TÜFAD İZMİR ŞUBESİ SERTİFİKASYON-3 “KATILIM YÖNTEMİ VE YÖNLENDİRİLMİŞ BULUŞ YÖNTEMİ” Öğrt. Gör. Dr. Aykut Eren CANÜZMEZ Prof. Dr. Çetin İŞLEGEN 14 Nisan 2014 Pazartesi

FUTBOLDA ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ KATILIM YÖNTEMİ

KATILIM YÖNTEMİ Katılım yönteminin en belirgin özelliği, beceri düzeyi farklı sporcuların kendilerinin sergileyecekleri bir zorluk düzeyini seçerek aynı göreve katılabilmeleridir.

KATILIM YÖNTEMİ Bu yöntemde önemli olan, ETKİNLİKLERE BÜTÜN SPORCULARIN KATILMASINI SAĞLAMAKTIR Öğretici (Antrenör) ”Hareketi Nasıl Yapıyorsun ?” biçimiyle değil, ”Çalışman Nasıl Gidiyor?” biçiminde sorular sorar.

Yere paralel ipte zorluk derecesi her noktada aynı iken eğimli olan ipte zorluk derecesi farklıdır.

KATILIM YÖNTEMİ Antrenörün rolü; Konuya ilişkin kararları almak. Düzeyleri belirlemek. Sporcunun rolü; Görevde kendine uygun düzeyi arama. Başlangıç noktası seçmek ve beceriyi uygulamak Görev düzeyinde uyarlama yapmak. Performansını kontrol etmek

KATILIM YÖNTEMİ Farklı yetenek düzeyindeki sporcular, kendilerine uygun yerinden eğimli ipi geçebilir. Hiçbir sporcu katılım dışı kalmaz. Bu yöntemin konu alanı ve davranışsal amaçlarını (Mosston ve Ashworth 2002:106) aşağıdaki gibi açıklamaktadırlar.

KATILIM YÖNTEMİ Konu Alanına İlişkin Amaçlar Bireysel performans farklılıklarına hizmet etmek. Aynı göreve ilişkin tüm öğrencilerin farklı başlangıç düzeylerine yönelik değişik içerikler ve seçenekler tasarlamak. Sürekli katılım için çeşitli fırsatlar sunmak.

KATILIM YÖNTEMİ Konu Alanına İlişkin Amaçlar İçerikleri uyarlama kararları için fırsatlar sunmak. Görevde aktif olarak kalma süresinin kalitesini arttırmak. Birbirini izleyen değerlendirme sürecini pekiştirmek, güçlendirmek.

KATILIM YÖNTEMİ Davranışsal Amaçlar Performansın ilk düzeyini seçerek göreve başlama noktasına karar verme konusunda deneyim kazanmak. Performans kriterlerini kullanarak kendini değerlendirme becerilerini geliştirmek. Uygulamaya katılımı devam ettirebilmek için uygun kararlar almayı geliştirmek.

KATILIM YÖNTEMİ Davranışsal Amaçlar Performans sergilemede bireysel farklılıkların gerçek olmasını kabul etmek Bireyin amacı ile gerçek performansı arasındaki farklılığı görüp, onunla baş edebilmeyi öğrenmek. Kendine güvenme için becerileri içsel olarak uygulamak. Uygun düzey seçimi ve kendini değerlendirme konusunda dürüst olmak

KATILIM YÖNTEMİ Sporcunun bireysel performansını sergileyebileceği ve katılımı sürdürmeyi düşünebileceği kararlar almasını sağlar. Bu yöntemde sporcular her beceri düzeyinde kendini değerlendirme kararı verirler. Sporcular için beceri düzeyinin doğru olup olmadığına dikkat edilmeli, düzey sporcu için ne çok zor ne çok kolay olmalıdır.

KATILIM YÖNTEMİ Olumlu Yönleri 1.     İsteğe bağlı ve sınırları olmayan bir katılım  zorunluluğu öğrencilerin motivasyonunu artırır ve daha fazla çaba göstermelerine neden olur. Bu da onların fiziksel gelişimlerini en üst düzeye çıkarır. 2.    Kendilerini değerlendirerek kendilerine yeni hedefler belirlemeleri zihinsel gelişmelerine katkıda bulunur. 3.    Kendine güven duygusunu artırır ve başarıyı tatmasını sağlayarak, duygusal gelişimine katkıda bulunur.  

