HOŞGELDİNİZ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Eğitim Çalışmaları H. İnönü BAYDAR – Yüksek Çalışma Ekonomisti Eskişehir - 2013
PERFORMANS ARTIRICI TEDBİRLER 1-Organizasyonel Performansın Boyutları 2-Yönetim ve Yönetimin Fonksiyonları 3-Performans Yönetimi 4-Performans Artırma Teknikleri 5-Örnek Uygulamalar Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
DEĞİŞMEYEN GERÇEK KAYNAKLAR KIT İHTİYAÇLAR SINIRSIZDIR. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
NEREDEN GELİP NEREYE GİDİYORUZ? BİLGİ ÇAĞI VERİMLİLİK ÇAĞI SANAYİ ÇAĞI Drucker’in öngördüğü aşamalar Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
GELECEK TASARIMI YORUM ÇIKARIM VERİ GELECEK BİLGİ AKIL DAHA İYİ ANLAMA, KAVRAMA VE YOL HARİTASI ÇİZME Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ORGANİZASYONUN PERFORMANS BOYUTLARI VERİMLİLİK ETKENLİK ETKİLİLİK Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
VERİMLİLİK Bir üretim sürecinde elde edilen mal ve hizmetler (çıktılar) ile kaynaklar (girdiler) arasındaki ilişkidir. Malzeme İşgücü Enerji Bilgi Dönüşüm Sistemi Ürünler Hizmetler Girdiler Çıktılar Geri Bildirim Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
VERİMLİLİK VE ÜRETİM Verimlilik = Çıktı/Girdi Prodüktivite terimi genellikle üretim (=production) terimi ile karıştırılır. Daha fazla üretim daha yüksek verimlilik gibi algılanır. Bu her zaman doğru değildir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
VERİMLİLİĞİN ÖZÜ “Bugün dünden iyi, yarın da bugünden iyi olmalıdır” Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
VERİMLİLİK NASIL OLUŞUR? Doğru İş Doğru Kişiler Doğru Biçim Doğru Zaman Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ETKENLİK Etkenlik, bir kuruluşun üretim süreci sırasında üretim kaynaklarından (faktörleri) hangi düzeyde yararlandığını gösteren orandır. Etkenlik, İŞİN DOĞRU yapılmasıdır. Etkenlik = Beklenen (Standart) Girdi Kullanımı Gerçekleşen Girdi Kullanımı Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ETKENLİK (ÖRNEK) İşin yapılması için standart süre: 3 saat Gerçekleşen süre: 4 saat Etkenlik = 3/4 = 0,75 İş, standarda göre yaklaşık % 33 daha fazla işgücü zamanı harcanarak yapılıyor demektir. Girdi bir makine olsaydı, makine % 75 etkenlikle kullanılıyor olacaktı. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ETKİLİLİK Etkililik, bir kuruluşun daha önceden belirlenmiş olan amaçlarına ne düzeyde ulaştığını gösteren orandır. Etkililik, DOĞRU İŞİN yapılmasıdır. Etkililik = Gerçekleşen Çıktı Planlanan Çıktı Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ETKİLİLİK (ÖRNEK) Kontrol edilen inşaat miktarı: 9.000 m2/yıl Planlanan miktar : 10.000 m2/yıl Etkililik = 9.000 / 10.000 = 0,90 Etkililik, söz konusu yıl için; % 90 olarak gerçekleşmiş demektir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ETKENLİK VE ETKİLİLİK ARASINDAKİ FARK ETKENLİK; İŞİN DOĞRU YAPILMASIDIR. ETKİLİLİK İSE DOĞRU İŞİN YAPILMASIDIR. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ç Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
YÖNETİM YÖNETİM, BAŞKALARI ARACILIĞI İLE İŞ YAPMAKTIR. VERİMLİLİK İYİ YÖNETİMLE BAŞLAR. İYİ YÖNETİM BAŞARI GETİRİR. HER İŞ LİDERİ AYNI ZAMANDA BİR İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİCİSİDİR. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
YÖNETİMİN FONKSİYONLARI PLANLAMA ORGANİZASYON LİDERLİK MOTİVASYON İLETİŞİM Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
YÖNETİMİN FONKSİYONLARI Planlama İşin Yönetimi Kontrol Görev Organize Etme Kılavuzluk İnsan İletişim Motivasyon İnsan Yönetimi Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
PLANLAMA PLANLAMA Planın başarılı bir biçimde uygulanması (3G); Geçmiş bilgilerin analizi, Güncel yani mevcut durum içinde karar verilmesi, Geleceğe yönelik bir değerlendirmeye bağlıdır. Ne Yapılacak Nasıl Yapılacak Ne Zaman Yapılacak Kim Yapacak Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ORGANİZASYON Biçimsel bir yapının oluşturulması İşlerin gruplara ayrılması İlişkilerin ortaya konması Yetki ve sorumlulukların saptanması Biçimsel bir yapının oluşturulması Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
