ÇAĞDAŞ DENETİM YAKLAŞIMLARI KLİNİK DENETİM 03.04.2017

KLİNİK DENETİMİN AMAÇLARI KLİNİK DENETİMİN TEMEL AMACI TANIM KLİNİK DENETİMİN AMAÇLARI KLİNİK DENETİMİN TEMEL AMACI KLİNİK DENETİM VARSAYIMLARI VE TEMEL ÖZELLİKLERİ KLİNİK DENETİMİN AŞAMALARI 03.04.2017

TANIM Klinik Denetim, öğretim hizmetinin sürdürüldüğü sırada, öğretmenin gelişimine dönük olarak, ideal olanla tasarlanan, tasarlananla uygulanan arasında ilişki kuran çağdaş, demokratik ve öğretmen merkezli danışma sürecidir. 03.04.2017

Başka bir tanıma göre; klinik denetim denetim eylemlerinin etkililiğini arttırmak amacıyla, özellikle öğretimde, planlı, işbirlikçi, gözlem, inceleme ve davranış değiştirmeye yönelik etkinlikler bütünüdür. Öğretmenin herhangi bir yanlışına veya eksiğine yönelik, karşılıklı çabalarla, birlikte planlama ve öğretmenin uygulamasını, sonra da birlikte değerlendirip düzeltmeyi içerir. 03.04.2017

Klinik denetim kavramı ilk kez 1950’lerin sonlarında 1960’ların başlarında Harvard Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyelerinden Morris Corgan, Robert Goldhammer ve Robert Anderson tarafından kullanılmıştır. ‘Klinik’ kavramı öğretmen ve müfettiş arasındaki yüz yüze ilişki ve öğretmenin sınıf içindeki gerçek davranışı üzerinde odaklanma sağladığını vurgulamak için kullanılmıştır. 03.04.2017

Klinik denetim, öğretmenlere, öğretim hizmeti sırasında yaptıklarını görmeleri için ayna görevini üslenir. Klinik denetmenler, öğretmenlere yapmaya çalıştıkları ile yaptıkları arasındaki özel çelişkileri belirleyerek yardım amacıyla gözlem ve dönüt işlemlerini planlarlar 03.04.2017

Klinik denetimin temel amacı Kendi performansını çözümleyebilen diğerleriyle yardımlaşmaya açık ve hatta kendi kendini yönetebilen sorumluluklarının bilincinde öğretmen yetiştirmektir. 03.04.2017

Kliniksel Denetimin Amaçları Öğretimlerinin niteliği konusunda öğretmenlere objektif geri bildirim sağlamak Öğretimsel sorunların saptanmasını ve çözülmesini sağlamak Öğretmenlere öğretim stratejilerini kullanma becerileri konusunda yardım etmek Öğretmenin yükselmesi, görev süresinin uzatılması ve diğer kararlara temel olmak Öğretmenlerin sürekli mesleki gelişim konusunda olumlu bir tutum geliştirmelerine yardımcı olmak 03.04.2017

KLİNİK DENETİM VARSAYIMLARI VE TEMEL ÖZELLİKLERİ Öğretimin iyileştirilmesi için öğretmen, belirli entelektüel ve davranışsal becerileri öğrenmelidir. Denetçi öğretmenin neyi nasıl öğreteceğini vurgular. Öğretim konuları ile ilgili görüşmeler önemli, öğretmenle ilgili ve uygun olmalıdır. Geri bildirim görüşmeleri, yapıcı analizler ve teşvik edici başarılı örnekler üzerinde yoğunlaşmalıdır. 03.04.2017

Denetim, denetmen ve öğretmen arasında dinamik bir süreç olmalıdır. Bütün değerlendirmeler değer yargıları ile değil gözleme dayalı kanıtlar üzerinden verilmelidir. Planlama, gözlem ve analiz sürekli ve birikimli bir döngü olarak sürdürülmelidir. Denetim, denetmen ve öğretmen arasında dinamik bir süreç olmalıdır. Denetim süreci, öğretimin analizi üzerinde odaklaşmalıdır. Denetmen,öğretmenin öğretimini analiz ettiği ve değerlendirdiği gibi kendi denetim sürecini de analiz etmeli ve değerlendirilmelidir. 03.04.2017

