Birol ERDEM HSYK İKİNCİ DAİRE ÜYESİ Support to Court Management System in Turkey Türkiye’de Mahkeme Yönetimi Sistemine Destek Birol ERDEM HSYK İKİNCİ DAİRE ÜYESİ

Sunum Planı Proje Bilgileri Projenin Aşamaları Uygulamalar ve İlk Sonuçlar Proje ve Sonrası 2

Bir Bakışta Proje Süre: Genel amaç: Proje hedefleri: Kasım 2007 - Kasım 2009 Genel amaç: Yargının işleyişinin ve etkinliğinin Avrupa standartları doğrultusunda geliştirilmesi Proje hedefleri: Mahkeme yönetimi sisteminin yeniden yapılandırılmasının desteklenmesi Yargının etkinliğinin arttırılması İşlemlerin hızlandırılması 3

Proje Birinci Aşama İkinci Aşama Sorunların tespiti ve Strateji Planının geliştirilmesi İkinci Aşama Pilot uygulamalar 4

Proje Faaliyetleri Birinci Aşama (Ocak 2008 - Nisan 2009)‏ İhtiyaç Tespit Ziyaretleri Uluslararası Çalışma Ziyaretleri Avusturya, Almanya, Hollanda, Fransa, İsveç Pilot Adliyelerin Belirlenmesi Aydın, Konya, Rize, Mardin, Manavgat (250 hakim-savcı, 1000 adli personel) Çalışma Grubu Toplantıları (Uygulamalar)‏ Proje Strateji Planının Geliştirilmesi 5

Strateji Planı İhtiyaç tespit ziyaretleri ile çalışma grubu toplantılarının sonucları dikkate alınarak hazırlanmıştır. Ortak konular Hukuk mahkemeleri Ceza mahkemeleri Cumhuriyet başsavcılıkları İdare ve vergi mahkemeleri İcra daireleri

Ortak Konular Profesyonel adliye müdürü Hakim yardımcıları Mali yönetim Hakim ve savcıların idari görevleri Kamuoyunun bilgilendirilmesi(Danışma masaları-ön bürolar) İletişim yönetimi Sınırlı alanlar

Proje Faaliyetleri İkinci Aşama (Nisan-Kasım 2009) UYGULAMA BAŞLADI! - Barolar için bilgilendirme toplantısı - Pilot Adliyeler için bilgilendirme ziyaretleri 8

Proje Faaliyetleri İkinci Aşama (Nisan-Kasım 2009) Basın Sözcüleri, - Yeni personel tipleri için eğitim seminerleri Adliye Müdürleri, Basın Sözcüleri, Adli Yardımcılar, Ön Büro görevlileri, Danışma Masası görevlileri - Yeni personel için görev tanımları 9

Adliye Müdürleri 10 Ağustos 2009 itibari ile resmi olarak göreve başladılar

Cumhuriyet Başsavcısı (Büyük adliyeler için)‏ Adalet Komisyonu Başkanı Adliye Müdürleri Uygulanan Model Cumhuriyet Başsavcısı Adliye Müdürü Adliye Md. Yrd. (Büyük adliyeler için)‏ Adalet Komisyonu Başkanı

ADLİYE MÜDÜRLERİ GÖREV TANIMLARI Adliyelerin temizlik, güvenlik, aydınlatma, ısıtma ve soğutma, bakım ve onarım işlerinin yerine getirilmesi. Cumhuriyet savcılıklarının, mahkemelerin ve icra dairelerinin kırtasiye ve sarf malzemeleri ile mefruşat türünden ihtiyaçlarının tespit edilmesi ve giderilmesi için gerekli işlemlerin yapılması. Cumhuriyet savcılıkları, mahkemeler ve icra dairelerine her düzeyde genel destek verilmesi. (Tüm idare ve koordinasyon görevleri buna dahildir.)‏ Yargıya ilişkin farklı projelerden kaynaklanan uygulamaların desteklenmesi ve koordine edilmesi. Cumhuriyet savcılıklarının ve mahkemelerin ihtiyaçlarının ayrı ayrı tespit edilmesi ve bütçelerinin hazırlanması

ADLİYE MÜDÜRLERİ GÖREV TANIMLARI Sivil savunmaya ilişkin görevlerin yürütülmesi İlgili birimlerce hazırlanan aylık rapor ve tabloların Adalet Bakanlığına gönderilmesi Adli sicil bürolarının hesaplarının kontrolünde Cumhuriyet Başsavcılarına yardımcı olmak Posta masraflarının aylık olarak kontrol edilmesi Kütüphanenin idaresi ve denetimi Kafeterya, çay ocakları ve ziyaretçilerin toplandığı yerlerin işleyişinin gözetimi ve denetimi