LİDERLİK Günümüzde “daha önce yapılmış olanı yapmak” veya “ biraz daha iyi yapmak” başarı için yeterli olmaz. Önemli olan “farklılık” yaratmaktır. Yönetici işi doğru yapar ama lider doğru işi yapar. Yöneticilik Karmaşıklıkla baş etme Liderlik Değişikliklerle baş etme Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
LİDER İLE YÖNETİCİ FARKI YÖNETİCİLER: Verimliliği düşünür Büyüme hedeftir Bugünle ilgilenir Mevcutla idare eder Durağan yapılıdır LİDERLER: Organizasyonun yönünü belirler Vizyonu sağlar Geleceği biçimlendirir Statükoyu yok eder Proaktiftir Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
SİZCE; YÖNETİCİLİKTE EN ZOR İŞ NEDİR? ? ? ? SİZCE; YÖNETİCİLİKTE EN ZOR İŞ NEDİR? Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
«GÖNÜLSÜZ PİŞEN AŞ YA KARIN AĞRITIR YA BAŞ» Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
MOTİVASYON İnsanlar para kazanmak amacıyla çalıştıkları için motivasyon sorunu; ücret artışları, ödüller, primler vb. parasal yöntemlerle çözülür. Araştırmalar asgari geçim şartları sağlandıktan sonra paranın güdüleyici etkenler arasında alt sıralarda olduğunu gösteriyor. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
MOTİVASYON Olumlu Güdüleyiciler: Başarı Takdir İşin Çekiciliği Sorumluluk Terfi Olanakları Bireysel Gelişme Motivasyon Demotivasyon Hijyen Faktörler: Ücret Çalışma Koşulları Kişisel İlişkiler Statü Güvence Çift Faktör (Herzberg) Modeli Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
MOTİVASYON ARTIRAN UNSURLAR Ücret artırımı Gelecek güvencesi Yükselme olanağı İyi ve sağlıklı çalışma koşulları Kendilerini gösterme olanağı Üstlerle iyi ilişkiler kurmak Üstlerin kendilerine adil davranması Özel sorunlara ilgi ve yardım Örgütün üyesi olduğu duygusunu geliştirmek Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ÇALIŞANIN KURUMA BAĞLILIĞI 2009 yılında yapılan bir araştırma sonucunda çalışanların kuruma bağlanmasını sağlayan ilk beş öğe şöyledir (26/05/2009 Radikal gazetesi) 1-Kariyer imkanı (%33) 2-Kişisel gelişim (%15) 3-Ücret (%14) 4-Hayat kalitesi (%9) 5-İlgi çekici iş (%7) Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
İLETİŞİM İletişim bir bireyden başka bir bireye veya gruba bilginin, anlayışın ve duygunun aktarılmasıdır. Kısaca bilgi transferidir. Başarının % 70’i , başarısızlığın % 80’i iletişimden kaynaklanır. İletişimde kelimelerden daha önemli şeyler; Mimikler ve vücut hareketleri %55 Ses tonu %38 Kelimeler % 7 Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
GÖRÜLEN DEĞİL; BAKILAN, DUYULAN DEĞİL; DİNLENEN OLMALIYIZ… Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
PERFORMANS Bir görevi, amacı, taahhüt edileni başarmak veya tamamlamaktır. Kısaca İŞ BAŞARIMIDIR. Herhangi bir işteki başarı derecesini gösterir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
PERFORMANS DEĞERLENDİRME Bir yöneticinin önceden saptanmış standartlarla karşılaştırma ve ölçme yoluyla, iş görenlerin işteki performanslarını değerleme sürecidir. Personelin işindeki başarısının o işin gereklerine göre değerlendirilmesi sürecidir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
PERFORMANS DEĞERLENDİRMENİN AMAÇLARI Çok çalışanı az çalışandan ayırma ve daha verimli çalışanı ödüllendirme Daha fazla çalışma gayreti içinde olanları motive etme Kurumda çalışanların kariyer gelişimi Bir işten diğer bir işe kaydırma işlemi Gizli kalmış yetenekli personeli belirleme ve ortaya çıkarma Personelin eğitim ihtiyacını ve konularını belirleme Çalışanların etkinlik, etkililik ve verimliliğini artırma Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
PERFORMANS YÖNETİMİNİN FAYDALARI Bireysel ve örgütsel performansı geliştirir Gelecekteki insan kaynağı ihtiyacını belirlemeye yarar Çalışma ilişkilerini iyileştirir Hizmet kalitesini artırır Örgütün eğitim ihtiyaçlarını ortaya koyar Doğru/Yanlış ve İyi/Kötü ayırt etmeyi sağlar Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