KATILIM YÖNTEMİ Sınırlılıkları 1.     Her düzeydeki öğrenciler için yeteneklerine göre ilgilenmek ve denetlemek zordur. 2.    Tüm öğrencilerin aktif katılımını sağlamak ve yeterli araç gereç sağlamak zordur. 3.    Ders  öncesi ve ders içi organizasyon fazla zaman alır. 4.    Ulaşılmak istenen hedeflerin gerisinde kalınabilir.

KATILIM YÖNTEMİ Örneğin kaleye şut atma; Rakipsiz kaleye şut atmak (teknik çalışma). Rakipli kaleye şut atmak (rakip hareketsiz, huni). Rakipli kaleye şut atmak (hareketli bir rakip).

Yönlendirilmiş Buluş Yöntemi

Yönlendirilmiş Buluş Yöntemi Yönlendirilmiş buluş yönteminin en belirgin özelliği, önceden belirlenen bir yanıtın, mantıklı ve ardışık bir şekilde sorular sorarak sporcu tarafından bulunmasını sağlamaktır. Sporcular, antrenör tarafından önceden saptanmış çözüme doğru, adım adım KENDİ BULUŞLARI aracılığı ile yönlendirilir.

Yönlendirilmiş Buluş Yöntemi Yönlendirilmiş buluş yoluyla öğretim yönteminde, konu alanını, keşfedecek hedef kavramı, sporcuya sorulacak ardışık soruları antrenör belirler.

Yönlendirilmiş Buluş Yöntemi Sporcunun rolü Bu cevapları ya da beklenen tepkileri bulmaktadır. Bu uygulama ile sporcu, antrenör tarafından belirlenen konu alanının bölümleri hakkında karar verebilir. Burada hedef kavram sporcu tarafından bilinmemelidir. (Mosston ve Ashworth,2002).

Yönlendirilmiş Buluş Yöntemi BU YÖNTEM; Sporcuya yol gösteren bir yöntem olup, antrenörün ardı sıra gelen sorularına sporcu tarafından cevap verilmesi sürecidir.

Yöntemin konu alanına ilişkin amaçları; Görev ve içindeki basamaklamalar arasındaki bağlantıyı keşfetmek; ‘’Hedef; kavram, ilke, fikir, keşfetmek tir’’ Adım adım keşif sürecini yaşamak ve daha geniş kavramlar için mantıklı bir sıralı keşfediş becerisi geliştirmek, şeklindedir.

Yönlendirilmiş Buluş Yöntemi Davranışsal hedefler; Buluş eşiğini geçmek, Benzer düşünceleri içeren kavram ve ilkeleri keşfetmek, Uyaran (antrenör tarafından verilen) ve keşfedilmiş cevap arasındaki kesin bilişsel ilişkiyi bulmaktır.

Yönlendirilmiş Buluş Yöntemi Antrenör ve sporcuya bilişsel durumu öğretmek (örneğin, hedefe giderken tam ve mantıklı adımlar), etkili ve duygusal ortam oluşturmak ve sporcuya ‘’Buluş’’ anını yaşatmaktır (Mosston ve Ashworth,2002:212).

Yöntemin Uygulanması; Planlanan soruyu sorma Sporcunun cevabını bekleme Geribildirim verme Bir sonraki soruyu sorma Soru-cevap bölümünde bazen cevap yanlış olabilir, bu durumda yanlış cevaptan önceki ipuçları tekrarlanmalı veya “Biraz düşünmek ister misin?”,”cevabını kontrol ettin mi?” yada “Bir şeyler daha eklemek ister misin?” gibi yönlendirilmelerde bulunulabilir. Ancak cevap doğru ise YENİ SORUYA GEÇİLİR.

UYGULAMALAR Dönüşler (1v1) Hedef: Tam dönüş yapabilmek için rakibini hissederek dönebilme S1 : Hangi yöntemi kullanarak dönüş yapabilirsin? Beklenen yanıt: Yarım dönüş, tam dönüş (Doğru)

S2 : Yarım dönüşü gerçekleştirmek için ne yapman gerekir? Beklenen yanıt: Alan yaratmam gerekir (Çok güzel). S3 : Tam dönüşü gerçekleştirmek Beklenen yanıt : Rakibi hissetmem gerekir (Çok güzel).