ADLİYE MÜDÜRLERİ GÖREV TANIMLARI Adliyede düzenlenecek meslek içi ve hizmet içi eğitimler için gerekli hazırlıkların yapılması ve organizasyonu Yemekhaneye ilişkin görevlerin yerine getirilmesi Bilgi edinme müracaatlarının yönetilmesi ve yönlendirilmesi Hakim ve Cumhuriyet savcıları ile avukat adaylarının gereği gibi staj yapabilmeleri için gerekli imkanların temini Keşif, otopsi, vs. için araçların organizasyonu

ADLİYE MÜDÜRLERİ GÖREV TANIMLARI Cumhuriyet Başsavcılığının yetki alanında çıkan süreli - süresiz yayınları teslim alarak alındı belgesi vermek ve teslim alınan yayını ilgili Cumhuriyet savcısına ulaştırmak Tutuklu bekleme odası bulunan yerlerde bu yerleri kontrol etmek ve eksikliklerin giderilmesi için gerekli işlemleri yapmak İdari işler müdürü sıfatı ile yaptığı diğer görevleri yapmak.

Adli Yardımcılar Uygulama 13-18 Temmuz 2009 tarihlerinde Abant’ta 30 adli yardımcı için eğitim düzenlendi Adli yardımcıların görev tanımları belirlendi 10 Ağustos 2009 itibari ile 54 Adli Yardımcı resmi olarak göreve başladı

Mahkemelerde görev alacak adli yardımcılar tarafından bakılacak asgari iş miktarı Hukuk mahkemelerinde, dava dilekçelerini dava şartları yönünden inceleyerek rapor sunmak (80 adet), Ceza mahkemelerinde, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından gönderilen iddianameleri inceleyerek hakime rapor sunmak (80 adet), Tensip taslağını hazırlayıp paraflandıktan sonra iddianamenin kabul edilip edilmeyeceğine ilişkin hâkim onayına sunmak (80 adet), Ara kararlarının yerine getirilmesine yönelik taslakları hazırlamak, Kalem personeli tarafından yazılan, ihzar ve tutuklama müzekkerelerini paraflamak suretiyle kontrol etmek,

Talimat, duruşma ve duruşma sonrası işlemlerinde hakime yardımcı olmak, Hakimin görüşü doğrultusunda kısa ve gerekçeli karar taslaklarını hazırlamak, (50 adet), Harç, vekâlet ücreti ve yargılama giderlerini hesaplamak (50 adet), Duruşmalara katılmak, ilgili hakimce incelenmek üzere not tutmak (20 adet), Bilirkişi raporlarını inceleyerek, varsa eksiklikler ve çelişkilere ilişkin rapor hazırlamak (10 adet),

Keşif öncesi gerekli hazırlıkları yaparak, keşif esnasında dinlenmesi gereken kişileri ve sorulacak sorulara ilişkin rapor hazırlamak (10 adet), Doktrin ve içtihatlar (Yargıtay, Danıştay ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi) konusunda araştırma yapmak, Yukarıda belirtilen işlerle birlikte Adlî Yargı Hâkim ve Savcı Adayları ile İdarî Yargı Hâkim Adaylarının Staj Dönemi ile Staj Mahkemelerine İlişkin Yönetmelikte belirtilen ve ilgili hakim tarafından uygun görülen diğer işleri yapmak.

Savcılıkta görev alacak adli yardımcılar tarafından bakılacak asgari iş miktarı Emniyet ve Jandarmadan gelen soruşturma dosyalarını (fezlekeleri) inceleyerek, yapılması gerekenlere ilişkin rapor hazırlamak (80 adet), Şikayet dilekçelerini inceleyerek yapılması gerekenleri tespit etmek (80 adet), İddianame ve kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin kararlar ile diğer karar taslaklarını yazmak (80 adet), Hazırlık evrakını inceleyerek takip edilecek usul ve esaslarla ilişkin rapor hazırlamak (80 adet), 5.Otopsi ve keşif öncesi gerekli hazırlıkları yaparak, dinlenmesi gereken kişileri ve sorulacak soruları tespit ederek Cumhuriyet savcısına yardım etmek (10 adet),

Duruşmalara katılmak ve Cumhuriyet savcısı tarafından incelenmek üzere not tutmak (10 adet), Müddetname taslakları tanzim etmek (80 adet), Mahkemeler tarafından görüldü için gönderilen evrakları inceleyerek özet çıkarmak, Daimi arama evraklarını inceleyerek gerekli yazışma taslaklarını hazırlamak (50 adet), Talimat işlemlerinde Cumhuriyet savcısına yardımcı olmak,

Doktrin ve içtihatlar (Yargıtay ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi) konusunda araştırma yapmak, Yukarıda belirtilen işlerle birlikte Adlî Yargı Hâkim ve Savcı Adayları ile İdarî Yargı Hâkim Adaylarının Staj Dönemi ile Staj Mahkemelerine İlişkin Yönetmelikte belirtilen ve ilgili Cumhuriyet savcısı tarafından uygun görülen diğer işleri yapmak.