KLİNİK DENETİMİN AŞAMALARI Klinik denetimin aşamaları farklı yazarlara göre farklı biçimlerde ele alınmıştır. Cogan’a göre klinik denetim aşamaları şu şekildedir. 1.Denetmen-öğretmen ilişkisinin kurulması 2.Öğretmenle plan yapılması 3.Gözlem stratejisinin planlanması 4.Öğretimin gözlenmesi 5.Öğretim-öğrenme sürecinin gözlenmesi 6.Görüşme stratejisinin planlanması 7.Öğretmenle görüşme 8. Planlanmanın yenilenmesi 03.04.2017

Başka bir sınıflandırmaya göre klinik denetim üç temel aşamada ele alınmıştır. 1.PLANLAMA GÖRÜŞMESİ: Gözlemin gerektiği gibi yapılması ve öğretmene yardımcı olma amacını taşır. Öğretmene kendi öğretim tarzını yansıtma fırsatı sağlar. Planlama görüşmesi öğretmen ve denetmenin gözleme dayalı verilerin birlikte toplanmasına ilişkin karar vermeleri ile sonlanır. 2.SINIF GÖZLEMİ: Sınıf içi gözlemlerle öğretmene performans göstergeleri hakkında bilgi sağlanır. 03.04.2017

3.GERİ BİLDİRİM GÖRÜŞMESİ: Öğretmen ve denetmen geri bildirim görüşmesine katılırlar. Gözleme dayalı verileri birlikte gözden geçirirler, denetim öğretmeni kendi performansının etkililiği konusunda çeşitli sonuçlar çıkarmaya teşvik eder. 03.04.2017

5.Görüşme sonrası analiz Goldhammer, Anderson ve Krajewski klinik denetim modelinin beş basamaklı bir süreç olduğunu savunmuştur. Bu aşamalar şunlardır. 1.Gözlem öncesi görüşme 2.Gözlem 3.Analiz ve strateji 4.Denetim görüşmesi 5.Görüşme sonrası analiz 03.04.2017

1.GÖZLEM ÖNCESİ GÖRÜŞME Gözlem öncesi görüşmede denetmen öğretmenle birlikte şu konuları belirler. Gözlemin nedeni ve amaçları Gözlemde odaklanılması gereken hususlar Kullanılacak gözlem yöntemi ve gözlem formu Gözlem zamanı Gözlem sonrası görüşme zamanı 03.04.2017

Öğretmen denetmen ilişkilerinin saptanması ve geliştirilmesi Gözlem öncesi görüşme ile gerçekleştirilmesi amaçlar durumlar şunlardır: Öğretmen denetmen ilişkilerinin saptanması ve geliştirilmesi Öğretmenin ne yapmak istediğinin açık ve tam olarak, yine öğretmen tarafından bilinmesinin sağlanması Daha etkili bir uygulama için planlamanın birlikte yapılması 03.04.2017

Çağdaş denetimin amacı suçüstü yakalama ve kusur bulup raporlama olmadığından, aksine bir zorunluluk olmadıkça, denetleneceklere en az bir hafta öncesinden haber verilir, getirmesi istenen belgeler de söylenir ve denetim öncesinde bir ön görüşme yapılır. Bu görüşmede, denetlenecek işle ilgili bir sorun olup olmadığı sorulur, denetimin yeri ve zamanı birlikte kararlaştırılır ön görüşme, yalnızca denetlenecek işle değil, kişinin diğer işleriyle, günlük yaşamıyla, sorun ve mutluluklarıyla ilgili konuşmaları da içermelidir. Böylece kişiye ait bilgiler güncellenebilir. 03.04.2017