Fen bilimlerinde ve teknik alanlarda FEN BİLİMLERDE ÖLÇME Fen bilimlerinde ve teknik alanlarda ölçüm, deney ve gözlem yapmak kolaydır. 2+2=4 Termometre ne işe yarar? Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
SOSYAL BİLİMLERDE ÖLÇME Sosyal bilimlerde doğru tek değildir. Sosyal bilimlerde yorum yapmak kolaydır. Sosyal bilimlerin laboratuvarı toplumsal yaşam alanıdır. Her an her şey değişebilir. 2+2>4 (Sinerji) Termostat ne işe yarar? Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
PERFORMANS ARTIRMA TEKNİKLERİ Kurum Kültürü Örgütsel İletişim Güven Duygusu Ekip Çalışması Başarılı Yönlere Ağırlık Verme Empati Kurma Bahçıvan İlkesi Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
KURUM KÜLTÜRÜ Örgüt üyelerince paylaşılan temel inanç ve varsayımlardır. Bir sürecin sonucudur. İşin organize edilmesi, otoritenin kullanılması, insanların ödüllendirilmesi ve kontrol edilmesi ile ilgili kuvvetli inançlar bütünüdür. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
KURUM KÜLTÜRÜ = AİLE OLMAK Bireysel değerlerin dışında ortak değerler varsa bir aileden söz edilebilir. Ortak değerler yoksa aileden bahsedilemez. Çalışanların kendilerine bir görev verilmediği ve denetlenmedikleri zaman ne yaptıkları önemlidir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
KURUM KÜLTÜRÜNÜN TEMELİ Kurum kültürü oluşturulurken iki tercih vardır: Sevgi, sorumluluk ve iletişim Korku, disiplin ve gizlilik Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
KURUM KÜLTÜRÜNÜN FAYDALARI Uygun davranış ve ilişkileri tanımlamakta, Bireyleri motive etmekte, Belirsizliği azaltmakta, Çözüm odaklı bir yapı oluşturmakta, Kılavuzluk etmektedir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ÖRGÜTSEL İLETİŞİM Ortak bir amaç çevresinde bir araya gelen insanların işbirliğini ve uyumunu sağlayan bağlayıcı bir süreçtir. Örgütsel iletişimin amacı; örgütsel amaçların başarılmasıdır. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ÖRGÜTSEL İLETİŞİMİN AMAÇLARI Örgütün amaçları, hedefleri ve politikasının personelce bilinmesini sağlamak, Koordinasyonu sağlamak, Bir örgüt iklimi, kültürü ve kimliği yaratarak, devamlı hale getirmek. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
GÜVEN DUYGUSU Kuruma olan bağlılığı sağlamanın ve verimliliği artırmanın en temel yolu işyerinde güven duygusunu hakim kılmaktır. Bir yönetici iki sorumluluğu delege edemez: Performans değerlendirme Güven oluşturma Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
GÜVEN Güven, ekip çalışmasının temelini oluşturur. Güvensizlik hisseden kişi bunu tüm ekibe bulaştırır. Güven duygusunu olmadığı ekiplerde karşılıklı bağımlılık da olmaz. Adaletin hakim olduğu organizasyonlarda, güven duygusu yüksek seviyededir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
EKİP ÇALIŞMASI Ekipler, içinde yer aldıkları bütünün yani organizasyonun bir parçasıdır. Organizasyonun yapısı ve işleyişi, yönetimin insanlara bakışı ve insanları yönetme tarzı, ekiplerin yapısını ve çalışmanın başarısını belirler. Yanlış insanlarla doğru sonuç alınamaz. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
EKİP ÇALIŞMASINDA BAŞARI Doğru insanı seçmek, Kişiliği ve yetenekleri hesaba katmak, Uygun rol dağılımını yapmak, Organizasyonun yapısı ile uyumlu olmak, Aşırı kontrolden kaçınmak, Yeterli eğitim, Adil ödüllendirme, Terfi ve gelişim planlaması Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
BAŞARILI YÖNLER İnsan beyninde; bazı alanlar dört şeritli otoyollar, bazı alanlarda patikalar, kimi zaman çöller vardır. Bir insanı patikası olan alanda çalışmaya zorlamak; ona acı verir, mutsuz eder, verimsiz kılar. Hayatta başarılı olan insanlar, dört şeritli otoyolları kullananlardır. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ODAKLANMA Olumsuza ve başarısız yöne odaklanmak yerine kendi gerçeğimize odaklanmalıyız. Başarı, güçlü yönlerimizi bulmaya ve geliştirmemize bağlıdır. Kuruma değer katmayan işin iyi yapılması önemli değildir. Çalışanın güçlü yönü ile kurumun ihtiyaçlarını eşleştirmek gerekmektedir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ÖRNEK UYGULAMA SWOT ANALİZİ Bir organizasyonda; tekniğin, sürecin, durumun veya kişinin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemekte, iç ve dış çevreden kaynaklanan fırsat ve tehditleri saptamak için kullanılan stratejik bir tekniktir. Bu teknik organizasyonun hedeflerini belirlemeyi ve amaca ulaşmak için olumlu ya da olumsuz olan iç ve dış faktörleri tanımlamayı gerektirir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