- Yargılama faaliyetinin hızına katkı sağladığı, (Konya BİM)‏ ADLİ YARDIMCI (HAKİM ADAYLARI) UYGULAMASININ FAYDALARI KONUSUNDAKİ DÜŞÜNCELER - Adayın stajının daha verimli ve dosyalara daha vakıf olduğu, ileride kürsüde çalışmaya başladığında daha yetkin ve yeterli bir hakim olarak yetişmesini sağladığı, - Yargılama faaliyetinin hızına katkı sağladığı, (Konya BİM)‏ - Uygulamanın faydalı olduğu, adayda pratiklik ve mesleki tecrübe oluşturduğu, (Konya C. Başsavcılığı)‏ - Hakim adaylarını daha çok çalışmaya teşvik ettiği, - Adayların “iş, işin içinde öğrenilir” ilkesi gereği yetki ve sorumluluk verilerek yararlı olduğu, ilgili hakiminde iş yükünün kısmen azaltabildiği, 23

Karar taslağı, vekalet ücreti, yargılama gideri hesaplanması, bilirkişi raporlarının incelenmesinin yararlı olduğu, ayrıca dava konularına yönelik rapor hazırlanması ve içtihat hazırlanmasının çok faydalı olduğu, Uygulamanın hakim adaylarının kısa sürede sorumluluk alması ve yetki kullanmasını sağlamak bakımından faydalı olduğu, Kısa vadede hakim için ek yük gibi görünmesine rağmen, uzun vadede adli yardımcı yaptığı işte uzmanlaşması ile daha hızlı ve etkin yargılamaya katkıda bulunacağının düşünüldüğü, Hakim adayına katkısının son derece olumlu olduğu, mahkeme hakiminin çalışma saatini daha verimli kullanmasını sağladığı, teferruatların hakime gitmesini engellediği,

Danışma Masaları / Ön Bürolar Yapılanlar Görev tanımları belirlendi Personel seçimi ve eğitimi yapıldı Ön Büro Eğitimi, 44 Katılımcı, 28 Eylül – 1 Ekim Danışma Masası Eğitimi, 11 Katılımcı, 29 Eylül – 1 Ekim Fiziksel değişiklikler için pilot adliyelere mali kaynak tahsis edildi Danışma Masaları ve Ön Büro Kurulumları tamamlandı ve faaliyete geçirildi.

Pilot Adliyelere Tahsis Edilen Kaynak Miktarı Konya Mahkemeleri ve Cumhuriyet Başsavcılığı: 170.000 TL Konya Bölge İdare Mahkemesi: 30.000 TL Mardin Mahkemeleri ve Cumhuriyet Başsavcılığı: 300.000 TL Manavgat Mahkemeleri ve Cumhuriyet Başsavcılığı: 70.000 TL Rize Mahkemeleri ve Cumhuriyet Başsavcılığı: 26.000 TL Aydın Mahkemeleri ve Cumhuriyet Başsavcılığı: 433.000 TL TOPLAM: 1.029.000 TL

Proje Faaliyetleri İkinci Aşama (Nisan-Kasım 2009)‏ Vatandaşlar ve Kamuoyu için bilgilendirme Broşürler Adliye Personeli El Kitabı 27

Proje Faaliyetleri - Yeni Uygulamalar Hukuk yargılamalarında etkinlik (Sulh, duruşmaların etkinliği)‏ Bir organizasyon olarak adliyenin kalite boyutu Mahkeme performans kriterleri - Mevzuat Değişiklikleri Çalışma Grubu 28

Mahkeme Yönetim Sistemine Destek Projesi 2 Süre: Başlangıçtan itibaren iki yıl Amaç: Bir önceki proje kapsamında oluşturulan sistemin pilot mahkeme sayısının 20’ye çıkarılması yoluyla daha geniş bir çerçevede uygulanması Proje bütçesi 5.500.000 Avro 29

PİLOT ADLİYELERDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

Teşekkürler...