2.SINIFTAKİ ÖĞRETMENİN GÖZLENMESİ Gözlemin amacı; öğretmen tarafından verilen dersin öğretmen ve denetmen tarafından birlikte analiz edilmesidir. Gözlemci tek bir gözlem yöntemi kullanabileceği gibi çeşitli gözlem yöntemlerinden oluşan bir kombinasyonda kullanabilir. Gözlemcinin aklında tutması gereken en önemli faktör ‘tanımlama’ ile ‘yorumlama’ arasındaki farktır. Tanımlama ortaya çıkan ve kaydedilen gerçek olaylardır. Yorumlama ise bu olaylardan çıkarılan anlamlardır. 03.04.2017

Gözlemde dikkat edilmesi gereken noktalar: Sınıf içi etkinliklerin denetiminde dikkat edilecek hususlar 5 noktada toplanmaktadır. Bireyler arası ilişkiler Fiziksel çevre Amaca yönelik öğretim Ders verme yöntemleri Değerlendirme 03.04.2017

3.Gözlemin analizi ve yorumlanması ile görüşme yaklaşımının kararlaştırılması Öğretmen ve denetmen sorumluluğu paylaşa kişiler olarak sınıf içi etkinlikleri ve olayları birlikte analiz ederler. Denetçi kendi gözlemlerini öğretmenle paylaşmalı ve öğretmenin gözleme ilişkin yorumlarını bildirmesine olanak tanımalıdır. Analiz sonuçları öğretmenin davranış örüntülerinin sınıf içi etkinlikleri etkileme biçimini anlamaya yardım eder. 03.04.2017

4. Öğretmen ile gözlem sonrası görüşmesi Gözlem formu gözlemle ilgili analiz ve yorumlar tamamlandıktan ve gözlem sonrasında kullanılacak yaklaşım belirlendikten sonra denetleyici gözlem sonrası görüşme için öğretmenle karşılaşmaya hazırdır. Toplantıda ilk yapılacak olan gözlemde alınan notlar kayıtlar ve izlenimlerin öğretmene bildirilmesidir. Görüşme bir geliştirme planı ile son bulur. 03.04.2017

Bu görüşmeden elde edilecek yararlar şunlardır: Profesyonel bir eğitimci olarak kabul edilen denetmenle işbirliği yolu ile öğretmenin mesleksel gelişimi sağlanmaya çalışılır. Görüşme denetim programının yeniden düzenlenmesi programın hedeflerinin ve uygulama yöntemlerinin belirlenmesi konularında da önemli rol oynar. Görüşme ödül için temel sağlar Görüşme geçmişteki denetimsel uygulamanın gözden geçirilmesi ilerlemenin saptanmasını sağlar. 03.04.2017

Görüşme öğretmene yardım sağlar. Görüşme öğretmenin öz denetim ve teknikleri konusunda yetiştirilmesini sağlar. Görüşmede öğretmenin mesleksel doyumu ve teknik yeterliği ile ilgili konular üzerinde de durulur. 03.04.2017

5.ÖNCEKİ DÖRT AŞAMANIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ Gözlem öncesi görüşmeden, gözlem sonrası görüşmeye kadar olan dört aşamanın gözden geçirilmesi ve bu aşamaların yeterli ve etkili olup olmadığına karar verilmesi eğer gerekli ise aşamaların tekrarlanması bu aşamada kararlaştırılır. 03.04.2017

Şu sorulara yanıt aranır: Yapılan çalışmada en önemli noktalar nelerdir? Daha az önem taşıyan noktalar nelerdir? Denetçinin öğretmene verdiği geri bildirimler, öğretmenin gelecekteki çalışmalarında hangi uygulamaların sürdürülmesi, gözden geçirilmesi ya da değiştirilmesi gerektiği gibi konularda karar verme fırsatı yaratır. 03.04.2017

SONUÇ Klinik denetim planlama gözlem ve geri bildirim aşamalarından oluşan bir denetim modelidir. Klinik denetimin en ayırt edici özellikleri doğrudan öğretmen denetmen etkileşimini vurgulaması ve öğretmenin mesleki gelişimini amaçlamasıdır. 03.04.2017