SWOT ANALİZİ Strengths Weaknesses Opportunities Threats Güçlü yanlar Zayıf yanlar Opportunities Fırsatlar Threats Tehditler Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
EMPATİ KURMA Empati, bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duyguları ve düşüncelerini doğru olarak anlamasıdır. Empatinin unsurları: Yerine koyma ve bakış açısı Duygu ve düşünceleri doğru olarak anlama Karşıdaki kişiye iletim Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
EMPATİK İLETİŞİM Çatışmalı İletişim Çatışmasız İletişim Bilgi aktarımı yok Yalnızlık var Bilgi aktarımı var Yalnızlık var Bilgi aktarımı var Yalnızlık yok Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
BAHÇIVAN İLKESİ İyi bir bahçıvan her çiçeğin ve bitkinin gelişebilmek için farklı su, sıcaklık, ısı ve bakıma ihtiyaç duyduğunu bilir. Olgun anne-babalar, ehil öğretmenler ve bilge yöneticiler bahçıvanı örnek alırlar. Genelleyerek değil, kişiselleştirerek yönetmek gerekir. Bireyselliğe ve özgün kişiliğe saygı gösterilmelidir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ÇALIŞANI ANLAMAK «İnsanların değerlerini, inançlarını ve kullandıkları deyimleri anlamadan onları yönetemezsiniz.» -Geert HOFSTEDE Bir araştırmada, çatışma durumunda Türk yöneticilerin astlarına yaptırım uyguladığını, Amerikan yöneticilerin ise işbirliği ve uzlaşma yoluna gittiği ortaya çıkmıştır. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
TÜRK USULÜ YÖNETİM Türk kültürü, başarı odaklı Anglosakson kültürünün tersine, ilişki odaklıdır. Sonuç almaktansa ilişkileri yönetmek daha büyük önem taşır. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ÖRNEK UYGULAMALAR Personelin motivasyonunu artırmak, aidiyet duygusunu geliştirmek, iş stresini azaltmak ve etkili iletişimi sağlamaya yönelik farklı uygulamalar yapılmaktadır. Ortak amaç ve değerleri ön plana çıkararak, paylaşımın ve yardımlaşmanın artırılması başarıyı da beraberinde getirmektedir. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
NELER YAPILMIŞ? Borusan: yelken kulübü, fotoğraf kulübü, Microsoft: çalışanlara masaj imkânı sunması, Halkbank: Türk Halk Müziği Korosu, Finansbank: dans ve briç kursları, TURKCELL: yılda 365 etkinliği, Mercedes-Benz: dalış ve OFF-ROAD, BP: Türkiye çapında futbol ve basketbol turnuvaları, Anadolu Emeklilik: yemek kursu Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
NELER YAPILABİLİR? Spor turnuvaları, Müzik grupları ve korolar, Ortak geziler, piknikler ve doğa yürüyüşleri, Çocuk kulüpleri (özellikle yaz okulları), Tiyatro grupları, Fotoğrafçılık gibi kolay yapılabilecek hobi kursları, Toplu doğum günü kutlamaları (ayda/iki ayda bir), Sosyal medya uygulamaları. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
KİTAP OKUMA ALIŞKANLIĞI Japonya’da toplumun yüzde 14’ü, ABD’de yüzde 12’si, İngiltere ve Fransa’da yüzde 21’i düzenli kitap okurken, bizim ülkemizde sadece on binde bir kişi kitap okuyor. Türkiye’de günde ortalama beş saat televizyon seyredilirken, kitap okumaya yılda sadece altı saat ayrılıyor. Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
KAYNAKÇA Acar BALTAŞ, «Türk Kültüründe Yönetmek» Ahmet Şerif İZGÖREN, «Şu Hortumlu Dünyada Fil Yalnız Bir Hayvandır» Ahmet Şerif İZGÖREN, «MOKS» Ahmet Şerif İZGÖREN, «Avucunuzdaki Kelebek» Bülent KAYA, MPM Uzmanı, Profesyonel Yönetici Üstün DÖKMEN, «İletişim Çatışmaları ve Empati» Z. Beril AKINCI VURAL, «Kurum Kültürü» Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
TEŞEKKÜRLER… Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Eğitim Çalışmaları H. İnönü BAYDAR – Yüksek Çalışma Ekonomisti Eskişehir - 2013 Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü