanma Komutanı) 3.Uç Askerleri (Yardımcı Kuvvetler) Subaşı (Ordu Komutanı)

II. Beylikler Dönemi Germiyanoğulları: Kütahya, Simav, Tavşanlı. Karamanoğulları: Konya, Karaman. En büyük ve güçlü beyliktir. Türkçe resmi dil (milliyetçi) Osmanlıyı en çok uğraştıran beyliktir. II.Bayezid zamanında kesin olarak sona erdi. Germiyanoğulları: Kütahya, Simav, Tavşanlı. Tavşanlı, Simav çevresini Osmanlı’ya çeyiz olarak vermişlerdir (I.Murat dönemi) II.Murat zamanında miras yolu ile Osmanlıya katılmıştır.

Osmanlıya katılması ile; Osmanlı, denizcilik faaliyetlerine başladı, Aydınoğulları: Selçuk, Tire, Aydın. Denizcilikte en gelişmiş beyliktir. II.Murat Osmanlıya dahil etti. Karesioğulları: Balıkesir, Çanakkale. Denizci bir beyliktir. Osmanlıya katılan ilk beyliktir.(Orhan-1345) Osmanlıya katılması ile; Osmanlı, denizcilik faaliyetlerine başladı, Donanma ve komutanlar Osmanlının oldu, Rumeli’ye geçiş kolaylaştı (en önemlisi) Not: Karesi ve Kadı Burhaneddin beyliği Ankara Savaşından sonra tekrar kurulmamıştır.

Saruhanoğulları: Manisa. Denizci bir beyliktir. Ankara Savaşından sonra Osmanlıya katılan ilk beyliktir. Menteşeoğulları: Muğla, Milas. Bir ara Rodos’u ele geçirmişlerdir. II.Murat son verdi. Hamitoğulları: Antalya, Göller yöresi. - Denizcidirler. Osmanlıya para karşılığı toprak satmıştır.

Candaroğulları (İsfendiyaroğulları): Kastamonu, Sinop. Denizcidirler. Eretna Beyliği (Kadı Burhaneddin Devleti): Kayseri, Sivas. Ankara Savaşından önce I.Bayezid son vermiştir. Dulkadiroğulları: Maraş, Elbistan. Osmanlı-Memlük ve Osmanlı-İran ilişkilerinin bozulmasında etkili olmuştur. 1515 Turnadağ Savaşı ile Yavuz son verdi. Ramazanoğulları: Çukurova. Mekke ve Medine’nin vakıf topraklarıdır. Osmanoğulları: Söğüt, Domaniç’te kuruldu.

NOT: II.Beylikler Dönemi Osmanlı Devleti’ne geçiş dönemidir.

yorumlar Kervansaray yapımı, Ulaşım ağını düzenleme (hem ticaret hem merkezi otoriteyi iyileştirmek için) Gümrük vergilerini düşürme, Gümrük gelirlerinin artması (sonuçtur) Ticarette devlet güvencesi (Sigortacılık) Deniz kıyısı (liman) kentlerinin ele geçirilmesi, Yabancı tüccarlara ayrıcalık verilmesi, Türk tüccarların ticaret merkezlerine gönderilmesi TİCARETİ GELİŞTİRMEK için yapılır.

SEBEP-SONUÇ I. II. Beylik ele geçirme Anadolu Siyasi Birliği Para Bastırmak Bağımsızlık, Ekonomik refah Düşük Gümrük Verg. Ticarette ve gelirde artış Taht Kavgası Merkezi otoritenin bozulması Özerk Yetki verilmemesi Ülke bütünlüğünü koruma Uluslararası ticaretin Gümrük gelirlerinin gelişmesi artması

SEBEP - SONUÇ I. II. Moğolların Anadolu’ya Anadolu’da siyasal girmesi. Birliğin bozulması. Haçlı seferlerinin Anadolu ASD’nin başkentinin üzerinden yapılması. Konya’ya taşınması. Ülkenin hanedanın ortak Taht kavgalarının malı olması. olması. Sigorta uygulaması. Ticaretin gelişmesi.

NOTLAR: İkta sistemi, toprak sistemidir. Ticaret ile direkt bir ilgisi yoktur. Asker yetiştirmek, düzenli üretim yapmak, düzenli vergi toplamak, asayişi sağlamak gibi yararları vardır. Türk devletlerinde genelde toprağın sahibi devlettir. Halk kiracıdır ve ürün vergisi verir. Özel mülkiyet pek gelişmemiştir. Gaza ve Cihat, İslamiyeti yaymak için yapılır. Müslüman bir devlete karşı gaza-cihat yapılamaz.

İsyanlar ve çatışmalar bastırılırsa; Siyasi istikrar sağlanır, Merkezi otorite güçlenir, Devlet, fetih hareketlerine yönelebilir.

MİMARİ (BAYINDIRLIK) YAPILAR Külliye: Cami (merkezde), Medrese, Şifahane, Hamam, Aşevi (İmaret). Kervansaray: Konaklama yeri.Ticari. Vakıf:Sosyal yardımlaşma,dayanışma Darüş-şifa: Hastahane. Medrese: Üniversite, yüksek okul.

İMARET (SAMSUN-HAVZA)

Kervansaray Su Kemeri Cami YORUM YAPALIM: 1. Su kemeri, şehirlerin su ihtiyacının karşılanması için yapılmıştır. 2. Kervansaray, ticareti geliştirmek ve tüccarlara destek olabilmek amacıyla yapılmıştır. Bunların Masrafları vakıflar tarafından karşılanır. 3. Cami ile halkın ibadet etmesi için gerekli ortam hazırlanmıştır. 4. Bu sayede Anadolu bayındır hale gelmiş, imar edilmiş yani yaşanılır bir hale gelmiştir. Cami

KERVANSARAY Taş duvarlarla çevrili, korunaklı yerlerdir. İpek, altın, gümüş gibi ürünler de taşındığı için güvenlik önemlidir. Tüccarların üç gün konaklaması ücretsizdir. Bu ücretsiz yapılan hizmet hem ticareti desteklemek için yapılır, hem de sosyal devlet olmanın bir gereğidir.

Dini Mimari Cami Mescit Medrese Külliye Kümbet Türbe Tekke,Zaviye Sivil Mimari Saray, Köşk Kervansaray Hamam,Han Köprü Liman Tersane Darüşşifa

HAN

..::KÜMBET::.. Silindirik gövdeli Konik çatılı mezar anıtlardır Çadırdan esinlenerek yapılmıştır Anadolu Selçuklu da Anıt mezardır Osmanlı’da ise dört duvar üzerine kubbeli olacak ve TÜRBE adını alacaktır

K Ü M B E T

.::UYARI::. *Anadolu Selçuklu ve Anadolu beylikler dönemi mimari eserleri hiçbir zaman Güney Marmara ve Kuzeyine çıkamamıştır. Yani; Bursa, Edirne, İstanbul, Çanakkale civarında, bu dönemden kalma mimari eser bulunması olanaksızdır. *Bu bölgelerdeki mimari eserler OSMANLI döneminden kalmadır.

Yapılardan hangisi anıt mezar niteliğindedir? Türk mimarisinde I. Külliye II. Medrese III. Kümbet Yapılardan hangisi anıt mezar niteliğindedir? A. Yalnız I B. Yalnız II C. Yalnız III D. I ve III

Yapılardan hangisi anıt mezar niteliğindedir? Türk mimarisinde I. Külliye II. Medrese III. Kümbet Yapılardan hangisi anıt mezar niteliğindedir? A. Yalnız I B. Yalnız II C. Yalnız III D. I ve III

Hangisi, Selçuklu Devleti dönemine aittir? A. Bursa Yeşil Camii B. Konya Alaeddin Camii C. Edirne Selimiye Camii D. Bursa Ulu Camii

Hangisi, Selçuklu Devleti dönemine aittir? A. Bursa Yeşil Camii B. Konya Alaeddin Camii C. Edirne Selimiye Camii D. Bursa Ulu Camii

Külliyeler genellikle aşağıdaki yapılardan hangisinin çevresinde inşa edilirdi? A. Bimarhane B. Medrese C. Mektep D. Cami

Külliyeler genellikle aşağıdaki yapılardan hangisinin çevresinde inşa edilirdi? A. Bimarhane B. Medrese C. Mektep D. Cami

HAÇLI SEFERLERİ

Kilise Derebeyi’nin Şatosu

şövalye

HIRİSTİYAN AVRUPA MÜSLÜMAN TÜRKLER Avrupalıların, Müslümanların elinde bulunan Kudüs ve diğer kutsal yerleri geri alabilmek için 11.yüzyıldan başlayarak Türk İslam devletlerine yaptıkları seferlere “Haçlı Seferleri” denir.

DÖRT BÜYÜK HAÇLI SEFERİ VARDIR Haçlı Seferleri’nin DİNİ, EKONOMİK, SİYASİ nedenleri vardır. DÖRT BÜYÜK HAÇLI SEFERİ VARDIR SONUÇLARI: 1. Haçlıların tek başarısı 1.Haçlı seferidir. 2. Kiliseye olan güven azalmıştır. 3. Akdeniz limanları önem kazanmıştır. 4. Buluşlar Avrupa’ya geçmiş ve ilerlemeler olmuş.

Ortaçağ Avrupa’sında bilim, teknik ve özgür düşüncenin duraklaması aşağıdakilerden hangisi ile olmuştur? A. Ekonomik durumun bozuk olması B. İmparatorlukların güçlü olması C. Skolastik düşüncenin egemen olması D. Mezhep savaşlarının yaşanması

Ortaçağ Avrupa’sında bilim, teknik ve özgür düşüncenin duraklaması aşağıdakilerden hangisi ile olmuştur? A. Ekonomik durumun bozuk olması B. İmparatorlukların güçlü olması C. Skolastik düşüncenin egemen olması D. Mezhep savaşlarının yaşanması

Aşağıdakilerden hangisi, Haçlı Seferlerinin “siyasi sonucu” olarak görülebilir? A. Derebeylerin güçlerini yitirmesi B. Skolastik düşüncenin zayıflaması C. Halkın sınıflara ayrılması D. Akdeniz ticaretinin canlanması

Aşağıdakilerden hangisi, Haçlı Seferlerinin “siyasi sonucu” olarak görülebilir? A. Derebeylerin güçlerini yitirmesi B. Skolastik düşüncenin zayıflaması C. Halkın sınıflara ayrılması D. Akdeniz ticaretinin canlanması

DENİZCİLİĞİN GELİŞMESİNE COĞRAFİ KEŞİFLERİN YAPILMASINA SEBEP OLMUŞTUR PUSULA DENİZCİLİĞİN GELİŞMESİNE COĞRAFİ KEŞİFLERİN YAPILMASINA SEBEP OLMUŞTUR

COĞRAFİ KEŞİFLER’in NEDENLERİ İpek ve baharat yolunun Müslümanların elinde bulunması. Avrupa’da coğrafi bilgilerde gelişme sağlanması. Avrupa’nın, doğunun zenginliklerini ele geçirmek istemesi. Avrupa’da cesur gemicilerin yetişmesi ve gemicilik sanatının ilerlemiş olması.

asya avrupa osmanlı ÇİN mısır hindistan afrika

COĞRAFİ KEŞİFLER AMERİKA’nın KEŞFİ (Kristof Kolomb, Ameriko Vespuçi) ÜMİT BURNU’nun KEŞFİ (Bartelmi Diyaz, Vasko Dö Gama) DÜNYANIN DOLAŞILMASI (Macellan, Del Kano)

Coğrafi Keşiflerin Sonuçları Avrupalılar, sömürge imparatorlukları kurdular. Akdeniz limanları, İpek ve Baharat yolları eski önemini kaybetti. Bunun yerine Atlas Okyanusu limanları önem kazandı. Avrupalılar yeni bitki ve ürünleri tanıdılar. (domates, patates, tütün) Hıristiyanlık yayıldı. Buna karşılık dünyanın düz olduğunu söyleyen kilise ve din adamlarına güven azaldı.