S4 : Alan yaratmak için ne yapman gerekir? Beklenen yanıt: Rakibimi topu alacağım yerin ters yönünde taşımam gerekir (Doğru, çok güzel) S5 :Rakibini hissetmen için ne yapman gerekir? Beklenen yanıt : Rakibimi bloke etmem gerekir (Çok güzel)

S6 : Yarım dönüş için topla nasıl buluşursun? Beklenen yanıt: Yarattığım alana doğru rakibimden süratle kurtularak topa hamle yaparım (Doğru!) S7 : Tam dönüşte, atılan topa nasıl hamle yaparsın? Beklenen yanıt: Rakipten uzak ayağımla (iç ya da dış) dönerim (Doğru)

Yöntemin Uygulanması Sırasında; ANTRENÖR CEVABI HİÇBİR ZAMAN SÖLEMEMELİ SPORCUNUN CEVABINI SÜREKLİ OLARAK BEKLEMELİ SIK SIK GERİBİLDİRİMDE BULUNULMALI SABIRLI OLUNMALIDIR.

Yönlendirilmiş Buluş Yöntemi Tüm bu belirtilen sorular veya durumlar, cevabı önceden bilinen bir yanıt üretir. Sporcu, hedef kavramı keşfettiği ya da belirttiği zaman verdiği cevaplar onu ‘’Buluş’’ anına götürür, Sporcuya ‘’Buldum’’ anını yaşatır.

Yönlendirilmiş Buluş Yöntemi Olumlu Yönleri 1.     Zihinsel gelişimi olumlu yönde etkiler, öğrenilen bilgilerin tam olarak kavranmasını sağlar. 2.    Hataların oluşum aşamasında düzeltilmesine imkan verir. 3.    Öğretmenin, öğrencileri daha iyi tanıması ve sağlıklı değerlendirme yapabilmesini sağlar. 4.    Hareket yollarını kendisi bulduğu için daha istekli çalışmalar yapar.  

Yönlendirilmiş Buluş Yöntemi Sınırlılıkları 1.     Kalabalık sınıflarda her zaman istenilen sonuca ulaşılamaya bilir. 2.    Her soruya yanıt almak için beklemek zaman kaybını neden olur. 3.    Her konu ve her düzeydeki öğrenciler için uygun çözüm yolları üretilemeye bilir.

Daha önceki yöntemleri de tekrar ele alacak olursak;

Komut Yöntemi Alıştırma Yöntemi Tüm yetki antrenörde Fiziksel özelliklerin gelişimi ön planda Disiplin kolay sağlanır Kalabalık gruplar için uygundur Hatalar anında düzeltilebilir Öğrenci hızlı bir öğrenme gösterir Antrenör ve sporcu arasında güven duygusu gelişir Ortak çalışma söz konusudur Kalabalık gruplarda uygulanması zordur Özgüvenin geliştirilmesinde önemlidir Hataların düzeltilmesinde dikkatli olunmalıdır Bilişsel gelişim ve duyuşsal gelişimin sağlanması açısından önemlidir

Katılım Yönlendirilmiş Buluş En belirgin özelliği, beceri düzeyi farklı sporcuların kendilerinin sergileyecekleri bir zorluk düzeyini seçerek aynı göreve katılabilmeleridir. En belirgin özelliği, önceden belirlenen bir yanıtın mantıklı ve ardışık bir şekilde sorular sorarak sporcu tarafından bulunmasını sağlamaktır. Yöntemde önemli olan, etkinliklere bütün sporcuların katılmasını sağlamaktır Sporcular, antrenör tarafından önceden saptanmış çözüme doğru, adım adım KENDİ BULUŞLARI aracılığı ile yönlendirilir.

Katılım Yönlendirilmiş Buluş Antrenörün rolü; Konuya ilişkin kararları almak. Düzeyleri belirlemek. Sporcunun rolü; Görevde kendine uygun düzeyi arama. Başlangıç noktası seçmek ve beceriyi uygulamak Görev düzeyinde uyarlama yapmak. Performansını kontrol etmek Konu alanını, keşfedecek hedef kavramı, sporcuya sorulacak ardışık soruları belirlemek. Bu cevapları ya da beklenen tepkileri bulmaktadır. Bu uygulama ile sporcu, antrenör tarafından belirlenen konu alanının bölümleri hakkında karar verebilir.

Katılım Yönlendirilmiş Buluş Hiçbir sporcu katılım dışı kalmaz. Sporcularla tek tek ilgilenilebilinir.

Kaynaklar 15 Yaş ve Altı Futbol Eğitim Kılavuzu TÜFAD Sporda Öğretim Yöntemleri Yrd. Doç. Dr. Hakan SUNAY

TEŞEKKÜR EDERİZ